Trong lao động và sinh hoạt hàng ngày, việc bị thương ngoài da là điều không thể tránh khỏi. Vết thương hở là cơ hội để vi khuẩn xâm nhập và gây ra viêm loét da hoặc bội nhiễm. Các vết thương không được xử lý kịp thời có nguy cơ nhiễm trùng, mưng mủ và sưng viêm. Bài viết sau đây sẽ hướng dẫn cách chăm sóc vết thương hở để phòng tránh nhiễm trùng. I. Phân loại vết thương hở Vết thương hở là một chấn thương liên quan đến sự phá vỡ cấu trúc của mô, thường liên quan đến da. Việc phân loại vết thương hở giúp cho việc xử lý dễ dàng và hiệu quả hơn. Có bốn loại vết thương hở được phân loại theo nguyên nhân gây ra chúng: Vết trầy xước: Da bị trầy xước khi cọ xát vào bề mặt thô ráp hoặc cứng như mặt đường, tường nhà,… Vết thương thường không chảy máu nhưng gây đau rát. Vết rách: là một vết cắt sâu hoặc rách da. Tai nạn với dao, dụng cụ sắt và máy móc là nguyên nhân thường gây ra vết tách. Trong trường hợp vết rách sâu, có thể chảy nhiều máu và nguy cơ nhiễm trùng cao. Vết đâm: Có thể là một lỗ nhỏ do vật nhọn, dài như kim hoặc đinh gây ra. Các vết đâm nhỏ thường không chảy nhiều máu. Tuy nhiên nếu là vết thương sâu có thể tổn thương cơ quan nội tạng. Trong trường này nên tới cơ sở y tế để xử lý kịp thời. Vết thủng: rách một phần hoặc toàn bộ da và mô dưới da. Nguyên nhân thường do các tai nạn nghiêm trọng như tại nạn dập nát cơ thể, vụ nổ, súng bắn. Các vết thương khiến nạn nhân bị mất máu nhiều. II. Hướng dẫn chăm sóc vết thương hở đúng cách 1. Rửa tay trước khi xử lý vết thương Rửa tay là bước đầu tiên cần làm khi xử lý vết thương hở. Việc rửa tay giúp loại sạch bụi bẩn, ngăn vi khuẩn trên bàn tay xâm nhập vào vết thương. Sử dụng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn thích hợp để làm sạch tay. Có thể đeo găng tay y tế để hạn chế tiếp xúc trực tiếp với dịch và máu của người bệnh. 2. Cầm máu Cầm máu là việc làm được ưu tiên đối với các vết thương lớn, chảy nhiều máu. Vì nếu không sơ cứu kịp thời, bệnh nhân có thể bị suy tuần hoàn nếu mất máu quá nhiều. Dựa vào tình trạng tổn thương và tính chất của vết thương để lựa chọn phương pháp phù hợp: Dùng vải hoặc miếng gạch sạch đắp trực tiếp lên vết cắt hoặc vết trầy xước. Nếu máu chảy nhiều, không có vải sạch có thể dùng tay ép lên vết thương đến khi máu ngừng chảy. Nếu vết thương ở tay, chân, hãy nâng cao hơn tim để giúp máu chảy chậm. Không áp dụng garo vết thương trừ khi máu chảy nhiều và không ngừng được bằng áp lực trực tiếp. Nếu không thể cầm máu bằng các phương pháp trên, bạn nên đến cơ sở y tế gần nhất để xử lý kịp thời. 3. Rửa và sát khuẩn vết thương Làm sạch vết thương hở là biện pháp cần thiết để ngăn ngừa nhiễm trùng. Có thể dùng nước muối sinh lý để làm sạch sơ bộ. Nước muối có tác dụng loại sạch bụi bẩn, các mảnh vụn bám trên vết thương. Sau khi rửa xong, dùng khăn sạch lau khô nhẹ nhàng. Tuy nhiên, rửa nước muối không loại bỏ hoàn toàn vi khuẩn trên vết thương. Vì vậy, bạn cần sử dụng dung dịch sát khuẩn để ngăn chặn mầm bệnh (vi khuẩn, vi nấm) gây nhiễm trùng vết thương hở. Một số dung dịch được sử dụng để chăm sóc vết thương hở như Dizigone, Polyhexanide, Betaine,… Khi được đảm bảo sạch sẽ, vết thương sẽ ngừng chảy dịch, khô se nhanh để dần bong vảy. Đây được coi là bước quan trọng nhất, quyết định khả năng phục hồi của vết thương. 4. Băng bó vết thương Thực hiện băng bó để giữ cho vết thương luôn sạch sẽ, hạn chế thấp nhất nguy cơ nhiễm khuẩn. Những lưu ý khi băng bó vết thương: Dùng băng vô trùng hoặc vải sạch Với vết thương trầy xước hoặc vết cắt nhỏ có thể không cần băng. Để vết thương thông thoáng sẽ giúp quá trình liền da nhanh hơn. Không băng bó quá chặt làm cản trở lưu thông máu và gây cảm giác khó chịu cho người bệnh. 5. Thay băng Cần thay băng thường xuyên ít nhất 24h hoặc khi băng bị bẩn, ẩm ướt. Mỗi lần thay băng cần rửa sạch vết thương và thoa thuốc theo chỉ định của bác sĩ. 6. Theo dõi dấu hiệu nhiễm trùng Nguồn Viendalieu.com.vn
