Đừng chủ quan khi trẻ nói ngọng

Mỗi lần con líu lo "em hóc (khóc)", "con ăn tam tơ (cam cơ)"... cả nhà chị Mỹ thường cười rồi nhại theo. Vào tiểu học, bé hay bị cô mắng và bạn trêu vì ngọng.

Chị Mỹ (Hà Nội) kể, nhiều khi con trai nói, bố mẹ phải "dịch" một hồi mới hiểu, chẳng hạn như "con thích đi cô cượng cơ" (con thích đi tô tượng) rồi "bố nhớ mua vợ cho con" (bố nhớ mua vở cho con)... Đến giờ, bé đã vào lớp hai nhưng vẫn chưa hết ngọng. Chị Mỹ lo lắng thực sự khi bé chán học, đòi nghỉ ở nhà vì đến lớp hay bị bạn bè chê cười. Cậu bé càng ít nói và không hợp tác với mẹ mỗi lần chị muốn chỉnh cách nói của con.

"Lúc cháu còn bé, nói ngọng thì cả nhà thấy dễ thương, hay hay, cứ nghĩ con lớn sẽ tự khỏi. Đến khi con sắp đi học vẫn líu lo, mình chủ quan nghĩ con lớn hơn nói bị bạn chê sẽ tự biết xấu hổ mà điều chỉnh, không ngờ việc này ảnh hưởng xấu đến cháu như vậy. Mình thực sự ân hận vì không cho con đi chữa sớm", chị Mỹ chia sẻ.

​

Có cậu con trai vừa bước vào lớp một, chị Dung (Thanh Trì, Hà Nội) cũng lo lắng vì bé luôn phát âm sai giữa chữ "c" và "t", hay giữa chữ "ng" và"n". Chẳng hạn, "bác" thì bé luôn nói là "bát", "lúc lắc" thì thành "lúc lác", hay "càng cua" thì thành "càn cua", "chói chang" thành "chói chan"... Thỉnh thoảng bé cũng hay nói các chữ cái đều chệch ra thành chữ "t", chẳng hạn như "ton đi tơi" (con đi chơi), "bác Tưng cho ton tẹo" (bác Hưng cho con kẹo)... Chị Dung đã cố gắng sửa cho con nhưng bé hay cáu, không chịu chỉnh lại theo mẹ dạy.

"Con người ta nói năng lưu loát thì học lớp 1 đã vất vả rồi, con mình nói ngọng, hai mẹ con càng phải đánh vật với nhau. Điều mình lo nhất là mình chỉnh thì cháu lại đâm chán, rồi càng bướng, dễ nổi khùng", chị Dung bộc bạch.

Tiến sĩ Nguyễn Duy Dương, khoa thanh - thính học, Bệnh viện Tai Mũi Họng trung ương cho biết, nói ngọng là một rối loạn của đường phát âm, làm bệnh nhân không tạo được âm vị chuẩn của ngôn ngữ, chẳng hạn nói chữ t thành n (tai thành nai), nh thành ng (nhung biến thành ngung...). Đây là một nhóm nhỏ của rối loạn ngôn ngữ, lời nói, chủ yếu gặp ở trẻ con. Người lớn bị ngọng thường do tổn thương thần kinh trung ương, hay liên quan tới tai nghe... Có những trẻ chỉ ngọng khi nói hoặc đọc, nhưng cũng có bé mắc cả hai tật này. Ngọng thường gặp ở bé trai nhiều hơn bé gái.

Có nhiều nguyên nhân khiến trẻ nói ngọng. Một số trẻ ngậm núm vú giả nhiều, lâu, lưỡi sẽ có xu hướng thè ra ngoài, nên khi phát âm, theo thói quen, lưỡi trẻ thường đưa ra ngoài khiến âm bị chệch. Ngoài ra, rối loạn phát âm có thể là hậu quả của rối loạn hành vi. Có trẻ chơi game, xem TV quá nhiều, dẫn tới tình trạng học ngôn ngữ không qua nghe - nói mà qua nhìn - nói, khiến cung thính giác không được kích thích gây rối loạn phát âm. Những trẻ này ngoài nói ngọng còn hay cáu giận.

Bố mẹ cũng ảnh hưởng phần nào đến việc phát triển ngôn ngữ của trẻ, chẳng hạn, khi thấy con nói ngọng bố mẹ không chỉnh ngay từ đầu, ít chơi với trẻ... Một số trẻ còn bắt chước người trong nhà nói ngọng. Vì thế, nếu gia đình có người lớn nói ngọng, trẻ dễ nói theo.

