Nuôi con khoa học

Nuôi con khoa học
21.05.2007 - 11:17


Thời nay, các cặp vợ chồng thích có ít con để chăm sóc và nuôi dạy tốt hơn. Nhiều phương pháp tránh thai đã giúp họ thực hiện ước muốn đó. Làm thế nào để “con hơn cha” là nguyện vọng chính đáng của mọi gia đình, không chỉ các gia đình trí thức.


Những sai lầm thường gặp

Sai lầm của các cặp vợ chồng trẻ là để có thai tự nhiên, thậm chí ngay trong đêm tân hôn. Trong tiệc cưới chú rể cụng ly liên tu bất tận với thực khách vừa để tỏ lòng biết ơn, vừa để chứng minh “năng lực nhậu”.

Đêm động phòng chẳng may đúng ngày rụng trứng. Thế là sau hai tuần cô dâu mới đã bắt đầu nôn ọe, mệt mỏi. Mầm sống được hình thành lập tức bị ngộ độc rượu bia nên quá trình phân chia không hoàn chỉnh dễ sinh ra quái thai. Thế là cha mẹ và gia đình không biết đổ lỗi cho ai bèn mang “ông trời” ra mà trách cứ.

Các tác giả nước ngoài đã tính được cụ thể rằng: chỉ cần 3 lon bia hoặc 100 ml rượu whisky cũng đủ khả năng gây nứt ống tủy sống để dịch não tủy tràn ra vùng xương cùng làm thành một…dị nhân có đuôi!

Sai lầm thứ hai cũng cần đề cập đến là vợ chồng trẻ có tính toán nên uống thuốc ngừa thai để tận hưởng những ngày tự do tuyệt đối, chăm sóc nhau hết mình.

Họ ra tiệm thuốc Tây mua thuốc về uống. Chả cần giờ giấc, tự nhiên cô vợ quên luôn 3-4 ngày rồi lại hồn nhiên uống tiếp, đâu biết là trong 3-4 ngày ngưng thuốc đột nhiên trứng rụng, cái mầm sống vừa hình thành đã bị “xơi” ngay món nội tiết. Kết quả là quá trình phân chia hỗn loạn, nếu trẻ ra đời có nguyên vẹn thì khi dậy thì giới tính cũng dở dở ương ương.

Trong hướng dẫn dùng thuốc tránh thai đã ghi rõ: ngưng dùng thuốc trước khi có thai 6 tháng. Vậy mà có những cặp vợ chồng chả cần đọc, ngưng tuần trước, tuần sau có thai thậm chí theo cơ chế feedback (điều khiển ngược) thì khi thoát ức chế của thuốc ngừa thai, trứng có thể rụng ngay tức thì, có trường hợp rụng liền 2-3 quả.

Thế là đang tính chuyện “kế hoạch” nay cặp vợ chồng trẻ phải nuôi một lúc 2 đứa lại chẳng biết thuốc có gây sai sót ẩn gì, để khi lớn lên mới xuất hiện thì trời cũng không cứu nổi.

Sai lầm thứ ba cũng hay gặp ở nước ta là quan hệ tình dục được coi là “đặc quyền” của các ông chồng. Ban ngày ông đánh vợ, bà vợ bị chấn thương tâm lý nặng nề. Ban đêm ông “đè” bà ra mà “sinh hoạt”, không “cho” cũng ăn đòn. Cái mầm sống hình thành trong trạng thái tâm lý như thế tất yếu sẽ bị ảnh hưởng. Bạo hành gia đình có từ khi hình thành bào thai cho đến khi trẻ ra đời và chứng kiến, tránh sao khỏi những tổn thương, những lệch lạc về tâm lý.

Sai lầm thứ tư thường rơi vào những gia đình khá giả là khi dính bầu phải ăn thật nhiều để đứa trẻ “thông minh hơn”. Rốt cuộc là ngay từ trong bụng mẹ đứa bé đã bị “bón thúc” tới mức béo phì. Trẻ ra đời có số cân hơn 3,5 ký; có trẻ năng tới 5 ký là tiền đề của béo phì sau này.

Từ sơ sinh đến 12 tháng

Đây là giai đoạn bé sống tự lập, não và hệ thần kinh phát triển nhanh. Chúng ta thường nghe “ba tháng biết lẫy (lật), bẩy tháng biết bò, chín tháng lò dò biết đi” để thấy hệ thần kinh điều khiển cơ xương phát triển như thế nào.

Đây cũng là giai đoạn bé tăng trưởng cân nặng, chiều cao rất nhanh. Cụ thể: sau 6 tháng cân nặng tăng gấp đôi, sau 1 năm cân nặng tăng gấp 3 lần lúc mới sinh.

Bú mẹ 3 giờ sau khi ra đời là một biện pháp cần được xem trọng. Nhiều chị sợ ngực xấu nên buộc bé phải bú sữa bò. Các hãng sữa nhắm trúng đích đã quảng cáo theo kiểu “sữa mẹ là tốt nhất, nhưng nếu bé không bú mẹ thì sữa của hãng chúng tôi có thành phần giống như sữa mẹ lại được bổ sung DHA…”.

Con bò và người mẹ là hai loài động vật khác nhau, con bò nhai cỏ mà sữa bò lại tốt tương đương với sữa mẹ! Ấy vậy mà các bà mẹ cả thế giới đều nghe theo.

Trong 4 tháng đầu trẻ chỉ cần bú mẹ. Cuối tháng thứ tư là bắt đầu cho trẻ ăn dặm (sữa bò, dầu ăn để trẻ có đủ các acid béo như Omega 3, Omega 6, cho trẻ ăn bột với thịt hoặc cá xay nhuyễn với ít lá rau xanh, tập cho bé uống nước trái cây tươi…). Một số gia đình còn nấu một nồi cơm, gạn nước cơm để pha sữa cho bé trong giai đoạn ăn dặm rất tốt. Biểu đồ tăng trưởng của trẻ sẽ giúp các bà mẹ điều chỉnh chế độ ăn của bé.

