1. Dựa vào đam mê Có thể nói đam mê là yếu tố quan trọng nhất trước khi bạn lựa chọn một nghề nghiệp nào đó cho bản thân. Cho dù bạn là ai? Bạn muốn trở thành ai trong tương lai đi chăng nữa thì nếu như bạn không có niềm đam mê, tâm huyết với nghề nghiệp đó thì bạn sẽ khó mà đạt được thành công. Niềm đam mê chính là “nguồn nhiên liệu” vô tận để đốt cháy sự siêng năng, chịu khó, cầu tiến, là nguồn động lực mãnh liệt để mỗi khi bạn chùn bước hay mệt mỏi thì “nó sẽ nói với bạn rằng: Đừng bỏ cuộc, thành công đang ở phía trước”. Nếu bạn đam mê để thực hiện một công việc hay một dự án nào đó thì bạn sẽ đổ dồn hết mọi năng lực và tâm trí vào công việc đó, do vậy mà hiệu quả mang lại thường rất cao. Ngoài ra, làm việc với sự đam mê đồng nghĩa với việc bạn sẽ được công việc ban tặng niềm vui và như vậy bạn sẽ khó mà “cưỡng lại” được công việc mà bạn đang làm. Thực tế thì khó có ai thành công được trên lĩnh vực mà họ không có niềm đam mê. 2. Dựa vào năng lực Bên cạnh việc bạn chọn một công việc mà bạn đam mê thì năng lực là yếu tố quan trọng tiếp theo để đưa bạn đến thành công trên lĩnh vực mà bạn đã lựa chọn. Mặc dù bản thân từ “thành công” cũng có nhiều “cung bậc” và “định nghĩa” khác nhau, tuy nhiên thì sự thành công đó sẽ trở nên tuyệt vời nhất nếu năng lực của bạn trong lĩnh vực đó là tốt nhất. Đam mê cộng với năng lực sẽ chắp thêm cánh để bạn bay cao và xa hơn trên con đường nghề nghiệp của mình. Điều này không đồng nghĩa với việc là bắt buộc bạn phải thực sự có năng lực mới thành công được. Bạn có thể không cần quá nhiều năng lực, chỉ cần đam mê và bạn tự tin với khả năng ít ỏi của bản thân cũng đã mang lại sự thành công cho bạn rồi. Tuy nhiên thì nếu bạn làm việc trong một lĩnh vực mà bạn chưa thực sự có năng lực thì đam mê của bạn phải đủ lớn để bạn sẵn sàng học hỏi miệt mài, gom nhặt kinh nghiệm và từ đó lấp đi chỗ trống năng lực mà bạn còn thiếu sót. 3. Dựa vào nhu cầu Nhu cầu ở đây chính là nhu cầu tuyển dụng của thị trường. Nếu bạn chọn một nghề mà bạn có năng lực lẫn đam mê nhưng nếu như ở giai đoạn đó của thị trường lĩnh vực của bạn chưa được chú trọng, nhu cầu tuyển dụng chưa nhiều hoặc khó khăn thì đó cũng sẽ là một trở ngại rất lớn cho bạn. Bạn sẽ làm gì nếu như bạn mất 4 hay 5 năm học để rồi không có việc làm đúng không?. Tôi tin là bạn hiểu điều đó. Chọn một nghề mà thị trường đang có nhu cầu lớn, tốc độ phát triển nhanh, có sự đóng góp lớn cho thị trường và xã hội sẽ làm bạn trở nên “thênh thang” hơn trên con đường phấn đấu và rèn luyện kế tiếp. 4. Dựa vào kỹ năng Một trong những yếu tố mà các nhà tuyển dụng hay thị trường khá quan tâm đó là những kỹ năng tương ứng với từng nghề nghiệp riêng biệt. Kỹ năng sẽ là “công cụ” hỗ trợ đắc lực cho những năng lực cốt lõi của bạn. Chẳng hạn như nếu bạn là một nhân viên nghiên cứu trị trường thì ngoài năng lực chuyên môn như phân tích, xử lý số liệu… thì những kỹ năng khác như quan hệ khách hàng, giao tiếp, dự báo nhu cầu…sẽ làm bạn dễ dành được thành công hơn rất nhiều. 