Bên cạnh đó, trẻ bị các bệnh ảnh hưởng đến đường phát âm như bệnh mũi xoang, viêm VA... cũng hay nói ngọng. Các bé thường gặp tình trạng có những chữ đáng lẽ ra miệng phải kín nhưng trẻ khó thở nên há mồm, dẫn tới phát âm sai.

Những tổn thương thực thể như dị dạng đường phát âm, ngắn hãm lưỡi, sứt môi hở hàm ếch, tổn thương miệng... cũng là nguyên nhân gây ngọng. Một số trẻ cũng có thể ngọng do bộ phận thính giác. Khi nghe kém, trẻ không đủ vốn từ để học nói đầy đủ, thành ra ngọng (cũng như trẻ không nghe được thì không nói được, thành câm).

Theo một số tài liệu, nguyên nhân là trẻ có vấn đề khiếm khuyết trong quá trình phát triển ngôn ngữ. Nhiều trẻ có thể ngọng tới 7-8 tuổi rồi tự hết nhưng việc nói không rõ này có thể ảnh hưởng nhiều đến việc học hành, giao tiếp, sự tự tin của trẻ.

"Trẻ con 2 tuổi ở thời điểm tập nói, nếu nói ngọng là hoàn toàn bình thường nhưng tới 4 tuổi vẫn chưa sửa được thì phải coi là bất thường, cần tìm hiểu nguyên nhân và tìm cách khắc phục", bác sĩ Dương cảnh báo.

Theo bác sĩ, cách chữa bệnh này tùy thuộc vào nguyên nhân, bởi vậy quan trọng nhất khi thấy trẻ ngọng là tìm hiểu lý do gây ra tình trạng đó. Trẻ nghe kém, có vấn đề ở đường phát âm, hay bất thường ở tai mũi họng, hoặc gia đình có ai bị ngọng, hay trẻ xem TV quá nhiều, ít có cơ hội nghe, nói trực tiếp...

Thông thường, tình trạng ngọng có thể được cải thiện rõ rệt bằng việc sử dụng ngôn ngữ trị liệu. Với tùy dạng ngọng của trẻ, bác sĩ sau khi thăm khám có thể cho bé tập các bài trị liệu ngôn ngữ chuyên sâu khác nhau. Chẳng hạn, trẻ không phát âm được một từ nào đó (ví dụ, không nói được chữ "p", nói pin thành in) hoặc nói từ này thành từ khác (như định nói "cá" thì lại chệch sang là "tá" hay cam" thành "tam"...) thì sẽ có các bài phù hợp để điều chỉnh cho đúng. Việc dùng các bài tập này sẽ giúp trẻ thay đổi cách cấu âm, thay đổi cách sử dụng lưỡi và nói rõ ràng, chuẩn xác hơn.

"Người lớn không nên chủ quan, coi nói là quá trình tự nhiên, để mặc trẻ, cần quan tâm đến sự hành thành ngôn ngữ của trẻ, theo dõi những bất thường để sớm cho con đi khám và can thiệp kịp thời. Những trẻ ngôn ngữ kém, phụ huynh không nên cho tham gia hoạt động nhìn nhiều vì làm cung phản xạ nghe nói gián đoạn, hình thành phản xạ nhìn - nói", bác sĩ nói.

Vương Linh
Nguồn: VnExpress

 

Ðề: Đừng chủ quan khi trẻ nói ngọng

bé nhà mình được 28 tháng, cũng ngọng bố mẹ phải "dịch" một hồi mới hiểu

 

Ðề: Đừng chủ quan khi trẻ nói ngọng

Bé nhà mình 40 tháng vẫn ngọng lắm hic
Không biết có mẹ nào con nói ngọng khi bé mà lớn lên sẽ hết không

 

Ðề: Đừng chủ quan khi trẻ nói ngọng

Ôi! Thằng cu nhà anh zai em gần 3t mà nói nhiều khi chả hiểu gì.
Không biết sau này có giống bố nó không vì bố nó nhiều khi cũng hơi ngọng, Hihi

 