Trong việc nuôi trẻ thường xuất hiện cuộc “cạnh tranh ngầm” giữa các bà mẹ. Nếu con nhà kia bụ bẫm hơn nhờ uống sữa ngoại thì bà mẹ phải mua cho bằng được loại sữa đó bắt bé uống. Cách “cạnh tranh” này rất nguy hiểm và thường là tiền đề của chứng biếng ăn tâm lý gây suy dinh dưỡng.

Từ 1 - 6 tuổi

Ở giai đoạn này hệ thần kinh của bé tương đối hoàn chỉnh nhưng dây thần kinh chưa được bọc bởi myelin (chưa myelin hóa) nên động tác còn vụng về, tính tình trẻ thường bồng bột, nhõng nhẽo hay khóc nhè.

Từ 3 tuổi thường trẻ hết đái dầm, biết gọi mẹ hay cô giáo khi muốn đi “tè” vì hệ thần kinh đã điều khiển được cơ thắt ở cổ bàng quang. Trẻ tập nói, biết nói từng từ “mẹ, bà, bố…” tiếp đến là những câu đơn giản rồi học theo cách nói của người lớn.

Cho trẻ ăn như chế độ của người lớn và uống sữa mỗi ngày. Cần đảm bảo 1g chất đạm cho 1 kg cân nặng của trẻ (sữa, thịt, cá, trứng, tôm, cua, nghêu, sò, ốc, hến). Cần cho trẻ ăn tối thiểu 0,5g dầu hoặc mỡ/kg thể trọng. Đối với trẻ, vitamin và chất khoáng cũng rất cần. Mỗi ngày cho bé ăn 5-7 lá rau bằng bàn tay xòe của bé và 5 miếng trái cây đã gọt vỏ to bằng nắm tay của bé.

Giống như người lớn, trẻ cần được thay đổi món ăn thường xuyên và ăn ít nhất 5 loại rau, củ, quả khác nhau. Mỗi tuần nên cho bé ăn chè phổ tai, rau câu chừng 2 lần để tăng cường iode thiên nhiên. Những chuyện tưởng như “tầm thường” này lại quan trọng bởi tuyến giáp đủ Iode để tổng hợp hormone thyroxine sẽ làm trẻ thông minh hơn.

Từ 7 - 13 tuổi

Đây là giai đoạn học đường. Trẻ tiếp xúc với bạn bè, nhà trường và hình thành nhân cách. Trẻ cũng ở giai đoạn phát triển chiều cao tiền dậy thì. Chế độ ăn lúc này phải tương tự như người lớn. Nhiều gia đình thấy trẻ đi học rồi lại lơ là, không chú ý đến vấn đề dinh dưỡng mà chăm chăm vào chuyện học, trẻ thích gì ăn nấy.

Đây là giai đoạn chiều cao tăng trưởng nhanh. Nếu không cho ăn đủ các nhóm thực phẩm (chất đạm, tinh bột, chất béo, vitamine và các nguyên tố vi lượng như can-xi, ma- nhê, kẽm, sắt..) thì chiều cao sẽ chựng lại. Có gia đình thấy trẻ thích ăn ngọt, ăn béo lại thỏa mãn ý trẻ rồi lý luận rằng ăn rau sợ dư lượng thuốc trừ sâu. Kết quả là trẻ ăn nhiều, ăn lệch sẽ dẫn đến béo phì. Mới đây Tổ chức y tế thế giới gọi béo phì là “suy dinh dưỡng cộng” bởi chúng vẫn thiếu một số chất dinh dưỡng cần thiết.

Bổ thần kinh

Thật ra để các sợi thần kinh được myelin hóa tốt chỉ cần cho trẻ ăn đủ các nhóm thực phẩm là được. Những thực phẩm công nghiệp như sữa bột, bột dinh dưỡng có công thức cân bằng dưỡng chất nhưng thường được bổn hãng cường điệu hóa với những từ ngữ đánh trúng tâm lý của các bậc cha mẹ: “cao hơn”, “thông minh hơn” khiến cho ngay cả gia đình nghèo cũng kiếm tiền mua cho bằng được.

Thực ra trong thức ăn truyền thống mà các gia đình ở nông thôn đang nuôi con đều có đủ dưỡng chất. Trẻ nông thôn ăn tôm, cua, ốc, cá, đậu các loại và nhiều rau lấy từ vườn nhà, vậy mà trong các cuộc thi trẻ ở vùng nông thôn lại có điểm cao hơn trẻ ở thành thị.

Những kiện tướng cờ vua, những cầu thủ xuất sắc, những nhà khoa học đang làm việc cho các công ty đa quốc gia hầu hết đều sinh ra từ vùng nông thôn nghèo khó.

Vậy nuôi trẻ như thế nào?

Bạn đừng chạy theo quảng cáo để hy vọng con mình sẽ trở thành “thần đồng đất Việt”. Các bà mẹ nên tự trau dồi kiến thức dinh dưỡng để biết điều chỉnh chế độ ăn cho trẻ như thế nào.

Chẳng hạn: cho con ăn kẹo thường xuyên dễ bị sâu răng, đến bữa trẻ ngang dạ không chịu ăn cơm. Khi trẻ rơi vào hội chứng biếng ăn lại dùng những biện pháp thô bạo như đè ra đổ thức ăn vào miệng hay bịt mũi đổ sữa. Có bà mẹ còn để sẵn một cái roi để “khủng bố” tinh thần trẻ trong mỗi bữa ăn.

