Bong gân là trạng thái tổn thương ở dây chằng khớp, xảy ra do sự cử động quá mức, làm khớp xê dịch đột ngột trong khoảnh khắc rồi trở về vị trí. Khi bị bong gân, sẽ có tình trạng chảy máu nơi vùng dây chằng bị đứt, tùy theo mức độ nặng nhẹ mà máu sẽ chảy nhiều hay ít. Máu chảy ra làm sưng nề vùng khớp bị bong gân. Dấu bầm tím quanh khớp do máu tụ lại, vùng bong gân nóng lên và ấn đau. Ban đầu bệnh nhân cảm thấy đau nhói như điện giật ở vùng khớp bị trẹo, sau đó, khớp tê dại không còn biết đau nữa. Khoảng 1 giờ sau, cảm giác đau nhức dần dần trở lại. Nếu nhẹ nhàng lật khớp lại giống như lúc bị chấn thương, người bệnh sẽ thấy đau nhói như điện giật. Bong gân thường chia ra 3 độ: - Độ 1: Dây chằng chỉ bị giãn dài một ít, được coi là nhẹ. - Độ 2: Dây chằng bị rách một phần, dấu hiệu nặng. - Độ 3: Dây chằng bị đứt hoàn toàn, dấu hiệu rất nặng. Chú ý: Nếu sau khi bị bong gân, chúng ta chườm nóng, bóp dầu, bóp rượu ... thì sẽ có cảm giác giảm đau ngay nhưng nó sẽ làm tình trạng chảy máu nặng hơn. Sau đó người bệnh sẽ bị đau gấp nhiều lần do máu chảy nhiều hơn, phản ứng viêm nặng hơn. Khớp sưng nề lại càng sưng hơn do sự hồi lưu máu kém đi. Hậu quả là nhiều khi bong gân cổ chân mà phải đến gần sáu tháng mới về bình thường. Cách xử lý: Đắp nước đá hoặc nước lạnh ngay sau khi bị chấn thương nếu không có xây xát da. Để khớp bị bong gân nằm yên, kê càng cao càng tốt. Nếu bong gân độ 1, chỉ cần chườm đá, dùng thuốc làm cho hết đau và cho khớp nghỉ ngơi vài ngày là đủ. Nếu bong gân độ 2-3, cần làm cho hết đau, đồng thời giúp dây chằng bị đứt hoặc rách liền lại, nếu không sẽ mang tật suốt đời. Phương pháp chữa trị dùng tinh dầu ngải cứu: Dùng tinh dầu ngải xoa ngoài da xung quanh vị trí bị đau từ 3 – 5 lần/ngày. Mỗi lần dùng, cần xoa 1 lượng tinh dầu đủ thấm ướt bề mặt da rồi để khô tự nhiên. Với bong gân độ 2-3 cần tăng liều lượng dùng và cần theo dõi thường xuyên.
Ðề: Chú ý khi bị bong gân Sau khi bong gân dù nặng hay nhẹ cũng nên chườm lạnh ngay tức thì dù lúc này chườm lạnh làm bệnh nhân hơi khó chịu. Nhưng nếu chúng ta chườm nóng sẽ làm khớp sưng to hơn và rất lâu mới xẹp. Chườm lạnh bằng cách dùng nước đá đập thành cục nhỏ, cho vào túi nylon, đặt túi nước đá này lên vùng bong gân sau khi đã phủ lên da một lớp khăn mỏng. mục tiêu là tránh không cho nước đá tiếp xúc trực tiếp lên da có thể gây bỏng lạnh.
