Một lần đi mua sắm trong siêu thị, tình cờ khi ngang qua gian hàng làm tranh cát dành cho các em thiếu nhi, tôi nghe được một mẩu đối thoại giữa hai mẹ con: - Tóc mà sao con lại tô bằng cát đỏ? Tóc thì phải đen mới đúng chứ, đỏ không thật chút nào. Con có thấy mắt ai màu tím bao giờ chưa? Cả cái cánh tay nữa, không ai đi sơn màu xanh dương bao giờ, màu mè ngược ngạo như thế trông thật chẳng giống ai. Đứa bé (ước chừng 5 - 6 tuổi) phụng phịu: - Nhưng con thích mái tóc màu đỏ, đôi mắt màu tím, cánh tay màu xanh… để nó lạ hơn những bức tranh khác. Bà mẹ không chịu cách lập luận của con, mắng bừa: - Tranh nhưng cũng phải đúng sự thật, con không được sáng tạo màu như vậy. Thôi bỏ bức tranh này đi, mua bức khác tô lại! Đứa bé vùng vằng một hồi rồi cũng chịu nghe lời mẹ, nhưng xem ra trong lòng nó không hề muốn chút nào, chỉ vì mẹ nó "bắt buộc" nó phải làm theo. Tôi lại nhớ có lần đến chơi nhà người bạn, vừa đến ngưỡng cửa thì thấy họ đang căng thẳng với nhau về một vấn đề gì đó. Thấy tôi, chị như tìm được người để phân trần: - Bạn xem, con bé Phương nhà mình thật khó bảo. Lần nào làm tập làm văn cũng bị phê: "Ý lạ, nhưng không sát đề bài", chả là con bé nhà mình nó bướng bỉnh lắm, bảo nó nương theo mấy bài văn mẫu mà viết, thế mà nó không nghe. Bao nhiêu lần viết theo ý nó là bấy nhiêu lần bị điểm kém. Điều này thì tôi có thể cảm thông với con bé. Nhiều đứa trẻ có tư duy độc lập từ rất sớm, nó không muốn bị gò bó trong cái khuôn mẫu do người lớn áp đặt cho. Trường hợp mẹ đứa bé vẽ tranh cát chẳng hạn, chị không sai (so với thực tế), nhưng đứa bé con chị lại thích "phá cách" cho lạ hơn thực tế, thế là chị không bằng lòng vì nghĩ con mình dở, không biết; còn trong trường hợp của bạn tôi, dù biết là sai (bê bài văn mẫu thành văn của mình thì rõ ràng là sai rồi), nhưng thấy xung quanh ai cũng thế, nên chị cứ nhắm mắt bắt con phải theo số đông cho xong. Kiểu nào cũng "giết chết" sự sáng tạo nơi con trẻ cả. PHAN PHỤNG (Trích Báo SGTT Online)