Tất cả sẽ làm trẻ bị ức chế tâm lý, men tiêu hóa không tiết ra, dần dần trẻ bị suy dinh dưỡng, đêm ngủ hay giật mình vì sợ.

Nuôi trẻ là một nghệ thuật cần kết hợp tình yêu thương, hiểu biết tâm lý và dinh dưỡng, có vậy mới mong trẻ phát triển tốt về cả thể chất lẫn tinh thần.

Theo Dân trí

 

Chăm sóc trẻ sơ sinh trong những ngày sau đẻ là một việc vô cùng quan trọng, ảnh huởng không ít đến sự phát triển toàn diện của cháu bé trong tương lai. Chăm sóc và nuôi dưỡng tốt trong thời gian này sẽ có ích trong việc giảm tỷ lệ bệnh tật và tử vong của trẻ sơ sinh.


Chăm sóc ngay sau khi đẻ

- Giữ ấm cho bé: Trẻ có thể bị lạnh ngay cả ở mùa hè, vì ngay khi lọt lòng mẹ, nước ối bao quanh trẻ bay hơi làm mất nhiệt, trẻ bị hạ thân nhiệt. Trẻ bị hạ nhiệt độ rất dễ bị viêm phổi hoặc các bệnh khác. Vì vậy, giữ ấm cho trẻ ngay sau đẻ là một điều cần thiết.

- Vệ sinh: Trước khi tiếp xúc với trẻ phải rửa tay sạch bằng xà phòng. Tã, khăn quấn cho trẻ phải giữ khô và sạch. Các dụng cụ dùng cho bé cũng cần được khử trùng sạch sẽ và cẩn thận.

- Sữa: Tốt nhất cho con bú bằng sữa mẹ hoàn toàn, còn nếu cho ăn thêm sữa ngoài thì sữa phải đảm bảo vệ sinh, tiệt trùng, nhiệt độ vừa phải.

Chăm sóc những ngày tiếp theo

- Theo dõi hàng ngày: Chú ý theo dõi sự chuyển biến của màu da, nhịp thở, nhịp tim, thân nhiệt hàng ngày, tiêu hoá và đường tiết niệu. Nếu có sự chuyển biến lạ phải gặp bác sĩ để được kịp thời xử trí những tình huống không may xảy ra.

- Chăm sóc rốn: Chăm sóc rốn là một quá trình liên tục phải chăm sóc và theo dõi từ ngày sinh cho tới khi rốn rụng và liền sẹo. Bạn cần luôn giữ cho rốn của trẻ khô, thoáng và sạch sẽ, cuống rốn sẽ tự rụng sau 1 tuần. Nếu sau 10 ngày không thấy rốn rụng phải cho trẻ tới gặp bác sĩ để cắt bỏ cuống rốn. Nếu không đuợc vô khuẩn, không đảm bảo vệ sinh, rốn bé sẽ dễ bị viêm nhiễm. Những trường hợp như vậy cần đến các trung tâm y tế gần nhất để được các bác sĩ chăm sóc và tư vấn.

- Chăm sóc da và giữ vệ sinh: Vệ sinh thân thể, tắm rửa bằng nước sạch, nước ấm, trong phòng nhiệt độ khoảng 250C, dùng xà phòng cho riêng trẻ, ít sút, tránh làm da bé bị xây xát, tránh để nước vào rốn, vào tai, và không nên tắm quá lâu sau 10 phút.

- Phòng trẻ cần luôn giữ ấm, sạch sẽ, khô thoáng. Chăn màn và tã lót phải được thay giặt hàng ngày

 

Nếu con bạn luôn vui cười và thích được quan tâm, lớn lên, bé sẽ trở thành người lịch lãm và phát triển tốt hơn so với bạn bè cùng lứa.



Cá tính của trẻ có thể được xác định và uốn nắn từ khi sáu tháng tuổi. Bạn thử xem con mình thuộc "kiểu" nào sau đây để biết cách phát huy khả năng của bé.

Bạn tri kỉ

Lúc nào bé cũng bám mẹ và luôn sẵn sàng khóc to khi bạn không bế ẵm. Bé ăn một cách thích thú chừng nào còn ngồi trong lòng mẹ. Ngay cả khi ngủ, bé cũng cần có mẹ vỗ về cho tới khi say giấc.

Theo lẽ tự nhiên, con bạn sẽ là người rất cẩn thận. Song bạn nên rèn cho bé tính độc lập bằng cách để con ở với bà hoặc cô giúp việc. Hãy can đảm bước đi khi con khóc ngằn ngặt. Dần dần, bé sẽ hiểu, mình luôn an toàn cả khi không có mẹ ở bên.

Đứa bé trầm lặng

Con bạn lặng lẽ và ngủ cả ngày. Bạn có thể cho con ăn thật dễ dàng, nhưng bé rất sợ tắm. Nếu bé khóc, bạn chỉ cần ôm ấp vỗ về là bé tự nín ngay. Nhưng sau này, bé có thể sẽ chậm biết đi và khi trưởng thành, con bạn hiếm khi mạo hiểm nắm lấy những cơ hội quan trọng trong cuộc đời.

Bạn nên kiên nhẫn đánh thức những tiềm năng của bé qua các bài hát ngộ nghĩnh và trò chơi đố từ. Những món đồ chơi phát triển sự khéo léo của trẻ là thứ bạn cần mua cho con.

Đứa trẻ bắng nhắng

Bé có thể khóc hàng giờ liền và có khi ủ ê cả ngày. Bạn thường phải đánh vật để dỗ cho con ngủ. Và nếu không muốn bạn bế, bé sẽ la hét, giận dỗi. Khi vui vẻ, bé rất cởi mở nhưng bạn phải chuẩn bị tinh thần vì con sẽ mè nheo bất cứ lúc nào.

