Ăn bổ sung hay còn gọi là ăn sam hay ăn dặm. Đây là giai đoạn trẻ bắt đầu làm quen với các loại thức an mới ngoài sữa mẹ như: Bột, cháo, cơm, rau, hoa quả, sữa đậu nành, sữa bò... 1. Tầm quan trọng của việc ăn bổ sung đối với trẻ Thời gian từ khi bắt đầu cho trẻ ăn bổ sung đến khi cai sữa là thời kỳ đe dọa nguy cơ trẻ suy dinh dưỡng nhất. Cho trẻ ăn quá sớm hoặc quá muộn, cách cho ăn không đúng về số lượng và chất lượng, thiếu vệ sinh dẫn đến suy dinh dưỡng ở trẻ và bệnh tật. Trong giai đoạn này, cơ thể của trẻ cũng bắt đầu thay đổi cách chống đỡ với các yếu tố gây bệnh. Từ khi sinh ra cho đến 5-6 tháng trẻ được bảo vệ bởi các yếu tố miễn dịch từ mẹ truyền sang trong thời kỳ mang thai, nhưng từ tháng thứ 6 trở đi các yếu tố này giảm dần, đứa trẻ bắt đầu hình thành khả năng miễn dịch riêng của chúng khi tiếp xúc với các yếu tố gây bệnh ngoài môi trường. Vì vậy trẻ hay mắc các bệnh nhiễm khuẩn. Cho nên bất kỳ một thức ăn bổ sung nào cho trẻ cũng phải được bảo quản và chế biến vệ sinh sạch sẽ. Nếu không giai đoạn ăn bổ sung sẽ trở thành giai đoạn nguy hiểm đối với trẻ. Ăn bổ sung là quá trình trẻ từ từ làm quen với thức của gia đình và ngày càng bú mẹ ít hơn. Quá trình ăn bổ sung thay đổi theo tập quán văn hóa và thường được điều chỉnh cho phù hợp với nhu cầu bản thân của từng đứa trẻ, do đó phải chăm sóc cẩn thận để chúng được nuôi dưỡng đầy đủ bằng các thức ăn thích hợp. 2. Những lưu ý khi cho trẻ ăn bổ sung Ở Việt Nam, tỉ lệ trẻ suy dinh dưỡng thấp còi tăng cao nhanh chóng khi trẻ đến giai đoạn 6 tháng tuổi, lúc này sữa mẹ đơn thuần không thể cung cấp đủ nhu cầu năng lượng, protein, vitamin và khoáng chất. Kết quả là 24% trẻ em dưới 5 tuổi bị thấp còi, 28% bị thiếu máu, 13% bị thiếu vitamin A và 69% bị thiếu kẽm. Hơn 50% trẻ nhỏ được bắt đầu ăn bổ sung sớm (trước 6 tháng) trong khi 18% trẻ từ 6 tháng đến 2 tuổi không có chế độ ăn đủ đa dạng và 36% không ăn đủ số bữa. Những trẻ này có chế độ ăn kém chất lượng, thiếu các chất dinh dưỡng thiết yếu. Vì vậy khi bắt đầu cho trẻ ăn bổ sung mẹ cần chú ý những lưu ý sau đây: Dành thời gian chuẩn bị đồ ăn cho trẻ: Bố mẹ ngoài việc nuôi chăm sóc con cái còn quá nhiều công việc nên đôi lúc không chuẩn bị đồ ăn cho con tốt. Vì thể để giúp trẻ ăn ngon miệng và hứng thú với bữa ăn hơn, bố mẹ cần dành thêm thời gian để chế biến và trình bày món ăn để giúp kích thích trẻ thèm ăn hơn. Bổ sung cho con ăn đúng giai đoạn: Tỷ lệ nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn ở Việt Nam thấp (18%), Các mẹ nên duy trì việc cho con bú sữa mẹ đến khi trẻ được 2 tuổi và thời điểm ăn bổ sung thích hợp là khi trẻ được 6 tháng tuổi. Chuẩn bị kiến thức trước khi cho trẻ ăn bổ sung: Mẹ cần chuẩn bị kiến thức để chăm sóc và cho trẻ ăn bổ sung tốt nhất. Mẹ cần cho trẻ ăn một chế độ ăn đa dạng, giàu năng lượng và chia thành nhiều bữa ăn (ít nhất là 3 bữa/ngày). Lựa chọn thực phẩm an toàn cho trẻ: Hiện nay thực phẩm bẩn tràn lan trên thị trường nên mẹ cần lựa chọn những thực phẩm an toàn, uy tín cho trẻ. Giúp trẻ được hấp thu đầy đủ nhất chất dinh dưỡng từ thực phẩm cho trẻ. Cho trẻ ăn bổ sung hợp lý cùng với việc chăm sóc và phòng bệnh đầy đủ, có thể giúp trẻ tăng trưởng và phát triển tối ưu, phòng ngừa thấp còi và thiếu hụt các vitamin và khoáng chất. Việc bắt đầu cho ăn bổ sung cũng là một cơ hội quan trọng để hình thành thói quen ăn uống lành mạnh.
