Kinh nghiệm: Cẩm Nang Chăm Sóc Người Sau Tai Biến

Thảo luận trong 'Sức khỏe gia đình' bởi greennutri, 21/10/2024.

  1. greennutri

    greennutri Sữa hạt ngũ cốc Green Nutri

    Tham gia:
    30/5/2024
    Bài viết:
    112
    Đã được thích:
    5
    Điểm thành tích:
    18
    Tai biến mạch máu não (đột quỵ) là một bệnh lý nguy hiểm và thuộc Top 10 bệnh lý nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong. Nếu bệnh nhân được cấp cứu kịp thời, có thể tăng tỷ lệ sống và hạn chế các di chứng sau tai biến. Vậy, với những người sau tai biến cần được chăm sóc như thế nào? Bài viết này sẽ giúp cung cấp đầy đủ các thông tin về chăm sóc bệnh nhân sau tai biến.

    Tai biến là gì?
    Tai biến mạch máu não hay còn gọi là đột quỵ là tình trạng mạch máu não (ở các động mạch, mao mạch hoặc tĩnh mạch) bị tắc nghẽn hoặc vỡ đột ngột dẫn gây thương tổn ở não bộ. Tế bào não rất nhạy cảm với tình trạng thiếu oxy và dinh dưỡng, chúng có thể sẽ chết sau vài phút nếu thiếu oxy kéo dài.

    Theo thống kê của WHO, tai biến mạch máu não được xem là bệnh lý đứng thứ 2 tại Việt Nam và đứng top 10 thế giới về mức độ nguy hiểm gây tử vong cao. Bệnh phổ biến đối với đối tượng người cao tuổi trên 65. Tuy nhiên, hiện nay tình trạng bệnh đang có xu hướng trẻ hóa và gặp ở cả những người trẻ tuổi.

    [​IMG]
    Tai biến mạch máu não có 2 nhóm chính là tai biến do thiếu máu não và tai biến do xuất huyết não. Có đến 80% tình trạng tai biến do thiếu máu não. Nguyên nhân là do lượng máu lên não bị giảm hoặc tắc nghẽn làm cho các tế bào não bị hoại tử. Trong trường hợp này cần phải đưa bệnh nhân đến ngay các cơ sở y tế để cấp cứu kịp thời nếu không sẽ dẫn đến tình trạng tử vong.

    Những nguyên nhân dẫn đến tai biến?
    Có nhiều nguyên do và nguy cơ từ các bệnh lý khác dẫn đến tai biến mạch máu não, có thể kể đến như:

    • Xơ vữa động mạch: tai biến mạch máu não xảy ra khi các động mạch trong não bị kém đàn hồi hoặc nứt vỡ. Các mảng xơ vữa xuất hiện trong thành mạch góp phần hình thành các cục máu đông trong lòng mạch, Chính các cục máu đông này nguyên nhân gây tắc nghẽn mạch máu khi bong tróc và di chuyển trong lòng mach. Mạch máu bị nghẽn, tắt và dòng máu không thể lưu thông nên không cung cấp đủ oxy và máu lên não, dẫn đến tai biến mạch máu não.
    • Tăng huyết áp: người bị cao huyết áp có nguy cơ bị tai biến mạch máu não lên đến 3 – 4 lần so với người bình thường. Tăng huyết áp gây tăng áp lực lên thành mạch máu, tăng nguy cơ vỡ động mạch dẫn đến xuất huyết não (tai biến mạch máu não).
    • Bệnh đái tháo đường: bệnh đái tháo đường gây tổn thương nghiêm trọng đến mạch máu. Trong đó, các động mạch ở não và tim thường dễ bị thương tổn, xơ vữa và gây tỷ lệ biến chứng cao gấp 1.5 – 3 lần so với người bình thường. Tai biến mạch máu não do tiểu đường là một trong những biến chứng phổ biến và nguy hiểm khi mức đường huyết không được kiểm soát tốt.
    • Bệnh tim mạch: nhiều bệnh nhân bị tai biến mạch máu não do các bệnh lý từ tim mạch như rung nhĩ, nhồi máu cơ tim, hẹp van hai lá, thông liên nhĩ,…
    • Dị dạng mạch máu não: sự phát triển bất thường của mạch máu não là một trong những nguyên nhân gây nên xuất huyết não. Đa số nguyên nhân này thường xảy ra chậm như đau đầu kéo dài, co giật, động kinh,…
    [​IMG]
    Ngoài ra còn có một số yếu tố nguy cơ khác có thể gây tai biến mạch máu não như:

    • Tuổi tác: tỷ lệ bệnh nhân cao tuổi mắc bệnh tai biến cao chiếm 2/3 so với người bình thường. Càng lớn tuổi các động mạch máu xơ cứng dẫn, giảm đi sự co giãn và ngày càng hẹp lại là yếu tố nguy cơ lớn có thể dẫn đến đột quỵ ở người cao tuổi nếu kèm theo các bệnh lý khác.
    • Chế độ, lối sống hằng ngày: người sử dụng nhiều bia rượu, thuốc lá, ít vận động, thừa cân, béo phì cũng là nguyên nhân là tăng nguy cơ tai biến mạch máu não.
    • Tiểu sử gia đình: Gia đình có tiền sử từng bị tai biến mạch máu não thì những người thân trong gia đình cũng có tỷ lệ mắc tai biến mạch máu não cao hơn.
    • Tiền sử đột quỵ: bệnh nhân đã có tiền sử đột quỵ trước đó có tỷ lệ tái phát bệnh trở lại rất cao. Vì vậy, đối với bệnh nhân đã đột quỵ trước đó nên có chế độ ăn uống và nghỉ ngơi hợp lý để giảm nguy cơ tái phát đột quỵ. Đột quỵ khi tái phát có tỷ lệ tử vong và để lại di chứng nặng nề hơn so với trước đó.
    Đặc điểm chung của người sau tai biến
    Tai biến mạch máu não thường tăng theo tuổi tác, thường xảy ra đối với người bệnh có độ từ 55 tuổi trở lên. Tuy vậy, hiện nay, vẫn có những ca xuất hiện ở bệnh nhân từ 30 tuổi. Với người từng trải qua tai biến mạch máu não, dù đã được cứu chữa kịp thời cũng sẽ để lại những di chứng. Mức độ di chứng và triệu chứng để lại sẽ tùy vào mức độ nặng nhẹ, tình trạng phục hồi và các yếu tố chăm sóc hậu tai biến như thế nào.

    Một số đặc điểm chung của những người đã từng trải qua tai biến như sau:

    Khuôn mặt bị méo một bên
    Khuôn mặt bị méo một bên được xem là đặc điểm nhận dạng sớm nhất của bệnh tai biến. Lượng oxy cung cấp lên não bộ giảm là tổn thương hệ thần kinh và tác động đến cơ mặt.

    Khi mắc bệnh, người bệnh sẽ có cảm giác buồn rầu, mặt bị tê liệt có thể là không cử động một bên được. Nếu nghi ngờ mắc bệnh đột quỵ, khi cười sẽ thấy miệng bị méo sang một bên, một bên mặt bị xệ xuống hãy đưa ngay bệnh nhân đi cấp cứu vì đó là dấu hiệu của tai biến.

    [​IMG]
    Ngay sau khi điều trị kịp thời thì các cơ mặt cũng khó có thể phục hồi hoàn toàn. Do đó, nhiều người sẽ có khuôn mặt bị lệch một bên, khó cử động dù ít hay nhiều.

    Thị lực giảm dần
    Thị lực giảm dần thường là đặc điểm khó nhận biết nhất. Thùy não có trách nhiệm về khả năng nhìn của thị lực, một khi không cung cấp đủ oxy lên não sẽ làm ảnh hưởng đến thùy não và thị lực cũng bị ảnh hưởng theo. Vì vậy, người bệnh nếu có triệu chứng nhìn mờ dẫn, mắt nhòe đi nên báo ngay cho người nhà để kịp thời thăm khám.

