Cầu Mường Thanh Điện Biên là chứng nhân sống động của chiến thắng lẫy lừng năm 1954. Nằm giữa lòng chảo Điện Biên, cây cầu sắt bắc qua sông Nậm Rốm từng là tuyến huyết mạch trong chiến dịch lịch sử, nơi đoàn quân ta tiến bước qua trong thời khắc quyết định. Bài viết này sẽ đưa bạn ngược dòng thời gian: từ bối cảnh xây dựng, vai trò chiến lược, các trận đánh khốc liệt đến những câu chuyện ít ai biết còn lưu lại trên lớp gỗ sàn cầu. Nếu bạn đang lên kế hoạch khám phá Tây Bắc – đây là điểm đến bạn nhất định phải dừng chân để cảm nhận trọn vẹn tinh thần Điện Biên Phủ bất diệt. 1. Giới thiệu về Cầu Mường Thanh Điện Biên – Biểu tượng lịch sử nơi địa đầu Tổ quốc Nếu có một địa điểm bạn không thể bỏ lỡ khi đến Điện Biên, đó chính là Cầu Mường Thanh – cây cầu không chỉ đơn thuần để đi qua mà còn để ngược dòng lịch sử, sống lại hào khí Điện Biên Phủ bất diệt. Giữa phố núi bình yên, cây cầu sắt bắc qua sông Nậm Rốm không chỉ thiêng liêng bởi thời gian, mà còn là nơi chứng kiến khoảnh khắc lịch sử 7/5/1954 đi vào huyền thoại. Trong hành trình du lịch Tây Bắc của bạn, ghé thăm Cầu Mường Thanh chính là một mảnh ghép không thể thiếu. 2. Lịch sử hình thành và vai trò chiến lược của Cầu Mường Thanh Điện Biên 2.1 Bối cảnh xây dựng cầu dưới thời Pháp Cầu Mường Thanh được người Pháp cho xây dựng vào cuối năm 1953, trong bối cảnh hình thành tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ. Sử dụng công nghệ cầu Bailey – loại cầu sắt ghép lắp nổi tiếng trong chiến tranh – người Pháp lập cây cầu như một tuyến tiếp vận nhanh chóng, nối liền các vị trí chiến lược quanh lòng chảo Mường Thanh. Việc thiết kế theo cấu trúc mô-đun giúp cầu linh hoạt, nhanh chóng lắp đặt nhưng vẫn đảm bảo tải trọng phục vụ xe quân sự vận chuyển vũ khí, lương thực. 2.2 Những trận chiến khốc liệt gắn với Cầu Mường Thanh Điện Biên Trong suốt chiến dịch Điện Biên Phủ 1954, cây cầu này là huyết mạch vận tải quan trọng cho cả hai bên. Quân Pháp phụ thuộc vào nó để tiếp tế cho Sở chỉ huy tại hầm Đờ-cát. Trong khi đó, quân ta nhiều lần tổ chức phá hoại, đánh chặn để cô lập đối phương. Cầu trở thành nút thắt sinh tử, điểm nóng chiến sự với nhiều trận pháo kích, bom nổ rung chuyển cả lòng chảo. 2.3 Chứng nhân ngày chiến thắng – Đoàn quân tiến qua cầu lúc 7/5/1954 Thời khắc thiêng liêng 15h chiều ngày 7/5/1954 – Quân đội ta vượt qua Cầu Mường Thanh, tiến thẳng vào Sở chỉ huy địch. Lá cờ Quyết thắng tung bay trước hầm Đờ-cát kết thúc 55 ngày đêm hào hùng. Cây cầu trở thành “nhân chứng sống” cho chiến thắng chấn động địa cầu – một di sản quốc gia đặc biệt cần được gìn giữ. 3. Cầu Mường Thanh Điện Biên – Công trình độc nhất vô nhị giữa tâm điểm chiến trường 3.1 Kết cấu kỹ thuật, thiết kế đặc biệt của cầu Điểm ấn tượng của Cầu Mường Thanh Điện Biên nằm ở thiết kế chuẩn kiểu Bailey truyền thống: dài 40m, rộng 5m, sàn gỗ đặc trưng và dầm sắt chịu lực. Với tải trọng thiết kế lên tới 15–18 tấn, cây cầu đủ sức chịu cả xe tăng thời đó. Điều đáng kinh ngạc là qua hơn 70 năm, cầu vẫn tồn tại với kết cấu hầu như nguyên vẹn – một bằng chứng sống động về kỹ thuật quân sự và khả năng thiết kế chính xác đến từng chi tiết của thời chiến. 3.2 Vai trò giao thông, tiếp tế huyết mạch Trong giai đoạn ác liệt nhất của chiến dịch, đây là cây cầu duy nhất bắc qua sông Nậm Rốm, kết nối khu chỉ huy với các cụm cứ điểm quanh đồi A1, C1, Hồng Cúm… Do đó, cầu không chỉ mang ý nghĩa chiến thuật mà còn là đường sống sinh tồn của quân Pháp trong lòng chảo. 4. Những câu chuyện và “bí ẩn” quanh Cầu Mường Thanh Điện Biên 4.1 Số phận cây cầu sau trận chiến Sau chiến thắng, Cầu Mường Thanh Điện Biên được giữ gần như nguyên gốc. Trong các giai đoạn cải tạo hệ thống giao thông, người ta vẫn chọn giải pháp giữ gìn tối đa kết cấu. Đến nay, cầu đã được gia cố nhưng vẫn giữ nguyên diện mạo ban đầu – từ trụ đỡ, dầm sắt tới lớp sàn gỗ truyền thống. Hơn 70 năm tồn tại, cầu vẫn là điểm giao thông chính và là di tích lịch sử quý giá. 4.2 Truyền thuyết, giai thoại và ký ức nhân chứng Câu chuyện về người lính gùi đạn len lỏi qua cầu trong đêm mưa pháo, chuyện các đoàn dân công băng qua đây ngày đêm… vẫn được người cao tuổi nơi đây nhắc lại như phim quay chậm đầy xúc động. Những vết đạn còn lưu lại – như để câu chuyện quá khứ không bị lãng quên. 4.3 Những lần cầu tưởng như bị phá hủy – Lý do cầu vẫn đứng vững Có ít nhất ba lần cây cầu bị đánh bom dữ dội, nhưng đều không sập. Một phần nhờ thiết kế vững chắc, phần nhờ địa hình che chắn tốt và cuối cùng – nhiều người tin vào yếu tố “Thiên thời – Địa lợi – Nhân hòa”, cộng hưởng giữ cầu đứng vững giữa lửa đạn. Đọc tiếp…