5. Dựa vào hoàn cảnh gia đình Yếu tố cuối cùng để bạn cân nhắc khi lựa chọn nghề nghiệp đó là hoàn cảnh gia đình. Hoàn cảnh gia đình ở đây chính là điều kiện kinh tế. Có rất nhiều trường đại học ở xa, học phí cao nên sẽ tốn không ít chi phí cho bạn và gia đình trong quá trình học. và nếu bạn đang dừng lại ở đây thì bạn sẽ có 2 phương án để lựa chọn. Thứ nhất, vì hoàn cảnh kinh tế của gia đình có giới hạn nên bạn sẽ chọn học ở một trường gần nhà và với mức học phí vừa phải (Bất cứ chuyên ngành nào). Thứ hai, nếu bạn muốn học trong một ngôi trường nào đó mà bạn thích hoặc ở một địa điểm cụ thể chẳng hạn, bạn có thể theo học nếu bạn đủ tự tin để vừa đi học vừa làm thêm. Tất cả bạn vẫn có thể “điều phối” được. Nguồn: Genius Print (http://geniusprint.vn)
Mình từng sai lầm một lần rùi khi chọn nhầm con đường đi. Mình rất muốn theo đuổi lại nó nhưng có quá muộn hay không? Giờ có nhiều sự ràng buộc bắt mình phải đưa ra quyết định thật chín chắn. Qua rồi cái thời bồng bột của tuổi trẻ.
Vài năm gần đây những thông tin về đào tạo ngành nghề, về tuyển sinh các trường ĐH, CĐ, THCN ngày càng được phổ biến rộng rãi hơn. Thế nhưng, không ít HS vẫn chọn sai ngành nghề – đầu tư tiền bạc, công sức học hành mấy năm trời rồi mới nhận ra: mình không hợp với nghề này… Ngoài năng lực còn tính cách Nhạc sĩ trẻ Lương Bằng Quang – chàng trai 23 tuổi – mới vào nghề được ba năm nhưng đã cho ra đời gần 100 tác phẩm âm nhạc (trong đó có nhiều ca khúc ăn khách và được các ca sĩ nổi tiếng chọn hát). Nhưng ít ai biết rằng người nhạc sĩ đang được xem là “sáng tác mát tay” này cũng từng chọn nghề sai. Bắt đầu học đàn từ hồi còn nhỏ xíu, sáng tác nhạc và hát hò từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường THPT, nhưng hết lớp 12 Quang lại chọn học công nghệ thông tin. Đơn giản vì: “Ba mẹ mình muốn con trai có một nghề ổn định. Tự mình cũng thấy trong tất cả các môn học thời phổ thông, mình học môn tin khá nhất”. Tuy vậy, chỉ sau một năm Quang nghỉ ngang: “Mình cũng cố gắng chăm chỉ học tập nhưng điểm số vẫn kém bạn bè, không tiếp thu nhanh bằng họ. Lúc ấy mình mới phát hiện cá tính, tố chất của mình không thể gắn bó suốt đời với công nghệ thông tin”. Bây giờ Quang đã có thể khẳng định: “Nghề nào cũng có khó khăn, tuy nhiên mình tự thấy sáng tác là thích hợp nhất đối với mình, cũng may mình nhận ra sớm…”. Trong khi đó, rất mê nghề kỹ sư viễn thông nhưng cả gia đình V.T.D. từ ông nội, bố mẹ đến cô chú đều theo ngành y. Ngay từ đầu năm lớp 12, bố mẹ D. đã định hướng: “Con nên đăng ký dự thi vào ĐH Y dược, sau này ra trường có gì bố sẽ xin việc cho, không sợ thất nghiệp”. Tìm đủ lý do, từ “con không thích” rồi “con không có đủ năng lực”…, bố mẹ D. vẫn cương quyết: “Bây giờ không thích thì khi vào học rồi đi làm sẽ thấy thích. Con được thừa hưởng gen bác sĩ của ông nội và bố mẹ, lo gì không đủ năng lực!”