Chiều cao luôn là mối quan tâm lớn của nhiều bậc phụ huynh khi nuôi dạy con. Bên cạnh chế độ dinh dưỡng và vận động, ít ai để ý rằng giấc ngủ ảnh hưởng đến chiều cao của trẻ một cách rõ rệt. Trong khi bé say giấc, cơ thể sẽ tiết ra hormone tăng trưởng – yếu tố quyết định đến sự phát triển xương và cơ bắp. Thế nhưng, không phải giấc ngủ nào cũng mang lại hiệu quả như nhau. Chất lượng giấc ngủ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như môi trường ngủ, tư thế, thói quen sinh hoạt và cả chiếc nệm mà bé nằm hằng ngày. Vậy làm thế nào để giấc ngủ thực sự trở thành “chìa khóa vàng” giúp trẻ cao lớn khỏe mạnh? Vì sao giấc ngủ lại quan trọng với sự phát triển chiều cao của trẻ? Mối liên hệ giữa hormone tăng trưởng (GH) và giấc ngủ Giấc ngủ ảnh hưởng đến chiều cao của trẻ nhiều hơn cha mẹ nghĩ. Trong khi bé ngủ, cơ thể tiết ra hormone tăng trưởng (Growth Hormone – GH), một loại hormone quyết định sự phát triển chiều cao và kích thước xương. GH được sản sinh nhiều nhất khi trẻ rơi vào trạng thái giấc ngủ sâu, đặc biệt là trong khoảng 23h – 3h sáng. Nếu bé thường xuyên thiếu ngủ hoặc ngủ không chất lượng, lượng GH tiết ra sẽ giảm, dẫn đến việc chiều cao khó phát triển tối ưu. “Giờ vàng” tiết hormone giúp trẻ cao lớn Các nghiên cứu cho thấy có một “giờ vàng” phát triển chiều cao – khoảng thời gian từ 21h – 23h tối. Đây là lúc cơ thể trẻ dễ đi vào giấc ngủ sâu, tạo điều kiện để hormone tăng trưởng hoạt động mạnh mẽ. Nếu trẻ đi ngủ quá muộn, vượt qua khung giờ này, cơ thể sẽ bỏ lỡ cơ hội quý giá để phát triển chiều cao. Vì vậy, cha mẹ nên xây dựng thói quen cho con đi ngủ sớm, đúng giờ để tận dụng tối đa “giờ vàng”. Giấc ngủ sâu giúp phục hồi và phát triển cơ – xương Không chỉ tiết hormone tăng trưởng, giấc ngủ sâu còn giúp cơ thể bé phục hồi năng lượng, tái tạo tế bào, đặc biệt là mô cơ và xương. Khi ngủ ngon, cơ bắp thư giãn, xương được “nghỉ ngơi” và phát triển tự nhiên hơn. Ngược lại, nếu trẻ thường xuyên ngủ chập chờn, dễ giật mình, xương và cơ không được phục hồi đúng cách, ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình tăng chiều cao. Trẻ cần ngủ bao nhiêu giờ mỗi ngày để phát triển chiều cao? Khuyến nghị thời gian ngủ theo độ tuổi Mỗi độ tuổi của trẻ sẽ có nhu cầu ngủ khác nhau. Theo chuyên gia, giấc ngủ và phát triển chiều cao ở trẻ em liên quan chặt chẽ đến số giờ ngủ mỗi ngày: Trẻ sơ sinh (0 – 3 tháng): 16 – 18 tiếng/ngày. Trẻ 4 – 12 tháng: 12 – 16 tiếng/ngày. Trẻ 1 – 2 tuổi: 11 – 14 tiếng/ngày. Trẻ 3 – 5 tuổi: 10 – 13 tiếng/ngày. Trẻ 6 – 12 tuổi: 9 – 12 tiếng/ngày. Thanh thiếu niên (13 – 18 tuổi): 8 – 10 tiếng/ngày. Ngủ đủ giấc giúp cơ thể tiết hormone tăng trưởng đúng nhịp sinh học, từ đó tối ưu phát triển chiều cao. Thói quen sinh hoạt ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ Ngoài thời gian ngủ, thói quen sinh hoạt cũng quyết định chất lượng giấc ngủ. Nếu trẻ chơi điện thoại, xem TV trước giờ ngủ hoặc ăn quá no, bé sẽ khó đi vào giấc ngủ sâu. Cha mẹ cần tập cho con thói quen đi ngủ sớm, hạn chế thiết bị điện tử và duy trì giờ ngủ cố định. Một môi trường ngủ yên tĩnh, thoáng mát, ánh sáng dịu nhẹ cũng rất quan trọng để bé ngủ ngon và phát triển chiều cao tối đa. Giấc ngủ trưa có giúp trẻ cao hơn không? Nhiều phụ huynh thắc mắc: giấc ngủ trưa có giúp trẻ cao hơn không? Thực tế, giấc ngủ trưa không trực tiếp tiết nhiều hormone tăng trưởng như ban đêm, nhưng lại đóng vai trò phục hồi năng lượng và giảm mệt mỏi cho bé. Ngủ trưa đúng cách (30 – 60 phút) giúp bé tỉnh táo, tinh thần thoải mái, nhờ đó dễ ngủ sâu hơn vào ban đêm. Vì vậy, giấc ngủ trưa tuy không phải yếu tố chính quyết định chiều cao, nhưng vẫn gián tiếp hỗ trợ phát triển chiều