Kinh nghiệm: Sai lầm khiến con chậm biết nói

Chia sẻ với các mẹ tý kinh nghiệm đây
Quá chiều con, cho bé xem tivi, nói nhả nhớt theo bé... là những sai lầm “kinh điển” của mẹ.
Những kinh nghiệm hay dạy trẻ tập nói sẽ được chuyên mục Làm mẹ cập nhật liên tục.

Bất cứ bà mẹ nào khi nuôi con đều hồi hộp từng ngày để nghe con cất tiếng gọi “mẹ ơi” đầu tiên, được nghe giọng nói líu lo, ngây thơ và đáng yêu của bé. Trẻ biết nói sớm thể hiện sự phát triển tốt của não bộ và nhận thức. Khi trẻ đã biết nói, việc giao tiếp với bé, dạy bé tập đọc, tập viết, học ngoại ngữ hay học toán đố đều sẽ dễ dàng hơn rất nhiều.

Ở những trẻ bình thường, từ 3 đến 6 tháng tuổi, trẻ đã có thể ê a được những tiếng nói đầu tiên. Ở giai đoạn này, trẻ đã có thể phát hiện được những tiếng động phát ra từ những vị trí khác nhau, đồng thời trẻ cũng bắt đầu nói được những có có nguyên âm “a” như ba, bà…Tùy theo mỗi trẻ, nhưng khoảng 11 tháng tuổi trở đi, trẻ đã có thể nói được 2 – 3 từ đơn khá rõ ràng. Đến khi trẻ được 3 – 4 tuổi, trẻ đã có thể nói được những câu phức tạp và bắt đầu sử dụng ngôn ngữ một cách khá tốt.

Tuy nhiên có một thực tế phải thừa nhận rằng, ngày nay số lượng trẻ bị chậm nói ngày càng nhiều. Có những bé đến 18, 21 tháng tuổi vẫn chỉ biết bập bẹ những từ vô nghĩa. Có những bé đã 3,4 tuổi nhưng vẫn “ngọng líu ngọng lô”. Không nên đổ lỗi cho bé hay nghĩ rằng “con mình nó thế!”. Trẻ biết nói sớm hay muộn, nói chuẩn hay ngọng, phần lớn đều là ở sự dạy dỗ và uốn nắn của người mẹ.

Xin liệt kê ra đây những sai lầm “kinh điển” của chị em trong việc dạy bé đã khiến con chậm nói, nói ngọng.

1. Đáp ứng con quá nhanh chóng

“Lỗi” này quả đúng là yêu con quá lại hóa hại con. Khi bé chỉ vào bình sữa và với với tay đòi cầm, đòi ăn. Ngay lập tức, mẹ lấy bình sữa đưa cho con vè cho bé ăn. Hay Làm như vậy là mẹ đã tước đi cơ hội để trẻ được nói.

Cách làm đúng phải là mẹ nên khơi gợi cho trẻ nói ra điều mà trẻ muốn,. Bất kể đó là từ “đói”, từ “sữa” hay từ “măm măm” thôi cũng rất quan trọng. Khi trẻ nói được điều đó, người lớn nên động viên, cổ vũ cho trẻ bởi vì đó là một sự tiến bộ. Lúc này, bé sẽ hiểu cách dùng ngôn ngữ để biểu đạt ý mà mình muốn.


2. Bật tivi, ipad, iphone cho bé xem suốt ngày

Đối với trẻ con, có vẻ như công nghệ càng hiện đại thì lại càng “hại điện”. Có một hiện tượng rất thú vị mà bất cứ bà mẹ nào cũng nhận ra, đó là cứ bật tivi lên thì trẻ bỗng dưng lại “ngoan” một cách kỳ lạ. Bé ngồi yên, chăm chú theo dõi, bỏ cả chạy nhảy, bỏ cả quấy mẹ và đương nhiên, trẻ cũng bỏ cả nói chuyện.

Nhiều chị em thắc mắc: mẹ nói cũng là nói mà tivi nói cũng là nói. Tại sao trẻ xem tivi lại chậm nói còn nghe mẹ nói lại nhanh biết nói. Thực ra, việc giao tiếp giữa mẹ - con và tivi là hai mối quan hệ hoàn toàn khác nhau. Khi trẻ xem tivi, bé sẽ chỉ tiếp nhận thông tin một chiều. Bé là người nghe và chỉ cần yên lặng nghe. Lâu dần sẽ khiến trẻ mất đi ham muốn được nói. Trong khi đó, khi bé giao tiếp với mẹ, đấy là một mối quan hệ hai chiều. Bé vừa là người nghe, vừa là người cần nói, cần bày tỏ ý kiến. Từ đấy sẽ thôi thúc trẻ nói hơn. Xem tivi nhiều cũng khiến trẻ quên đi giọng mẹ và chỉ tập trung vào âm thanh của tivi.