. Vốn là HS giỏi, D. dễ dàng đậu vào ĐH Y dược. Nhưng chỉ học được ba năm, đến năm 4 thì: “Tôi không thể chịu đựng thêm nữa, mỗi lần vào bệnh viện là về nhà không muốn ăn cơm, người muốn ốm theo bệnh nhân!”. Thấy con lâm vào tình trạng mệt mỏi, lực học cứ sa sút dần từ khi vào ĐH, cuối cùng bố mẹ D. đành xuôi cho đứa con trai duy nhất làm lại từ đầu: ôn thi vào Bách khoa, ngành kỹ sư viễn thông. Phải được hướng nghiệp Phân tích về vấn đề chọn nghề sai, ông Nguyễn Đăng Lập – chuyên viên tư vấn hướng nghiệp của Trung tâm Tư vấn học đường TP.HCM – nhấn mạnh: “Đó là một hiện trạng của xã hội ngày nay. Theo thống kê gần đây, có đến 10% số SV không theo được đến cùng ngành học mình đã chọn. Có nhiều nguyên nhân khiến các em phải bỏ học, nghỉ học giữa chừng, trong đó có nguyên nhân chọn ngành không phù hợp”. Và chuyên viên Nguyễn Đăng Lập đưa ra lời khuyên: trước khi đăng ký dự thi tuyển sinh ĐH, CĐ hay THCN các bạn trẻ nên tự lượng định sức học của mình. Chọn bậc học rồi mới tính đến năng lực và tính cách có phù hợp với ngành nghề mình thích hay không. Một người có năng lực tốt có thể thi đậu vào một số trường nhưng tính cách thì chỉ có thể phù hợp với vài nghề nhất định. Nếu chọn nghề không hợp với tính cách sẽ dễ dàng dẫn đến thất bại. Hai yếu tố năng lực và tính cách đều chi phối sự thành công hay thất bại trong nghề nghiệp của mỗi con người. Ông Lập còn khẳng định: “Sở thích chỉ là yếu tố bên ngoài mang tính chất chủ quan, không thể phản ánh đầy đủ năng lực và tính cách bên trong. Sở thích chỉ tồn tại trong một thời gian, một môi trường nào đó, nó không ổn định và rất dễ thay đổi”. Th.S Nguyễn Ngọc Tài – chuyên viên tư vấn hướng nghiệp Đài 1088 – cũng khuyên phụ huynh không nên áp đặt con cái mình phải theo đuổi một nghề nào đó: “Phụ huynh chỉ nên hỗ trợ con theo cách cùng con tìm hiểu xem chọn nghề như vậy đã đúng chưa: chọn nghề theo khả năng hay chỉ chọn theo cảm tính, theo bạn bè hay theo vẻ hào nhoáng bên ngoài. Nếu phụ huynh và HS không nhất trí với nhau trong việc chọn lựa, tốt nhất nên cho HS đến các trung tâm tư vấn để làm trắc nghiệm hướng nghiệp. Với kết quả trắc nghiệm về khí chất, tâm lý, năng lực…, chuyên viên tư vấn sẽ tham khảo thêm các yếu tố về hoàn cảnh gia đình, kết quả học tập, thể lực… để hướng dẫn HS chọn một ngành học phù hợp nhất”. Tuy vậy, ông Nguyễn Đăng Lập (một trong những thành viên nghiên cứu về bộ trắc nghiệm hướng nghiệp hiện đang được sử dụng tại TP.HCM) lại cho rằng: “Biện pháp căn cơ để HS chọn đúng ngành nghề là công tác hướng nghiệp: phải thực hiện một cách bài bản, khoa học ngay từ khi HS còn học ở bậc THCS. Điều này không biết đến bao giờ VN ta mới làm được”. Nguồn: Genius Print (http://geniusprint.vn)
huhu, giá mình đọc bài này sớm hơn thì ko đến nỗi phải chọn sai nghề, học xong cái bằng chẳng để phục vụ vào mục đích công việc