Bạn nên học cách hiểu các dấu hiệu của bé và đáp ứng những gì con cần. Trẻ sẽ vui vẻ khi mọi thứ xung quanh luôn sẵn sàng.

Đứa trẻ ưa khám phá

Con bạn hoạt động luôn chân luôn tay từ sáng tới tối và chỉ ngủ những giấc ngắn. Bé lăn lộn, bật tưng tưng trên tay bạn thay vì ngồi yên một chỗ và háo hức khám phá mọi thứ. Con bạn thích chơi đồ chơi, hay ném những con thú nhồi bông lung tung và bắt mẹ nhặt cho. Theo lẽ tự nhiên, sau này con bạn sẽ luôn là đứa trẻ dẫn đầu trong nhóm.

Bạn nên để trẻ tự do, đặt bé an toàn trong thế giới riêng của nó nhưng cũng thỉnh thoảng nên nói "không" để đưa con vào nề nếp.

Đứa trẻ lịch lãm

Đứa trẻ này luôn vui cười và thích được quan tâm. Khi người ta cười với bé, nó lập tức nhoẻn miệng đáp lại. Bé làm cho người khác có ấn tượng nó là đứa trẻ vui vẻ và có khả năng làm hoạt náo viên ở bất cứ chỗ nào. Khi đi mẫu giáo, đi học, bé luôn phát triển tốt hơn so với bạn bè cùng lứa.

Mặc dù vậy, ngay từ nhỏ, bạn nên hướng cho con bày tỏ cảm xúc thực bằng những hoạt động như nghe nhạc hoặc chơi với đồ chơi riêng của bé.

 

Cơn dịch béo phì do ăn uống thiếu điều độ ở lứa tuổi trẻ con đang ngày càng trở nên đang e ngai ở nhiều nước, ngay cả VN. Theo tuần báo Newsweek, hiện ở Mỹ, cứ 6 đứa trẻ thì có một trẻ được xem là dư cân.


1. Không ép trẻ ăn

Bạn nên dạy con trẻ cần biết ngưng lại khi đã thấy no bên bàn ăn. Nếu cơm, rau, cá còn dư trong chén hay đĩa mà bé không thể ăn thêm, ban cũn g đừn g nên rầy con. Không nên làm cho trẻ có mặc cảm có lỗi khi bạn rầy con: “Con ngươi ta ở châu Phi còn đang chết đói , con lại bỏ thừa cả đống như thế hả? ”.


Ông Robert Kushner, bác sĩ thuôc Đai Hoc Northwestern, nói: “Bữa ăn là chốn thiên đường của thương yêu, không phải là… bãi chiến trường. Nếu con bạn có chê ăn rau tươi thì cũng nên từ tốn giảng giải cho trẻ. Trẻ sẽ hiểu thêm được nhiều điều mới và hoc được cách ăn uống đúng mực”.

2. Không dỗ trẻ ăn kèm... quà tặng

Bạn cần đấu tranh với chính mình trước khi bật ra câu nói này: “Be Ti ngoan ăn thêm hai miêng chả lụa nữa, mẹ sẽ mua cho con búp bê biết hát nè!”. Kiểu dạy con như thế vô tình làm hại trẻ, vì bé sẽ chỉ làm những việc gì có kèm phần thưởng sau đó. Cái hại kế đến là bé sẽ ráng ăn thật nhiều chỉ vì phần thưởng, điều tai hại có thể thấy là bé dễ dàng phát phì!


3. Đừng cấm trẻ ăn bất cứ món gì

Nếu bạn không muốn bé ăn túi bánh snacks, nên kiên nhẫn giải thích rõ cho trẻ vì sao không nên ăn, đừng tỏ thái độ chỉ bằng một câu gắt gỏng: “Cấm con không được ăn cái loại bánh chết tiệt ấy!”. Một kết quả nghiên cứu các bé gái trong độ tuổi từ 5 đến 7 tuổi ở Mỹ cho thấy những bé gái nào bị cha mẹ cấm không cho đụng tới snacks sẽ tìm mọi cách ăn một thứ thức ăn khác có khi còn tai hại hơn về mặt dinh dưỡng, và bé sẽ ăn nhiều hơn những bé không bị cha mẹ cấm ăn bất kỳ món gì.

4. Sáng tạo trong nấu nướng và dọn bữa ăn

Các chuyên gia về ẩm thực trẻ con khuyên người mẹ không nên dọn từng đĩa hay từng món cho con, mà nên bày cùng lúc nhiều món trên bàn trước mặt bé. Ellen Sattyr, chuyên gia ẩm thực người Mỹ, cho rằng nên dọn mỗi thứ một món, màu sắc vui mắt hấp dẫn, dọn món ăn quen thuộc bên cạnh món lạ miệng, dọn món bé thích kề bên món bé ít thích hơn song nhiều dưỡng chất hơn. Một bữa ăn bày biện một cách tinh tế và gây sự thích thú như thế sẽ quyến rũ bé ăn uống ngon miệng mà không bị béo phì.

5. Không ép trẻ ăn thêm

Nêu con ban đã ăn xong bữa, không nên áp con ngồi lại , nêu thực lòng bé không muốn. Theo cac bác sĩ nhi đồng, trẻ con từ 3 tuổi đên 8 tuổi có khi chỉ cần 15 phút là dùng xong bữa , bạn ép trẻ ngồi nán lại bên bàn ăn thêm chắc chắn là không tốt , khi trẻ đã cảm thấy no.

