Tại Việt Nam, hiện có hàng trăm loại thuốc giảm cân đang lưu hành trên thị trường bao gồm các loại thuốc tây y (dạng uống, dạng tiêm) và đông y. Trong đó chưa kể các thuốc chưa được cấp phép vẫn đang lưu hành “chui”. Khi dùng thuốc, điều quan trọng nhất là đòi hỏi người dùng phải hiểu rõ được cơ chế tác dụng cũng như tác dụng phụ. Sẽ là mối nguy hại thực sự nếu bạn chẳng may dùng nhầm thuốc giảm cân không có hiệu quả giảm cân và gây ra nhiều biến chứng cho sức khỏe. Các nhóm thuốc giảm cân tây y Hiện nay, thuốc làm giảm thể trọng (tây y) có thể chia làm những loại sau, mỗi loại đều có tác dụng phụ và chống chỉ định cho từng đối tượng: 1. Thuốc làm no đầy ống tiêu hóa với chất độn: Chứa các chất như: Sterculia, Methycellulose... Khi uống vào, làm đầy bụng, do đó làm giảm cảm giác đói, người dùng thuốc không muốn ăn nữa. · Tác dụng phụ: chướng bụng, đầy hơi. Sử dụng lâu ngày sẽ khiến cơ thể bị thiếu dưỡng chất dẫn đến suy nhược. · Chống chỉ định: chứng hẹp đường tiêu hóa, chứng to kết tràng. 2. Thuốc làm gia tăng biến dưỡng: Đây là nội tiết tố tuyến giáp thyroxin nhằm gia tăng biến dưỡng ở tế bào. Thuốc chỉ công hiệu trong trường hợp béo phì do thiếu thyroxin và sử dụng thật cẩn thận do có nguy cơ gây ức chế chức năng tuyến giáp, hại tim (do tăng nhịp tim). · Tác dụng phụ: Có khi thuốc lợi tiểu được dùng trong trường hợp có sự tồn tích nước, phải dùng thận trọng vì có thể gây mất cân bằng nước và chất điện giải trầm trọng. Đặc biệt, thuốc lợi tiểu làm tăng đường huyết sẽ làm tăng nguy cơ bị đái tháo đường hoặc nếu có bệnh sẵn sẽ làm bệnh xấu đi. 3. Thuốc giảm hấp thụ chất béo Đây là thuốc ức chế hoạt tính của một số men liên quan đến sự hấp thụ và chuyển hóa chất béo ở ruột, vì vậy sẽ làm giảm sự hấp thu chất béo (mỡ) từ ruột vào máu. · Tác dụng phụ: đầy bụng, rối loạn tiêu hóa do rối loạn hấp thu mỡ, rối loạn sự hấp thu các vitamin tan trong dầu (vitamin A, D, E...) 4. Thuốc gây chán ăn: Thuốc tác dụng trên hệ thần kinh trung ương làm giảm cảm giác đói. Đó là các thuốc chứa Amphetamin hoặc các dẫn chất tương tự Amphetamin: Benzedrine, Phenamin, Mirapront N, Isoméride, Didrex, Anorex, Tepanil, Adifax, Pondéral… Đây là một trong 2 nhóm thuốc thường dùng nhất hiện nay và cũng là thuốc gây ra nhiều tác dụng phụ nhất. Khi thiếu năng lượng cho hoạt động sống, cơ thể buộc phải cắt nguồn năng lượng dự trữ từ gan, cơ, sau cùng mới đến mỡ, gây rối loạn chuyển hóa. Việc chuyển hóa đạm dự trữ trong cơ thể quá nhiều còn gây tổn hại gan, thận đồng thời suy giảm chức năng của nhiều cơ quan khác. Khi mất khối cơ, cơ thể không có sức bền dẫn đến năng suất lao động kém, giải quyết công việc kém, dễ sai sót, dễ xảy ra tai nạn lao động, tai nạn giao thông…Đối với thần kinh, thuốc gây giảm tập trung, khó ngủ, suy giảm trí nhớ, Thuốc ức chế thần kinh còn có nguy cơ gây nghiện, nhờn thuốc và gây tâm lý chán nản khi ngưng thuốc (có ý định tự tử) 5. Thuốc nhuận tràng, tẩy xổ, lợi tiểu Nhóm này cơ bản không phải là thuốc giảm cân mà là thuốc trị chứng táo bón (nhuận tràng) và thuốc phối hợp điều trị bệnh lý cao huyết áp, phù (lợi tiểu)…việc lạm dụng các loại thuốc này sẽ gây ra những rối loạn điện giải, vận mạch, chuyển hóa. Nghiêm trọng hơn, những người vốn có rối loạn tiềm ẩn về thần kinh, nhịp