Sữa công thức là lựa chọn thay thế hữu hiệu cho trẻ khi sữa mẹ chưa về hoặc vì một lý do nào đó khiến mẹ bị mất sữa, thiếu sữa. Sữa công thức cho trẻ sơ sinh cũng cần lựa chọn dựa trên nhiều tiêu chí: đặc điểm hấp thu của cơ thể bé, thành phần dinh dưỡng trong sữa, nồng độ các vitamin, khoáng chất, nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm … I – Sữa công thức là gì? Sữa công thức, hay còn gọi là sữa bột thường được làm từ sữa bò, sữa dê và đã được xử lý để phù hợp hơn cho trẻ sơ sinh. Sữa công thức có thành phần gần giống sữa mẹ và có thể thay thế hoàn toàn hoặc một phần cho sữa mẹ. Trong 4 – 6 tháng đầu đời, trẻ cần bú sữa mẹ hoặc sữa công thức để đáp ứng dinh dưỡng của trẻ. Sữa công thức của trẻ được chia thành nhiều dạng bào chế như: bột, chất lỏng đậm đặc và dạng pha sẵn. Có nhiều loại sữa công thức khác nhau dành cho trẻ nhỏ hơn 12 tháng tuổi không uống sữa mẹ. Mặc dù có chút khác biệt so với sữa mẹ nhưng sữa công thức vẫn cung cấp các chất dinh dưỡng mà trẻ sơ sinh cần cho sự phát triển của bé. II – Điểm khác biệt giữa sữa công thức và sữa mẹ: Sữa công thức không cung cấp được kháng thể tự nhiên cho cơ thể trong khi sữa mẹ cung cấp kháng thể tự nhiên cho trẻ giúp trẻ hạn chế nhiễm trùng và bệnh tật. Sữa công thức thì thường khó hấp thu hơn sữa mẹ nên trẻ dễ gặp các vấn đề về tiêu hóa như tiêu chảy, viêm hoại tử ruột… Một số nghiên cứu cho thấy sự khác biệt trí tuệ của trẻ được bú sữa mẹ và trẻ dùng sữa công thức sự khác biệt này do tiếp xúc thể chất , sự giao tiếp với cơ thể mẹ khi trẻ bú. Các nghiên cứu cũng cho thấy cho con bú mẹ tác động tích cực về sự phát triển của trí não lâu dài của trẻ. Ngoài ra, trẻ dùng sữa công thức có nguy cơ cao bị dị ứng, nôn ói, mẩn ngứa… Nhưng tình trạng này rất ít gặp trường hợp trẻ bị dị ứng với sữa của mẹ. Tuy thành phần sữa công thức gần giống với sữa mẹ nhưng Tổ chức Y tế thế giới (WHO) vẫn khuyến cáo nên nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ ít nhất trong 6 tháng đầu. III – Phân loại sữa công thức cho trẻ sơ sinh Trên thị trường có nhiều các loại sữa công thức khác nhau dành cho trẻ sơ sinh nhưng nhìn chung có bốn loại sữa công thức chính cho trẻ em: Sữa công thức từ sữa bò. Theo Học viện Nhi khoa Mỹ (AAP), sữa công thức làm từ sữa bò chiếm khoảng 80% tổng số sữa công thức được bán ra. Sữa bò là thành phần chính trong loại sữa công thức này đã được xử lý và loại trừ tạp để an toàn và dễ tiêu hóa hơn cho trẻ sơ sinh. Nhưng lưu ý một số trẻ có thể bị dị ứng với protein(casein hoặc whey) có trong sữa bò. Công thức đậu nành. Các công thức làm từ sữa đậu nành chứa một protein (đậu nành) và một carbohydrate như glucose. Sữa công thức này được sử dụng thay thế cho trẻ nếu trẻ bị dị ứng với sữa bò. Công thức thủy phân. Những loại sữa công thức này chứa protein đã được phân hủy (thủy phân) thành các protein nhỏ hơn để có thể dễ dàng tiêu