Toàn quốc: 10 Điều Bạn Nhất Định Phải Biết Trước Khi Mua Chronograph

Đồng hồ Chronograph là gì?
Đồng hồ Chronograph gọi một cách thuần Việt là đồng hồ bấm giờ. Và giống như cái tên của nó, đây là những chiếc đồng hồ đeo tay có chức năng ghi lại thời gian của một sự kiện diễn ra trong một thời điểm nhất định. Lấy ví dụ như bạn đang cần canh thời gian hầm một nồi nước dùng trong 30 phút; hay bạn cần ghi lại thời gian rơi tự do của một vật thể chẳng hạn.



Đồng hồ bấm giờ Vacheron Constantin Overseas

Một chiếc đồng hồ Chronograph cơ bản sẽ có nút start/stop (bắt đầu/dừng) và nút reset (đặt lại). Phần lớn đồng hồ bấm giờ đều sử dụng kim giây trung tâm để ghi lại thời gian, vì thế chúng sẽ tính theo đơn vị giây. Kim giây trung tâm lúc này còn được biết đến với cái tên kim Chronograph. Một biến thể đặc biệt khác của đồng hồ bấm giờ chính là đồng hồ Chronograph Split-Seconds (hay Rattrapante - đồng hồ bấm giờ tách giây), cho phép người dùng ghi lại thời gian của nhiều sự kiện bắt đầu cùng một lúc và kết thúc tại những thời điểm khác nhau. Chẳng hạn như bạn muốn ghi lại thời gian về đích của hai con ngựa ở trường đua và muốn biết thời gian chênh lệch khi về đích giữa chúng, bạn có thể bắt đầu bấm giờ cùng một lúc và cho dừng 1 trong 2 kim chronograph khi con ngựa đầu tiên đã về đến đích.



Đồng hồ IWC Portugieser Chronograph Rattrapante Limited với 2 cây kim giây chronograph


Đồng hồ Chronograph truyền thống thường được kiểm soát bởi một bánh xe cột (column-wheel, còn được biết đến với cái tên bánh xe đạn). Bánh xe cột có răng cưa bám bên ngoài và một trụ có khía ở trên đỉnh được đặt thẳng đứng. Column-wheel hoạt động như một công tắc xoay bật/tắt cho tính năng chronograph. Khi bấm kích hoạt (phần lớn nằm ở vị trí 2 giờ trên vỏ đồng hồ), nút start/stop này sẽ xoay bánh xe cột thông qua cần gạt, qua đó quyết định việc bắt đầu hoặc kết thúc công tác ghi thời gian của Chronograph.







Column-wheel (bánh xe cột) trong bộ máy cơ Chronograph


Để ghi lại phút, một thiết bị giảm tốc phải được thiết lập. Bánh xe Chronograph trung tâm mang theo một finger đóng vai trò giảm tốc. Finger này sẽ điều khiển bánh xe phút trung gian (intermediate minute-wheel) nhích một răng mỗi khi kim giây quay giáp một vòng. Bánh xe phút trung gian, nói một cách dễ hiểu là bánh xe phút Chronograph, nó chỉ tác động đến kim phút chronograph (thường nằm ở mặt số phụ tại vị trí 3 giờ) mà không ảnh hưởng gì đến phút thực tế của đồng hồ.



Để dừng tính năng Chronograph, bạn chỉ cần bấm lại nút start/stop một lần nữa. Lần này, nó xoay bánh xe cột sang vị trí tắt. Ở vị trí tắt, bánh xe Chronograph trung gian được nhả ra. Ngoài ra, một đòn bẩy phanh sẽ chạm vào bánh xe chronograph trung tâm để dừng tất cả các chuyển động ngay lập tức. Khi nhấn nút reset, kim giây chronograph và kim phút chronograph phải ngay lập tức trở về 00:00. Để thực hiện điều này, bánh xe chronograph trung tâm và bánh xe phút mang heart-cam được gắn đồng trục. Nút reset đẩy một đòn bẩy, lần lượt tác động vào các heart-cam. Sau đó, các heart-cam sẽ quay bánh xe của chúng trở về 00:00.


