Trong giai đoạn đầu của thai kỳ, từng tế bào trong cơ thể bé đang được hình thành và phát triển với tốc độ rất nhanh. Đây cũng là thời điểm nhạy cảm nhất, khi bất kỳ thiếu hụt dinh dưỡng, thay đổi nội tiết hay tác động môi trường nào cũng có thể ảnh hưởng đến cấu trúc của các cơ quan quan trọng. Dị tật thai nhi nghe có vẻ đáng sợ, nhưng phần lớn những trường hợp có thể phòng ngừa được nếu mẹ hiểu đúng và chuẩn bị từ sớm. 1. Điều gì gây ra dị tật thai nhi? Nguyên nhân không chỉ đến từ di truyền mà còn liên quan đến chế độ ăn uống, lối sống, sức khỏe của mẹ và môi trường xung quanh. Những tuần đầu tiên khi não bộ, tủy sống, tim, tay chân và hệ thần kinh đang được hình thành chính là giai đoạn nhạy cảm nhất. Thiếu hụt dưỡng chất như axit folic, vitamin B12, DHA hoặc iod có thể làm quá trình phát triển này bị gián đoạn. Bên cạnh đó, stress kéo dài, tiếp xúc chất độc hại, sử dụng thuốc không đúng hướng dẫn hoặc bệnh lý chưa kiểm soát cũng là yếu tố làm tăng rủi ro. 2. Những dấu hiệu và yếu tố khiến nguy cơ cao hơn Phần lớn dị tật không thể nhận biết qua dấu hiệu bên ngoài của mẹ. Vì vậy, điều quan trọng là mẹ cần kiểm tra sức khỏe trước khi mang thai, tầm soát đúng lịch và bổ sung dinh dưỡng phù hợp. Một số yếu tố khiến nguy cơ dị tật tăng cao gồm: Thiếu dưỡng chất quan trọng (folate, B12, DHA, iod) Mẹ bị tiểu đường chưa kiểm soát Tiếp xúc hóa chất, thuốc lá hoặc rượu bia Dùng thuốc không theo hướng dẫn của bác sĩ 3. Dinh dưỡng giúp giảm nguy cơ dị tật thai nhi Chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất có ý nghĩa rất lớn trong việc hình thành các cơ quan của bé. Mẹ có thể bắt đầu từ những thực phẩm quen thuộc: Rau xanh đậm (cải bó xôi, bông cải) giàu axit folic, hỗ trợ ống thần kinh phát triển đúng cách. Cá béo, óc chó, hạt chia cung cấp DHA cho não bộ và thị giác của bé. Trứng, thịt, sữa giàu vitamin B12, hỗ trợ tạo máu và hệ thần kinh. Muối iod, hải sản giúp tuyến giáp của mẹ hoạt động ổn định, hỗ trợ trí tuệ thai nhi. Những thực phẩm này không chỉ bổ dưỡng mà còn giúp mẹ giảm rủi ro ngay từ bữa ăn hằng ngày. 4. Mẹ có thể làm gì để bảo vệ con ngay từ giai đoạn đầu? Khám thai đúng lịch, đặc biệt là các mốc quan trọng như đo độ mờ da gáy, Double test và siêu âm hình thái, sẽ giúp phát hiện sớm những bất thường. Bên cạnh đó, duy trì lối sống lành mạnh, ngủ đủ, giảm căng thẳng và tránh rượu bia thuốc lá là những bước đơn giản nhưng mang lại hiệu quả rất lớn. 5. Lời nhắn nhẹ cho mẹ yêu Dị tật thai nhi không phải điều để mẹ lo lắng mỗi ngày, mà là điều mẹ có thể chủ động phòng tránh bằng những lựa chọn nhỏ nhưng đều đặn: ăn uống đủ chất, bổ sung sớm axit folic – B12 – DHA – iod, và khám thai theo đúng hướng dẫn. Bé đang lớn lên từng chút trong bụng mẹ, và mỗi sự quan tâm của mẹ hôm nay chính là món quà lớn nhất cho con mai sau.
