Nhiều ông bố bà mẹ không để ý, họ cứ tưởng do thiếu ăn, ăn không đủ chất nên kéo theo việc bé suy dinh dưỡng. Nhưng trên thực tế lại do con nhiễm giun mà bố mẹ không hề biết. Xót xa nhìn con ngày một xanh xao Từ khi bé Tú ra đời, sự tròn trịa, trắng trẻo của bé khiến tất thảy mọi người trong gia đình ai ai cũng đều hạnh phúc khôn nguôi. Bé lớn nhanh như thổi và chị Mỹ (Thụy Khê, Hà Nội) - mẹ bé rất hài lòng. Tuy nhiên, khi Tú vừa tròn 2 tuổi bỗng bé biếng ăn hơn trước, da mặt ngày càng xanh xao, cân tụt giảm nhanh chóng, có dấu hiệu bé suy dinh dưỡng. Ban đầu chị nghĩ có thể do sữa bé ăn không còn phù hợp nữa, chị tìm mua các loại sữa khác, thực phẩm thay đổi các kiểu để bé ăn ngon miệng hơn nhưng càng đổi chị càng thấy rõ sức khỏe của con không tiến triển. Đến khi thấy con khóc liên tục, kêu đau bụng đặc biệt vùng quanh rốn, rồi thậm chí có nhiều hôm ăn vào là nôn, chị lo lắng đưa con vào viện khám. Chị tá hỏa khi biết bé Tú bị nhiễm giun. Tại đây chị mới biết rằng mình chăm con sai cách. Chị cứ nghĩ cho bé ăn nhiều thịt tái, trứng lòng đào mới nhiều vitamin, chị không biết rằng đồ tái, đồ sống như vậy là hiểm họa với sức khỏe của con. Chị Hồng (Cầu Giấy, Hà Nội) nhớ như in ngày chị thấy bé đi ngoài lỏng và có kèm theo giun. Chị lo lắng và đưa con đi khám. Chị tâm sự: “Con mình đang khỏe mạnh hồng hào bỗng dưng một ngày gầy ốm xanh xao, hay ho hắng, sốt âm ỉ. Ban đầu mình nghĩ do con ăn chưa đủ chất nhưng càng bổ sung dinh dưỡng, con càng không khỏe, xanh rớt”. Tại bệnh viện, chị được bác sĩ giải thích rằng do con nhiễm giun nên sức đề kháng của bé rất kém nên khả năng bị ho hắng, sốt, sổ mũi là điều khó tránh khỏi. Trẻ em nằm trong đối tượng mắc nguy cơ nhiễm giun rất cao. Một số loại giun phổ biến mà trẻ thường mắc phải đó là: giun đũa, giun tóc, giun móc, giun kim. Giun đũa, giun tóc là hai loại giun điển hình mà trẻ gặp phải. Trứng giun đi ra từ người bị nhiễm, chúng được phát tán trong đất, nước, rau... Nếu bậc phụ huynh và trẻ nhỏ có thói quen vệ sinh kém thì chắc chắn việc nhiễm giun là một sớm một chiều. Bên cạnh đó giun kim nhẹ, có thể bị phát tán trong không khí và người lớn, trẻ nhỏ đều có thể hít phải. Ban đêm, giun kim thường bò ra ngoài hậu môn để đẻ trứng, trẻ em không biết và gãi, lúc này trứng giun kim sẽ bám vào đầu ngón tay và nếu trẻ mút tay, ăn bốc thức ăn, tay không rửa sạch, giun kim sẽ trực tiếp xâm nhập vào cơ thể. Cuối cùng là giun móc, đây là loại giun nhiễm qua da. Ấu trùng giun móc sống trong đất, nếu như bé nghịch đất, tiếp xúc đất ở chân trần, không đeo găng, ấu trùng giun móc sẽ đi thẳng qua da và nhiễm vào cơ thể bé dễ dàng. Chăm sóc sức khỏe toàn diện khi con nhiễm giun Trả lời về vấn đề này, Thạc sĩ - Bác sĩ Huỳnh Hồng Quang, Trưởng khoa nghiên cứu lâm sàng và điều trị bệnh nhiệt đới (Viện Sốt rét ký sinh trùng, côn trùng Quy Nhơn) cho biết, những bé bị nhiễm giun nhẹ có thể không có triệu chứng gì biểu hiện ra bên ngoài song khi nhiễm nặng hơn, trẻ thường bị đau bụng, tiêu chảy, mệt, lờ đờ, choáng váng, không lên cân thậm chí sút cân. Khi giun thâm nhập vào cơ thể, bé có nhiều khả năng bị mất máu gây ra thiếu máu, mất sắt, protein. Giun