Kỳ thực nếu bạn không có hứng thú với cơ khí, bạn không nhất thiết phải hiểu rõ từng chi tiết mà chúng tôi đề cập bên trên. Về bản chất thì đồng hồ Chronograph được xem là những chiếc đồng hồ công cụ, mà đã dùng đến hai từ “công cụ” này thì nó đích xác là phục vụ cho một công việc cụ thể nào đó. Đương nhiên, bất cứ ai trong chúng ta đều muốn tìm được một công cụ phù hợp với bản thân nhất. Thế nên hôm nay Luxshopping sẽ cùng bạn tìm hiểu 10 yếu tố cần cân nhắc khi chọn mua một chiếc đồng hồ bấm giờ, đảm bảo nó đáp ứng được các mong muốn và nhu cầu của bạn.

1.Cách mà bạn sử dụng
Nhân viên bán hàng: “Quý khách sẽ sử dụng đồng hồ Chronograph của mình để làm gì?”

Khách hàng: “Để làm gì ư? Tôi chưa từng nghĩ đến việc này.”


Đồng hồ Chronograph không chỉ dành cho những cuộc đua tốc độ, chúng mang lại nhiều ứng dụng thiết thực trong cuộc sống, chẳng hạn như: theo dõi thời gian khi nấu ăn, khi rèn luyện ở phòng gym, khi chạy bộ hay bơi lội, thậm chí là sử dụng chúng để ghi lại thời gian trong những cuộc hội họp quan trọng. Phần lớn đồng hồ bấm giờ sẽ dễ dàng chiếm được cảm tình từ phái mạnh hơn, bởi vì chúng thực sự hữu ích trong hầu hết các sinh hoạt thường nhật của nam giới.


Bạn có thể ngồi nhâm nhi một tách cafe, đọc một tờ báo trong khoảng 30 phút trước khi chuyến bay của bạn cất cánh mà không lo trễ giờ. Còn tận 20 phút nữa mới đến chương trình bóng đá mà bạn yêu thích ư? Bạn có thể bấm giờ rồi đi mua vài lon bia hay nướng vài con khô mực mà không cần ngồi chầu chực mãi trước tivi. Vợ của bạn nói rằng cô ấy sẽ trang điểm trong 5 phút sau đó sẽ đi chơi cùng bạn sao? Bạn có thể bấm… À, thôi. Đây là một ý tưởng phi thực tế.







Nếu chỉ đơn giản là bạn muốn sưu tầm một chiếc đồng hồ Chronograph, vậy thì sao cũng được. Nhưng nếu nó phục vụ cho công việc hoặc cuộc sống của bạn thì hãy lựa chọn theo mục đích ban đầu. Chẳng hạn một vài mẫu đồng hồ lặn Chronograph có thiết kế đặc biệt, đáp ứng cho việc có thể cùng bạn ngoạn đến vài trăm mét dưới mặt nước, với mặt số có các chi tiết phủ sơn dạ quang để dễ dàng đọc được trong bóng tối. Một vài mẫu đồng hồ bấm giờ phi công được thiết kế để chạy hàng giờ đồng hồ, trong khi phần lớn những chiếc chronograph thông thường thì chỉ ghi được tối đa 50 phút.

2.Tính dễ đọc
Tính dễ đọc - hiển thị thời gian một cách rõ ràng nhất để bạn có thể nhìn nhận khi sử dụng tính năng bấm giờ. Điều này chẳng phải là hiển nhiên ư? Không đâu, chí ít thì ở thời điểm hiện tại nó không còn là việc hiển nhiên nữa. Ngày nay, tính dễ đọc của đồng hồ Chronograph dần bị kết liễu trên chiến trường khốc liệt của thời trang. Vài nhà sản xuất sẽ bỏ qua lợi ích của tính dễ đọc để đổi lấy vẻ bề ngoài mỹ mạo và bắt mắt cho chiếc đồng hồ hái ra tiền của họ.







Đồng hồ IWC Pilot’s Watch Chronograph 2018 với mặt số tương phản, rõ ràng và dễ đọc


Thế đấy, bạn sẽ chẳng muốn tìm mua một chiếc đồng hồ Chronograph gây khó khăn cho việc tính giờ của bạn đâu đúng không? Vì thế yếu tố thứ hai cần phải lưu ý chính là bố cục của mặt số chính và các mặt số phụ có gọn gàng trật tự không? Các chi tiết trên mặt số có nổi bật và dễ đọc không? Bộ kim đã đủ to chưa? Và nếu bạn là người Việt Nam, hãy dành sự quan tâm cho những chiếc đồng hồ bấm giờ có các mốc hiển thị là chữ số Ả Rập, chúng sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian đọc giờ hơn đấy. Hơn thế nữa, nếu bạn thường xuyên làm việc ở những nơi không đầy đủ ánh sáng thì nhất định phải thử nghiệm tính phản quang của các chi tiết trên mặt số. Đây là điều cực kỳ quan trọng và thiết nghĩ sẽ có ít mẫu mã phù hợp với nhu cầu của bạn. Trong trường hợp này, bạn có thể tìm đến những địa điểm cung cấp đồng hồ chính hãng uy tín để được tư vấn cụ thể.

