Một số thức ăn có tác dụng an thần, có ích cho người mất ngủ và đem lại một giấc ngủ ngon cho những người lao động trí óc, thường xuyên bị căng thẳng tâm trí. Các thực phẩm có lợi cho giấc ngủ thường được nhắc tới là: hạt sen, long nhãn, hoa thiên lý, mộc nhĩ, rau nhút… Hạt sen Gọi là liên nhục, có vị ngọt, tính mát, tác dụng bổ tâm, bổ tỳ vị, an thần. Thường dùng chữa cơ thể suy nhược, ăn uống kém, mất ngủ, tiêu chảy. Các món ăn chế biến từ hạt sen, tốt cho người bị mất ngủ gồm có: - Cháo hạt sen: hạt sen 100g nấu cháo với thịt heo nạc 100g + gạo nếp 50g, nêm gia vị để ăn. - Nước sen – dừa: hạt sen 100g (hạt sen tươi 150g), dừa nạo 100g, đường cát 400g. Nấu hạt sen chín mềm, hoà với dừa nạo và nước đường để dùng, - Chè hạt sen – long nhãn: hạt sen tươi 100g, long nhãn 300g (bóc lấy cùi), đường cát 400g. Nấu chè để ăn. Mộc nhĩ đen Mộc nhĩ đen còn gọi là nấm tai mèo, có vị ngọt, tính bình, tác dụng dưỡng huyết, thông mạch, ích khí, cầm máu, an thần, ăn nhiều thì thân thể nhẹ nhàng, trí nhớ tốt. Các món ăn dùng mộc nhĩ để chữa mất ngủ: - Song nhĩ thang: mộc nhĩ đen 10 – 16g, mộc nhĩ trắng (tuyết nhĩ) 10 – 16g, đường phèn 30g. Ngâm hai loại cho nở, bỏ chân, rửa sạch cho vào bát cùng đường phèn và nước vừa đủ. Đem hấp hoặc chưng cách thuỷ khoảng một giờ. Ăn luôn cả cái và nước vào buổi chiều, tối. - Canh mộc nhĩ – linh chi: mộc nhĩ đen 15g, mộc nhĩ trắng 6g, nấm linh chi 6g, táo tàu 30g, gừng 2 – 3 lát, nấu với 750ml nước cho chín nhừ, chia hai lần dùng trước bữa ăn. - Canh mộc nhĩ – hạt sen: mộc nhĩ đen 30g, hạt sen 30g, táo tàu 20g. Nấu với 750ml nước đến khi hạt sen chín mềm là được. Có thể thêm mật ong hoặc đường phèn để dùng vào buổi chiều, tối. Rau nhút Rau nhút còn gọi là quyết thái, thuỷ quỳ, có vị ngọt, tính hàn, thông độc, tác dụng hoà tạng phủ, lợi trường vị, mát gan, mạnh gân cốt, giải nhiệt độc, an thần, lợi tiểu. Rau nhút thường dùng để ăn sống, nấu canh chua. - Ăn sống: hái đọt non, nhặt bỏ rễ và lớp bao trắng bên ngoài, rửa sạch với nước muối loãng dùng ăn cả cọng lẫn lá. Thường ăn tươi chấm với nước mắm kho hoặc nước tương. - Nấu canh chua: rau nhút rửa sạch, cắt khúc ngắn, cho vào nồi canh chua các loại cá đồng (trê, rô, lóc…) cùng với các loại rau khác. - Trà rau nhút: rau nhút (khô) 30g, lá sen 10g, lá vông 12g, lạc tiên 12g. Nấu với 750ml nước, sắc còn 300ml, chia hai lần uống trước bữa ăn. Rau nhút được xem là loại rau chữa mất ngủ có hiệu quả tốt, làm cho giấc ngủ được êm và sâu hơn. Những người hay bị lạnh bụng, trẻ nhỏ, không nên ăn rau nhút. Ngoài ra, bạn có thể dùng thêm các thức ăn giàu tryptophan (một loại acid amin) như sữa, yaourt, chuối, dầu phộng, các loại hạt quả… cũng sẽ giúp dễ ngủ hơn.
