Nguồn gốc của 5 Điều Bác Hồ dạy thiêu niên, nhi đồng Vào năm 1961, nhân Lễ kỷ niệm 20 năm Ngày thành lập Đội Thiếu niên Tiền phong Việt Nam (15/5/1941 - 15/5/1961), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi một bức thư cho thiếu niên, nhi đồng. Trong thư Bác căn dặn: “Các cháu cũng tham gia đấu tranh bằng cách thực hiện mấy điều sau đây: Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào Học tập tốt, lao động tốt Đoàn kết tốt, kỷ luật tốt Giữ gìn vệ sinh Thật thà, dũng cảm.” Tuy nhiên, trong cuốn sổ Giải thưởng Bác Hồ (là loại sổ dành riêng để thưởng cho giáo viên và học sinh có thành tích xuất sắc trong học tập) năm học 1964 - 1965 thì 5 điều Bác Hồ dạy trên đây lại được in hoàn chỉnh là: Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào Học tập tốt, lao động tốt Đoàn kết tốt, kỷ luật tốt Giữ gìn vệ sinh thật tốt Khiêm tốn, thật thà, dũng cảm. (Chữ “thật tốt” và chữ “khiêm tốn” được bổ sung vào 2 câu cuối, nên mỗi câu đều có 6 chữ). Ý Nghĩa của 5 Điều Bác Hồ Yêu Tổ quốc: Nghĩa là trong mỗi chúng ta cần phải có tầm hiểu biết về lịch sử, về truyền thống dân tộc, những nét vãn hóa tốt đẹp của đất nước, vùng miền, từng địa phương, tham gia cùng gìn giữ, phát huy truyền thống tốt đẹp của đất nước, Tổ quốc với bạn bè năm châu. Ngoài ra trong quá trình học tập hiện nay việc học tập, giáo dục nên cần được khơi dậy lòng yêu nước nhiều hơn nữa đặc biệt là trong việc giáo dục môn Lịch sử. Yêu đồng bào: Nghĩa là giáo dục con người, nhi đồng, thiếu niên tình yêu thương giưã người với người, trong đời sống hàng ngày như đối với anh chị em, bố mẹ, ông bà, cũng như là cách hành xử mọi người xung quanh, luôn luôn có tinh thần tương thân tương ái, đùm bọc, giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt trong lứa tuổi này là giúp đỡ nhau trong học tập, rèn luyện. Học tập tốt: Nghĩa là trong mỗi thiếu niên, nhi đồng cần phải có tinh thần rèn luyện, tinh thần tự giác trong học tập, thái độ cầu thị, chăm chỉ, được khơi dậy niềm hào hứng đối với các môn học, không chỉ trong học tập trên trường lớp mà còn học tập trong cuộc sống. Một số gợi ý để việc học tập đạt kết quả tốt như: Chuẩn bị bài học đầy đủ, luôn lắng nghe giảng từ thầy cô, có tinh thần ham học hỏi ngoài giờ học... Lao động tốt: Nghĩa là cần phải biết và nâng cao lao động, biết quý trọng thành quả lao động và giá trị của lao động của xã hội cũng như là những giá trị mà bản thân đã tạo ra. Biết thực hiện lao động một cách tích cực, tham gia lao động tập thể rèn luyện thể chất, ý thức lao động. Đối với thiếu niên, nhi đồng cần phải rèn luyện từ những điều nhỏ nhất như trực nhật, chăm sóc bồn hoa, cây cảnh... Đoàn kết tốt: Điều này cần thể hiện ở những mối quan hệ giữa bạn bè, anh, chị, em trong gia đình cũng như là tập thể và tiến xã hơn nữa là trong cộng đồng và xã hội. Thể hiện ở những việc như quan tâm, giúp đỡ nhau trong học tập, tương trợ lúc gặp khó khăn hoạn nạn, cùng nhau khắc phục, tháo gỡ vướng mắc, khó khăn tiến bộ trong học tập, rèn luyện. Kỷ luật tốt: Được thể hiện ở việc ý thức chấp hành tốt nội quy, cũng như là quy định của trường, lớp, quy định chung nơi công cộng, đặc biệt là phải tự tạo được cho bản thân mình kỷ luật cá nhân, từ đó rèn được ý chí, bản lĩnh. Khiêm tốn: Là một đức tính đáng để học hỏi là bản thân không được tự cao, tự kiêu, phải biết lễ phép, biết kính trên nhường dưới, biết phép tắc trong khuôn khổ, giao tiếp nhẹ nhàng kính trọng đối với mọi người xung quanh. Thật thà: Đức tính của sự trung thực, cần được có trong cuộc sống, phải có lối sống trung thực, không gian dối, ngay thẳng đặc biệt là đối với bố mẹ trong gia đình. Dũng cảm: Là một đức tín cao quý của mỗi con người, người dũng cảm không chỉ là người mạnh mẽ dám đứng lên, tiên phong phát triển mà ngoài ra người dũng cảm còn là người biết nhìn nhận những khuyết điểm, dám đối đấu với những thiếu sót, hạn chế của mình, luôn được người đời kính trọng.