3.Nguồn gốc của bộ máy đồng hồ
Bộ máy Chronograph có một loạt các chủng loại với nhiều nguồn gốc khác nhau: in-house, third-party (bên thứ ba) và hybrid (hỗn hợp), tích hợp và mô-đun (modular), . . . Đối với một số người, đây là một hệ thống đẳng cấp ảo. Nó thậm chí ảnh hưởng mạnh mẽ đến giá cả, độ phổ biến và thậm chí là danh tiếng của chiếc đồng hồ. Nói ví dụ như có vài chiếc đồng hồ cơ được lắp ráp “in-house” hiện đại có mức giá ngang bằng, thậm chí là cao hơn những mẫu đồng hồ cổ có cùng tính năng.



TAG Heuer Calibre 1969 in-house Chronograph movement



Bộ máy Chronograph in-house thường là chronograph tích hợp, không phải chronograph mô-đun (những cái này là gì? Chúng ta sẽ cùng giải đáp ở phần 4), và bánh xe cột thường chiếm sự điều khiển trung tâm. Sự xuất hiện của cụm từ “in-house” dường như là một phần uy danh của thương hiệu, vì thế mà những cỗ máy Chronograph in-house thường được những nhà sản xuất hoàn thiện tốt các chức năng, trau chuốt cẩn thận và từ đó đạt được một tiêu chuẩn chất lượng nhất định. Sản xuất in-house hay còn gọi là sản xuất nội bộ, mang lại cho các hãng đồng hồ sự tự do để nghiên cứu và phát triển các thiết kế đơn lẻ, cung cấp quyển kiểm soát mọi bước trong quy trình sản xuất. Tất nhiên, hai từ “in-house” này đòi hỏi một khoản đầu tư không hề nhỏ nếu bạn muốn sở hữu chúng. Dù sao thì sự đẳng cấp và xa xỉ nào cũng sở hữu một con số chẳng mấy khiêm tốn cả.


Bộ máy của bên thứ ba cung cấp cũng có lợi thế của riêng chúng. Hầu hết chúng đã xuất hiện trên thị trường trong một thời gian nhất định, hoặc dựa trên các thiết kế đã qua thử nghiệm và kiểm định, vì vậy chúng cực kỳ đáng tin cậy. Chi phí cho những dịch vụ bảo dưỡng và sửa chữa của chúng thường không quá cao và bạn không nhất thiết phải gửi chiếc đồng hồ của mình ra nước ngoài. Phụ kiện thay thế chính hãng có thể dễ dàng tìm thấy ở những địa điểm bảo hành và sửa chữa đồng hồ uy tín.







Đồng hồ Panerai Chronograph Split-Second PAM00147 sử dụng bộ máy bên thứ ba Venus Cal.185


Những bộ máy bên thứ ba cung cấp thường khá mạnh mẽ và chúng có thể là những cỗ máy chấm công tuyệt vời. (ETA cung cấp các bộ máy cơ học ở các cấp khác nhau và khi bạn đi đến những phân khúc cao hơn, chất lượng của chúng cũng được cải thiện. Cấp cao nhất được cấp chứng nhận COSC). Mặt khác, các bộ máy bên thứ ba thường được sản xuất số lượng lớn vì thế mà chúng không gán mác “độc quyền”. Điều này phần nào giảm đi một phần chi phí đáng kể trong khoản đầu tư cho đồng hồ đeo tay của bạn.

4.Tích hợp hay bổ trợ
Tích hợp hay bổ trợ? Gọi một cách chính xác hơn là đồng hồ bấm giờ tích hợp (chronograph integrated) và đồng hồ bấm giờ mô-đun (chronograph modular). Bạn đã biết gì về hai loại này chưa? Nếu chưa bạn có thể tìm hiểu rõ tại đây: Phân biệt đồng hồ Chronograph tích hợp và Chronograph mô-đun. Hoặc thời điểm này bạn chưa muốn nghiên cứu sâu? Vậy cứ đi tiếp thôi. Luxshopping sẽ trình bày một cách ngắn gọn nhưng vẫn đủ minh bạch cho bạn.







