Trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh, rất dễ bị cảm lạnh do hệ thống miễn dịch còn yếu, đặc biệt là trong thời gian chuyển mùa. Khi trẻ nhỏ hoặc trẻ sơ sinh mắc cảm lạnh, bố mẹ cần xử lý tình huống như thế nào, trẻ bị cảm lạnh có biểu hiện gì? Hãy cùng tìm hiểu những thông tin quan trọng về cảm lạnh ở trẻ nhỏ trong bài viết dưới đây. 1.Nguyên nhân và dấu hiệu bệnh 1.1. Nguyên nhân gây ra cảm lạnh cho trẻ Cảm lạnh là một bệnh nhiễm siêu vi cấp tính của đường hô hấp trên, do nhiều loại virus khác nhau gây ra. Thực tế, có hơn 200 chủng virus siêu vi khác nhau, vì vậy chúng ta có thể mắc cảm lạnh nhiều lần trong một năm. Trẻ nhỏ là nhóm đối tượng dễ bị cảm lạnh nhất do hệ miễn dịch còn yếu. Thống kê cho thấy trẻ em dưới 6 tuổi trung bình mắc từ 8-10 đợt cảm lạnh trong một năm, và tần suất này dần giảm khi trẻ lớn lên. Thường thì trẻ có thể mắc bệnh cảm một lần mỗi tháng, và thời gian phổ biến là từ tháng 9 đến tháng 4 năm sau. Trẻ bị cảm lạnh thường quấy khóc nhiều do bị mệt mỏi Virus gây ra cảm lạnh có thể được lây từ người bệnh ra môi trường qua các giọt nước từ dịch mũi khi ho, hắt hơi. Nếu trẻ vô tình hít phải số lượng virus này, trẻ sẽ bị bệnh. Ngoài ra, thói quen cho mọi thứ vào miệng hoặc không rửa tay thường xuyên cũng làm cho trẻ dễ bị lây bệnh, vì một số virus có thể tồn tại trên bề mặt các vật dụng như nắm cửa, đồ chơi, bàn ghế trong một thời gian dài. 1.2. Trẻ bị cảm lạnh có biểu hiện gì dễ nhận biết không? Dưới đây là các triệu chứng chính của cảm lạnh, thường xuất hiện sau 1-2 ngày từ khi trẻ mắc bệnh: – Nghẹt mũi. – Sổ mũi có nước trong, mủ vàng hoặc xanh. – Sốt. – Ngoài ra, còn có các triệu chứng khác bao gồm đau họng, ho, quấy, khó ngủ, giảm sự thèm ăn, niêm mạc mũi có vệt đỏ và sưng, cũng như có thể có hạch bạch huyết hơi to ở cổ. Lưu ý: – Ở hầu hết trẻ em, các triệu chứng cảm lạnh thường nghiêm trọng nhất trong 10 ngày đầu, sau đó sẽ giảm dần. – Một số trường hợp có thể kéo dài hơn 10 ngày. – Trẻ có thể mắc cảm lạnh kéo dài hàng tuần hoặc thậm chí nhiều tháng, đặc biệt vào mùa thu và mùa đông, nhưng không đáng lo ngại nếu không có bất kỳ triệu chứng nghiêm trọng nào. – Trẻ sơ sinh bị cảm lạnh có thể có các triệu chứng như quấy khóc, sốt, ho (thường nhiều vào buổi tối), hắt xì hơi, ăn uống kém, từ chối bú (sữa mẹ và bú bình). 2. Trẻ bị cảm lạnh thì cha mẹ nên làm gì? Nên: – Bổ sung nhiều nước: Vì trẻ mệt mỏi và khó nhai thức ăn khi cảm lạnh, bố mẹ nên cho trẻ uống sữa, thức ăn dạng lỏng, nước dừa, và các thức uống tăng cường điện giải. Những loại thức ăn này cũng giúp cung cấp nước cho cơ thể của bé. – Thường xuyên hút dịch mũi và rửa mũi bằng nước muối sinh lý: Nếu trẻ sơ sinh bị cảm lạnh, nên thường xuyên hút dịch mũi và rửa mũi bằng nước muối sinh lý, vì trẻ nhỏ chưa có khả năng tự hỉ mũi và khạc ra đờm. Đối với trẻ trên 2 tuổi, bố mẹ cũng có thể sử dụng các phương pháp này nếu trẻ quá mệt và không thể tự hỉ mũi hoặc khạc ra đờm. – Sử dụng thuốc cảm cho bé: Đối với trẻ nhỏ, có thể sử dụng một số loại thuốc cảm không kê toa để giảm các triệu