tim hay dị dạng mạch máu... sẽ đứng trước nguy cơ cao gặp nhiều biến cố như ngất, ngưng tim, đột quỵ... Khi mất nước nặng (trên 20%) có thể gây tử vong. Các loại thuốc tiêm giảm cân Thuốc tiêm là những loại như Photphatidylcholine, Deoxycholate, hoặc tổng hợp từ 3 chất Choline, Inostiol và Methionine… Trong đó, Phosphatidylcholin được đồn đại có tác dụng phân huỷ tế bào mỡ (lipolysis) nhưng thực tế không có công trình nghiên cứu nào chứng thực là tiêm phosphatidylcholin làm giảm mỡ, giảm cân. Tiêm vitamin B12 được cho là làm giảm trọng lượng cơ thể, tăng tốc quá trình chuyển hoá, giúp tiêu hao năng lượng. Nhưng điều này sai vì vitamin chỉ là các chất xúc tác các phản ứng chứ không thể làm tiêu hao năng lượng. Ngoài ra, tiêm vitamin B12 có thể bị nguy hiểm vì dị ứng, thậm chí là sốc phản vệ gây chết người. Các loại thuốc giảm cân đông y Các vị thuốc thường có trong các bài thuốc đông y giảm cân là: đan sâm, Ngưu tất, lá sen, Sơn trà…Xét về mặt dược học, các vị thuốc trên đúng là có mọi số tác dụng khi kiểm định chất lượng và sử dụng đúng cách như giúp hạ cholesterol, giảm mỡ máu. Tuy vậy, không phải ai cũng uống dùng được các thuốc trên. Nhưng vấn đề nằm ở chỗ các bài thuốc trên liệu có dùng đúng loại dược liệu thực sự chất lượng. được bào chế đúng liều lượng, đúng quy cách bào chế và bảo quản tốt?Đối với các thuốc đông y nói riêng và các thuốc chưa được cấp phép lưu hành là rất khó kiểm định. Mặt khác, có một số bài thuốc cũng chống chỉ định với một số đối tượng. Ví dụ như người có thể hàn uống sẽ bị tiêu chảy. Ngoài ra, trong các bộ phận của cây sen đều chứa alcaloid - một loại có tác dụng an thần và tác dụng lên tim mạch nên nếu dùng quá liều lượng sẽ gây ngủ triền miên. Mới đây, Mỹ và một số nước trên thế giới đã cảnh báo nhiều loại thuốc giảm cân có chứa dược liệu Ma hoàng (Ephedra) vì có tác dụng nhuận tràng, tẩy xổ làm cơ thể mệt mỏi, kiệt sức. Một số thuốc Đông y cũng cùng tác dụng xổ có thể kể đến là Đại hoàng, Phan tả diệp. Dùng những loại thuốc xổ, nhuận trường kéo dài sẽ làm mất trương lực ruột, rối loạn tiêu hóa, rối loạn điện giải gây yếu cơ, ểu oải. Tương tự, các loại thuốc có nguồn gốc tự nhiên với tác dụng lợi tiểu như Râu mèo, râu bắp…nếu sử dụng lâu ngày cũng gây tổn hại đến sức khỏe. 4. Sản phẩm hỗ trợ giảm cân an toàn Hiện nay, các nghiên cứu tại Mỹ cho thấy tinh chất thiên nhiên từ Belaunja và Mangastin có khả năng giảm tích tụ và tăng ly giải mỡ trắng khi tác động cùng lúc, làm giảm hoạt động của thụ thể PPARγ - yếu tố thúc đẩy việc hình thành và tích tụ mỡ trắng là “thủ phạm” gây tăng cân ngay ở quá trình biệt hóa nguyên bào sợi đầu dòng. Hai hoạt chất này còn hạn chế biểu hiện của loại protein bảo vệ giọt mỡ là Perilipin, nhờ đó men lipase mới có thể tiếp cận giọt mỡ và “rút” mỡ ra khỏi giọt mỡ, làm giảm kích thước tế bào mỡ trắng, qua đó giúp giảm kích thước mô mỡ trúng đích, ở các vùng tập trung nhiều mỡ như eo, bụng, đùi… Cũng vì phù hợp sinh lý giảm mỡ trắng, giảm cân, Belaunja và Mangastin rất an toàn cho cơ thể, không gây mệt mỏi, chán ăn, mất nước, ức chế thần kinh... Trà giảm cân Slimutea
Đúng là đa dạng thật Thật sự muốn tăng cân hay giảm cân chỉ cần thay đổi chế độ ăn uống và thói quen ăn uống thôi, không nên lạm dụng thuốc nhiều quá.