Bàn về thiết kế bộ máy bấm giờ, những người theo chủ nghĩa thuần túy thường thích những bộ máy chronograph tích hợp hơn là chronograph mô-đun, bởi vì chronograph tích hợp được thiết kế để trở thành một chiếc đồng hồ bấm giờ ngay từ đầu (trong khi chronograph mô-đun là sự phát triển dựa trên một bộ máy cơ bản đã có từ trước đó). Điều này có nghĩa là sao? Có nghĩa là tất cả các thành phần của bộ máy đã được tối ưu ngay từ ban đầu để phục vụ cho tính năng bấm giờ. Đây là có thể là một yếu tố quan trọng, bởi vì Chronograph có thể xem là một biến chứng khá “nặng nề”, nó kéo khá nhiều sức mạnh để vận hành.



Ngược lại, chronograph mô-đun là sự kết hợp của một mô-đun bấm giờ và một bộ calibre cơ sở. Bộ calibre cơ sở này không phải sinh ra là để phục vụ cho tính năng bấm giờ ngay từ đầu, thế nên nó có thể sẽ ảnh hưởng không tốt đến sự vận hành của chronograph. Thiết kế chronograph mô-đun còn được gọi là thiết kế sandwich hoặc piggyback (cõng trên lưng). Sở dĩ có tên gọi như thế bởi vì nó bắt đầu với một bộ máy cơ sở (không có tính năng bấm giờ) ở tầng bên dưới, và sau đó kẹp thêm một “lát” mô-đun chronograph bên trên. Thế là bạn đã có một chiếc bánh sandwich chronograph rồi đấy.



Xét về góc nhìn thẩm mỹ, nếu bạn có sở thích quan sát bộ máy chuyển động qua mặt lưng hay mặt số lộ cơ thì vẫn nên dành sự ưu tiên cho chronograph tích hợp. Sự phối hợp ăn ý giữa các thành phần được sinh ra để “dành cho nhau” sẽ mang đến một sức sống kỳ diệu.






Patek Philippe Chronograph 5172G


Trừ một vài trường hợp quá xuất sắc ra, nhiều người vẫn cho rằng cấu trúc chronograph mô-đun sẽ kém chính xác hơn. Kim giây chronograph mỗi lần khởi động đều bị “giật mình” một cái, hay nói chính xác là nó bị va đập một cú trước khi chạy. Điều này khiến cho những cây kim khác có thể nhảy nhẹ một cái khi tính năng chronograph được kích hoạt (ngay cả bánh xe ngày cũng có thể bị nhích nhẹ). Hơn nữa, kim phút chronograph của nó di chuyển dạng quét chứ không phải thực hiện nhảy từng bước. Một vài người sẽ thích kim phút thực hiện những bước đi rõ ràng chứ không phải cứ chậm rãi quét trên mặt số. Trong khi đó, chronograph tích hợp được đánh giá là ổn định hơn nhiều. Sự hỗ động nhịp nhàng giữa các bộ phận trong bộ máy cho phép chúng bật/tắt một cách mượt mà.





Bàn về giá cả. Phần lớn những chiếc đồng hồ bấm giờ tích hợp sẽ đắt hơn so với đồng hồ bấm giờ mô-đun. Tuy nhiên, đó chỉ là giá cả của đồng hồ, còn chi phí cho dịch vụ bảo dưỡng và sửa chữa chúng thì hoàn toàn ngược lại. Đồng hồ chronograph mô-đun khó phục vụ hơn nhiều so với chronograph tích hợp. Đôi lúc bạn sẽ phải mua cả một bộ mô-đun mới khi chiếc đồng hồ xảy ra hư hỏng, đó không phải một phương án hay để tiết kiệm. Mặc khác, hầu hết các trung tâm bảo dưỡng và sửa chữa luôn vui vẻ tiếp đón chronograph tích hợp, bởi phụ kiện thay thế của chúng thường có sẵn và cũng ít khi gặp hư hỏng ngoài khả năng.


Tích hợp hay bổ trợ? Câu trả lời còn tùy thuộc ở bạn.