Nếu cho con xem, mẹ nên cùng ngồi với bé để xem các chương trình như phim hoạt hình, ca nhạc và bình luận về các tình tiết, nhân vật, hội thoại trong phim để giúp trẻ xây dựng phản xạ ngôn ngữ tốt hơn.

3. Lười nói chuyện với con vì nghĩ bé “chẳng hiểu gì”

Giao tiếp với trẻ sơ sinh đôi khi giống như độc thoại bởi bé chưa nói được, vốn từ còn quá ít nên phản ứng với những câu hỏi của cha mẹ thường bị chậm. Điều này khiến một số bà mẹ cảm thấy buồn chán và thấy như mình đang làm một việc vô ích.Tuy nhiên, chính việc lười nói chuyện với con ngay từ khi bé mới là trẻ sơ sinh lại là nguyên nhân khiến bé chậm nói.

Nhưng chỉ cần có niềm tin rằng nói chuyện nhiều bé sẽ nhanh biết nói, mẹ sẽ có động lực để ‘tám’ với bé nhiều hơn. Đôi khi chỉ một câu nói bâng quơ, phiếm chỉ: “Để mẹ bế con nào” hay “Con yêu mẹ không?”… cũng có tác dụng lớn với khả năng ngôn ngữ của bé. Dù bé mới bập bẹ, ê a… thì cha mẹ vẫn nên nói chuyện liên tục cùng bé. Khi còn nhỏ, việc bé tăng vốn từ vựng và dần biết nói sẽ thông qua một cách duy nhất là lắng nghe người lớn nói chuyện với nhau.

4. Nói chuyện với con bằng ngôn ngữ trẻ con, cố tình nói ngọng, nhả nhớt.

Dùng ngôn ngữ trẻ con để nói chuyện với trẻ có nghĩa là người lớn thường dùng những từ đã được tỉnh lược để nói chuyện với trẻ. Ví dụ, một số bố mẹ hay thường thích dùng “ngoại ngữ của bé” như: "tị ơi tị" (chị ơi chị), “ơm ơm” (cơm), “ún on” của mẹ, (cún con của mẹ)… và cho rằng những từ ngữ sinh động này rất thú vị, có thể khiến trẻ hứng thú hơn. Với trẻ sơ sinh chưa biết nói, bé hay thường hét lên hoặc kêu “a..a…” rất to. Những lúc như vậy, mẹ lại cũng hét lên, cũng “a…a..”, cũng lặp lại những âm thanh y hệt của bé để “giao tiếp” với con. Điều này là sai lầm.

Nhiều ông bố bà mẹ sai lầm khi cứ nghĩ rằng chỉ cần dùng ngôn ngữ thế nào cho trẻ nhanh hiểu nhất và tỏ ra thích thú là được chứ không cần thiết là phải nói đúng và nói chính xác. Lâu dần, chính thói quen này của người lớn đã khiến cho trẻ mất đi khả năng tư duy về “lời nói đúng và đầy đủ”.

5. Không cho bé ra ngoài chơi và gặp gỡ bạn bè

Nhiều bố mẹ ngày nay vì sợ bên ngoài “nguy hiểm” nên thường nhốt con trong nhà một mình và chỉ chơi với các đồ chơi vô tri. Một số bà mẹ thậm chí khi thấy con đã đến tuổi đi học mẫu giáo, mầm non nhưng vẫn để con ở nhà với mẹ hoặc ông bà vì lo bé đi học sẽ bị lây bệnh từ bạn bè, lo cô giáo chăm con không kỹ. Chính điều này đã tước đi của trẻ cơ hội được giao tiếp.

Có một thực tế ai cũng phải thừa nhận, đó là trẻ đi mẫu giáo sẽ rất nhanh biết nói. Bé được đặt trong một môi trường có nhiều bạn bè, tự khắc sẽ nảy sinh nhu cầu muốn giao tiếp, muốn nói chuyện, muốn bật thành lời. Mẹ nên chú ý cho bé đi chơi nhiều hơn, gặp gỡ nhiều bạn nhỏ cùng tuổi. Điều này sẽ giúp bé nhanh biết nói.