Bạn Nguyễn Thu Thủy (Cầu Giấy, Hà Nội) thư về tòa soạn hỏi, mùa hè ăn rau rút rất ngon đặc biệt nấu với cua hoặc sườn, nhưng mỗi lần ăn xong tôi lại thấy đau lưng. Có phải rau rút gây đau lưng? Chất gì gây đau? Ngoài làm rau ăn, rau rút có chữa được bệnh như các loại rau khác không? Đông y cho rằng, rau rút có vị ngọt, tính hàn, công năng dưỡng vị âm, sinh tân dịch, tiêu viêm, nhuận tràng. BS Yên Lâm Phúc cho biết, rau rút là loại rau sống trên mặt ao hồ. Lá của loại rau này có hình giống như lá me, nhưng nhỏ hơn. Thân của rau này có các bao hình xốp, trắng, dính liền vào thân, bao xung quanh thân để giúp rau nổi lên. Rau rút là loại rau mát mùa hè. Hiện tại chưa nghe thấy tài liệu nào nói đến về vấn đề này. Chỉ biết, sách y học cổ truyền ghi: Rau rút có tác dụng tẩy độc ở gân cốt, làm mạnh gân xương. Như vậy, rau rút không gây ra đau xương. BS Hoàng Xuân Đại, chuyên gia Bộ Y tế cũng cho biết, phân tích thành phần có trong rau rút thấy chứa chủ yếu là các vitamin và nhiều amine cần thiết như vitamin B12 hay amin leucin, methionin, threonin… Đông y cho rằng, rau rút có vị ngọt, tính hàn, công năng dưỡng vị âm, sinh tân dịch, tiêu viêm, nhuận tràng, giải nhiệt, mát gan, an thần, gây ngủ, khoẻ gân cốt, điều hòa tỳ vị, thông thủy đạo, lợi tiểu tiện, nhờ vậy mà sử dụng rất phù hợp cho những người âm vị bất túc, trị cảm sốt, bướu cổ, chữa tim hồi hộp, làm thông huyết mạch, trị lỵ, con trùng cắn đốt… Như vậy, ăn rau rút không gây đau lưng. Ngoài ra, y học cổ truyền và kinh nghiệm dân gian cũng dùng rau rút trị nhiều bệnh dưới đây: Trị cảm sốt: Rau rút tươi 30g, giã nát vắt lấy nước cốt uống. Uống 2 ngày liền và vào trước bữa ăn. Hoặc rau rút khô 20g, kinh giới 10g, củ sắn dây 8g, sắc lấy nước uống khi thuốc còn nóng. Trị sốt không ngủ được: Rau rút khô 20g, lá sen 10g, kinh giới 12g, sắc lấy nước uống 3 lần trong ngày. Uống 3 ngày liền. Trị nóng làm chảy máu cam, nổi mụn: Lấy rau rút nấu canh loãng ăn thường xuyên hay ăn rau sống cũng được. Canh an thần dễ ngủ: Rau rút 50g, lá vông nem non 30g, khoai sọ 30g, củ súng 20g, tôm nõn hoặc thịt lợn nạc. Rau rút cắt đoạn ngắn, khoai sọ gọt vỏ cắt miếng, củ sen hay củ sung ngâm nước cho hết nhựa, hết chát, sau thái mỏng. Tất cả cho vào nồi nấu nhừ mới cho tôm hay thịt lợn nạc và gia vị vừa đủ. Cuối cùng cho rau rút, lá vông vào chín tái là được, mang ra ăn trong bữa cơm. Hoặc có thể nấu canh cua rau rút, rau muống, khoai sọ… cũng được. Cua đồng 500g, khoai sọ 500g, rau rút 500g, rau muống 300g, hành khô 3 củ, muối, đường, mì chính, nước mắm vừa đủ. Cua đồng làm sạch giã nhuyễn, lọc lấy nước bỏ bã, khêu lấy gạch để riêng. Khoai sọ gọt bỏ vỏ rửa sạch thái đôi hoặc thái miếng vừa phải cho bở, rau rút tuốt bỏ phao trắng, phần già thái khúc chừng 5cm, rau muống bỏ bớt lá, vặn ngắn khúc. Cho nước cua nấu khi cái nổi thì vớt ra cho ra bát, phi hành mỡ thơm cho gạch cùng cái đảo sôi đều để sẵn. Cho khoai sọ vào nấu trước, gần chín bở mới cho rau muống và sôi chốc lát khi rau muống vừa chín tới thì cho rau rút vào, khi sôi nhào tra mắm muối, mì chính vừa đủ mới cho gạch và cái cua vừa chưng làm hàng cho đẹp và bắc ra ăn với cơm. An thần (trị không ngủ sau sốt): Rau rút khô 30g, khoai sọ 25g, lá sen 15g, cho cả vào ninh nhừ rồi ăn cả cái lẫn nước. Tuy nhiên, theo BS Yên Lâm Phúc, rau rút là loại rau có tính hàn, nên người yếu mệt, người hay bị lạnh bụng, sôi bụng đi ngoài cũng không nên ăn. Bà mẹ cho con bú, người mới ốm dậy, người bị suy dinh dưỡng, người thể tạng gầy, chân tay lạnh, hay bị sôi bụng và tiêu chảy cũng không nên dùng.
Có mẹ nào như em không. ăn uống đủ thứ cho ngủ ngon mà mắt cứ thao láo ra. Hôm nọ em điên tiết em mới pha cốc cà phê sữa e uống cho thức thì lại lăn ra ngủ ngon