6. Chỉ tìm bác sĩ khi thật cần thiết

Nếu đã dùng mọi cách mà bạn vẫn cảm thấy lo lắng là con mình ăn ít quá hay ăn nhiều quá thì lúc đó bạn mới nên nói chuyện với bác sĩ gia đình hoặc bác sĩ thường thăm khám cho bé. Các bác sĩ chỉ cần khám sức khỏe tổng quát, cân và đo chiều cao là có thể biết bé phát triển tốt hay không. Dạy cho trẻ ăn đúng cách để cơ thể đầy đủ dinh dưỡng và khoẻ mạnh, chóng lớn không đơn giản, nhất là những năm tháng đầu đời. Nếu chỉ có tình thương yêu một cách mù quáng mà không giúp trẻ hiểu biết về cách ăn uống một cách khoa học, đôi khi lòng thương con cuả bạn lai vô tình lam hại trẻ ngay từ chuyện ăn uống.

DÃ QUỲ


Tuổi trẻ

 

Mọc răng sữa là hiện tượng tự nhiên khi bé phát triển. Tuy nhiên, khi mọc răng, bé phải chịu đựng một số triệu chứng khá đặc trưng và ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe. Do vậy, nên lưu ý chăm sóc bé thật tốt trong giai đoạn này.


Khi mọc răng sữa, bé thường có một số triệu chứng sau: sốt cao, biếng ăn (bú), tiêu chảy... Những triệu chứng này khiến bé thường khóc quấy nhiều hơn so với khi bé khỏe. Điều này khiến các bậc phụ huynh trẻ đôi khi mất bình tĩnh và không xử trí tốt được việc chăm sóc bé.

Những lúc như vậy, cần giữ bình tĩnh và đưa bé đến bác sĩ nhi khoa để được điều trị giúp giảm các triệu chứng khi mọc răng.

Bên cạnh việc cho bé uống thuốc, nên lưu ý thêm một số điều sau:


- Lưu ý cho trẻ uống đủ nước. Điều này đặc biệt quan trọng vì tiêu chảy nhiều khiến bé dễ mất nước.

Bổ sung thêm lượng muối và khoáng cần thiết qua chế độ dinh dưỡng.

- Giữ vệ sinh răng miệng cho bé thật tốt. Nên cho bé uống nước lọc sau khi bú hoặc ăn dặm xong.

- Khi bé sốt cao, nên dùng thuốc và các biện pháp hạ nhiệt thích hợp cho bé. Tuyệt đối không lạm dụng và tùy ý sử dụng các loại thuốc của người lớn dùng cho bé.

Không được để bé sốt quá cao. Điều này sẽ khiến bé bị ảnh hưởng không tốt về sau.

- Nên tham vấn kĩ về vấn đề dinh dưỡng cho bé khi mọc răng.


Tìm Nhanh

 

Bé nhà mình 8 tháng vẫn chưa biết bò. Con chị đồng nghiệp sinh cùng mà đã được 8 kg. Thế là các mẹ bắt con ngủ, ép con ăn và tìm đủ mọi cách để bé phát triển nhanh như con nhà khác. Đây là một trong 10 sai lầm mà các bà mẹ trẻ hay mắc phải.



Tin vào mọi thứ nghe được

Vừa sinh em bé được vài tuần, bà bác bảo đừng bế con nhiều kẻo sau này nó hư, cô bạn lại căn dặn nên ẵm con để xây dựng tình cảm. Mấy chị cùng phòng khuyên dùng sữa tắm cho bé còn mẹ chồng cứ khăng khăng để bà tắm lá kinh giới cho cháu bớt rôm sảy. Lời khuyên tốt nhất là bạn nên làm theo kiến thức đã học trước đó từ bác sĩ bởi chỉ có bạn mới hiểu rõ nhất con mình cần gì.

Ảo tưởng rằng sinh con là một kỳ nghỉ

Đó hoàn toàn là một công việc mới khó khăn, phức tạp và mệt mỏi hơn rất nhiều so với lập một dự án khó. Suốt ngày, bạn chỉ biết có quanh quẩn với tã lót, tắm rửa, cho bé ăn, ru bé ngủ. Sinh con không phải là cộng thêm vào cuộc sống cũ của bạn một đứa trẻ mà là bước sang một cuộc sống mới. Và khi đó, việc gặp bạn bè, giao lưu cà phê hay nấu những món ăn yêu thích là điều xa xỉ. Để không bị stress, bạn cần lên danh sách những nhiệm vụ phải giải quyết hằng ngày để cuối ngày có thể thảnh thơi nằm ngủ bên con.

Lãng quên chồng

Dường như tất cả những người lần đầu tiên làm mẹ đều quên mình đang có chồng. Sau một ngày dài vật lộn với tã lót và sữa, sự quấy khóc của em bé, việc cuối cùng họ có thể nhớ được là ngủ. Sự lãng quên này là khởi điểm cho hàng loạt những đố kỵ, hiểu lầm từ ông xã.

Chẳng có cách nào khác là đưa chồng vào danh sách cần quan tâm của bạn, và nếu có dư dả thì thuê một người giúp việc nhà hoặc trông con để thi thoảng vợ chồng có lúc bên nhau. Và nhớ là khi đó, bạn đừng nói nhiều đến chủ đề em bé mới sinh.

Không quan tâm đến bản thân

Một tách cà phê sáng, thói quen lướt net mỗi tối có thể sẽ không còn khi bạn loay hoay với con nhỏ. Nhưng nếu cố gắng duy trì được những thói quen đó thì cuộc sống của bạn sẽ bớt căng thẳng rất nhiều.

Lập một thời gian biểu cho bản thân sau khi con bạn chào đời, tranh thủ thời gian để nói chuyện điện thoại với bạn bè và tham gia vào một lớp học thể dục là những việc nên làm để giữ sức khỏe và điều hòa tính khí, tránh cáu bẳn. Bạn càng hạnh phúc thì vai trò người mẹ càng được làm tốt hơn.

