Tùy vào đặc điểm của bé và môi trường bé sinh sống, bé có thể nói sớm hoặc muộn hơn một chút so với các bạn cùng lứa. Đặc điểm từng giai đoạn (chung cho các bé) Giai đoạn Đặc điểm0–3 tháng Phát âm (theo bản năng) những thanh âm vô nghĩa. 6 tháng Bắt đầu bập bẹ các âm môi như pa-pa, mama…; bắt chước lại các âm mà bé đã nghe được. Có khả năng diễn tả một số tình cảm qua nét mặt. 12 tháng Nói được những từ đơn như: bố, mẹ, bà…; diễn tả một số nhu cầu qua các từ đơn: măm, ị, bô, bánh, cơm…; giao tiếp xung quanh qua cử chỉ, chỉ được các đồ vật mà bé muốn. 18 tháng Có vốn từ khoảng 10–20 từ nhưng có khả năng hiểu gấp 10 lần khả năng nói (vai trò quan trọng của môi trường xung quanh). Nói được những từ có liên quan đến hoạt động và nhu cầu cơ thể, nói được những từ đôi: măm chuối, bố bế, mẹ bế, đi về…; nhắc lại các câu đơn giản: hoan hô bé, mẹ đâu rồi… Nhận biết sơ đồ cơ thể. 2 tuổi Có số vốn từ trung bình khoảng 200 từ mà 2/3 là danh từ; nói những câu ngắn: bố đi làm, mẹ đi chợ, rửa chân tay… Có ý thức tự chủ, tự biết tên mình nhưng chưa phân biệt được cái gì của mình, cái gì của người khác (tính duy kỷ: cái gì nắm trong tay là của mình). 3 tuổi Nói được những câu ngắn, có chủ ngữ, động từ. Vốn từ phát triển nhanh chóng (nếu có được môi trường giao tiếp thích hợp). Nói được khoảng 200 từ, hiểu được 1000 từ, biết hát các bài hát ngắn, đọc các câu thơ, câu vè có vần, điệu. Kể lại các câu chuyện ngắn dù chưa hiểu nội dung.Mức độ chậm nói Nhẹ: Ít nói, nói từng từ, thích chơi đồ chơi. Nặng: Không nói được, không thích chơi đồ chơi. Bé trai thường phát triển khả năng nói chậm hơn bé gái (khoảng từ 1 đến 2 tháng). Lúc bé 16 tháng, bé trai sử dụng trung bình khoảng 30 từ, trong khi bé gái có khuynh hướng dùng đến 50 từ. Yếu tố tác động (môi trường xung quan) làm bé chậm nói - Bé xem tivi quá nhiều; chơi đồ chơi một mình, bố mẹ ít nói chuyện với con, khiến cho bé chỉ nhận thông tin một chiều, không có sự phản hồi trong một thời gian dài. Những điều này sẽ làm bé chậm nói. - Thiếu tình thương của bố mẹ, bé bị ngược đãi. - Bố mẹ phó mặc con cho người giữ bé không có thời gian trò chuyện với bé, bé không có cơ hội được nói. Bé bị tách ra khỏi môi trường xung quanh tạo cơ hội bắt chước. - Bé suy dinh dưỡng, sinh đôi, sinh ba (hơn 50% các cặp sinh đôi, sinh ba bị chậm nói). Nguyên nhân bệnh - Mất thính lực chính là nguyên nhân đầu tiên. - Do di truyền, chấn thương sọ não, viêm não, động kinh, dị tật cơ quan phát âm, viêm thanh quản, viêm tai giữa. - Chậm phát triển tâm thần. - Người cha uống rượu nhiều cũng có thể làm tinh trùng suy yếu, và ảnh hưởng lên phần não điều khiển ngôn ngữ khi bào thai phát triển. ThS, BS Đinh Thạc (BV Nhi Đồng 1)>>> http://www.camnanggiadinh.com.vn/82717_kiem-tra-xem-be-co-bi-cham-noi.aspx
