Những bài thơ về thanh niên xung phong không chỉ tái hiện chân thực hình ảnh một thời hào hùng, mà còn là nguồn cảm hứng sống đẹp, sống có lý tưởng cho thế hệ trẻ Việt Nam hôm nay. Nếu bạn đang tìm kiếm tuyển tập thơ, trích đoạn thơ hay, ca dao, tục ngữ về thanh niên xung phong để tham khảo, thuyết trình hay làm dẫn chứng văn học, bài viết này sẽ là gợi ý lý tưởng. I. Những Bài Thơ Hay Về Cô Gái Thanh Niên Xung Phong Hình ảnh cô gái thanh niên xung phong với tà áo bạc màu, vừa dịu dàng vừa mạnh mẽ, luôn để lại nhiều xúc cảm trong lòng người đọc. Dưới đây là những bài thơ tiêu biểu, nổi bật nhất viết về họ: 1. Gửi Em, Cô Thanh Niên Xung Phong (Phạm Tiến Duật) Bài thơ khắc họa vẻ đẹp dung dị, kiên cường của người nữ thanh niên xung phong trên tuyến lửa Trường Sơn. Đây cũng là lời tri ân sâu sắc cho những người đã “lấp hố bom” giữ vững mạch máu giao thông thời chiến. Trích đoạn thơ: “Có lẽ nào anh lại mê em Một cô gái không nhìn rõ mặt Đại đội thanh niên đi lấp hố bom Áo em hình như trắng nhất... [...] Cạnh giếng nước có bom từ trường Em không rửa, ngủ ngày chân lấm Ngày em phá nhiều bom nổ chậm Đêm nằm mơ nói mớ vang nhà... Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa Thương em, thương em, thương em biết mấy!” 2. Khoảng Trời, Hố Bom (Lâm Thị Mỹ Dạ) Bài thơ viết về sự hy sinh thầm lặng của cô gái mở đường, làm lay động trái tim nhiều thế hệ, thể hiện ý chí lý tưởng sống đẹp vì cộng đồng. Trích đoạn thơ: “Chuyện kể rằng: em, cô gái mở đường Để cứu con đường đêm ấy khỏi bị thương Cho đoàn xe kịp giờ ra trận Em đã lấy tình yêu Tổ quốc của mình thắp lên ngọn lửa Đánh lạc hướng thù, hứng lấy luồng bom... [...] Tôi nhìn xuống hố bom đã giết em Mưa đọng lại một khoảng trời nho nhỏ Đất nước mình nhân hậu Có nước trời xoa dịu vết thương đau.” 3. Lá Đỏ (Nguyễn Đình Thi) Một tác phẩm giàu chất nhạc, gợi về hình ảnh các cô gái Trường Sơn dung dị mà dũng cảm. Trích đoạn thơ: “Gặp em trên cao lộng gió Rừng lạ ào ào lá đỏ Em đứng bên đường như quê hương Vai áo bạc quàng súng trường. [...] Em vẫy cười đôi mắt trong”. 4. Những Bông Hoa Trên Tuyến Lửa (Đỗ Trung Quân) Bài thơ là hình tượng hóa những cô gái xung phong như những bông hoa đẹp giữa chiến trường, vừa dịu dàng, vừa gan dạ, kiên trung. Trích đoạn thơ: “Em là người thanh niên xung phong Không có súng, chỉ có đôi vai cáng thương, tải đạn Giữa tầm đạn thù, tấm lòng dũng cảm Em vượt đường dài tiếp thêm lửa tiến công [...] Ôi! Những bông hoa nở giữa chiến trường Nở rực rỡ cả hương lẫn sắc Thấy vết bầm trên má em tôi muốn khóc Mà sao em cười đôn hậu quá em ơi!” 5. Dâng Trọn Tuổi Xuân (Đào Thiện Sính) Lời thơ như một nén hương tri ân gửi tới thế hệ nữ thanh niên xung phong đã hi sinh tuổi trẻ cho hòa bình đất nước. Trích đoạn thơ: “Tuổi xuân gửi lại chiến trường Má đào, da mịn gió sương phai rồi Trở về quê mẹ thảnh thơi Đung đưa võng bạt, chồng thời cho qua. [...] Hi sinh hơn chục năm trời Làm đường xe chạy sáng ngời niềm tin... Từ xa anh gửi nụ hôn! Để em thức dậy