Du lịch Thung Nai - Nếu như mùa hè, Thung Nai làm say lòng du khách bởi vẻ đẹp kỳ thú như Hạ Long trên cạn thì khi xuân về, đền Thác Bờ lại thu hút du khách muôn nơi về hành hương bái lễ. Thác Bờ xưa còn được gọi là thác Vạn Bờ, được tạo nên bởi hàng trăm mỏm đá lớn nhỏ nhấp nhô như đàn voi khổng lồ giữa dòng sông Đà cuồn cuộn chảy. Truyền thuyết kể rằng, đền thờ bà chúa Thác Bờ là Đinh Thị Vân – người dân tộc Mường và một bà người Dao ở Vầy Nưa, có nàng công chúa giúp vua Lê Lợi về quân lương, thuyền bè vượt thác Bờ để tiến quân lên Mường Lễ, tỉnh Sơn La để dẹp loạn đảng Đèo Cát Hãn. Sau khi mất, hai bà vẫn thường hiển linh để giúp đỡ người dân vượt thác an toàn, phụ hộ cho bà con trong bản mưa thuận gió hòa, làm ăn tiến tới. Do vậy, nhân dân trong vùng lập đền thờ phụng và phong cả hai là hai bà chúa Thác Bờ. Trước đây, đền Thác Bờ thuộc địa phận xã Hào Tráng, sau nhiều lần di dời, nay đền tọa lạc tại xã Thung Nai, huyện Cao Phong và xã Vầy Nưa, huyện Đà Bắc tỉnh Hòa Bình. Phía tả ngạn của đền Thác Bờ thuộc huyện Đà Bắc nằm cheo leo trên đỉnh đồi Hang Thần ở xóm Phố Bờ. Từ bến thuyền, du khách phải leo hơn 100 bậc, sau đó men theo một triền dốc thoải mái đến được đền. Đền Thác Bờ gồm ba gian, mái đền được xây dựng bằng bê tông cốt thép, thiết kế theo kiến trúc vòm cuốn và kiến trúc mặt bằng hình chữ đinh gồm: Nhà Đại bái, nhà Hậu cung, phía trước đền gồm 5 cửa (ngũ quan). Ngày nay, di tích Thác Bờ còn lưu giữ được một quả chuông đồng được đúc từ xa xưa, người ta ước tính được làm từ khoảng tháng 2, năm Thành Thái thứ 6. Phía hữu ngạn của đền thuộc huyện Cao Phong, tọa lạc trên sườn đồi Sầm Lông, xóm Đền. Ngày xưa, đền Thác Bờ được dựng lên từ tranh tre, rơm rạ, nứa, lá. Sau này, khi nước dâng cao lên donhà máy thủy điện Hòa Bình trên sông Đà khởi công nên phải di dời đền lên sườn núi. Khi mùa khô đến, nếu muốn thăm đền thì du khách phải leo bộ 108 bậc. Nhưng khi mùa mưa về, nước dâng cao, nên du khách muốn đến thăm phải đi bằng thuyền. Mặc dù không đồ sộ nhưng đền Thác Bờ vẫn rất uy nghi và nổi tiếng linh thiêng. Nơi đây có địa thế phong thủy hài hòa, sông nước hữu tình. Lễ hội đền Thác Bờ diễn ra từ ngày 7 tháng Giêng cho đến hết tháng 3 âm lịch. Cách Hà Nội 110km và 15 phút đi thuyền, đền Thác Bờ đang là điểm đến du lịch lý tưởng cho du khách nhân dịp đầu năm.