Ngăn chồng chăm sóc con

Hễ thấy chồng bế, nựng con là bạn lại lo anh ấy không biết cách. Nhờ chồng pha sữa thì bạn không yên tâm về lượng nước cũng như độ ấm. Cho dù anh ấy không thể thành thạo bằng bạn nhưng việc chăm con là nhiệm vụ của cả cha lẫn mẹ. Bạn đừng giành lấy hết phần việc về mình để rồi cằn nhằn: "Con có bố cũng như không". Như thế, bạn đang chia cắt tình cảm hai cha con và sẽ tạo sự thù địch giữa họ nếu cứ khăng khăng cho rằng việc chăm con là của mình.

Chi tiêu phung phí

Nếu cứ thích là mua thì riêng chuyện quần áo, sữa, bỉm, đồ chơi... đã có thể khiến nhiều bà mẹ trẻ cháy túi. Con bạn có thể dùng được quần áo của anh chị em họ. Trẻ con cũng không cần quá nhiều đồ chơi. Hầu hết các bé đều cảm thấy hạnh phúc khi chơi đi chơi lại một vài món đồ cũ. Để tránh tốn kém vào những thứ không cần thiết, bạn có thể đi sắm đồ cho bé với một bà mẹ giàu kinh nghiệm và để dành tiền cho con bạn sau này.

Quên lưu giữ khoảnh khắc tuổi thơ của con

Cho dù có tự tin vào khả năng nhớ của mình đến mấy thì cũng chẳng chắc 10 năm sau bạn có thể nhớ hết những khoảnh khắc đáng yêu khi bé lên hai. Thời buổi máy ảnh kỹ thuật số đang ngày một rẻ này, chẳng dại gì mà không ghi lại những giây phút ngộ nghĩnh của con để sau này bé có thể hồi tưởng được thời thơ ấu của mình.

Không ngủ

Sự thiếu ngủ có thể khiến bà mẹ trẻ mất sữa, trầm cảm và sinh ra nhiều chứng "bệnh" khó hiểu khác như bẳn gắt, nói nhiều. Tuy nhiên nó lại là điều khó tránh trong năm đầu nuôi con. Nếu có thể, bạn nên chợp mắt một chút vào ban ngày, hoặc ít nhất là ngủ một giấc dài vào cuối tuần. Mọi thứ sẽ tươi sáng trở lại để bạn tiếp tục làm tốt những công việc của một bà mẹ.

So sánh con mình với con người khác

Bé nhà mình tám tháng vẫn chưa biết bò. Con bé nhà chị đồng nghiệp sinh cùng tháng mà được những 8 kg rồi. Thế là các mẹ bắt con ngủ, ép con ăn và tìm đủ mọi cách để bé phát triển nhanh như con nhà khác.

Mỗi đứa trẻ đều phát triển theo nhịp độ riêng của chúng. Nếu chiều cao, cân nặng và mọi hoạt động khác của con bạn vẫn nằm trong "phạm vi" cho phép thì cứ yên tâm. Một đứa trẻ biết bò sớm không có nghĩa là nó phát triển hơn mà chỉ đơn giản là bố mẹ bé phải đuổi bắt bé sớm hơn mà thôi.

Lo lắng thái quá

Hễ thấy con hắt hơi là mẹ lo mất ăn mất ngủ. Ngay cả một trẻ khỏe mạnh cũng có những lúc gặp ho, sốt, cúm, rôm, sởi... Đừng lo lắng quá nhiều. Thời buổi y học tiên tiến, mọi loại bệnh đều có thể được kiểm soát.



Theo Du Lịch

 

Bạn muốn tìm ra những cách thú vị để chơi đùa cùng con trẻ mà không cần thiết phải viện đến một chuyến thăm cửa hàng đồ chơi? Chúng tôi sẽ giới thiệu với các bạn một số trò tiêu khiển và giúp kích thích khả năng sáng tạo của bé.


Tạo mái tóc ấn tượng

Bạn nhận thấy thời gian đi tắm đối với bé là lúc không mấy vui vẻ? Bạn hãy dùng bọt xà phòng tắm để “biến hoá” tóc bé thành con kỳ lân có sừng hay mái tóc dựng ngược như ngôi sao nhạc Rock. Hãy cho bé soi gương để được tận mắt ngắm “dung nhan” của mình. Bạn có thể lấy nước xà phòng vẽ lên thành bồn tắm với những quả bong bóng hay “nhốt” chúng vào những cái cốc rồi xem chúng biến mất như một trò ảo thuật.

Mẹ con mình cùng âu yếm

Con bạn có thể thích được âu yếm, vuốt ve nhưng cũng thích làm như vậy với mẹ. Mỗi tối bạn thường kéo bé vào lòng và giờ bạn cứ giả vờ để cho bé bắt chước bạn. Hãy để bé quấn chăn xung quanh bạn, kể cả hát ru. Bạn có thể sẽ thấy ngạc nhiên khi thấy bé thích đổi vai như thế nào. Nếu bạn không thể chơi trò này lâu với bé, hãy lấy một con búp bê hoặc chú gấu bông thế vào chỗ của bạn.

Cưỡi ngựa bằng chăn

Con bạn có thích chăn của mình không? Bé nghĩ sao về việc cưỡi trên chăn? Bạn thử đặt bé ngồi lên giữa chiếc chăn và kéo đi quanh phòng. Các bé rất thích nhìn những món đồ chơi quen thuộc dưới góc nhìn mới như khi chúng đi du lịch hay “phi ngựa” trên chăn.