với vườn hoa xuân.” II. Thơ Về Thanh Niên Xung Phong Trường Sơn, Thời Kháng Chiến Bên cạnh các bài thơ về cô gái xung phong, hình tượng thanh niên xung phong nói chung cũng trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho nhiều thi sĩ. 1. Đường Ra Mặt Trận (Chính Hữu) Một khúc tráng ca về thế hệ thanh niên “cả nước lên đường”, góp phần giữ gìn độc lập tự do. Trích đoạn thơ: “Những buổi vui sao, cả nước lên đường, Xao xuyến bờ tre, từng hồi trống giục... [...] Yểm hộ miền Nam Thình thình đại bác Nhịp những bước chân Cả nước lên đường”. 2. Gặp Anh (Nguyễn Phú Trọng) Bài thơ giản dị, gần gũi, khắc họa chân thực người chiến sĩ trẻ trên cung đường lửa. Trích đoạn thơ: “Họ đem tuổi hai mươi đi làm đường chống Mỹ Quần áo may sao chóng chật, mau sờn Ngày mỗi ngày càng cao nặng thêm hơn... Ơi anh lính xung phong Cuộc đời anh thật giản đơn kỳ diệu Anh biết đem tất cả gia tài Đảng đã cho mình để xây đắp tương lai Ôi kiêu hãnh được cùng anh chung trận tuyến!” 3. Mùa Hoa (Nguyễn Phú Trọng) Tác phẩm lãng mạn, ca ngợi khí thế cách mạng của lớp lớp thanh niên Việt. Trích đoạn thơ: “Đây Lạng Sơn giữa mùa hoa đào nở Cây rung rinh, lá nõn, nắng tươi vàng Đường Tổ quốc nuột nà muôn thảm lụa Đang trải dài khắp nẻo đón xuân sang... Lạng Sơn ơi, mùa hoa đang chín đỏ Tôi đến, tôi đi giữa những anh hùng Đường Tổ quốc anh góp phần nối mở Để những ngày thêm rạng rỡ chiến công!” 4. Một Thời Chống Mỹ, Một Thời Hùng Anh (Phùng Hải) Tự sự xúc động của người cựu chiến sĩ, nhìn lại những năm tháng “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”. Trích đoạn thơ: “Thanh Niên Xung Phong chí ngời Trường Sơn! mở lối tới nơi chiến trường. Bao năm gian khổ giữ đường Rừng thiêng nước độc bệnh thường phát ra... Thiệt thòi là đương nhiên rồi! Một lòng vì nước ta thời xông pha... Thanh Niên Xung Phong hứng luôn Cùng với bộ đội sớm hôm kiên cường Mồ hôi quyện với máu xương Ngày đêm đã đổ khắp đường Trường Sơn”. 5. Nước Non Ngàn Dặm (Tố Hữu) Bài thơ nổi tiếng, tràn đầy khí thế và khát vọng tuổi trẻ vì Tổ quốc. Trích đoạn thơ: “Trường Sơn, xẻ dọc, rọc ngang Xẻng tay mà viết nên trang sử hồng. Trường Sơn, vượt núi, băng sông Xe đi trăm ngả, chiến công bốn mùa... Rừng khuya, không ngủ, mơ gì Sao hôm lấp lánh cũng vì miền Nam…” III. Ca Dao, Tục Ngữ Hay Về Thanh Niên Xung Phong Bên cạnh thơ, những câu ca dao, tục ngữ về thanh niên xung phong cũng là biểu tượng truyền thống hào hùng, cổ vũ tinh thần thế hệ trẻ: Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên. Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội. Không có việc gì khó / Chỉ sợ lòng không bền / Đào núi và lấp biển / Quyết chí ắt làm nên. Làm trai cho đáng nên trai / Xuống đông, đông tĩnh, lên đoài, đoài yên. Đã nói là làm! / Đã đi là đến! / Đã bàn là thông! Đoàn kết thanh niên, chung tay dựng nước / Nhiệt huyết tuổi trẻ, quyết chí lập công. Đèo cao thì mặc đèo cao / Nhưng lòng yêu nước còn cao hơn đèo! Thanh niên chí lớn vươn xa / Dựng xây đất nước, nước nhà phồn vinh.