Hiện nay, đa số các gia đình Việt Nam có từ 1 - 2 con nên trẻ được nuông chiều quá mức, đặc biệt trong lĩnh vực ăn uống. Cha mẹ "phục vụ" cứ như trẻ vẫn còn là em bé dưới 2 tuổi, thậm chí, có trẻ đã học lớp 1 rồi, mà vẫn được mẹ đút ăn! Làm sao biết bé sẵn sàng tự ăn? Thái độ của bé về bữa ăn cho biết bé đã sẵn sàng tự ăn hay chưa. Một số bé trở nên hứng thú với bữa ăn, thích chơi với thức ăn, cúi về phía trước và há miệng để biểu lộ rằng chúng muốn ăn miếng kế tiếp, bắt đầu thích một số thức ăn hơn, với tới thức ăn, muỗng, chén và tìm cách đưa vào miệng. Cha mẹ có thể giúp bé học tự ăn như thế nào? Học cầm bình sữa là bước đầu tiên - thường vào lúc 5 - 6 tháng tuổi. Để có thể tự dùng bình sữa, con của bạn phải đưa hai bàn tay lại với nhau. Tư thế nghiêng một bên là dễ nhất, bởi vì khi ấy hai bàn tay sẽ tự động đưa vào phía giữa. Bước tiếp theo là cho bé ăn bằng ngón tay. Đến 9 tháng tuổi, bé có thể cầm bánh và tự ăn. Lúc đầu, bạn có thể nhúng các ngón tay của bé vào khoai tây nhuyễn vì bé có khuynh hướng tìm tòi bằng cách đưa những ngón tay vào miệng. Khi bé sẵn sàng cầm thức ăn, một mẩu bánh mì mềm là thứ thích hợp. Tránh những thức ăn có thể gây nghẹn như nho, bắp rang hoặc khoanh xúc xích. Cho bé ăn bằng muỗng là bước kế tiếp. Lúc đầu bé dùng muỗng như đồ chơi và cha mẹ có thể tình cờ phát hiện bé đưa thức ăn vào miệng. Đến 2 tuổi, đa số bé đã dùng muỗng khá tốt. Để dùng muỗng hiệu quả, bé phải ngồi vững, bằng cách dựa vào bàn chẳng hạn. Để bé ngồi vững hơn, bạn hãy giữ khuỷu tay của bé và hướng nhẹ cánh tay và bàn tay ra ngoài. Để bé nắm tay bạn trong khi bạn đưa muỗng vào miệng cũng giúp bé ngồi vững hơn. Cuối cùng, bé có thể cầm muỗng với sự hỗ trợ của bạn, để rồi sau đó bạn giảm dần sự trợ giúp này. Những loại dụng cụ ăn nào nên được dùng? Muỗng: lúc đầu bé dễ sử dụng muỗng có tay cầm ngắn hơn. Một số muỗng có tay cầm cong giúp bé đưa vào miệng dễ. Cũng nên chú ý đến độ sâu của miệng muỗng - lấy thức ăn ra khỏi muỗng có miệng nông thì dễ dàng hơn, nhưng muỗng có miệng sâu thì dễ giữ thức ăn hơn... Dĩa: dĩa có thành bên cao cho phép bé múc tựa vào thành dĩa. Chén: chọn chén phù hợp với miệng của bé. Vành chén tròn giúp bé giữ nó vững. Bé có nên dùng ống hút không? Chắc chắn rồi vì hút bằng ống hút rất thú vị! Nó cũng giúp bé kiểm soát lượng dịch. Lúc đầu bạn nhúng ống vào trong dịch và đặt một ngón tay lên đầu ống để giữ dịch trong ống, đầu kia đặt vào miệng bé và từ từ thả ngón tay ra để dịch chảy xuống. Để chọn dụng cụ nào là tốt nhất cho con của bạn, bạn phải biết được bé đã sẵn sàng tự ăn như thế nào. Quan sát thật kỹ những kỹ năng của bé giúp bạn biết bé đã sẵn sàng ra sao để thực hiện những bước đi tiến tới sự tự lập của bé. BS. PHẠM NGỌC THANH