Những khuôn mặt bé thơ

Các bé rất thích xem những bức tranh vì thế bạn nghĩ sao khi cho bé vẽ bạn? Bạn hãy lấy một quyển sách có hình vẽ mô tả và cùng bé nhìn vào những hình vẽ ấy và chỉ cho bé thấy những thứ bạn thích khi còn nhỏ. Nếu không có sách ấy, bạn thử dùng sách giáo khoa. Tất nhiên, con bạn sẽ thấy sợ khi nghe những câu chuyện bạn bị phạt hay không có gì vui vẻ. Vì vậy hãy làm cho câu chuyện càng sôi nổi càng tốt.

Những bài hát có phụ hoạ

Có một lý do mà phần lớn các bậc cha mẹ biết là các bé thích những bài hát có sự chuyển động của ngón tay. Bạn nên cá nhân hoá những sự vật trong bài hát để cho bé thấy thú vị hơn như “Cây má trồng toàn cây dễ thương…”. Nếu bạn không thuộc nhiều bài hát trẻ con, bạn có thể mua một số đĩa bán sẵn trên thị trường để bổ sung thêm vào “thư viện nhạc” của mình.

Đi dạo và nói chuyện

Khi đi dạo với bé, bạn nhớ mang theo một chiếc túi. Nếu con bạn đã đi được vững vàng và biết nhận thức một chút, hãy để bé tự do nhặt những thứ bé thích trên đường đi. Nếu bé còn nhỏ, bạn có thể tự nhặt. Khi trở về nhà, hai mẹ con có thể xếp những thứ thu được lên một cuốn sách hoặc một vật chứa trong suốt. Cho bé cầm “chiến lợi phẩm” và kể với bé về buổi đi dạo cùng nhau.

Đùa nghịch với đồ ăn

Chơi đùa với đồ ăn không hẳn là xấu. Dùng đồ ăn làm trò chơi? Hãy thử xem bạn có thể xếp bao nhiêu chiếc bánh quy trước khi cột bánh bị đổ, giả vờ như bạn đang dưới biển với chú cá vàng, dùng xúc xích vẽ lên giấy nến, làm vòng cổ từ những quả đậu dài. Phần quan trọng nhất trong trò chơi với đồ ăn là “hô biến” tất cả vì bạn có thể ăn hết chúng.

Ngắm nhìn thiên nhiên


Bạn ngồi lên một chiếc ghế, bế bé vào lòng và nhìn ra cửa sổ. Nói với bé về những vật bạn đang nhìn thấy. Chỉ vào các đám mây và giải thích về hình dạng của chúng. Bạn có thể ném một vài mẩu bánh mì ra ngoài để thu hút những chú chim nhỏ. Bạn sẽ quan sát thấy bé cười khúc khích và thủ thỉ khi chững chú chim vỗ cánh bay qua.

Đọc sách bằng tay

Các cô bé cậu bé sẽ không có đủ kiên nhẫn để ngồi đọc những quyển sách dài toàn chữ hoặc nội dung tẻ nhạt trừ phi bạn thêm vào đó đặc điểm gì thú vị. Bạn nên chọn những quyển có nội dung dễ hiểu, ngắn gọn, nhiều hình vẽ minh hoạ để hấp dẫn bé. Chuyện nào mà bắt bé phải dò bằng tay như tìm đường hay đọc những mẩu đối thoại theo hướng mũi tên sẽ được bé rất thích.

Cho bé chợp mắt và ôm ấp bé

Bạn vừa trải qua một ngày mệt mỏi? Hãy ngả lưng một chút cùng bé yêu. Tìm hiểu những đặc điểm nhỏ nhắn, những ngón tay, ngón chân xinh xắn khi bé ngủ. Dành thời gian để nhớ xem bé tuyệt vời thế nào - khi bé không khóc nhè và bạn được thư giãn. Bạn cứ để bát đũa và các cuộc điện thoại “xếp hàng” khi bạn tranh thủ nghỉ ngơi cùng bé.
Bạn đã sẵn sàng vui chơi cùng con chưa? Hãy thử dùng những gợi ý trên của chúng tôi như một điểm bắt đầu. Bạn sẽ thấy mình không chỉ được cùng bé khám phá các trò chơi mà còn có thể phát hiện rằng bé yêu của bạn là một người biết lắng nghe tốt nhất mà
bạn chưa từng gặp.


Nguyệt Mai (Theo VTV)

 

Khi cất tiếng chào đời, trẻ phụ thuộc vào sự chăm sóc của cha mẹ và những người xung quanh.


Cho trẻ bú

Có thể cho trẻ bú bất cứ khi nào trẻ đói, kể cả ban đêm. Vấn đề là làm thế nào để người mẹ có thể biết chắc chắn là con mình đã ăn đủ no. Điều này không khó. Nếu trong khi bú, thấy vẻ mặt trẻ bình thản, trẻ mút vú chậm, sâu, có tiếng nuốt sữa… Một hồi sau, trẻ tự nhả vú ra với vẻ mặt hả hê rồi đi vào giấc ngủ ngon lành có nghĩa là trẻ đã no.

Ngược lại, nếu trẻ vừa bú vừa nghỉ, ngậm vú lâu, hay cằn nhằn hoặc nhả vú, không chịu ngậm vú… là không bú đủ sữa và trẻ còn đói. Có thể nhận biết được điều này qua sự bài tiết phân và nước tiểu hằng ngày của trẻ.

Bình thường, phân nhão, có màu vàng, mùi chua, mỗi ngày trẻ đi 3 lần; nếu trẻ được nuôi bộ bằng sữa bò, ngày đi 2 lần, phân đặc hơn, có màu vàng nhạt hơn. Nếu trẻ tiểu dưới 6 lần trong một ngày, nước tiểu vàng, nặng mùi; phân rắn có nghĩa là trẻ không đủ sữa.