hóa hơn. Chúng được thiết kế cho những trẻ không thể dung nạp sữa bò hoặc sữa công thức làm từ đậu nành hoặc cho những trẻ bị dị ứng với protein. Công thức chuyên biệt. Sữa công thức chuyên biệt dành cho trẻ sơ sinh có nhu cầu y tế nhất định hoặc trẻ sinh non. Theo dạng sử dụng thì có 3 loại hiện nay đang được lựa chọn Sữa dạng bột Sữa dạng lỏng đậm đặc Sữa dạng pha sẵn Trong một số lý do nào đó mà không thể nuôi con bằng sữa mẹ mà phải dùng sữa công thức thì dưới đây là tiêu chí lựa chọn sữa công thức cho trẻ sơ sinh. IV – Tiêu chí lựa chọn sữa công thức cho trẻ sơ sinh 1. Dựa vào thành phần chất dinh dưỡng và công thức thức trong sữa Đây là yếu tố quan trọng nhất khi lựa chọn sữa cho bé cần quan tâm đến thành phần chất dinh dưỡng và công thức của sữa. Thành phần trong sữa gồm có Hàm lượng đạm phải đạt giới hạn cho phép, nguồn gốc của đạm: sữa bò, sữa đậu nành, sữa dê… Năng lượng và lượng chất béo Hàm lượng bột đường Ngoài ra, trong sữa có các thành phần khác như vitamin, chất khoáng,… Theo như quy định của Bộ y tế thì các sản phẩm sữa phải đạt Năng lượng từ 60 – 85 kcal/100ml Hàm lượng protein từ 3,0 – 5,5 g/100kcal Hàm lượng chất khoáng như Calci tối thiểu là 90 mg/100kcal, Natri từ 20 – 85 mg/100 kcal, Kali tối thiểu là 80 mg/100 kcal, Kẽm tối thiểu là 0,5 mg/100 kcal… Các sữa trên thị trường đều đã được kiểm nghiệm về giá trị dinh dưỡng cũng như thành phần khá tương đương nhau. Nêu khi chọn sữa mẹ nên chú ý đến hàm lượng từng chất trong sữa để lựa chọn sữa phù hợp cho từng giai đoạn phát triển của con 2. Dựa theo độ tuổi của con Mỗi giai đoạn, độ tuổi phát triển của bé thì có những loại sữa phù hợp khác nhau. Thế nên mỗi giai đoạn sẽ cần bổ sung chất dinh dưỡng và hàm lượng khác nhau để phù hợp với từng giai đoạn đó. Thường thì các loại sữa hiện nay chia ra làm các giai đoạn. Sữa dành cho trẻ từ 0 – 6 tháng tuổi. Ví dụ như: Sữa nan pro 1, sữa celia expert 1, sữa similac 1… Sữa dành cho trẻ từ 6 – 12 tháng tuổi. Ví dụ như: Sữa Dielac 2, sữa nan 2, sữa celia 2, sữa gallia 2… Sữa dành cho trẻ trên 1 tuổi. Ví dụ như: sữa celia 3, sữa nan 3, gallia 3… Sữa dành cho trẻ trên 1 tuổi không khác nhau quá nhiều chủ yếu là bổng sung canxi, chất tăng cường hệ miễn dịch… Vì vậy, khi chọn sữa mẹ có thể chọn theo sở thích của con và bổ sung nhiều thực phẩm phong phú hàng ngày cho trẻ. Sữa dành cho có trường hợp đặc biệt như trẻ sinh non, thiếu tháng thì mẹ nên hướng đến lựa chọn sữa dành cho trẻ sinh non nhẹ cân. Ví dụ như: sữa premature, Sữa Similac Neosure IQ, Sữa Morinaga E-AKachan… Ngoài ra còn một số cách chia khác như Sữa Meiji có sữa dành cho trẻ từ 0 – 12 tháng, sữa Meiji số 9 dành cho bé từ 1-3 tuổi….Theo từng giai đoạn độ tuổi mà cần cung cấp nguồn dinh dưỡng khác nhau nên dựa vào độ tuổi cũng là tiêu chí để lựa chọn sữa cho bé Xem thêm: Cách lựa chọn sữa công thức cho trẻ sơ sinh hấp thu tốt (imiale.com)