    Cử động ở cánh tay giảm dần
    Lượng máu lên não không đủ cũng gây ảnh hưởng đến khả năng vận động bị giảm dần, đặc biệt là ở phần cánh tay. Người bệnh sẽ cảm thấy cánh tay khó cử động , bị tê tay thường xuyên và có thể là không thể cử động được.

    Dấu hiệu tai biến ở cánh tay rất dễ phát hiện, bạn hãy yêu cầu bệnh nhân giơ hai tay lên cao, nếu một bên không thể nhấc lên được thì chắc chắn đã người bệnh đã mắc bệnh tai biến.

    Nói lắp, không rõ ràng
    Sau tai biến, các vùng não tổn thương nếu xuất hiện ngay trên các vùng não ngôn ngữ thì việc giao tiếp trở nên khó khăn. Do đó, người sau tai biến thường bị hạn chế khi giao tiếp, khó nói và khó sắp xếp câu từ khi nói. Vì vậy, những người bị tai biến sẽ có triệu chứng nói lắp, nói không rõ, không giải thích được những gì mình muốn và đôi khi gây khó hiểu cho người nghe.

    [​IMG]
    Do đó, khi chăm sóc người sau tai biến, cần hết sức kiên nhẫn lắng nghe để có thể hiểu những gì mà họ muốn truyền đạt.

    Dễ bị hoa mắt & chóng mặt
    Khi thiếu máu não triệu chứng thường xuất hiện là đau đầu kéo dài. Nặng hơn có thể xuất hiện các biểu hiện như hoa mắt, đầu quay cuồng, chóng mặt. Đây là những biểu hiện dễ thấy và thường gặp phải của những người bị tai biến.

    Một phần cơ thể yếu đi, không cử động được
    Tổn thương não sau tai biến nếu xuất hiện trên vùng điều khiển vận động sẽ gây ra mất chức năng vận động tương ứng. Do đó mà nhiều người không thể cử động một phần nào đó của cơ thể như tay, chân. Đôi khi các di chứng để lại quá nặng nề như bị liệt toàn bộ và họ gần như không có khả năng chăm sóc bản thân.

    Bạn cũng có thể thấy người sau tai biến thường phải tập vật lý trị liệu để khôi phục lại các vận động cơ bản.

    Dáng đi bất thường
    Dấu hiệu tiếp theo thường dễ gặp ở bệnh nhân tai biến là đi lại khó khăn, dáng đi khập khiễng, bước từng chân một và chậm chập hơn so với ngày thường. Đây cũng là một di chứng do tai biến để lại.

    Hay bị đau đầu
    Vùng não tổn thương do tai biến mạch máu não có thể gây nên các cơn đau kéo dài, hoặc đau dữ dội. Nếu gặp phải tình trạng đau ngày một nặng và dữ dội cần phải đi khám ngay để tránh tình trạng não bị tổn thương nặng hơn.

    [​IMG]
    Rối loạn nhận thức
    Những người sau tai biến thường có “sức đề kháng” kém với các cú sốc tâm lý và kiểm soát căng thẳng. Cùng với đó là những di chứng để lại trên não khiến họ trở nên nhạy cảm hơn, dễ lo lắng, buồn rầu, trầm uất và tiêu cực.

    Một số vùng não bị tổn thương có thể làm mất chức năng nhận thức, ghi nhớ và suy nghĩ. Do đó mà cũng có thể dẫn đến việc suy giảm trí nhớ, hay quên và dễ cáu giận.

    Cách chăm sóc người sau tai biến
    Thay đổi chế độ dinh dưỡng hằng ngày
    Dinh dưỡng phù hợp là “liều thuốc bổ” quan trọng nhất với người sau tai biến. Ăn uống hợp lý có thể giúp bệnh nhân mau phục hồi sức khỏe, làm giảm các di chứng để lại.

