Trầm cảm không chỉ là vấn đề của người lớn mà còn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến trẻ em, đặc biệt trong độ tuổi từ 6 đến 12. Nhiều cha mẹ thường bỏ qua các biểu hiện ban đầu của trầm cảm ở trẻ nhỏ vì cho rằng đó chỉ là "tính khí thất thường". Tuy nhiên, nếu không được phát hiện và xử lý đúng lúc, tình trạng này có thể để lại hậu quả lâu dài cho sự phát triển tâm lý và tinh thần của trẻ. Trầm cảm ở trẻ nhỏ là gì? Trầm cảm ở trẻ nhỏ là một rối loạn tâm lý khiến trẻ thường xuyên rơi vào trạng thái buồn bã, mất hứng thú với các hoạt động thường ngày, dễ cáu kỉnh hoặc rút lui khỏi môi trường xã hội. Không giống như người lớn, trẻ thường không thể diễn đạt cảm xúc của mình bằng lời nói, khiến việc nhận diện bệnh càng khó khăn hơn. Dấu hiệu nhận biết trầm cảm ở trẻ nhỏ Cha mẹ cần đặc biệt lưu ý nếu trẻ có một hoặc nhiều dấu hiệu dưới đây kéo dài từ 2 tuần trở lên: Tâm trạng buồn bã kéo dài Trẻ thường xuyên có vẻ mặt ủ rũ, ít nói, không cười hoặc tỏ ra không vui dù đang chơi hay được quan tâm. Thay đổi hành vi Trẻ có thể trở nên cáu gắt, dễ tức giận hoặc ngược lại là thu mình, ít nói, tránh tiếp xúc với người khác. Rối loạn giấc ngủ Trẻ ngủ nhiều hơn bình thường hoặc bị mất ngủ, thường tỉnh giấc giữa đêm và khó ngủ lại. Giảm hứng thú trong học tập và vui chơi Trẻ không còn hào hứng với những hoạt động từng yêu thích, kết quả học tập giảm sút, không muốn đến trường. Than phiền về sức khỏe Trẻ thường xuyên kêu đau đầu, đau bụng, mệt mỏi nhưng không có nguyên nhân y tế rõ ràng. Tự ti và cảm giác vô dụng Trẻ nói ra những câu như “con chẳng giỏi gì cả”, “không ai yêu con” hoặc “con muốn biến mất”. Nguyên nhân gây trầm cảm ở trẻ nhỏ Trầm cảm ở trẻ nhỏ có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố kết hợp, bao gồm: Yếu tố gia đình Mâu thuẫn giữa cha mẹ, ly hôn, mất mát người thân hoặc môi trường gia đình thiếu sự quan tâm, yêu thương. Áp lực học tập Trẻ bị kỳ vọng quá mức, phải học thêm nhiều hoặc bị so sánh với bạn bè khiến trẻ cảm thấy căng thẳng và kém cỏi. Bị bắt nạt hoặc cô lập xã hội Việc bị bạn bè xa lánh, trêu chọc, bắt nạt ở trường có thể khiến trẻ bị tổn thương tâm lý nghiêm trọng. 3.4. Yếu tố di truyền hoặc sinh lý Trong một số trường hợp, trầm cảm có thể liên quan đến rối loạn hóa học trong não hoặc di truyền từ người thân trong gia đình. Cách xử lý kịp thời khi trẻ có dấu hiệu trầm cảm Lắng nghe và thấu hiểu Hãy cho trẻ không gian để nói ra cảm xúc của mình. Thay vì ép buộc, hãy chủ động gợi chuyện và khuyến khích trẻ chia sẻ. Đảm bảo môi trường an toàn và tích cực Tạo một môi trường gia đình yêu thương, ổn định, không la mắng hoặc so sánh. Giúp trẻ cảm thấy được công nhận và có giá trị. Điều chỉnh lịch học – chơi hợp lý Hạn chế gây áp lực học tập, dành thời gian cho trẻ nghỉ ngơi, chơi đùa và hoạt động thể chất. Tìm sự hỗ trợ từ chuyên gia Nếu các dấu hiệu kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám tại các trung tâm tâm lý uy tín để được đánh giá và can thiệp kịp thời. Vai trò của cha mẹ trong phòng ngừa trầm cảm ở trẻ Cha mẹ đóng vai trò trung tâm trong việc giúp trẻ phát triển tinh thần khỏe mạnh Luôn lắng nghe, không đánh giá trẻ Khen ngợi đúng lúc để trẻ cảm thấy mình có giá trị Khuyến khích trẻ vận động, tham gia hoạt động xã hội Quan tâm đến thói quen ăn ngủ và sức khỏe tổng thể của trẻ Cho trẻ đeo nhẫn thông minh TECHFIT để theo dõi sức khỏe tâm trạng Kết luận Trầm cảm ở trẻ nhỏ là vấn đề nghiêm túc nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và cải thiện nếu cha mẹ quan tâm đúng cách. Việc nhận biết sớm và xử lý kịp thời sẽ giúp trẻ vượt qua giai đoạn khó khăn, phát triển khỏe mạnh cả về thể chất lẫn tinh thần. Đừng chờ đến khi quá muộn, hãy là chỗ dựa vững chắc cho con bạn ngay từ hôm nay. Bạn có thể tham khảo thêm các bài viết liên quan đến trầm cảm và stress tại đây, để có thêm các biện pháp phòng ngừa cho trẻ.