Ở nước ta hiện có khoảng 20% trẻ em gặp tình trạng dinh dưỡng không bình thường cụ thể là có trẻ bị suy dinh có trẻ bị béo phì. Khi trẻ bị dinh dưỡng không bình thường thì sức đề kháng của bé sẽ bị kém đi,dẫn đến việc trẻ sẽ dễ mắc bệnh. Vì vậy cần có một chế độ dinh dưỡng đầy đủ và cân đối để giúp trẻ phát triển thể chất bình thường và trí tuệ tốt. Trong bữa ăn hằng ngày của trẻ cần phải có đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết đó là protid, glucid, vitamin, các chất khoáng và nước. Nếu như trẻ bị thiếu một trong các chất này có thể gây ra nhiều bệnh tật thậm chí tử vong. Một mặt thiếu dinh dưỡng làm giảm sức đề kháng của cơ thể. Mặt khác các nhiễm khuẩn làm suy sụp thêm tình trạng suy dinh dưỡng sẵn có. Hai điều này là một vòng xoắn luẩn quẩn. Ảnh hưởng của tình trạng dinh dưỡng đối với tiến triển các bệnh nhiễm khuẩn không giống nhau như trong bệnh lao, bệnh tiêu chảy nhiễm khuẩn ảnh hưởng này rất lớn, còn trong bệnh uốn ván, bại liệt thì ảnh hưởng rất ít. Việc bổ sung vitamin ảnh hưởng đến hệ miễn dịch của bé ra sao Vitamin A: Cần cho phát triển bình thường của cơ thể, cho chức năng của tế bào võng mạc, biểu mô hàng rào quan trọng bảo vệ cơ thể khỏi sự xâm nhập của vi khuẩn từ bên ngoài vào. Chức năng của Retinoid trong việc kiểm soát, biệt hóa tể bào là quan trọng trong hệ miễn dịch. Hai loại trong hệ miễn dịch mắc phải là thể dịch và tế bào đều bị ảnh hưởng của vitamin A và các chất chuyển hóa của chúng. Vitamin C: Khi thiếu thì sự nhạy cảm đối với các bệnh nhiễm khuẩn tăng lên. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi cơ thể được bổ sung vitamin C đầy đủ thì các globulin miễn dịch IgA, IgM đều tăng, tính cơ động và hoạt tính các bạch cầu tăng, kích thích chuyển dạng các tế bào Vitamin nhóm B: Đáng chú ý là vai trò của folat và pyridoxin. Thiếu folat: làm chậm sự tổng hợp các tế bào tham gia vào các cơ chế miễn dịch nhất là miễn dịch qua trung gian tế bào. Thực nghiệm trên động vật thấy tuyến ức bị teo nhỏ và số lượng các tế bảo cũng giảm khi thiếu folat. Trên lâm sàng thiếu folat thường kèm thiếu sắt là hai yếu tố gây thiếu máu dinh dưỡng. Thiếu Pyridoxin: làm chậm trễ các chức phận miễn dịch cả dịch thể lẫn trung gian tế bào. Vai trò của một số chất khoáng đối với miễn dịch: Sắt (Fe): Cần thiết cho tổng hợp ADN. Fe còn tham gia vào nhiều enzym can thiệp vào quá trình phân giải các vi khuẩn bên trong tế bào. Khi thiếu Fe tính nhạy cảm với nhiễm khuẩn tăng nhưng Fe cần được kết hợp với các protein đúng mức mới hấp thu được nếu không Fe tự do sẽ là yếu tố thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Vì vậy khi bổ sung Fe cần chú ý cả mặt protein – năng lượng của khẩu phần. Chỉ nên bổ sung Fe vào ngày thứ 5 hoặt thứ 7 của quá trình hồi phục dinh dưỡng. Fe ảnh hưởng tới miễn dịch qua trung gian tế bào nhiều hơn miễn dịch dịch thể vì thế ở trẻ thiếu Fe vừa phải việc tiêm chủng phòng bệnh vẫn cótác dụng. Kẽm (Zn): Hệ thống miễn dịch của bé thường rất nhạy cảm với hàm lượng chất Zn trong cơ thể của bé. Nếu như bé bị thiếu Zn thì tuyến ức sẽ bị nhỏ đi, các chức năng của hầu hết các tế bào miễn dịch bao gồm cả tế bào T, tế bào B và đại thực bào đến giảm thymulin một hormon của tuyến ức có chứa Zn. Thiếu Zn đơn thuần ít gặp mà hay kèm theo thiếu protein – Fe và các vitamin tăng sức đề kháng cho bé. Đồng (Cu): Nếu bé bị thiếu chất khoáng đồng bẩm sinh (bệnh Menkes) thường dễ bị tử vong do bị nhiễm khuẩn nhất là bệnh viêm phổi. Sự liên quan giữa các chất khoáng và miễn dịch cần chú ý: - Còn nhiều chất khoáng khác như Mg, Co, I2, Ni (Manhê, Coban, Iốt, Niken) và phần lớn các kim loại nặng cũng có vai trò đáp ứng miễn dịch nhưng các chất này vừa cần thiết vừa thiết yếu nhưng thừa sẽ gây độc. - Sự thiếu tuyệt đối các chất này ít gặp trừ bị bẩm sinh. - Thiếu Zn và Fe được quan tâm hơn cả trong chăm sóc sức khoẻ cộng đồng. Như vậy các nhiễm khuẩn có thể làm rối loạn tình trạng dinh dưỡng hoặc làm trầm trọng hơn một tình trạng suy dinh dưỡng mới bắt đầu. Ngược lại các rối loạn dinh dưỡng có thể gây rối loạn các cơ chế miễn dịch, làm nguy cơ nhiễm khuẩn cao hoan. Cho nên một chiến lược toàn diện về sức khoẻ cộng đồng kết hợp phòng chống các bệnh nhiễm khuẩn với phòng chống bệnh do thiếu dinh dưỡng mới có hiệu quả cao. Các bà mẹ nên sử dụng một số viên uống bổ sung vitamin cho bé nhằm có thể bổ sung vitamin cho trẻ một cách đầy đủ nhất để bé có thể phát triển toàn diện nhất nhé
