Theo truyền thống, giờ “xông nhà” được tính khởi đầu từ sau giờ giao thừa trở đi, đây là lúc đánh dấu vận thế mới của con người và nơi sinh sống, người “xông nhà” là người khách trước tiên bước qua cửa nhà từ sau giờ khắc giao thừa cho tới sáng ngày mùng 1 Tết Nguyên đán. trong khoảng xa xưa, nhân dân ta đã quan niệm, người “xông nhà” sẽ có ảnh hưởng quan trọng đến suôn sẻ thuận buồm xuôi gió của cả gia đình trong năm mới. Theo một số nhà nghiên cứu văn hóa, mỗi gia đình có 1 miếng đất riêng của mình, người khác đến mảnh đất ấy được gọi là xông đất. Bởi vậy, ngày tết là ngày mở màn cho một năm mới thì các người tới đầu tiên có gia đình ấy chính là “xông đất” hay "xông nhà" Người dân Việt Nam tin rằng ngày mồng 1 là ngày đầu tiên của năm mới, vào ngày đầu năm những người hợp tuổi “xông nhà”, xông nhà trong năm mới sẽ là người mang lại cho gia đình tài lộc, bình an, may mắn và sức khỏe của cả năm. Sau giao thừa đến sáng mồng 1 đầu năm là thời gian đẹp để xông đất Chủ nhà rất kén chọn người “xông nhà”; những người “xông nhà” mà được người ta chờ đón nhất đó chính là trẻ con. Bởi vì trẻ con chưa chịu ảnh hưởng về tử vi, về số mạng, trẻ thơ đem đến sự vui vẻ, may mắn cho gia chủ. những em bé còn hồn nhiên vô tư bao giờ cũng vui vẻ nên người ta rất muốn đón trẻ con đến. Ngoài trẻ em ra, có người kĩ tính họ xem tuổi ai hợp với gia chủ để xông nhà năm nay xem có hợp với tuổi với mệnh hay không, có khiến cho ăn phát đạt hay ko, có đem đến may mắn hay không và hẹn những người hợp tuổi đến này “xông nhà” cho mình”. Trẻ em là đối tượng mong đợi nhất đến xông nhà vì chúng luôn vô tư vui vẻ Theo tục lệ “xông nhà” đầu năm, khách đến nhà “xông nhà” cần phải chuẩn bị trang phục tươm tất, gọn ghẽ, màu sắc rực rỡ, tươi sáng để chủ nhà có cả năm ấm no, đủ đầy. Ngoài, khách đến xông nhà nên cầm theo một tí quà Tết để biếu gia chủ như: một chai rượu, bánh chưng, bánh tét hay một hộp mứt tết. Người đến xông nhà lì xì chủ nhà và được chủ nhà lì xì lại Ngày nay, truyền thống “xông nhà” được đơn giản hóa, khách đến xông nhà thông thường chỉ mang theo những bao lì xì để mừng tuổi cho người cao tuổi, và cho trẻ nhỏ, và ngược lại chủ nhà cũng sẽ mừng tuổi lại cho người tới xông nhà và cả 2 đều dành cho nhau những lời chúc tốt đẹp. Một cách thức “xông nhà” khác theo phong tục là chính người trong gia đình tự xông nhà, người trong gia đình sẽ ra khỏi nhà trước giờ giao thừa, có thể đi lễ đền chùa gần đó, qua giờ giao thừa trở về xông nhà và mang theo các cành lộc đầu xuân, mang theo sự bình an may mắn quanh năm về cho gia đình mình.