    Những thực phẩm chứa nhiều đường, mỡ, muối đều cần hết sức cẩn thận và hạn chế ăn do ảnh hưởng đến sức khỏe. Vì vậy, đối với người bị tai biến cần phải có chế độ dinh dưỡng hằng ngày phù hợp và đảm bảo cung cấp đủ dưỡng chất. Nhu cầu dinh dưỡng cơ bản cho người bị tai biến cần phải có như sau:

    • Nhóm chất giàu protein: người bệnh cần ăn khoảng 0.8 - 1g protein/kg trọng lượng/ngày. Nguồn protein nên đến từ thực phẩm chứa ít cholesterol, ưu tiên nguồn protein từ thực vật như đậu đỏ, đậu nành, ngũ cốc nguyên hạt,… và các protein từ động vật như thịt, cá, trứng,… Nên hạn chế thịt đỏ hay thịt động vật vì nhiều cholesterol.
    • Nhóm chất béo: nên cung cấp mức chất béo khoảng 25 – 30 gam/chất béo/ngày và tỷ lệ cân bằng giữa thực vật và động vật là 2/3. Các loại axit béo có trong dầu thực vật như dầu ô liu, dầu đậu nành, dầu hạt lanh,… làm giảm nguy cơ đột quỵ,. Các loại dầu béo không bão hòa này giúp hạ cholesterol xấu, tăng HDL cholesterol, giúp phòng ngừa xơ vữa mạch máu tiến triển và phòng ngừa tai biến tái phát.
    • Nhóm vitamin và khoáng chất: nhóm thực phẩm giàu vitamin không thể thiếu trong thực đơn của bệnh nhân bị tai biến. Nên lựa chọn các loại quả chín, rau xanh đậm,… có chứa nhiều hàm lượng kali tốt cho tim vì giúp giảm huyết áp và ổn định nhịp tim. Các vitamin nhóm B giúp cải thiện chức năng hệ thần kinh, cải thiện giấc ngủ và sự hấp thu dưỡng chất nên rất cần cho người sau tai biến.
    • Nhu cầu về năng lượng: để hạn chế tình trạng tăng cân, nên giảm bớt phần năng lượng trong khẩu phần ăn. Người bệnh nên ưu tiêu ăn các loại rau củ, khoai lang, các loại đậu, ngũ cốc nguyên hạt,… Ưu tiên các loại thực phẩm mềm, dễ nhai nuốt, giàu chất xơ,…
    [​IMG]
    Người bị tai biến nên hạn chế ăn các đồ ăn chế biến sẵn (dưa muối, pate, thịt xông khói), đồ chiên rán, nước ngọt có gas,…. Cũng nên kiêng các loại thực phẩm có chất kích thích như: cà phê, rượu, bia, thuốc lá,...

    Người sau tai biết có khả năng nhai nuốt kên nên không ăn quá no trong một bữa ăn. Thay vào đó, hãy chia nhỏ bữa ăn thành 4 – 5 bữa/ngày. Trong đó, có 3 bữa chính và 2-3 bữa phụ xen kẽ trong ngày. Nên cho người bệnh ăn các loại thực phẩm mềm dễ tiêu hóa như súp, cháo, sữa, sữa chua, sữa hạt ngũ cốc,… để dễ hấp thu.

    Chế độ luyện tập cho người sau tai biến
    Chăm sóc người sau tai biến là việc hết sức quan trọng và cẩn thận. Tùy theo tình hình sức khỏe của mỗi người nên có chế độ luyện tập phù hợp. Nguyên tắc tập luyện là từ những động tác nhẹ nhàng, đơn giản sau đó là những động tác phức tạp tùy theo khả năng phục hồi của người bệnh. Một số lưu ý như sau:

    • Massage để tăng lưu thông máu huyết: Người nhà nên thực hiện các động tác xoa bóp cơ bắp, vận động các xương khớp nhằm giúp người bệnh lưu thông khí huyết nếu người bệnh khó cử động. Sau khi xuất viện, người bệnh sẽ được bác sĩ hướng dẫn các bài tập tại nhà hoặc tập tại phòng vật lý trị liệu.
    • Tập cử động chân tay: Đối với những bệnh nhân đi đứng khó khăn nên cố gắng tập các bài tập liên quan đến tay chân, tập đứng thăng bằng, vận động cổ tay, cổ chân, xoay đầu nhìn qua vai, nghiêng người.
    • Tập đi đứng: Tập đi đứng trụ bằng hai chân, nhấp chân lên khỏi mặt đất và di chuyển nhẹ nhàng. Nếu được nên tập đi bộ mỗi ngày 15 phút.
    • Tập nói chuyện: Những bệnh nhân có thể mắc phải vấn đề rối loạn ngôn ngữ, nói chậm, người nhà nên tập nói chuyện hằng ngày, trò chuyện trao đổi thường xuyên với người bệnh, thậm chí đọc sách, báo để người bệnh điều trị. Khuyến khích bệnh nhân nói những câu đơn giản sau đó tăng độ khó lên để cải thiện ngôn ngữ cho người bệnh.
    Do đó, chất lượng sống và tuổi thọ của người sau tai biến phụ thuộc rất nhiều vào những người chăm sóc. Việc chăm sóc người sau tai biến rất cần sự ân cần và kiên nhẫn của người nhà. Ngoài ra, còn cần kiến thức cơ bản về việc chăm sóc người sau tai biến, kiến thức về dinh dưỡng, cũng như kiến thức về tâm lý người bệnh.

    Về dinh dưỡng , việc tăng cường dinh dưỡng và chọn thực phẩm phù hợp rất quan trọng giúp người sau tai biến tránh được các nguy cơ tái phát cũng như phục hồi sức khỏe mau chóng.

    Với công thức độc đáo, chuyên biệt cho người cao tuổi, người có nhiều bệnh lý nền như tim mạch, tiểu đường,… Sữa hạt ngũ cốc không đường 25 Beta Glucare được xem là lựa chọn dinh dưỡng tối ưu nhất cho người sau tai biến. Sản phẩm không chứa đường tinh luyện, không cholesterol, không chất bảo quản, không thành phần biến đổi gen.

    [​IMG]
    Hơn hết là thành phần vượt trội khi có tới 25 loại ngũ cốc nguyên cám, hạt dinh dưỡng, tảo xoắn Spirulina, hạt lanh, bí ngô,… và đặc biệt là hoạt chất Beta Glucan hàm lượng cao từ Vỏ cám Yến mạch giúp kiểm soát đường huyết, mỡ máu cho người lớn tuổi. Cùng với 3 bữa ăn chính, có thể bổ sung thêm mỗi ngày 1-2 ly sữa hạt ngũ cốc 25 Beta Glucare để bù đắp dinh dưỡng, phòng ngừa thiếu hụt vi chất và cải thiện sức đề kháng mạnh mẽ cho người bệnh sau tai biến.

    sữa hạt ngũ cốc 25 Green Nutri
    sữa cho người tiểu đường 25 Beta Glucare
    sữa bột ngũ cốc dinh dưỡng Organic Avocado
     

    Xem thêm các chủ đề tạo bởi greennutri
    Đang tải...


  2. greennutri

    greennutri Sữa hạt ngũ cốc Green Nutri

    Tham gia:
    30/5/2024
    Bài viết:
    112
    Đã được thích:
    5
    Điểm thành tích:
    18
    ghé thăm trang web greennutri.com.vn để cập nhật thêm nhiều kiến thức bổ ích về sức khỏe cho gia đình bạn mỗi ngày
     
  3. timmuanha

    timmuanha Thành viên tập sự

    Tham gia:
    20/12/2012
    Bài viết:
    18
    Đã được thích:
    0
    Điểm thành tích:
    1
  4. nopassids

    nopassids Thành viên chính thức

    Tham gia:
    2/8/2013
    Bài viết:
    222
    Đã được thích:
    0
    Điểm thành tích:
    16
  5. bqmai

    bqmai Thành viên chính thức

    Tham gia:
    13/10/2008
    Bài viết:
    241
    Đã được thích:
    23
    Điểm thành tích:
    18
  6. Deformse

    Deformse Thành viên tập sự

    Tham gia:
    19/3/2017
    Bài viết:
    7
    Đã được thích:
    0
    Điểm thành tích:
    1
  7. GauHeo

