Hôm nay, tôi đọc được một bài báo nói về câu chuyện khởi nghiệp thành công của một nhà phát minh trẻ. Với mong muốn tận dụng nguồn chất thải từ nghề sản xuất bột sắn, rong riềng, góp phần làm sạch môi trường, anh ta đã nghiên cứu và cải tạo bùn thải thành phân bón hữu cơ tổng hợp. Hiện tại, công ty của anh có gần 20 công nhân, mỗi năm sản xuất 1.400 tấn phân hữu cơ. Nhưng để đạt được thành công này, anh ta đã phải trả giá khá đắt. Ban đầu, vì không có vốn, anh đã mạnh dạn vay vốn ngân hàng 60 triệu VND để đầu tư sản xuất, nhưng sau đó vì không bán được sản phẩm nên đã bị ngân hàng niêm phong nhà cửa, cả gia đình phải ở trong gian bếp tạm 10m2, thậm chí tiền học của 4 đứa con cũng phải khất nợ hàng chục lần. Câu chuyện trên có lẽ sẽ làm sôi sục ý chí làm giàu của các bạn trẻ. Nhiều bạn sẵn sàng vay vốn để lao vào thực hiện ý tưởng kinh doanh của mình. Có đam mê, có quyết tâm là tốt, bởi không có đam mê thì hành động không mạnh mẽ, hành động không mạnh mẽ thì sẽ không đạt được thành quả lớn. Thế nhưng, nếu câu chuyện rẽ sang một hướng khác thì các bạn sẽ nghĩ sao? Tôi biết có rất nhiều người trong hoàn cảnh khó khăn không hề được sự ủng hộ của người thân, bạn bè, thậm chí gia đình cũng rời bỏ. Nếu trong hoàn cảnh bị niêm phong nhà, vợ, con cũng bỏ anh ta đi để tìm cách duy trì cuộc sống thì liệu anh ta có gượng dậy nổi không? Trên thực tế, chuyện này là không hiếm, dưới đây là một ví dụ: “Năm 2000, sau khi tốt nghiệp Đại học Kinh tế quốc dân Hà Nội, tôi đã trải qua nhiều vị trí công việc từ nhân viên phòng nhân sự, chuyên viên, phó phòng dự án đầu tư, trưởng phòng rồi giám đốc nhân sự tại một số công ty nhà nước lẫn 100% vốn nước ngoài. Tháng 7 vừa qua, tôi từ bỏ vị trí giám đốc nhân sự với mức lương 2.000 USD mỗi tháng để bắt tay vào khởi nghiệp với dự án ngân hàng hồ sơ ứng tuyển. Đây không phải là lần kinh doanh đầu tiên của tôi. 8 năm trước, tôi đã từng start-up thất bại với mô hình trồng rau an toàn tại Đồng Tháp. Đầu năm 2007, khi đang là nhân viên một công ty xây dựng tại Tây Nam Bộ, nhận thấy nhu cầu về rau an toàn bắt đầu manh nha trên thị trường, tôi đã nghỉ việc để chuyên tâm sản xuất kinh doanh. Dùng toàn bộ 200 triệu đồng tích cóp của hai vợ chồng và một phần vốn vay từ người thân, tôi thuê 4,5 ha đất và đầu tư quy trình sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGap. Mọi thứ đã diễn ra rất suôn sẻ, sau gần 2 năm hoạt động sản xuất kinh doanh đi vào ổn định, bắt đầu cho lợi nhuận. Nhưng chỉ sau một đêm lũ tràn về, toàn bộ khu trồng rau bị ngập trắng. Khác với lũ miền Bắc rút nhanh, lũ tại các tỉnh miền Tây Nam Bộ phải mất 2-3 tháng mới cạn nước. Tâm huyết, tiền bạc, công sức không cứu vãn được gì ngoài một phần diện tích trồng rau mầm không bị ngập, tôi chỉ còn biết trông chờ doanh thu vào số lượng rau ít ỏi của phần diện tích này. Thực tế khi đó, nhiều người chưa quen sử dụng rau mầm nên sức tiêu trên thị trường khá hạn chế. Để cơ sở có thể cầm cự, tôi tìm cách mở rộng thị trường rau mầm ra Hà Nội. Để lại vợ con trong Nam, một mình tôi ra Bắc dò dẫm tìm kiếm thị trường, vừa sản xuất, kinh doanh. Cũng may được gia đình tại quê nhà hỗ trợ nhân công cắt rau, đóng hộp, vận chuyển đến các chợ đầu mối, nên tôi cũng đỡ vất vả phần nào. Song với chi phí đầu tư hạn hẹp, sản phẩm rau mầm không được quảng bá rộng rãi, nên dù chất lượng tốt rau vẫn không thể vào các siêu thị. Vài tháng sau, đúng lúc sản phẩm rau mầm của tôi cũng bắt đầu có chỗ đứng tại miền Bắc, thì gia