Cha mẹ muốn hiểu con, dạy con và không cảm thấy nuôi dạy trẻ là một gánh nặng, là những trận đấu không thể vượt qua thì không có cách nào khác là học kỹ năng làm cha mẹ . Dưới đây, xin giới thiệu một số kỹ năng cơ bản đã được tiến sĩ, nhà tâm lý học trẻ em Steven Biddulph tư vấn cho các bậc phụ huynh Úc. Ưu điểm của các kỹ năng này là bạn không cần dùng đến roi vọt. Kỹ năng thương lượng Khi đứa trẻ không làm theo yêu cầu của bạn bạn không cần phải đánh bé, hay trừng phạt mà đơn giản là hãy bế bé rời xa chiếc ti vi và đặt bé ở góc nhà. "Đương nhiên bé sẽ la khóc vùng vẫy. Thậm chí, sau khi bạn đặt bé xuống đất, rất có thể bé sẽ chạy đến chiếc ti vi và lặp lại hành động tắt bật nút power. Lúc này, tiếp tục bế bé lên và lại đặt bé đứng ở góc nhà. Nếu bé vẫn tiếp tục lặp lại hành động của mình, hãy ôm chặt lấy bé và thầm thì vào tai bé "Nếu con cứ tiếp tục tắt ti vi, mẹ/bố sẽ không thả con ra. Con có muốn tắt ti vi nữa không?". Tin chắc rằng lúc này, câu trả lời của bé sẽ là "không ạ!". Kỹ năng này bạn có thể áp dụng trong rất nhiều tình huống: khi bé nghịch đồ trong siêu thị, gẩy thức ăn trong bàn tiệc, nghịch ổ cắm điện hay những vật dụng trong gia đình mà bé không được phép. Công thức lời nói trong các tình huống này là: "Nếu con không..., bố/mẹ sẽ... ". Bí quyết của bạn khi vận dụng kỹ năng này là kiên trì, cương quyết, nhưng không lớn tiếng hay đánh bé. Kỹ năng từ chối Trẻ con thường hay mè nheo và đôi khi người lớn thường đáp ứng sự mè nheo đó chỉ vì muốn cho xong chuyện, để được yên thân, để khỏi bị quấy rầy. Nếu sự đáp ứng này diễn ra thường xuyên, bạn sẽ có một đứa con suốt ngày lèo nhèo và rồi sẽ có lúc bạn không chịu nổi, phải dùng đến biện pháp "cho một trận". Khi trẻ mè nheo đòi một thứ gì đó, hãy nói "không" bằng một giọng hết sức nhẹ nhàng. Nếu trẻ tiếp tục, bạn cũng tiếp tục bằng một giọng nhẹ nhàng như thế. Tuy nhiên, cuộc chiến đấu sẽ không kết thúc một cách rõ ràng và nhanh chóng. Trẻ có thể bắt đầu khóc lóc, vòi vĩnh vì có thể một lúc nào đó, trò này đã có tác dụng khi làm người lớn mủi lòng. Lúc này, hãy để trẻ khóc. Không dỗ dành, không quát nạt hay dọa dẫm. Hãy để trẻ một mình và đi làm việc khác, cùng lúc vẫn để mắt tới trẻ. một lúc không thấy yêu cầu của mình được đáp ứng, trẻ sẽ phải thôi khóc. Để làm chủ được kỹ năng này, bạn phải hết sức kiên nhẫn, làm chủ cảm xúc chứ đừng để trẻ dẫn dắt cảm xúc của bạn. Trong lúc đối phó với trẻ, cố gắng thả lỏng người và luôn tâm niệm: "Bố/mẹ không lạ gì cái trò của con đâu nhé! Đừng hòng thắng được bố /mẹ!". Kỹ năng đánh lạc hướng Không phải lúc nào bạn cũng có thể nói với trẻ một cách dứt khoát: có hoặc không. Sẽ có lúc, bạn phải vận dụng biện pháp "đánh trống lảng" để hướng sự chú ý của trẻ đến một việc khác. Có những lúc, bạn nói "không" thế nào, trẻ cũng không chịu nghe. Lúc này hãy nói đến một chuyện khác để thu hút sự chú ý của trẻ.
Hiện nay, các kỹ năng dạy con đã trùng trùng điệp điệp trên mạng, trên báo nhưng nếu xét kỹ thì tới 90% là "hàng ngoại" ! Trong khi từ môi trường cho đến tính cách và bối cảnh gia đình thì ta vẫn là ta, mà Tây vẫn là Tây ! và nếu cứ bê nguyên xi vào thì có khi thất bại mà không hiểu tại sao ! Dĩ nhiên, cũng có những kỹ năng mang mẫu số chung, nhưng nó vẫn phải được tiếp thu một cách có chọn lọc để có thể vận dụng một cách linh hoạt và hiệu quả cho phù hợp với từng gia đình VN. Có thể nói, việc dạy con là chuyện dài hơi và mang tính cá biệt - không trẻ nào giống trẻ nào và cũng chẳng phải có được một vài chiêu bỏ túi mà đã làm cho trẻ "tâm phục - khẩu phục". Nhưng cũng không vì thế mà cái gì cũng học, cái gì cũng mang ra thí nghiệm trên con em mình giống như ngành GD ! Thực ra thì điều quan trọng nhất trong việc dạy con, chính là phải biết "dạy chính mình" hay nói cách khác là phải có được tinh thần tự chủ rất tốt - rõ ràng là ai cũng biết, đánh đập, la mắng, nổi giận, chiều chuộng, vuốt ve, dọa dẫm, dụ dỗ, năn nỉ .v.v. là không đúng, là không tốt nhưng chỉ vì không tự chủ được, chỉ cần trẻ năm lăn ra ăn vạ, chỉ cần trẻ gào lên là bao nhiêu " điều hay - lẽ phải" chạy đâu mất hết, thế là các chiêu không đúng, không tốt đem ra áp dụng cho bằng hết - chỉ vì những điều đó nó "phù hợp" và dễ dàng ! Còn những kỹ năng "hiệu quả" thì lại không nắm vững hay khó áp dụng quá ! ( thực ra vì nó Tây quá ! ) Vi vậy, trước khi học các bài học về dạy con thì có hai chuyện cần phải biết ; Biết được tính cách, năng lực và cảm xúc của chính mình - biết được tính chất, nhu cầu và xu thế của đứa trẻ ! Từ đó mới có thể biết được cái gì thì thích hợp, chiêu nào thì hiệu quả trong việc giúp trẻ phát triển một cách phù hợp với xã hội !
