“Con bé đến ngồi lên đùi tôi, kéo theo cuốn sách quăn góc đầy... bơ đậu phộng, và đề nghị..., ‘Giúp con đọc nhe ba, giúp con đọc nhe’ ”.—Tiến sĩ Clifford Schimmels, giáo sư môn giáo dục học. TRẺ EM học rất nhanh. Các cuộc nghiên cứu cho thấy nơi trẻ em dưới ba tuổi não bộ phát triển nhanh chóng. Những hoạt động hàng ngày của cha mẹ như đọc, hát và yêu thương trìu mến đóng vai trò quan trọng trong việc giúp trẻ phát triển tốt. Thế nhưng, theo báo cáo của một cuộc nghiên cứu, chỉ khoảng phân nửa các bậc cha mẹ có con từ hai đến tám tuổi dành thời gian đọc sách cho con mỗi ngày. Bạn có thể tự hỏi: ‘Đọc sách cho con nghe có thật sự đem lại tác dụng không? Tạo sự ham thích đọc sách Các chuyên gia cho thấy là có. Cuốn Becoming a Nation of Readers (Trở thành một quốc gia ham đọc) nhận định: “Hoạt động quan trọng nhất giúp trẻ vun đắp kiến thức cần thiết để trở thành người đọc giỏi là đọc cho chúng nghe. Điều này đặc biệt hiệu quả trước khi trẻ đến tuổi đi học”. Khi nghe đọc chuyện, trẻ sớm biết được rằng từ ngữ trong sách vở tương ứng với ngôn ngữ nói, đồng thời cũng làm quen với cách diễn đạt của sách vở. Một cuốn cẩm nang về cách đọc lớn tiếng nhận xét: “Mỗi lần trẻ nghe đọc, một thông điệp ‘thú vị’ được truyền đến não chúng. Thậm chí có thể gọi đó là một cách quảng cáo giúp trẻ liên tưởng đến những điều thích thú khi nhìn thấy sách báo”. Các bậc cha mẹ khuyến khích lòng yêu thích sách báo sẽ tạo cho trẻ tính ham thích đọc sách suốt đời. Giúp trẻ hiểu thế giới xung quanh Khi đọc cho con cái nghe, các bậc cha mẹ tặng cho trẻ một món quà quý giá—kiến thức về con người, địa danh và sự vật khác nhau. Chẳng tốn kém là bao, trẻ cũng có thể “chu du” khắp thế giới qua các trang sách. Chẳng hạn hãy xem xét trường hợp của Anthony, hai tuổi, được mẹ đọc cho nghe từ lúc mới sinh. Mẹ bé nói: “Chuyến đi sở thú đầu tiên của cháu là một cuộc tái khám phá”. Tái khám phá? Đúng vậy, mặc dù đó là lần đầu tiên cậu bé được thấy ngựa vằn, sư tử, hươu cao cổ và những thú vật khác bằng xương bằng thịt, nhưng cậu đã làm quen với chúng từ trước. Mẹ cậu giải thích thêm: “Trong hai năm đầu đời, Anthony đã thích thú làm quen với vô số nhân vật, thú vật, đồ vật và ý tưởng, tất cả đều qua các trang sách”. Thật vậy, đọc cho con trẻ nghe khi chúng còn thơ ấu có thể góp phần rất nhiều trong việc giúp chúng hiểu về thế giới chúng đang sống. Thiết lập quan hệ gần gũi Trong những năm hình thành nhân cách, trẻ phát triển những thái độ sẽ ảnh hưởng đến hành động của chúng sau này. Vì thế, cha mẹ cần đặt nền tảng cho một mối quan hệ gần gũi với con cái, bao gồm lòng tin, sự thông cảm và tôn trọng lẫn nhau. Đọc sách là một phương tiện để đạt được điều đó. Khi dành thời gian ngồi với con cái, ôm chúng vào lòng và đọc cho chúng nghe, cha mẹ giúp con cái hiểu rằng họ yêu chúng. Phoebe, một người mẹ ở Canada có đứa con trai nay đã tám tuổi, nói như sau về việc đọc sách: “Vợ chồng tôi đều nhận thấy tầm quan trọng của sinh hoạt này trong việc tạo quan hệ gần gũi giữa Nathan và chúng tôi. Cháu rất cởi mở và thường cho chúng tôi biết cảm xúc của cháu. Sinh hoạt này quả đã tạo cho chúng tôi sự gắn bó đặc biệt”. Chị Cindy đã tập thói quen đọc sách cho con nghe khi cô bé khoảng một tuổi và có thể ngồi lắng nghe một, hai phút. Thời giờ và công sức chị bỏ ra có đáng không? Chị Cindy nhận xét: “Không khí thân mật, ấm cúng lúc cùng ngồi đọc sách đủ giúp Abigail dễ dàng kể cho chúng tôi nghe về chuyện ở trường hay những vấn đề giữa cháu và bạn bè. Cha mẹ nào lại không muốn con làm thế?” Chắc chắn đọc sách cho con có thể góp phần tạo sự gần gũi giữa cha mẹ và con cái. Giúp trẻ phát triển những kỹ năng thiết yếu cho đời sống Cuốn 3 Steps to a Strong Family (Ba bước giúp xây dựng gia đình vững chắc) viết: “Ngày nay trẻ em hấp thụ quá nhiều tinh thần rác rưởi từ truyền hình và các nguồn khác, nên hơn bao giờ hết, các em cần có thức ăn tinh thần bổ dưỡng, những tư tưởng sâu sắc, sự khôn ngoan và những ảnh hưởng lành mạnh để giúp các em sống đúng theo các tiêu chuẩn giá trị và có cách nhìn đúng về đời sống”. Cha mẹ ở vị thế tốt nhất để tạo ảnh hưởng tích cực và lành mạnh trên con cái. Cho trẻ làm quen với những câu có cấu trúc gãy gọn trong sách vở là cách hữu hiệu để dạy chúng biết diễn đạt ý tưởng của mình khi nói và viết. Bà Dorothy Butler, tác giả cuốn Babies Need Books (Trẻ thơ cần sách), nói: “Khả năng suy nghĩ của một người tùy thuộc trình độ ngôn ngữ của người đó. Thật thế, ngôn ngữ rất cần cho việc học và trí thông minh”. Khả năng truyền đạt tốt là nhân tố quan trọng để có được những quan hệ tốt. Đọc những sách hay còn có thể giúp củng cố những giá trị và đạo đức tốt. Qua việc đọc sách và lý luận với con cái, các bậc cha mẹ có thể giúp chúng biết cách giải quyết vấn đề. Khi đọc sách với Abigail, chị Cindy cẩn thận chú ý đến phản ứng của cô bé trước những tình huống trong chuyện. Chị nói: “Là cha mẹ, đó là cơ hội để hiểu rõ hơn những nét tiềm ẩn trong nhân cách của cháu, nhằm giúp cháu tránh những suy nghĩ thiếu chín chắn ngay từ đầu”. Quả vậy, đọc sách cho con cái có thể giáo dục cả trí óc lẫn tấm lòng của trẻ. Hãy tạo thú đọc sách Đừng áp đặt trẻ, nhưng hãy tạo không khí thoải mái, thân mật và vui vẻ. Cha mẹ tinh ý biết lúc nào nên dừng lại. Chị Lena nói: “Andrew mới hai tuổi nên đôi khi cháu cảm thấy mệt và không thể ngồi yên lâu. Thời gian đọc được rút ngắn tùy theo tâm trạng của cháu. Chúng tôi không muốn Andrew bực dọc với việc đọc sách, nên tránh bắt cháu phải ngồi quá sức chịu đựng”. Đọc cho trẻ nghe không chỉ là đọc lớn tiếng những lời trong sách. Cần biết lúc nào phải sang trang để kích thích sự tò mò của trẻ. Hãy đọc theo nhịp độ câu chuyện. Thay đổi ngữ điệu và nhấn mạnh ý nghĩa cũng làm cho câu chuyện thêm sống động. Giọng đọc ấm áp của bạn có thể truyền cho trẻ cảm giác an toàn. Trẻ được lợi ích nhiều nhất khi tích cực tham gia vào câu chuyện. Hãy dừng lại từng chập và đặt những câu hỏi đơn giản, dễ trả lời. Mở rộng câu trả lời của trẻ bằng cách đưa ra những lựa chọn khác. Hãy chọn lọc sách Tuy nhiên, có lẽ yếu tố quan trọng nhất là biết chọn sách hay. Điều đó đòi hỏi phải dành thời gian tìm tòi. Hãy cẩn thận xem xét sách, và chỉ chọn những cuốn có tính chất xây dựng hay giáo dục, và đề cao những phẩm chất tốt. Hãy xem kỹ trang bìa, tranh ảnh và lối hành văn nói chung. Hãy chọn những sách mà cả bạn và con cái đều thích. Thường trẻ sẽ đòi đọc đi đọc lại cùng một câu chuyện. Các bậc cha mẹ khắp nơi trên thế giới đặc biệt thích Sách kể chuyện Kinh-thánh.* Cuốn sách này đã được biên soạn nhằm mục đích để cha mẹ đọc cho con trẻ nghe. Nó không chỉ giúp trẻ đọc giỏi mà còn khuyến khích các em chú ý đến Kinh Thánh. Các bậc cha mẹ đọc sách cho con nghe tạo cho trẻ có thói quen đọc sách. Điều đó có thể mang lại kết quả đầy ý nghĩa trong suốt đời chúng. Joanne nhận xét như sau về con gái chị: “Jennifer không chỉ biết đọc và viết trước khi đi học, và có sự ham thích đọc sách, mà quan trọng hơn nữa cháu còn phát triển lòng yêu thương đối với Đấng Tạo Hóa Vĩ Đại, Đức Giê-hô-va. Jennifer đã học biết nương cậy nơi sự hướng dẫn của Lời Ngài, tức Kinh Thánh, trong mọi quyết định của cháu”. Thật thế, những điều bạn giúp trẻ yêu mến có thể còn quan trọng hơn những điều bạn giúp chúng học. Panda Book ST
Ðề: Tại sao nên đọc sách cho trẻ nghe? Ở nhà mình thì chỉ có vợ là hay đọc truyện cổ tích cho bé nghe, mình cũng phải tập đọc cho con nghe mới đc