chứng. Ví dụ như paracetamol (acetaminophen), phenylephrine, thuốc ức chế ho (codeine và dextromethorphan), thuốc kháng histamine (brompheniramine). Không nên: – Tự ý sử dụng thuốc cho trẻ sơ sinh: Khi trẻ sơ sinh bị cảm lạnh, không nên tự ý sử dụng thuốc mà nên tham khảo ý kiến của bác sĩ. Trẻ sơ sinh cần thăm khám thay vì tự ý sử dụng thuốc – Không tự ý cho trẻ sử dụng aspirin: Trẻ không nên được cho dùng aspirin mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ, vì thuốc này có thể gây ra hội chứng Reye, một tình trạng có thể ảnh hưởng đến não và gan của trẻ, ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của bé. 3. Khi nào cần đưa trẻ đi gặp bác sĩ? Mặc dù cảm lạnh là một bệnh phổ biến, nhưng nó vẫn có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng tai, viêm xoang, viêm phổi và các biến chứng khác. Vì vậy, bố mẹ không nên chủ quan mà cần quan sát trẻ thường xuyên và đưa trẻ đến viện khám nếu có các dấu hiệu sau: – Khi áp dụng các biện pháp chăm sóc nhưng triệu chứng không giảm đi. – Trẻ từ chối ăn, bú hoặc uống trong thời gian kéo dài. – Trẻ có triệu chứng ngủ không ngon, gắt gỏng, khó chịu. – Khó thở, thở mệt, thở nhanh. – Sốt cao ≥38,4 °C kéo dài hơn 3 ngày. – Nghẹt mũi không giảm hoặc trở nên nặng hơn kéo dài hơn 14 ngày. – Mắt đỏ, có mủ và mắt có ghèn màu vàng. – Có triệu chứng ở tai như đau tai, chảy mủ tai. Những triệu chứng này có thể cho thấy tình trạng trẻ có thể có biến chứng nghiêm trọng, vì vậy việc đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được khám và điều trị là cần thiết. 4. Cách phòng ngừa để trẻ không bị cảm lạnh? Mặc dù cảm lạnh thông thường không có vắc xin để phòng ngừa, nhưng bạn có thể thực hiện các biện pháp để ngăn ngừa sự lây lan của virus gây bệnh như sau: – Rửa tay sạch: Luôn rửa tay thường xuyên và đúng cách bằng nước và xà phòng. Hãy giảng dạy trẻ nhỏ về tầm quan trọng của việc rửa tay và hướng dẫn cách rửa tay đúng. Trong trường hợp không có nước và xà phòng, sử dụng các dung dịch khử trùng tay có cồn. Phòng bệnh cảm lạnh cho trẻ bằng cách vệ sinh thường xuyên – Khử trùng đồ đạc: Vệ sinh thường xuyên bề mặt bàn, bếp và phòng tắm bằng chất khử trùng, sát khuẩn, đặc biệt khi trong gia đình có người bị cảm lạnh. Đồ chơi của trẻ cũng cần được vệ sinh sạch sẽ định kỳ. – Sử dụng khăn giấy: Khi hoặc hắt hơi, sử dụng khăn giấy một lần rồi vứt vào thùng rác. Sau đó, hãy rửa tay kỹ. Nếu không có khăn giấy, hãy học cách hoặc hắt hơi vào khuỷu tay thay vì dùng tay để che miệng. – Không chia sẻ đồ dùng: Tránh sử dụng chung ly uống nước hay các dụng cụ cá nhân với thành viên khác trong gia đình, đặc biệt khi có người đang bị cảm lạnh. – Chăm sóc bản thân: Đảm bảo ăn uống đầy đủ, tập thể dục, ngủ đủ giấc và kiểm soát căng thẳng để tăng cường hệ miễn dịch và phòng ngừa cảm lạnh. – Tránh đến nơi đông người: Hạn chế việc tiếp xúc với đám đông trong thời gian có nguy cơ cao bùng phát cảm lạnh hoặc cúm. Bằng cách thực hiện những biện pháp trên, bạn có thể giảm nguy cơ lây nhiễm và ngăn ngừa sự lan truyền của virus gây cảm lạnh.