khiến cơ thể trẻ khó có thể hấp thụ đầy đủ các chất dinh dưỡng, khiến bé ăn không ngon, biếng ăn… Khi thâm nhập vào cơ thể trẻ, các loại giun sẽ sinh sống bằng cách hấp thụ triệt để các chất dinh dưỡng đó chính là lý do khiến trẻ xanh xao, gầy yếu. Không những thế nếu không được chữa trị kịp thời, bé dễ bị tắc ruột, giun chui vào ống mật, viêm đường mật, sỏi mật, suy tim… Phòng tránh và tẩy giun kịp thời là những việc làm vô cùng quan trọng và cần thiết bảo vệ sức khỏe của trẻ. Tẩy giun cho bé chỉ là một biện pháp, quan trọng hơn cả là việc phòng bệnh. Phụ huynh nên phối hợp với nhà trường trong việc bảo vệ sức khỏe con em mình. Khi sống trong tập thể (gia đình hay trường lớp) nếu một cá nhân bị bệnh thì bé nhà mình bị lây bệnh có nguy cơ cao. Nhiều cha mẹ với quan điểm xưa cũ là cho bé ăn thịt tái, trứng tái, đồ sống, đồ trần vì nghĩ vậy thì vitamin trong đồ ăn mới được giữ, không bị mất, song thực phẩm tái đó lại chứa đựng một ổ giun lớn. Tóm lại, cha mẹ cần lưu ý khi chế biến đồ ăn cho bé, cho bé ăn chín uống sôi. Hạn chế trẻ tiếp xúc trực tiếp với đất bẩn, nếu có thể nên cho bé đeo găng, đi giày trước khi chơi trò chơi đó. Tránh bé mút tay, ngậm tay, luyện cho bé thói quen rửa tay sạch trước khi ăn, sau khi đi học, đi chơi về nhà, sau khi đi vệ sinh, sau khi chơi với vật nuôi. Cha mẹ lưu ý thường xuyên cắt móng tay, móng chân cho con, định kỳ cho bé tẩy giun 2 lần 1 năm. Ngoài ra, việc vệ sinh nhà cửa, môi trường sống xung quanh là việc làm vô cùng quan trọng mọi người nên làm. Cuối cùng, khi có bất cứ một dấu hiệu nghi ngờ nào trẻ bị nhiễm giun, cha mẹ cần đưa con tới ngay bệnh viện để kiểm tra và thăm khám.
+Nhiễm giun gây tổn thương thành ruột gây thiếu thiếu máu trầm trọng ở trẻ em (Khi nhiễm giun móc- Mỗi ngày một con giun móc hút khoảng 0,04-0,16 ml máu – Tại nơi ký sinh trùng bám có thể gây tình trạng chảy máu liên tục, thành ruột bị viêm và chảy máu), vì thế trẻ nhiễm giun thường thiếu máu , biếng ăn, chậm lớn, suy dinh dưỡng, chậm phát triển +Nhiễm giun sán gây suy dinh dưỡng cho trẻ nhỏ nhất là trong hai năm đầu đời ( Trẻ em tới 2 tuổi ) có thể gây ảnh hưởng lâu dài tới sự phát triển, trí tuệ, sức khỏe, học tập và năng suất lao động của trẻ em trong tương lai +Theo tổ chức y tế thế giới từ: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs366/en/ trên trang website Viện sốt rét –ký sinh trùng trung ương ( NIMPE) về ảnh hưởng Dinh dưỡng của giun truyền qua đất -làm suy giảm tình trạng dinh dưỡng của những người bị nhiễm bệnh theo nhiều cách khác nhau. - Giun hấp thu các mô của vật chủ bao gồm máu, dẫn hậu quả người mất sắt và protein. - Giun làm giảm hấp thụ dinh dưỡng. Ngoài ra, giun đũa có khả năng lấy vitamin A ở ruột. - Một số giun truyền qua đất cũng gây biếng ăn và do đó giảm hấp thụ dinh dưỡng và độ khỏe mạnh về thể chất. Đặc biệt, giun tóc T. trichiura có thể gây ra tiêu chảy và bệnh lỵ. -Sự suy giảm dinh dưỡng do giun truyền qua đất được xem là một tác động nghiêm trọng đến sự tăng trưởng và phát triển thể chất +Các bậc cha mẹ chỉ chăm chăm bồi bổ cho con mình mà quên tẩy giun sán định kỳ 2 lần một năm cho con mình nên nếu nhiễm giun