cao thông qua cải thiện chất lượng giấc ngủ tổng thể. Những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của trẻ Môi trường ngủ (ánh sáng, tiếng ồn, nhiệt độ) Một môi trường ngủ lý tưởng là yếu tố quan trọng để trẻ có giấc ngủ sâu. Ánh sáng mạnh, tiếng ồn hoặc nhiệt độ phòng quá nóng/lạnh đều khiến trẻ khó ngủ ngon. Phụ huynh nên tạo không gian ngủ yên tĩnh, ánh sáng dịu nhẹ, nhiệt độ phòng từ 26 – 28°C để bé dễ dàng đi vào giấc ngủ sâu. Khi bé ngủ sâu, hormone tăng trưởng tiết ra đều đặn, từ đó giấc ngủ ảnh hưởng đến chiều cao của trẻ theo hướng tích cực. Dinh dưỡng trước khi ngủ Chế độ ăn cũng ảnh hưởng trực tiếp đến giấc ngủ. Nếu bé ăn quá no hoặc dùng thực phẩm nhiều đường, cafein (trong socola, nước ngọt), bé sẽ khó ngủ và dễ bị gián đoạn giấc ngủ. Ngược lại, một bữa nhẹ trước khi ngủ như sữa ấm, cháo loãng hoặc hoa quả mềm giúp bé dễ ngủ và ngủ sâu hơn. Đây cũng là điều kiện để cơ thể tiết hormone tăng trưởng tối ưu. Tư thế ngủ đúng cho xương khớp phát triển Tư thế ngủ của trẻ có ảnh hưởng lớn đến hệ xương khớp. Nằm ngửa hoặc nghiêng nhẹ được xem là tư thế tốt nhất, giúp xương sống thẳng và cơ bắp thư giãn. Trẻ nằm sấp quá nhiều dễ gây áp lực lên ngực, cản trở hô hấp, đồng thời không có lợi cho sự phát triển chiều cao. Vì vậy, cha mẹ nên điều chỉnh tư thế ngủ của con ngay từ nhỏ để hỗ trợ hệ xương khớp. Vai trò của nệm và giường ngủ trong giấc ngủ của bé Nệm và giường ngủ là yếu tố không thể thiếu để đảm bảo giấc ngủ chất lượng. Một chiếc nệm quá cứng có thể khiến trẻ khó chịu, trong khi nệm quá mềm lại làm cong vẹo cột sống. Lựa chọn tốt nhất hiện nay là nệm cao su cho bé – loại nệm vừa có độ đàn hồi, vừa thoáng khí, lại nâng đỡ cột sống tự nhiên. Nhờ đó, trẻ ngủ ngon hơn, ngủ sâu hơn, và sự phát triển chiều cao được tối ưu. Ngoài ra, giường ngủ chắc chắn, kích thước phù hợp cũng giúp trẻ có tư thế ngủ thoải mái suốt đêm. Cách cha mẹ giúp bé ngủ ngon, phát triển chiều cao tối ưu Thiết lập thói quen ngủ khoa học Để giấc ngủ thực sự hỗ trợ phát triển chiều cao, cha mẹ cần thiết lập thói quen ngủ khoa học cho con. Bé nên đi ngủ và thức dậy đúng giờ mỗi ngày, hạn chế dùng thiết bị điện tử trước khi ngủ. Một thói quen tốt giúp bé dễ dàng đi vào giấc ngủ sâu và duy trì hormone tăng trưởng ổn định. Lựa chọn nệm an toàn, nâng đỡ tốt cho bé Một chiếc nệm phù hợp sẽ cải thiện đáng kể chất lượng giấc ngủ. Trong các loại nệm, nệm cao su cho bé được nhiều chuyên gia khuyên dùng nhờ khả năng đàn hồi, nâng đỡ cột sống và kháng khuẩn tự nhiên. Bề mặt nệm thoáng khí còn giúp hạn chế mồ hôi lưng – tình trạng thường gặp ở trẻ nhỏ. Khi ngủ ngon trên chiếc nệm an toàn, bé sẽ ngủ sâu giấc hơn, từ đó giấc ngủ ảnh hưởng đến chiều cao của trẻ một cách tích cực. Kết hợp dinh dưỡng, vận động và giấc ngủ Giấc ngủ chỉ là một trong ba yếu tố quan trọng giúp trẻ cao lớn. Để tối ưu phát triển chiều cao, cha mẹ cần kết hợp: Dinh dưỡng: Bổ sung đầy đủ canxi, vitamin D, protein. Vận động: Khuyến khích trẻ tập thể thao như bơi lội, nhảy dây, bóng rổ. Giấc ngủ: Cho trẻ ngủ đủ giờ, ngủ sâu và trên nệm phù hợp. Có thể thấy, giấc ngủ không chỉ giúp trẻ nghỉ ngơi mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển chiều cao. Một chế độ dinh dưỡng hợp lý, vận động thường xuyên kết hợp với thói quen ngủ khoa học sẽ tạo điều kiện tốt nhất để bé phát triển toàn diện. Đặc biệt, cha mẹ cũng đừng bỏ qua yếu tố môi trường ngủ. Một chiếc nệm cao su cho bé êm ái, thoáng khí, nâng đỡ cột sống đúng cách sẽ giúp con ngủ sâu giấc hơn, từ đó tận dụng tối đa “giờ vàng” tăng trưởng. Hãy bắt đầu từ những thói quen nhỏ mỗi ngày để giấc ngủ trở thành nền tảng vững chắc cho chiều cao và sức khỏe lâu dài của con.