5.Column-wheel hay Cam-wheel
Bình thường thì bạn sẽ sử dụng Chronograph như thế nào? Bấm vào nút start/stop (thường ở vị trí 2 giờ) lần thứ nhất để khởi động, sau đó bấm lần thứ hai để dừng và cuối cùng là bấm nút reset (thường là nút cuối cùng ở vị trí 3 hoặc 4 giờ) để những cây kim trở lại vị trí 00:00. Đúng chứ? Nhưng bạn có thể tưởng tượng điều gì sẽ xảy ra nếu bạn bấm nút reset khi tính năng Chronograph đang chạy không? À, nó đại khái tựa như một con tàu đang chạy với vận tốc rất nhanh, đâm thẳng vào vách núi và…







Mặt sau của đồng hồ Chronograph Vacheron Constantin sử dụng column-wheel



Để ngăn chặn thảm họa này, đồng hồ bấm giờ sử dụng các hệ thống để phối hợp cùng với những chuyển động được khởi xướng từ các nút bấm chronograph. Tương tự như bộ máy đồng hồ, sẽ có nhiều hệ thống khác nhau, mỗi hệ thống đều sẽ có những lời ủng hộ và chê bai. Hệ thống truyền thống được ưa chuộng bởi những người theo chủ nghĩa thuần túy, sử dụng bánh xe cột (column-wheel). Sở dĩ nó được đặt tên như vậy bởi vì thành phần chính trông giống như một bánh xe với một loạt các cột nhỏ mọc thẳng đứng lên từ nó. Mỗi lần bạn bấm nút, bánh xe này sẽ quay. Và mỗi khi nó quay, các cột và khoảng trống ở giữa di chuyển theo từng bước nhỏ. Hành động này di chuyển các đầu của đòn bẩy dựa vào bánh xe cột. Các đòn bẩy sẽ điều khiển các chức năng start/stop và reset. Column-wheel là một hình thức truyền thống, đắt tiền để sản xuất và điều chỉnh, đồng thời còn khó phục vụ. Bù lại chúng trông rất tuyệt vời và tạo một cảm giác trơn tru khi sử dụng. Nói cách khác, bạn sẽ nhìn thấy chúng góp mặt trong những chiếc đồng hồ Chronograph cao cấp và sang trọng.







Cận cảnh bánh xe cột (column-wheel) trong bộ máy của đồng hồ A. Lange & Söhne Datograph



Column wheel đã từng có mặt ở khắp nơi, nhưng một số nhà sản xuất theo đuổi sự hiệu quả đã phát triển các cơ chế cam để thay thế cho bánh xe cột. Hệ thống mới này có chức năng tương tự như hệ thống truyền thống, với một cam lập dị (một miếng kim loại mỏng có hình dạng không đồng đều) thay thế cho column-wheel. Các hệ thống cam thường ít tốn kém hơn để sản xuất, dễ điều chỉnh hơn, dễ bảo trì hơn, nhưng bù lại nó không đẹp mắt bằng.







Cam wheel trong bộ máy Chronograph Habring²


Xét về sự hữu dụng, cam thường hoạt động tốt như column-wheel. NASA đã chứng nhận cả hai phiên bản column-wheel và cam-wheel của Omega Speedmaster cho chuyến du hành vào vũ trụ. Chronograph được cung cấp bởi Lemania Calibre 5100 với cơ cấu cam được một số quốc gia chứng nhận cho sử dụng quân sự. Khi tập đoàn Swatch tuyên bố sẽ ngừng sản xuất Calibre 5100, các nhà sản xuất đồng hồ sử dụng bộ máy này đã quyết liệt phản đối. Họ cho rằng đó là calibre duy nhất có thể chịu được các cú sốc lớn mà không cần tính năng dừng giây (stop seconds hay hack seconds). Kết quả là calibre 5100 vẫn bị ngừng sử dụng và được thay thế bằng Calibre ETA. Cuối cùng, ETA 7750 cũng được biết đến rộng rãi và nó vẫn sử dụng chuyển mạch cam.


Nếu bạn đang tìm mua một chiếc đồng hồ bấm giờ để phục vụ cho công việc và bạn không quan tâm đến bộ máy bên trong có đẹp hay không thì Chronograph cam-wheel là một lựa chọn không tồi. Nó chiếm một khoản chi phí khiêm tốn hơn column-wheel mà chất lượng cũng không hề thua kém.