sán bé không thể dung nạp và nếu có dung nạp thì cũng bị giun sán hút hết. Các triệu chứng của suy dinh dưỡng vẫn không hề cải thiện. Một kết quả khảo sát nhỏ về mức nhận thức của người dân về tẩy giun tại HCM cho thấy: 56,4% phụ huynh không tẩy giun định kỳ 6 tháng 01 lần cho con,9,9% không nhớ và 42,5 % trẻ em được tẩy giun cách đây từ 1 năm + Theo Viện sốt rét –ký sinh trùng trung ương ( NIMPE) ngày 1/6/2015 : Hàng năm người dân Việt Nam tiêu tốn 1,5 TRIỆU LÍT MÁU và 15 TẤN LƯƠNG THỰC để nuôi giun và nhiễm giun kéo theo một loạt các nguy cơ cho sức khoẻ với các con số Việt nam có 45- 60 triệu người nhiễm giun trong đó có từ 6,5-8,5 triệu trẻ em nhiễm giun Về các thuốc tẩy giun thì có rất nhiều loại: Mebendazol 500 mg, albendazol 200,400, Pyrantel, Triclabendazol,Niclosamid, vvv nhưng mẹ lưu ý 1/ Không dùng các hoạt chất chống chỉ định cho trẻ em dưới 2 tuổi như Mebendazol 500 mg , phần lớn là dạng bào chế cho người lớn, trẻ nhỏ chưa nhai được, hoặc không biết nhai , mùi vị khó nhai rất dễ bị nôn trớ 2/ Đối với thuốc chữa bệnh khuyến cáo không được dùng dạng bào chế của người lớn cho trẻ em trừ khi bắt buộc và phải có chỉ định của bác sỹ 3/ Tham khảo thêm thông tin Quyết định số 3312/QĐ –BYT ngày 07/08/2015 về việc ban hành tài liệu chuyên môn” Hướng dẫn chuẩn đoán và điều trị một số bệnh thường gặp ở trẻ em trang 335-343 phần : Nghiễm ký sinh trùng đường ruột ở trẻ em có ghi rõ chuẩn đoán và thuốc điều trị cho trẻ em dưới 12 tháng 4/ Dạng bào chế thích hợp nhất là dạng bào chế chuyên cho trẻ nhỏ đặc biệt là trẻ dưới 2 tuổi : syro uống , nhỏ giọt hoặc gói bột - Với trẻ nhỏ dưới 2 tuổi và dưới 6 tuổi nên dùng albendazol 200 ở dạng bào chế chuyên cho trẻ em như: dạng gói Akitykity-new ( albendazol 200 mg/gói - bột pha hỗn dịch uống ): Tới 2 tuổi : Uống 01 gói ( liều duy nhất) Từ 2 Tuổi: Uống 02 gói (liều duy nhất) , không đòi hỏi những phương thức đặc biệt như nhịn đói hay dùng thuốc xổ khi dùng thuốc - Hoặc dạng siro như : Helmintox ( Pyrantel 125/2,5 ml) uống theo hướng dẫn sử dụng 5/ Lưu ý phòng bệnh hơn chữa bệnh các biện pháp phòng ngừa giun sán 1.Rửa tay cho trẻ em trước khi ăn và sau khi đi tiêu 2.Cho trẻ ăn chín , uống nước chín đun sôi để nguội 3.Cho trẻ đi tiêu đúng hố xí hợp vệ sinh 4.Vệ sinh thân thể cho trẻ , thường xuyên giặt mùng mền chiếu gối 5.Rửa đồ chơi cho trẻ thường xuyên ở nhà , nhất là ở các nhà trẻ , trường học, khu vui chơi công cộng 6.Xổ giun định kỳ 6 tháng 01 lần ( 4 tháng 01 lần ở những vùng tỷ lệ nhiễm cao, mất vệ sinh), 7.Không cho trẻ em đi chân đất nhất và ở những vùng có trồng hoa màu, trồng cây ăn trái đặc biệt ở những địa phương có thói quen bón phân tươi cho cây trồng . 8. Điều trị cùng lúc cho các thành viên trong gia đình hoặc cả vườn trẻ ( Nhất là giun kim ) để tránh tái nhiễm
Não là cơ quan đặc biệt quan trọng của cơ thể nên cũng cần có một chế độ dinh dưỡng, bồi bổ rất khác biệt, đó là các dưỡng chất có khả năng vượt qua hàng rào bảo vệ của não, cung cấp được các hoạt chất như Anthocyanin và Pterostilbene có trong Blueberry được chứng minh giúp não chống gốc tự do, cải thiện độ tỉnh táo, khả năng tập trung và ghi nhớ tốt.