Du lịch Thung Nai - Nằm ở cửa ngõ Tây Bắc của Tổ quốc, tỉnh Hòa Bình có đến ¾ diện tích đất là rừng, trong đó măng là loài thực phẩm mọc tự nhiên trong rừng. Măng mọc quanh năm ở các vùng triền đồi, núi nhiệt đới. Cứ vào những ngày cuối hè, người dân trong bản lại rủ nhau vào rừng hái măng. Từ xa xưa, măng đã trở thành món ăn thường ngày trong mỗi mâm cơm của những con người nơi đây. Măng khô – Món ăn thường ngày của người dân Tây Bắc. ( Nguồn: Internet ) Măng khô được chế biến từ bằng tươi bằng cách phơi kiệt và sấy khô hoàn toàn. Măng được phơi kiệt nước bằng nhiều cách. Nếu gặp được nắng, măng có màu vàng rộm tự nhiên. Nhưng thời tiết mà không thuận lợi, những người làm măng sẽ treo măng lên gác bếp để được sấy khô. Khi măng đã khô, sẽ chuyển sang màu vàng. Lúc này người ta mới xé măng ra thành từng miếng nhỏ hơn rồi phơi thêm lần nữa cho khô hẳn. Chính vì thế, măng khô thường có màu vàng, đôi khi là hơi thâm đậm do khói bếp. Tuy nhiên, đó mới chính là loại măng an toàn và được chế biến tự nhiên. Dù là gác bếp hay phơi nắng thì đặc sản măng khô ở Hòa Bình vẫn đảm bảo được mùi vị đặc trưng không thể trộn lẫn với măng khô ở nơi khác. Khác với măng đắng và măng tươi, măng khô được chế biến rất kì công, hoàn toàn sử dụng phương pháp phơi sấy tự nhiên. Măng khô thường được dùng để làm quà biếu ngày lễ tết. ( Nguồn: Internet ) Theo tìm hiểu, măng ở tỉnh ta thường có 4 loại: Măng nứa, vầu, bương, trúc. Trong đó, măng trúc ăn giòn, hình dáng nhọn, kích thước nhỏ. Măng vầu và nứa mềm hơn. Măng khô có hai loại là măng khô xé sợi và măng khô lưỡi lợn. Măng lưỡi lợn là loại măng củ, được bổ miếng, sau đó sấy khô, khi nấu xắt thành từng miếng giống lưỡi lợn và đem hầm với chân giò, xương, thịt…. Măng xé sợi là loại măng tươi được xé nhỏ thành những sợi mỏng rồi đem phơi khô, hong qua khói bếp nên có mùi ngai ngái, màu vàng thâm đậm. Với loại măng này, bạn phải ngâm với nước ấm qua đêm, sau đó rửa sạch, cho lên bếp luộc thêm 15 phút,rồi đó rửa qua bằng nước lã và chế biến. Măng xé sợi – Măng tươi được xé thành những sợi nhỏ rồi được đem phơi khô. ( Nguồn: Internet ) Để chọn được loại măng khô ngon, an toàn, chị em nên chọn loại có màu nâu vàng, đường vân tỉ mỉ, thịt dày, rộng bề, khi sờ vào không có cảm giác ấm tay, có thể bẻ gãy được. Để có được những sản phẩm măng khô thơm ngon, đặc biệt như thế, chúng ta không thể không kể đến công lao của những người đi rừng, bất chấp những nguy hiểm để tìm những cây măng ngon. Rồi qua bao khâu chế biết kỳ công, mới có được những miếng măng khô hấp dẫn trong bữa ăn hằng ngày. Măng khô là thứ không thể thiếu trong các món canh thơm ngon. ( Nguồn: Internet ) Đã từ lâu, măng tỉnh ta được nhiều người biết đến. Người ta mua măng về làm quà, biếu bạn hè, họ hàng trong những ngày Tết. Lên Hòa Bình, đặc biệt là Mai Châu, Kim Bôi, Thung Nai, chúng ta rất thích thú với những gùi măng được bà con xếp hàng ngay ngắn dưới nhà sàn.
Du lịch Thung Nai - Nhân dịp lễ tết, cưới hỏi, hội hè của người Mường, món thịt chua không thể không có mặt. Đây là món ăn truyền thống độc đáo mà người dân xứ Mường dùng để đãi khách quý đến nhà mình chơi. Do đặc trưng là lợn thả, nên không đâu có thịt lợn ngon như ở vùng cao. Từ thịt lợn đồi, thịt lợn rừng, những người dân bản xứ chế biến được biết bao món ăn ngon như nướng, thui, thịt heo gác bếp,…cũng từ thịt lợn ấy, mang đi muối chua thì chỉ có những người dân tộc Mường mới có. Thịt lợn muối chua ăn kèm với nhiều loại lá. ( Nguồn: Internet ) Món thịt lợn muối chua được chế biến khá kỳ công và có sự kết hợp của rất nhiều loại lá rừng, mỗi loại lá đều có một công dụng nhất định và tốt cho sức khỏe chúng ta như trầu không, lá quê, lá mít…. Ấn tượng ban đầu khi khách tới nhà là chủ nhà bưng ra một mâm thịt lợn muối chua với một rổ các loại lá. Khi ăn, phải dùng tay cho thịt vào lá, cuộn lại rồi nhai chậm rãi để cảm nhận được vị ngon của món ăn. Đĩa thịt lợn muối chua thơm ngon. ( Nguồn: Internet ) Để có được món thịt lợn muối chua ngon, ta phải chọn thịt từ những chú lợn choai, thả rông dài ngày thì thịt sẽ chắc, khi muối chua sẽ không bị ướt. Nhưng cầu kỳ hơn vẫn là cách chế ra các nguyên liệu để làm men cho món thịt muối. Thịt lợn sau khi thái miếng, đem ướp với giềng khô giã nhỏ, muối, rồi trộn với men lá rừng, rượu nếp cái hoa vàng. Phải trộn thật đều tay để thịt lợn được ngấm với gia vị. Gạo rang khô rồi giã thành bột thơm phức. Sau đó, mang thịt vào một cái bồ để ủ, dưới bồ lót lá chuối, rồi rải bột gạo rang trộn muối, cứ một lớp thịt, lại xen kẽ một lớp bột gạo cho đến khi đầy bồ rồi nén lại, gác lên bếp củi đun. Sau một đến hai tuần, men rượu, men lá và giềng sẽ ngấm hết vào từng thớ thịt, mang đến vị mặn mặn chua chua cho món ăn. Để có được món thịt lợn muối chua ngon thì phải mất nhiều thời gian. ( Nguồn: Internet ) Thịt lợn muối chua phải giữa được màu vàng ươm của bột gạo đang ôm trọn những miếng thịt tươi ngon hấp dẫn. Miếng thịt phải có được vị ngậy của bì, vị bùi của thịt, vị mặn của muối, vị thơm của thính gạo và vị chua của men rừng. Cuốn một miếng thịt muối chua vào trong một lớp lá rừng có vị bùi bùi, cay của giềng, thơm của húng quế, chát xít của lá mít và trầu không, vị chua ngọt hòa lẫn mặn ăn rất lạ miệng. Nhiều người lần đầu ăn thấy gai gai vì lạ vị của lá rừng, nhưng càng ăn đến miếng thứ hai, thứ ba lại muốn cuốn ăn thêm miếng nữa. Món ăn tạo nên thương hiệu cho người Mường. ( Nguồn: Internet ) Ngày nay, món thịt lợn muối chua đã làm nên thương hiệu của người Mường. Nếu ai từng đến Hòa Bình, nhất định phải tìm mua ăn cho bằng được món ăn độc đáo, đậm tính dân tộc này.
Du lịch Thung Nai - Ngoài cảnh sắc thiên nhiên hữu tình, thì Thung Nai hòa bình còn thu hút du khách thập phương bởi nơi đây có nét đẹp ẩm thực độc đáo. Đến với Thung Nai, thực khách được thưởng thức những món ngon, lạ mà không phải nơi nào cũng có được. Măng đắng Măng đắng – Món ăn phổ biến vùng Tây Bắc. Nguồn: Internet. Măng đắng là món ăn phổ biến của những người dân vùng Tây Bắc. Loại măng này được những người dân vào tận rừng sâu để kiếm về. Phải là loại măng mỡ màng, thân ngập trong đất, lòng măng còn non tơ và chỉ trồi lên 1 – 2 đốt ngón tay. Sau đó, họ nướng măng trên than hồng cho tới khi vỏ bên ngoài cháy hết, củ măng quắt lại rồi bóc những lá măng cháy ra, ăn phần nõn trắng ở trong. Khi thưởng thức, thực khách sẽ không thấy vị đắng của măng nữa mà thay vào đó là hương thơm của núi rừng cùng vị ngọt của măng, vị cay của gừng, ớt cho đến vị tê tê, ngai ngái của mắc khén. Thịt lợn muối chua Món thịt lợn muối chua thơm ngon, béo ngậy. Nguồn: Internet. Ở Thung Nai, thịt lợn được chế biến thành nhiều món nhưng cuốn hút và nổi tiếng nhất vẫn là món thịt lợn muối chua. Cách chế biến món này rất đơn giản, Thái thịt lợn thành từng miếng mỏng rồi ướp với gạo rang giã nhỏ cùng men lá rừng. Sau đó số thịt này được cho vào chum đậy kín và để cạnh bếp củi hoặc treo lên gác bếp. Thịt lợn muối chua thường được ăn kèm với loại lá rau rừng ở mảnh đất này. Khi thưởng thức, du khách sẽ tận hưởng được hương thơm béo ngậy, thịt dai, mặn và hơi chua của men lá, tất cả hòa quyện tạo nên một đặc trưng cho món ăn. Măng chua nấu thịt gà Măng chua nấu thịt gà nổi tiếng của Hòa Bình. Nguồn: Internet.Gà ở Hòa Bình nổi tiếng thơm ngon bởi đặc trưng là gà hoang dã nên thịt dai, ngon. Cách chế biến món ăn măng chua nấu thịt gà cũng đơn giản. Thịt gà sau khi được chặt thành từng miếng nhỏ thì đem ướp cùng măng chua và các loại gia vị đi kèm. Sau khi thịt ngấm gia vị, thì mang thịt đi nấu. Sau khi thịt và măng chín tới, người ta giã nhỏ hạt dổi vào cùng. Vừa đun, thực khách sẽ được ngửi thấy mùi thơm ngon của thịt gà, măng chua, dổi. Mùi thơm hấp dẫn, khiến chúng ta khó có thể cưỡng lại. Ngày nay, những món ăn ngon ở Hòa Bình không còn gói gọn trong phạm vi địa phương mà nó đã theo chân du khách đến mọi miền của tổ quốc. Tuy nhiên, hương vị mỗi nơi một khác, nó không giống với cách chế biến của người Hòa Bình. Vì thế, nếu muốn thưởng thức những món ăn trên, các bạn hãy đến với Hòa Bình nhé.
