Khi bé hóc dị vật – cần xử trí thế nào? Dị vật đường thở là một tai nạn sinh hoạt thường gặp và rất nguy hiểm, đặc biệt ở trẻ em. Thời điểm 3- 5 phút đầu tiên sau khi trẻ bị tai nạn là thời gian vàng để xử trí. Sau thời gian này, tắc nghẽn hoàn toàn đường thở có thể khiến trẻ bị mất não. Vậy xử trí như thế nào đúng và kịp thời trong trường hợp này, bác sĩ Mai Kiều Anh - Khoa Nhi, bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec đã có những tư vấn cụ thể và hữu ích. Dấu hiệu nhận biết: Hóc dị vật có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng hay gặp nhất ở trẻ 3 tháng đến 4 tuổi. Người lớn cho trẻ ăn thức ăn, hạt trái cây, sữa… có thói quen pha trò cho trẻ cười nên trẻ bị sặc. Hoặc khi chơi đồ chơi, viên bi, trẻ cho vào miệng và bị mắc ở họng. Dấu hiệu dễ nhận biết nhất trẻ bị sặc là "hội chứng xâm nhập". Đang ăn, đang chơi, đột ngột trẻ ho sặc sụa, mặt tím tái, vã mồ hôi, thở gắng sức. Nếu dị vật làm nghẹt đường thở hoàn toàn, trẻ có thể ngừng thở ngay lập tức, tiếp đó hôn mê và tử vong nếu không được xử trí đúng. Ở trẻ lớn, hội chứng xâm nhập được biểu hiện trẻ thở khò khè, khó nhọc, ho phát ra tiếng ngáy, kích động. Nếu dị vật gây tắc nghẽn đường thở hoàn toàn, trẻ có dấu hiệu nghẹt thở: Hai tay nắm chặt vào cổ, không nói được, không thở được bình thường, ho, màu da thay đổi dần sang màu xanh. Nếu không được xử lý sẽ dẫn đến bất tỉnh. Cách xử trí đúng: Đối với những trường hợp đường thở bị tắc nghẽn không hoàn toàn: Trẻ vẫn có thể ho, nôn khan, kêu khóc được thì khuyến khích trẻ ho. Bởi ho là biện pháp hiệu quả nhất để giải phóng tắc nghẽn. Tiếp tục theo dõi sát tình trạng của trẻ, gọi cấp cứu nếu tình trạng nghẹt thở không đỡ. Đối với những trường hợp đường thở bị tắc nghẽn hoàn toàn: + Trẻ dưới 1 tuổi: Đặt trẻ nằm ngửa trên nền cứng, mở miệng trẻ và thử móc họng trẻ lấy những dị vật nhìn thấy được ra, nâng cằm và/hoặc đẩy hàm để làm thông thoáng đường thở. Nếu các thao tác trên không hiệu quả, cần sử dụng nghiệm pháp vỗ lưng 5 lần liên tiếp và ấn ngực 5 lần liên tiếp để tống dị vật ra ngoài. Cách nâng cằm: Một tay để dưới cằm trẻ dùng các ngón tay nhẹ nhàng nâng lên để di chuyển cằm ra phía trước, ngón tay cái ấn môi dưới để mở miệng, tay còn lại có thể đặt lên trán của trẻ và nhẹ nhàng đẩy đầu ngửa ra sau. Kỹ thuật đẩy hàm: Dùng bàn tay ôm chặt các góc của hàm dưới ở cả hai bên và di chuyển hàm dưới ra trước (lên trên) sao cho các răng cửa trung tâm hàm dưới lên trước (cao hơn) các răng cửa trung tâm hàm trên. Nhẹ nhàng đẩy ngửa đầu khi thao tác đẩy hàm đơn thuần không làm đường thở thông thoáng được. Nghiệm pháp vỗ lưng: Đặt trẻ dọc theo cánh tay người cấp cứu, đầu trẻ thấp. Người cấp cứu đặt tay trẻ dọc lên đùi mình, bàn tay giữ vào cằm trẻ giúp cho đường thở của trẻ luôn được mở thông thoáng và dùng gót bàn tay còn lại vỗ lên lưng trẻ 5 lần liên tiếp. Nghiệm pháp ấn ngực: Nếu dị vật không bật ra sau khi vỗ lưng, lật ngược trẻ lại, đặt nằm dọc trên đùi vẫn ở tư thế đầu thấp, ấn ngực ở 1/2 dưới xương ức 5 lần liên tiếp. + Trẻ trên 1 tuổi: Với trẻ còn tỉnh, cần nói với trẻ ý định sơ cứu để hợp tác được với trẻ. Tiến hành 5 lần vỗ lưng liên tiếp và đẩy bụng 5 lần liên tiếp. Nếu tình trạng tắc nghẽn đường thở chưa cải thiện thì tiếp tục luân phiên 5 lần vỗ lưng và 5 lần đẩy bụng cho tới khi dị vật được đánh bật ra. Nghiệm pháp vỗ lưng: Dùng gót bàn tay vỗ mạnh vào lưng nạn nhân tại vị trí giữa hai bả vai. Cần đảm bảo việc vỗ lưng đủ mạnh và mỗi lần vỗ lưng được tách biệt. Cố gắng đánh bật dị vật ra với mỗi lần vỗ lưng. Đánh giá tình trạng cải thiện sau mỗi lần vỗ lưng. Nghiệm pháp đẩy bụng (nghiệm pháp Heimlich): Đứng hoặc quỳ ở phía sau nạn nhân. Dùng 2 tay ôm xung quanh eo bên dưới khung xương sườn của trẻ. Dùng mặt dưới của nắm tay đặt lên gần trung tâm bụng của nạn nhân (cạnh của ngón tay cái tỳ vào bụng) ở ngay phía trên rốn và dưới mũi ức (vùng thượng vị). Nắm tay được bọc trong bàn tay bên kia. Tiến hành những lần đẩy bụng riêng rẽ và dứt khoát theo hướng vào trong và lên trên. Tiếp tục cho tới khi dị vật gây tắc nghẽn được đánh bật ra – kiểm tra sau mỗi lần đẩy bụng. Sau khi xử lý ban đầu nên sớm đưa trẻ đến các cơ sở y tế gần nhất để kiểm tra, và điều trị. Nguồn: http://vinmec.com/vi-vn/tintuc/suckhoethuongthuc-360/2014/khi-be-hoc-di-vat-can-xu-tri-the-1366.aspx
Ðề: Xử trí khi trẻ bị hóc dị vật mỗi khi trẻ bị hóc thì sợ lắm, mặc dù chỉ là cho bé ăn hoa quả nhưng bé lại cắn miếng quá to
