Đối với việc đọc sách của trẻ vị thành niên, cha mẹ cần có kế hoạch khoa học. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng trước 18 tuổi, trẻ chưa hoàn thiện thế giới quan, trí não đang ở giai đoạn hoàn thiện dần, nếu đọc nhiều sách ở giai đoạn này sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến trẻ. Khả năng phân biệt đúng sai của trẻ ở tuổi vị thành niên còn tương đối yếu, từ đó cha mẹ nên giới thiệu một số loại sách phù hợp với độ tuổi của trẻ, để trẻ tiếp thu những tinh hoa trong quá trình đọc, để hoàn thiện tâm hồn và nhân cách của chúng. Tất nhiên, để trẻ vị thành niên ham đọc sách, trước tiên bạn phải đảm bảo rằng con bạn có thói quen đọc tốt. Cho dù đó là sách về văn học trong nước và nước ngoài, địa lý – lịch sử, khoa học thường thức, tiểu sử về các danh nhân văn hóa hay triết học, trẻ vị thành niên nên đọc nhiều hơn. Việc đọc sách đa dạng này không chỉ giúp mở rộng tầm nhìn của trẻ em, mà còn trau dồi trí tuệ, nâng cao phẩm chất của chúng. Dưới đây là 5 loại sách thích hợp dành cho trẻ vị thành niên, mời quý độc giả đón đọc! 1. Sách địa lý, lịch sử và văn hóa dân tộc Những cuốn sách về địa lý, lịch sử và văn hóa dân tộc là những tinh hoa của trí tuệ của dân tộc Việt Nam. Hơn 4000 năm dựng nước và giữ nước, dân tộc ta đã tạo nên một nền văn hóa – lịch sử huy hoàng và để lại những dấu ấn vẻ vang cho muôn đời sau. Thông qua việc đọc sách, trẻ vị thành niên có thể tìm thấy các giá trị nhân sinh cùng niềm tự hào dân tộc. Văn học hay là công cụ để nuôi dưỡng tâm hồn. Để trở thành một công dân ưu tú, bạn phải luôn hiểu rõ về địa lý, lịch sử và văn hóa của quốc gia mình. Những giá trị về chân, thiện, mỹ nguyên sơ nhất chính là ngôi nhà tinh thần của người Việt và là món ăn tinh thần mà chúng ta tự hào. Quá trình đọc những cuốn sách kinh điển chính là quá trình hình thành nhân cách của trẻ thơ. 2. Đọc những cuốn sách nổi tiếng thế giới để mở rộng tầm nhìn Những kiệt tác của thế giới đã được truyền lại nhiều năm và chất lượng của nội dung phải được đảm bảo phù hợp với lứa tuổi vị thành niên. Giá trị của một cuốn sách nổi tiếng thế giới cần được thể hiện dần dần dưới sự tương tác giữa sách và trẻ. Khi trẻ lớn hơn, khả năng đọc và hiểu của trẻ không ngừng được cải thiện. Đọc cùng một cuốn sách ở các giai đoạn khác nhau sẽ mang lại cảm xúc cho trẻ. Điều đó chắc chắn sẽ khác biệt. Tuổi vị thành niên của trẻ đang ở trong giai đoạn mà các ý tưởng khác nhau liên tục va chạm và tác động của những tác phẩm văn học hay đối với trẻ em là rất lớn. Thông qua những tác phẩm văn học bất hủ này, các em có thể biết và nhận thức các thế giới khác nhau, đồng thời hiểu sâu hơn, hiểu rộng hơn về các giá trị chân, thiện, mỹ và những chân lý mà các em thu được từ việc đọc sách còn sâu sắc hơn những lời rao giảng thẳng thắn của cha mẹ của họ. Từ đó, trí tuệ cũng như phẩm chất của trẻ sẽ ngày càng hoàn thiện hơn. 3. Đọc tiểu sử của những người nổi tiếng để tìm ra hình mẫu thực sự Mặc dù những đứa trẻ ở tuổi vị thành niên không thể bắt chước những vĩ nhân trong lịch sử để đạt được thành công, nhưng chúng có thể học được từ cuốn sách viết về tiểu sử của những người nổi tiếng về cách cư xử và thói quen tư duy trong quá trình trưởng thành của họ. Từ đó, những đứa trẻ sẽ không ngừng hoàn thiện bản thân. Trẻ em chắc chắn cần hình mẫu khi chúng lớn lên. Thay vì theo đuổi những idol giới trẻ hiện nay, tốt hơn hết là bạn nên cân nhắc gợi ý cho con cái theo đuổi hình tượng những vĩ nhân đó, điều này có thể truyền cảm hứng cho trẻ làm việc chăm chỉ hơn. Đặc biệt đối với các em ở