đình trong Nam lại gặp trục trặc. Tôi phải bỏ dở hết để quay vào Nam. Không thể tìm được đối tác tin cậy, am hiểu sản phẩm để giao phó, tôi đành để dự án rau sạch phá sản. Mất vốn, thất nghiệp, gia đình trước nguy cơ ly tán… thú thật khi đó tôi đã triền miên trong bia rượu, tuyệt vọng suốt mấy tháng liền.” Phần lớn nguyên nhân dẫn tới thất bại của người khởi nghiệp là không tìm được đầu ra và cạn vốn. Tôi nghĩ rằng đối với câu chuyện thứ nhất, sai lầm của anh nông dân kia là đã vội vay vốn đầu tư mở rộng sản xuất trong khi đầu ra chưa ổn định. Những khó khăn như bị niêm phong nhà, thiếu tiền sinh hoạt gia đình hoàn toàn có thể hạn chế được nếu như anh ta tìm cách tiến từ từ, sản xuất từng chút một sau đó mới đem chào hàng. Khi khách hàng đã quen và công nhận chất lượng sản phẩm của mình mới nên vay vốn, mở rộng sản xuất. Hành động mạnh mẽ, quyết đoán không có nghĩa là hành động thiếu suy xét, không có dự trù, kế hoạch rõ ràng. Hiện nay, nhiều người vẫn nghĩ rằng làm giàu là phải liều mạng. Một khi bạn hành động như vậy, hậu quả nhẹ nhàng nhất cũng là trắng tay. Thiết nghĩ tại sao những mô hình đầu tư tiền ảo, kinh doanh đa cấp lừa đảo vẫn thành công? Đó chính là vì nhiều nhà đầu tư chỉ quan tâm tới lợi nhuận được hứa hẹn mà không hề biết bộ máy đó vận hành như thế nào để sinh ra lợi nhuận. Nếu ai khuyên can thì ra sức nói rằng nếu không có quyết tâm, không có ý chí thì không thể làm giàu được. Tỷ phú Warren Buffet có khuyên rằng :“Rủi ro lớn nhất đến từ việc không hiểu rõ bản thân đang làm gì. Ngay cả khi có những vấn đề có liên quan đến may rủi thì khả năng của bản thân vẫn đóng một vai trò vô cùng quan trọng”. Ở hai câu chuyện trên đây, người khởi nghiệp đều hiểu rõ con đường mà họ phải đi mà còn gặp khó khăn, thất bại nữa là những nhà đầu tư “tay mơ”, nhắm mắt làm liều. Trong cuộc sống, mặc dù có những lúc chưa đủ thông tin cần thiết, chúng ta vẫn phải ra quyết định. Thế nhưng, sau một thời gian dài hoạt động, nghiên cứu, kiểm chứng, bạn phải biết cách để hạn chế rủi ro ở mức thấp nhất. Đối với một dự án kinh doanh, hãy nghĩ tới việc tiếp thị sản phẩm, dịch vụ, tìm thị trường trước khi đầu tư ồ ạt, sản xuất hoặc mua về một núi hàng rồi không bán được. Đối với đối tác, hãy chọn người có năng lực, thẳng thắn, chân thành và cùng chí hướng với bạn. Một người bạn không bao giờ nói với bạn những lời thành thực, khi hợp tác chỉ muốn phần lợi về mình, là đối tượng mà bạn nên tránh xa. Làm giàu bao giờ cũng vô cùng khó khăn. Chính vì vậy, bạn càng nên thận trọng! Capro 15/03/2016
Cảm ơn bạn vì bài viết rất thực tế. Có lẽ nó ít nhiều đã làm thức tỉnh rất nhiều người muốn làm giàu nhanh chóng! Khái niệm " mạo hiểm" luôn được đưa vào khi người ta nói đến làm giàu, vậy theo bạn với 1 kế hoạch làm giàu thì bao nhiêu % dành cho cái này?
Làm giầu không dễ mà, nếu dễ thì ai cũng giầu được. Haizz cũng phải thận trọng từng chút một. Không nhiều người thành công như bộ phim có kết thúc đẹp.
Một nhà đầu tư luôn muốn giảm tỷ lệ % rủi ro xuống mức thấp nhất có thể. Tỷ lệ này không thể cân đong, đo đếm chính xác vì nó còn tùy thuộc vào tri thức, kinh nghiệm của người đánh giá dự án, hoặc các yếu tố khách quan bên ngoài. Rủi ro cao thường đi kèm với lợi nhuận cao và ngược lại. Nhưng cũng có trường hợp rủi ro cao mà mất trắng như đầu tư tiền ảo hoặc kinh doanh đa cấp chẳng hạn.
Đúng vậy, làm giàu không hề đơn giản chút nào. Thế cho nên, mỗi đồng tiền tự kiếm ra được bằng mồ hôi nước mắt thật đáng trân trọng.
