Trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành một trong những công nghệ tiên tiến nhất giúp doanh nghiệp Việt Nam nâng cao hiệu quả vận hành và tăng cường khả năng cạnh tranh. Tuy nhiên, việc ứng dụng AI tại Việt Nam hiện vẫn gặp nhiều thách thức về nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng và chính sách hỗ trợ. Đối với các doanh nghiệp đang tìm hiểu và cân nhắc ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong kinh doanh, hiểu rõ bối cảnh và thực trạng AI tại Việt Nam sẽ là bước khởi đầu quan trọng để xây dựng chiến lược phát triển hiệu quả. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn chi tiết về thực trạng AI tại Việt Nam, bao gồm những cơ hội và thách thức doanh nghiệp cần cân nhắc khi áp dụng công nghệ này. 1. Thực trạng phát triển và ứng dụng AI tại Việt Nam Trí tuệ nhân tạo tại Việt Nam đang trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ, với các doanh nghiệp và tổ chức ngày càng quan tâm đến việc đầu tư vào công nghệ này. Theo báo cáo của Tổ chức Khoa học và Công nghệ Quốc gia Việt Nam, lĩnh vực AI tại Việt Nam đã ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng trong các năm gần đây, đặc biệt là ở các ngành như tài chính, bán lẻ, sản xuất và dịch vụ. Các lĩnh vực ứng dụng AI phổ biến: Nhiều doanh nghiệp lớn tại Việt Nam đã bắt đầu áp dụng AI trong quản lý chuỗi cung ứng, chăm sóc khách hàng, và phân tích dữ liệu khách hàng. Các ngân hàng như VietinBank và VPBank đã triển khai chatbot AI để hỗ trợ khách hàng, trong khi các công ty bán lẻ như VinGroup sử dụng AI để phân tích hành vi mua sắm và tối ưu hóa tồn kho. >>> Xem chi tiết: Ứng dụng ai trong lĩnh vực ngân hàng Sự hỗ trợ từ chính phủ và các tổ chức: Chính phủ Việt Nam đã nhận thấy tầm quan trọng của AI trong phát triển kinh tế và đã đưa ra các chính sách hỗ trợ. Cụ thể, Việt Nam có chương trình “Chuyển đổi số quốc gia” với mục tiêu đưa AI trở thành công nghệ then chốt vào năm 2030, thúc đẩy các sáng kiến phát triển AI trong doanh nghiệp và tổ chức. Nguồn nhân lực AI tại Việt Nam: Nguồn nhân lực AI đang ngày càng phát triển tại Việt Nam, với nhiều trường đại học như Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Bách Khoa TP.HCM đã mở các khóa học chuyên sâu về AI và khoa học dữ liệu. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng trong lĩnh vực này. 2. Cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam khi ứng dụng AI AI mang lại nhiều cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam trong việc nâng cao năng suất và hiệu quả hoạt động, cũng như cải thiện trải nghiệm khách hàng. Tối ưu hóa vận hành: Ứng dụng của trí tuệ nhân tạo vào công việc giúp tự động hóa các tác vụ lặp đi lặp lại và phức tạp, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và chi phí. Theo một nghiên cứu của Tổ chức Deloitte, các doanh nghiệp áp dụng AI trong vận hành có thể tiết kiệm đến 20-30% chi phí vận hành và tăng năng suất lao động. Nâng cao trải nghiệm khách hàng: AI giúp doanh nghiệp cá nhân hóa các dịch vụ cho khách hàng thông qua phân tích dữ liệu và đưa ra các đề xuất phù hợp. Các doanh nghiệp bán lẻ tại Việt Nam đã ghi nhận mức độ hài lòng của khách hàng tăng đáng kể nhờ các hệ thống AI, giúp họ tối ưu hóa chiến lược tiếp cận thị trường và duy trì lòng trung thành của khách hàng. Hỗ trợ ra quyết định chiến lược: AI giúp doanh nghiệp phân tích dữ liệu lớn để đưa ra các quyết định dựa trên dữ liệu. Điều này giúp các nhà quản lý hiểu rõ hơn về xu hướng thị trường, hành vi khách hàng và lập kế hoạch chiến lược dài hạn hiệu quả hơn. Các công ty lớn tại Việt Nam như Masan và FPT đã sử dụng AI để phân tích dữ liệu kinh doanh và tăng cường năng lực cạnh tranh trên thị trường. 3. Thách thức trong việc ứng dụng AI tại Việt Nam Mặc dù AI mang lại nhiều cơ hội, các doanh nghiệp tại Việt Nam vẫn gặp phải một số thách thức lớn khi ứng dụng công nghệ này. Thiếu nguồn nhân lực chuyên môn cao: Mặc dù các trường đại học Việt Nam đã bắt đầu đào tạo chuyên sâu về AI, vẫn còn thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao. Theo báo cáo của LinkedIn, số lượng nhân lực AI có kỹ năng chuyên sâu tại Việt Nam chỉ đáp ứng khoảng 20% nhu cầu thị trường. Điều này làm tăng chi phí tuyển dụng và đào tạo, khiến doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tìm kiếm và giữ chân nhân tài. Cơ sở hạ tầng công nghệ chưa đồng bộ: Nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam chưa có đủ điều kiện đầu tư vào hạ tầng công nghệ phục vụ AI, như máy chủ, mạng lưới dữ liệu và phần mềm chuyên dụng. Điều này làm hạn chế khả năng triển khai AI và khiến nhiều doanh nghiệp phụ thuộc vào các giải pháp bên ngoài, từ đó gia tăng rủi ro về bảo mật và hiệu quả. Chi phí đầu tư cao và khó đo lường ROI: Việc đầu tư vào AI đòi hỏi chi phí lớn, từ hạ tầng, phần mềm đến đội ngũ nhân sự. Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng có thể nhanh chóng thấy được hiệu quả đầu tư (ROI). Một khảo sát của PwC cho thấy, có đến 55% doanh nghiệp tại Việt Nam vẫn gặp khó khăn trong việc đo lường ROI từ các dự án AI, điều này khiến họ dễ dàng ngừng đầu tư nếu không thấy hiệu quả ngay lập tức. Vấn đề bảo mật dữ liệu: AI yêu cầu xử lý lượng dữ liệu lớn, và điều này đi kèm với nguy cơ rò rỉ dữ liệu và các vi phạm quyền riêng tư. Đặc biệt, khi Việt Nam ngày càng hội nhập sâu hơn vào nền kinh tế số toàn cầu, các tiêu chuẩn bảo mật dữ liệu cần được đảm bảo để tránh các rủi ro pháp lý. Doanh nghiệp cần phải đầu tư vào hệ thống bảo mật và tuân thủ các quy định pháp luật về dữ liệu như GDPR để tránh các vấn đề phát sinh. >>> Liên quan cần biết: Ứng dụng công nghệ trong quản lý nhân sự như thế nào hiệu quả? Thực trạng trí tuệ nhân tạo tại Việt Nam cho thấy nhiều cơ hội phát triển nhưng cũng đi kèm với không ít thách thức. Để ứng dụng AI thành công, các doanh nghiệp cần có kế hoạch đầu tư bài bản, đào tạo nguồn nhân lực, và giải quyết các vấn đề về bảo mật và cơ sở hạ tầng. Việc hiểu rõ bối cảnh AI trong nước và chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam không chỉ nâng cao hiệu quả hoạt động mà còn tận dụng tối đa tiềm năng của AI, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững trong tương lai.