 

Ðề: Sai lầm khiến con chậm biết nói

Đáp ứng con quá nhanh khiến con thụ động và không động não thể hiện

 

Ðề: Sai lầm khiến con chậm biết nói

Nhiều đứa trẻ bị tự kỷ do phụ huynh không giao tiếp với con lắm

 

Ðề: Sai lầm khiến con chậm biết nói

hic, thế mà mình cứ cho con xem tv, thấy con lắc lư theo nhạc lại nghĩ thế là tốt, giúp con nhanh phát triển chứ. nhưng chỉ xem trong khung giờ nhất định thì chắc không sao đâu nhỉ

 

Ðề: Sai lầm khiến con chậm biết nói

Bố mẹ bận quá k có thời gian cho con nên con thành thụ động, ít nói.

 

Ðề: Sai lầm khiến con chậm biết nói

trước thằng ku nhà em cũng bị thế. Sợ quá, giờ gửi trường công và về nhà cầm ipad, đt giờ cũng đỡ nhiều rồi ạ.

 

Ðề: Sai lầm khiến con chậm biết nói

Thằng cháu mình cũng thế phải đi chữa mãi mới được bt, may mà nó còn nhỏ nên dễ chữa đấy

 

Ðề: Sai lầm khiến con chậm biết nói

con em 18 tháng rồi, cháu chỉ xem tivi lúc ăn thôi, cháu cũng ít được các bà cho ra ngoài đường tiếp xúc với các bạn và các bà cũng khá chiều cháu nên vì vậy mà giờ này cháu mới nói được những từ đơn, đơn giản mà thôi...hic hic

 

Ðề: Sai lầm khiến con chậm biết nói

18 tháng nói được những từ đơn giản cũng là tốt rùi, có bé 2 năm rùi mà vẫn chưa nói được câu nào ý

 

Ðề: Sai lầm khiến con chậm biết nói

Hic. Bé nhà mình cũng xem chương trình TV với trên mạng nhiều quá. 5t mà vẫn ngọng líu ngọng lô, nói tiếng Anh thì vèo vèo vì toàn xem chương trình tiếng Anh nhưng nói tiếng Việt thì kém quá

 

Ðề: Sai lầm khiến con chậm biết nói

Mình thấy ngoài những yếu tố như bài viết nêu ra thì việc cho con ít giao tiếp với môi trường bên ngoài cũng khiến bé chậm nói.
Cho bé đi lớp muộn, hay giữ bé ở nhà ít cho giao tiếp với bạn bè, các bé hàng xóm...

 

Ðề: Sai lầm khiến con chậm biết nói

mình có đứa em hơn 2t, bố mẹ mải làm không có thời gian chăm sóc con nên giờ vẫn chưa biết nói

 

Ðề: Sai lầm khiến con chậm biết nói

Mình chăm con từ khi sinh ra đến giờ, mà bé vẫn chưa biết nói

 

Ðề: Sai lầm khiến con chậm biết nói

Em chưa có con nhưng có mấy đưa cháu cũng trong tuổi tập nói mà thấy bố mẹ nó cứ nhốt ở nhà hoài. Em ở canh nhà mà cũng không thấy nó ra ngoài ngõ chơi liệu nó có bị chậm nói không hả các bác

 

Ðề: Sai lầm khiến con chậm biết nói

Nhốt trẻ trong nhà nhiều rất là nguy hiểm, rất dễ phát sinh bệnh tự kỷ, mình thấy nhiều trường hợp thực tế rùi

 

Ðề: Sai lầm khiến con chậm biết nói

mình đã đọc và thử mấy phương pháp để kích thích con nói mà vẫn chưa thành công đây, đành chờ vậy

 

Ðề: Sai lầm khiến con chậm biết nói

Em cũng bất lực rồi, con nói cũng được kha khá từ nhưng nhìn chung là chậm, hi vọng cho đi trẻ giao lưu bạn bè sẽ khá hơn, ra hàng xóm mà toàn các em bé tin hin thì chịu, bít nói chuyện với ai. Trẻ con có nhau nó thường học nói nhanh hơn bố mẹ dạy ý hay nói chuyện với bố mẹ ý, ngày nào em cũng nói chuyện khản cả cổ với nó từ bé tới giờ mà nó có nhanh nói đâu

 

Ðề: Sai lầm khiến con chậm biết nói

haha thế à, với lại chắc do con chị không thích bắt chước nữa e à. Hôm nay chị đến nhà đứa bạn thăm con nó 13 tháng tuổi, chị dạy nói từ nào nó học theo từ đó nhé, hix thế mà dạy mãi con mình mà không chịu nói. Thôi tùy từng bé vậy, con chị đi lớp được mấy tháng nay rồi, cũng dạn dĩ hơn nhiều đấy

 

Ðề: Sai lầm khiến con chậm biết nói

Thằng cò nhà e cũng chậm nói ạ huhu