Cũng có thể nhận biết trẻ có phát triển tốt hay không thông qua biểu đồ phát triển của trẻ. Từ tháng thứ hai trở đi, hãy cân trẻ hằng tháng. Nên cân trẻ vào ngày nhất định (có thể lấy ngày sinh) để khỏi quên. Sau mỗi lần cân, bạn chấm lên biểu đồ này một điểm tương ứng với số cân và tháng tuổi của trẻ, nối dần các điểm đó lại với nhau, sẽ được “con đường sức khỏe” của trẻ.

Nếu con đường sức khỏe của trẻ đi lên, tức là trẻ lên cân đều và người mẹ có thể yên tâm là trẻ vẫn được ăn no.

Nếu đường biểu diễn nằm ngang là trẻ không lên cân, sự phát triển của trẻ bị ngừng lại, sức khỏe đang bị đe dọa, cần cho trẻ bú nhiều lần hơn. nếu trẻ mút vú kém, cần vắt sữa mẹ ra cốc và cho trẻ ăn bằng thìa. Nếu trẻ vẫn không lên cân, cần cho trẻ đi khám bệnh.

Nếu đường biểu diễn đi xuống, là báo động sức khỏe của trẻ trong tình trạng nguy hiểm, cần cho trẻ đi khám bệnh để được thầy thuốc tư vấn về cách nuôi dưỡng hoặc chăm sóc đặc biệt, và điều trị nếu cần thiết.

Do dạ dày ở tuổi này còn tư thế đứng (chứ chưa nằm ngang như ở người lớn), mặt khác các cơ vùng môn vị chưa khép kín được nên trẻ mới sinh hay bị nôn trớ. Do đó, khi trẻ bú, nhớ cho trẻ ngậm cả quầng vú để hạn chế không hít khí vào dạ dày; Cũng không nên cho trẻ bú quá no.

Dù bú mẹ hay ăn sữa hộp, nên cho trẻ ăn ở tư thế ngồi, khi trẻ ăn xong hãy bế áp trẻ vài vai mẹ, vỗ nhẹ vào lưng hay xoa nhẹ vùng bụng trong 10-15 phút để hơi trong dạ dày thoát ra, trẻ sẽ không bị nôn ói. Khi thấy trẻ ợ được 1-2 tiếng, người mẹ có thể yên tâm đặt trẻ nằm. Khi cho trẻ nằm (cả khi trẻ ngủ) đừng quên đặt trẻ nghiêng về một bên đề phòng khi trẻ ói, sữa và chất dịch từ dạ dày trào vào họng gây sặc, ngạt thở rất nguy hiểm.

Giấc ngủ

Khi mới sinh, trẻ ngủ gần như cả ngày, thường chỉ thức dậy khi đói hoặc do tã ướt. Tuy vậy, thỉnh thoảng nên đánh thức trẻ một tí kể cả giấc ngủ đêm, và nhớ để trẻ nằm ngửa. Đây là khuyến cáo quan trọng của Viện Hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ khi bàn “về chuẩn giấc ngủ” (1992) ở những trẻ sơ sinh khỏe mạnh. Nhờ khuyến cáo này, tỉ lệ đột tử ở trẻ mới sinh (SIDS) đã giảm được 50% do dạ dày và mạn sườn của trẻ (nói chính xác hơn là các tạng ở vùng này) không bị đè ép, giấc ngủ của trẻ không bị cản trở, trẻ không hít thở phải khí carbonic (CO2) mà trẻ vừa thải ra như khi để trẻ nằm nghiêng. Nếu để nằm sấp, trẻ có nguy cơ bị nghẹt thở do đệm, mềm gây ra.

Do cơ thể còn non nớt, hệ thống miễn dịch của trẻ chưa phát triển hoàn thiện, sức đề kháng yếu, trẻ rất dễ bị các tác nhân vi khuẩn, virus… tấn công, gây bệnh. Trong số các bệnh nhiễm khuẩn gây mắc và tử vong cao cho trẻ em thì đứng hàng đầu là bệnh viêm phổi, kế đến là bệnh tiêu chảy.

Thực tế lâm sàng cho thấy, những trẻ ngạt khi sinh, bị hạ thân nhiệt, sặc sữa… rất dễ bị viêm phổi; Bệnh thường nặng, trẻ dễ bị tử vong vì suy thở. Vì thế, các bậc cha mẹ cần thường xuyên để mắt đến trẻ. Nếu thấy trẻ ho, sốt, thở nhanh trên 50 lần/phút (bình thường, trẻ mới sinh khỏe mạnh thở 40-50 lần/phút) là trẻ bị viêm phế quản hoặc viêm phổi nhẹ, cần cho trẻ đến trạm y tế khám bệnh. Nếu kèm theo co rút lồng ngực, tím tái quanh môi… cần cho trẻ đến bệnh viện ngay để kịp thời hồi sức cấp cứu.

Trẻ mới sinh vì lý do nào đó không được bú mẹ, phải ăn sữa bò rất dễ bị tiêu chảy do các dụng cụ (thìa, cốc…) dùng để pha chế sữa không được làm sạch và khử khuẩn chu đáo, hoặc do không rửa sạch tay trước khi pha sữa, trẻ ăn phải sữa này sẽ bị nhiễm khuẩn và tiêu chảy. Khi trẻ bị tiêu chảy, việc đầu tiên phải làm là bù đủ lượng nước và chất điện giải đã mất do trẻ nôn và tiêu chảy bằng dung dịch oresol (ORS).

Để tăng cường sức phòng vệ với bệnh tật, các bậc cha mẹ cần nhớ cho trẻ tiêm phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và các chiến dịch phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng do cơ quan y tế địa phương.



CTV (Theo Dân trí)