Ðề: Đừng chủ quan khi trẻ nói ngọng

Bé nhà mình cũng 3.5 tuổi rồi mà ngọng đây. Tự nhiên một hôm phát hiện ra con không nói được những từ có chữ nh, ng ... ở cuối, kiểu như 'anh' thì nói thành 'ăn'..., hix. Ngày nào mình cũng bắt bé nói theo mẹ nhiều lần mà cả tháng rồi chưa thấy tiên triển gì. Không biết đến lúc học lớp 1 có nói chuẩn được không nữa, lo quá

 

Ðề: Đừng chủ quan khi trẻ nói ngọng

Rèn luyện hàng ngày, đọc đi đọc lại từ ngữ đúng cho cháu thôi, gọi là phương pháp tắm ngôn ngữ đó

 

Ðề: Đừng chủ quan khi trẻ nói ngọng

Con mình 2 tuổi, cũng đang ngọng líu ngọng lô đây.

 

Ðề: Đừng chủ quan khi trẻ nói ngọng

Trẻ con 2 tuổi ở thời điểm tập nói, nếu nói ngọng là hoàn toàn bình thường nhưng tới 4 tuổi vẫn chưa sửa được thì phải coi là bất thường

 

Ðề: Đừng chủ quan khi trẻ nói ngọng

Mình cảm tưởng bé nhà mình nó làm điệu, vì hàng xóm ai cũng trêu như cô Tảo "cô Thảo", ton, tẹo....Bên cạnh nhà mình có bé 5 tuổi cũng bị nói ngọng

 

Ðề: Đừng chủ quan khi trẻ nói ngọng

con nhà m thì ko bị ngọng mà hàng xóm thì 2 bạn ngọng líu ngọng lô, bé toàn nhại theo, ko biết làm thế nào đây

 

Ðề: Đừng chủ quan khi trẻ nói ngọng

Bé nhà mình hồi trước nghe ca nhạc rồi bắt chước giọng của Xuân Mai, đi học thấy bạn nào nói ngọng cũng bắt chước luôn. Giờ thành quen rồi, muốn sửa lại cho chuẩn mà khó quá

 

Ðề: Đừng chủ quan khi trẻ nói ngọng

ôi, mình cũng lo lắng điều này đây...............

 

Ðề: Đừng chủ quan khi trẻ nói ngọng

Không có lý lắm, nếu trẻ bị xoang thì có thể phát hiện ra ngay. Còn nếu vì ngậm ty giả mà gây nên ngọng thì lớn lên sẽ hết. Vả lại việc ngọng một chút cũng chẳng thành vấn đề gì, mà thậm chí có khi lại là một điều tốt.

 

Ðề: Đừng chủ quan khi trẻ nói ngọng

Bé nhà nói lăm mình tập cho con nói mà vẫn không được có mẹ nào biết cách tập cho con đỡ nói lăm thì mách cho mình biết với nhé! Thanks

 

Ðề: Đừng chủ quan khi trẻ nói ngọng

Cảm ơn mẹ đã chia sẻ thông tin hữu ích nhé

 

Ðề: Đừng chủ quan khi trẻ nói ngọng

Bé nhà mình đến khi 3 tuổi thì đỡ nói ngọng hơn.

 

Ðề: Đừng chủ quan khi trẻ nói ngọng

con nói ngọng thì cách chữa thế nào nhỉ?

 

Ðề: Đừng chủ quan khi trẻ nói ngọng

Bé nhà mình cũng 4.5 tuổi rồi mà không sao sửa được cách đọc chữ "r" của cháu. "Tom and Jerry" thì cháu sẽ đọc thành "Jely/Jedi/Jegi", "khu rừng" thì sẽ thành "khu dừng/giừng" - mình uốn nắn nhẹ nhàng, chỉ cho con cách uốn và rung lưỡi nhưng cháu không làm theo được hoặc không hợp tác, hic!
Có mẹ nào giúp mình sửa cách đọc của con cho mình với!

 

Ðề: Đừng chủ quan khi trẻ nói ngọng

cháu em cũng thế, mỗi lần nói chuyện là cả nhà ngơ ngác ra, tuy đáng yêu nhưng ở nhà cũng lo lắm

 

Ðề: Đừng chủ quan khi trẻ nói ngọng

ai cũng thích tiếng bi bô ngọng nghịu của trẻ con vì nghe có vẻ dễ thương nên hay nhại lại, cổ vũ làm trẻ thích thú lại càng hay nói, nhưng không sửa khéo sau này thành thói quen, trẻ đi học sẽ bị bạn bè cười, không hay. nên tốt nhất là ng lớn phải sửa ngay khi trẻ nói ngọng chứ không nên cười