Cái này là do từ được dùng sai 1 cách đại trà và lâu ngày thì được tạm chấp nhận là đúng hoặc thành cách viết khác. Nhiều từ Hán Việt bây giờ có đc dùng khác hẳn từ nguyên bản, ví dụ: tiểu nhân... Có 1 câu mọi người cũng rất hay dùng sai. Đó là "vắng chủ nhà gà mọc đuôi tôm" --> "vắng chủ nhà gà vọc niêu tôm" mới đúng.
Đồng ý là bây giờ có rất nhiều người sai lỗi chính tả, nhưng có 1 số từ thì tới nay vẫn đang tranh luận, chưa thể phân định được viết thế nào mới coi là chuẩn, ví như từ trên của bạn - Có thể chấp nhận cả hai cách viết, tương tự như "dành tình cảm và "giành tình cảm". Và để biết được từ đó có sai hay không sai ta còn phải áp dụng tùy thuộc vào từng hoàn cảnh(trường hợp) cụ thể nữa.
Khi người viết bị sai chính tả thì người đọc cũng rất khó chịu, nhưng theo mình không vì thế mà lại nói người ta nặng nề quá, có ai muốn thế đâu. Chẳng qua họ chưa phân biệt được rõ ràng. Một cách đơn giản nhất để tránh sai lỗi chính tả, trước khi viết tới từ đó, ta có thể phân tích nghĩa của từ rồi áp dụng theo từng trường hợp. Ví dụ như từ của bạn đã đưa ra: Người ta dùng từ "lên" trong trường hợp như thế này: VD: (Cho) Treo cái túi cái này lên trên (cao) hộ mình cái!; Up bài lên, lên cao xuống thấp... Còn từ "nên" trong trường hợp này: VD: Hôm nay trời mưa to quá, cho nên đường rất trơn!; Vì thế cho nên...
Thật ra nếu bạn tra google sẽ thấy từ đúng chính tả hay sai chính tả đều đc sử dụng rất phổ biến trên các loại báo. Dùng sai là do k biết nên dùng sai mà k có ai sửa cho họ cả nên họ cứ dùng thôi. Bổ sung (động từ): Thêm vào cho đầy đủ. Ví dụ: - Bổ sung ý kiến. - Báo cáo bổ sung. Bổ xung: Từ này không có nghĩa. Một số người miền Bắc thường bị lỗi, nhầm lẫn giữa các chữ cái N và L (khi Nào thì viết thành khi Lào; nói Láo viết thành nói Náo,v.v...); TR và CH (Chị Nguyễn Thị Châu có thể bị viết thành Nguyễn Thị Trâu; Con Trâu thành con Châu; Châu chấu thành Trâu trấu,v.v...). (Các) nguồn Từ điển Tiếng Việt 2003 (Viện Ngôn ngữ học, trang 78 Trung tâm Từ điển học Nhà xuất bản Đà Nẵng, xuất bản năm 2003). Giành (đt): Chiếm lấy bằng sức mạnh. Ví dụ: Kháng chiến để giành độc lập. Dành (đt): 1. Giữ lại để dùng về sau. VD: Dành tiền mua xe. Dành thóc gạo phòng lúc giáp hạt. 2. Để riêng cho ai hoặc cho việc gì. VD: Chỗ dành riêng. Dành nhiều thì giờ đọc sách. Như vậy dành tình cảm cho ai đó hoặc giành giật lấy tình cảm của ai.
Túi xách dùng trong trường hợp nó là túi xách (xách tay) đựng hàng (túi này xách bằng tay) Còn túi sách (quyển sách) có nghĩa là túi đựng sách. => nếu như dùng : Tôi mới mua được một cái túi sách bằng da bò rất đẹp! Là sai, phải dùng từ "xách" ở đây. Còn nếu như dùng trong trường hợp: "Túi sách ấy có rất nhiều quyển hay!" là đúng, nhưng nếu dùng từ "xách" trong trường hợp này là sai.
Mình còn thấy ghi thế này: Ở đây có bán mặt lạ( đáng lẽ ra phải ghi là "mặt nạ")! - Thế thì ở đâu "bán mặt quen" nhỉ? Và có một số lỗi tớ thấy một số menu nhà hàng ghi thế này: "Thịt bò sào xu hào" hoặc "thịt bò sào thập cẩm". Chuẩn không cần chỉnh D) phải là thế này: "Thịt bò xào su hào" hoặc "thịt bò xào thập cẩm".
Đúng rồi, tương tự: "Nghìn đồng" chứ không phải "ngìn đồng" hoặc "ngàn đồng" chứ không phải "nghàn đồng".