lứa tuổi vị thành niên, chúng ta nên trao cho các em những hình mẫu tích cực hơn, những câu chuyện truyền cảm hứng để chúng tràn đầy hy vọng vào tương lai. Hơn nữa, đọc tiểu sử vĩ nhân cho trẻ em tương đương với việc đứng trên vai các vĩ nhân và nhìn ra thế giới. Từ “Biography of Edison”, trẻ có thể thấy rằng một người có chỉ số IQ phi thường, bất chấp mọi khó khăn, vẫn kiên trì và dũng cảm tiến về phía trước, làm được những điều mà nhiều người chưa từng nghĩ tới. Đọc “Tự truyện của Madame Curie” sẽ cho các em thấy một người phụ nữ thông thái và vĩ đại. Khi còn nhỏ bà cũng thích đọc sách, trí tuệ uyên bác và được đào tạo bài bản trong nhiều lĩnh vực. Chính vì điều này mà bà đã trở thành một người phụ nữ vĩ đại nhất trong lịch sử. 4. Đọc sách khoa học và công nghệ giúp khai thác nguồn trí tuệ Sách khoa học và công nghệ là một trong những nền tảng của sự phát triển của lịch sử loài người. Việc đọc các kiệt tác của khoa học tự nhiên có thể làm cho sự phát triển của giới trẻ trở nên đa dạng hơn, dễ hiểu và dễ chấp nhận hơn so với sách giáo khoa về các nguyên tắc của khoa học và công nghệ. Đọc thêm sách về khoa học và công nghệ sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn về toàn bộ thế giới tự nhiên và hiểu các dạng, trạng thái, tính chất và dạng chuyển động khác nhau của vật chất. Tăng cường nhận thức về các hiện tượng và bản chất xảy ra trong tự nhiên, từ đó nắm bắt tính quy luật của các hiện tượng và quá trình này để giải thích chúng, từ đó rèn luyện khả năng quan sát ban đầu và khả năng suy luận logic của trẻ. Đồng thời, việc đọc qua các tác phẩm khoa học và công nghệ cũng có thể mở rộng thêm kinh nghiệm sống của các nhà khoa học. Mỗi cuốn sách là một tập hợp những công việc khó khăn trong cuộc đời của một nhà khoa học vĩ đại. Đọc sách là một cuộc đối thoại với một tâm hồn vĩ đại. Việc nghiên cứu khoa học và công nghệ có thể giáo dục toàn diện cho giới trẻ với sự giúp đỡ của nhân cách của một nhà khoa học. 5. Đọc sách triết học giúp mở rộng tâm hồn So với các loại sách văn học và sách phổ thông, sách triết học có vẻ cao hơn một chút. Ngay cả người lớn bình thường cũng có thể từ chối đọc, và trẻ em sẽ càng nản chí hơn. Nhưng phải thừa nhận rằng hầu hết nỗi sợ hãi đều đến từ sự thiếu hiểu biết. Socrates đã nói: Biết được sự ngu dốt của chính mình là trí tuệ lớn nhất. Đây là tư tưởng triết học tiêu biểu, triết học nghiên cứu ý thức chủ quan của con người không cao siêu, ngược lại triết học rất thực tiễn. Như Russell đã nói: “Tổ chức các niềm tin bản năng của con người thành một tổng thể hài hòa, để cấu trúc kiến thức cá nhân có trật tự và không mâu thuẫn, đây là nhiệm vụ khiêm tốn nhất mà triết học có thể hoàn thành.” Quá trình đọc sách triết học, cho dù trong cuộc sống cá nhân, nghề nghiệp tương lai hay các vấn đề xã hội, có thể giúp trẻ em đối mặt với nhiều trách nhiệm và thách thức khác nhau. Nếu chúng ta nói chi tiết hơn, học và đọc sách triết học có bốn lợi ích chính cho người trẻ: Thứ nhất, đọc sách triết học có thể mở rộng tầm nhìn của tư tưởng. Tâm trí càng rộng bao nhiêu thì chúng ta có thể bước xa bấy nhiêu. Thứ hai, đọc sách triết học có thể nâng cao tính phê phán của tư duy. Không có cái gì là tuyệt đối trong mọi việc. Phê bình là biểu hiện của tư duy độc lập. Thứ ba, đọc sách triết học có thể củng cố logic của tư duy. Một logic được tổ chức tốt là hướng đánh giá đúng và sai. Thứ tư, đọc sách triết học có thể củng cố sự rõ ràng của diễn đạt. Diễn đạt rõ ràng không chỉ là cách giao tiếp hiệu quả mà còn là cách tự hoàn thiện bản thân liên tục.