    GauHeo Thành viên mới

    Tham gia:
    12/12/2013
    Bài viết:
    38
    Đã được thích:
    1
    Điểm thành tích:
    8
  8. nguyentrantien

    nguyentrantien Thành viên tập sự

    Tham gia:
    26/9/2019
    Bài viết:
    11
    Đã được thích:
    0
    Điểm thành tích:
    1
  9. katylinh

    katylinh Thành viên rất tích cực

    Tham gia:
    6/6/2008
    Bài viết:
    1,314
    Đã được thích:
    132
    Điểm thành tích:
    103
  10. ellvy_my

    ellvy_my Thành viên tập sự

    Tham gia:
    31/12/2016
    Bài viết:
    8
    Đã được thích:
    0
    Điểm thành tích:
    1
  11. Hải Pc

    Hải Pc Thành viên tập sự

    Tham gia:
    25/10/2024
    Bài viết:
    2
    Đã được thích:
    1
    Điểm thành tích:
    1
    Thường thì những ai bị tai biến xong đều không còn lành lặn như ban đầu được nữa. Trí nhớ không tốt, sức khỏe đi xuống, đi lại khó khăn,... họ cần được chăm sóc và rất ý thức về sức khỏe của mình tới hết đời
     
    greennutri thích bài này.
  12. thomthom.vn

    thomthom.vn Thành viên tập sự

    Tham gia:
    2/6/2015
    Bài viết:
    7
    Đã được thích:
    0
    Điểm thành tích:
    1
  13. Caolongngy@.09

    Caolongngy@.09 Thành viên đạt chuẩn

    Tham gia:
    31/8/2024
    Bài viết:
    51
    Đã được thích:
    0
    Điểm thành tích:
    6
  14. luongtv

    luongtv Thành viên tập sự

    Tham gia:
    28/8/2016
    Bài viết:
    16
    Đã được thích:
    1
    Điểm thành tích:
    3
  15. chuaaico

    chuaaico Thành viên mới

    Tham gia:
    21/12/2020
    Bài viết:
    23
    Đã được thích:
    6
    Điểm thành tích:
    3
  16. Tan Van Thuong

    Tan Van Thuong Thành viên tập sự

    Tham gia:
    10/7/2017
    Bài viết:
    5
    Đã được thích:
    0
    Điểm thành tích:
    1
  17. MiaPhuong

    MiaPhuong Thành viên đạt chuẩn

    Tham gia:
    21/8/2024
    Bài viết:
    83
    Đã được thích:
    9
    Điểm thành tích:
    8
    Đợt trước mình tắm muộn cũng xém bị méo dây thần kinh số 7. Đến khổ. Thôi thì ăn uống nghỉ ngơi đàng hoàng lên vậy.
     
  18. Martin Gilbert

    Martin Gilbert Thành viên tập sự

    Tham gia:
    10/10/2024
    Bài viết:
    7
    Đã được thích:
    2
    Điểm thành tích:
    1
    The "Stroke Care Guide" is a valuable resource for understanding stroke prevention, symptoms, and recovery strategies. It provides essential information on recognizing warning signs, such as sudden weakness or confusion, and outlines steps to take in case of a stroke. Additionally, the guide emphasizes the importance of rehabilitation and ongoing support for stroke survivors. For more comprehensive information and resources, consider visiting Prazna, a website dedicated to stroke care and support, offering tools for both patients and caregivers.

    Prazna is a Women Healthcare NGO that provides essential resources and support for women's health issues, promoting awareness, education, and empowerment. Explore their services to enhance women's well-being and health outcomes.
     
  19. ctphuong

    ctphuong Thành viên chính thức

    Tham gia:
    9/9/2012
    Bài viết:
    213
    Đã được thích:
    13
    Điểm thành tích:
    18
  20. mebemit92

    mebemit92 Thành viên tập sự

    Tham gia:
    4/7/2023
    Bài viết:
    6
    Đã được thích:
    0
    Điểm thành tích:
    1

Chia sẻ trang này