Có lần tôi lại cãi nhau với một chị về cách viết từ thiếm hay thím (vợ của chú, em dâu của cha theo cách gọi miền Nam) Theo tôi thì viết thiếm, vì tôi thấy nhiều người viết thế. Còn chị ấy thì viết thím và chị ấy cho tôi xem trong quyển từ điển (không nhớ nhà xuất bản) vẫn viết thím. Theo anh chị thì viết sao thì đúng? Từ điển có sai không?
Theo mình thì là Thím, nhg trong miền Nam hình như mọi người hay gọi là thiếm hay sao nên viết cũng như vậy. Cái này ko rõ lắm nên chỉ dám ậm ọe thế thôi
Theo mình thì thím ko có ê. Mình cũng người miền Nam đây, và đôi khi cũng mắc lỗi chính tả của vùng miền nhưng may là ko nhiều (hơi tự tin tí)
Sum họp mới đúng bạn à. 1. bác sỹ, bác sĩ đều đúng cả, tương tự có tiến sĩ, tiến sỹ, lý do, lí do (chữ này ít dùng nhưng vẫn đúng), ngay cả tên Quý, hoặc Quí cũng ko sao. 2. mỗi người và mọi người đều có nghĩa giống nhau, nói hình tượng 1 chút, 1 nhóm 10 người, mỗi người đều có 1 quả cam vậy là mọi người ai cũng có 1 quả cam. Hihi, khó giải thích nhỉ.
À, hồi ĐH mình ở trọ chung với người miền Nam có, Bắc có, Trung có, có chị đó An Giang, miền Tây nam bộ, cùng quê mình, chị ấy toàn phát âm chữ r thành chữ d (là âm d chứ ko phải giống các bác miền Bắc phát âm chữ d thành gi đâu nhé). Có hôm đang ăn cơm, chị ấy hỏi 1 chị bạn người miền Bắc cùng phòng: mày ăn dao ko? chị kia hoảng hốt, hỏi lại? ăn gì? chị ấy lại nói ăn dao. Mình thì hiểu chị ấy muốn bảo là ăn rau ko. Đó là do lỗi phát âm địa phương của chị ấy. Người miền Nam ko phân biệt vần au và ao. Bởi vậy quê mình có câu: bắt con cá dô, bỏ dô dổ nhảy dồ dồ => bắt con cá rô, bỏ vô rổ, nhảy rồ rồ
Còn nữa, mình đi làm cho công ty Pháp gần 10 năm có, và đồng nghiệp của mình thường là những cô chú đáng tuổi cha mẹ mình, toàn trên 50t và là những người nói tiếng Tây như gió vì hồi trước họ học trường Tây, trong chương trình học lúc đó, tiếng Việt chỉ là 1 ngoại ngữ, tiếng mẹ đẻ là tiếng Pháp. Mình có 1 phát hiện làm mình thắc mắc đến giờ đó là: có 3 người đồng nghiệp của mình ở cùng lứa tuổi đó (trên 50t) nhưng ở 3 công ty khác nhau đều mắc 1 lỗi giống nhau: ko phân biệt được dấu hỏi và ngã, họ có khuynh hướng dùng toàn dấu hỏi, VD: lổi chính tả, nhửng con đường, sẳn sàng,... thậm chí 1 trong 3 người đó đã từng viết báo làm văn khi còn ở ghế nhà trường đấy. Họ toàn phải nhờ mình sửa lỗi dấu hỏi-ngã. Chắc vì học trường tây nên tiếng Việt ko được chú trọng? có ai phát hiện điều đó giống mình không?
Không phải tại học trường Tây đâu. Nhưng tại cái gì thì mình... không biết. Bố mình người miền Nam. Mình có thể xem như người miền Bắc vì mẹ Bắc và hồi nhỏ mình ở chung với ông bà ngoại người Bắc. Bố mình đọc cực nhiều, viết cực tốt cả tiếng Anh lẫn tiếng Việt. Nhưng tiếng Anh thì không nói làm gì, tiếng Việt thì sau mỗi lần viết bài ông đều phải nhờ hoặc mẹ mình hoặc mình dò lỗi chính tả lại, nhất là những dấu hỏi ngã. Mình nghĩ do phương ngữ miền Nam và miền Trung thôi. Hai miền này hay sai dấu hỏi ngã. Người miền Bắc thì đúng hỏi ngã hơn, nhưng lại hay sai vài chữ khác như các bạn đã nói ở trên. @Neige 79: bác sĩ, tiến sĩ, ca sĩ... mới đúng bạn à. Không tin dò tự điển lại bạn nhé. Nhưng nhớ đừng dò tự điển online hoặc google, không chính xác đâu.
Mình thì nghĩ rằng mấy cô chú này chắc ngày xưa học tiếng Việt của ông thầy người Thanh Hoá. Hii.. vì lớp ĐH mình trước cũng có cậu lớp phó người Thanh Hoá, mỗi lần điểm danh thì Dũng thành Dủng. Thanh Hóa toàn nói dấu ngã thành dấu hỏi đấy bạn ạ
