Tác nhân gây dịch đau mắt đỏ là virus adeno, vốn phát triển mạnh trong môi trường nắng nóng và rất dễ lây lan. Virus lây qua nhiều con đường như tiếp xúc tay - mắt (tay dụi mắt rồi cầm nắm đồ vật, bắt tay người khác...), đường hô hấp và cả đường tình dục. Những người có sức đề kháng yếu và trẻ em là đối tượng dễ mắc bệnh nhất. Các triệu chứng xuất hiện nhanh và rầm rộ. Buổi tối đi ngủ vẫn bình thường, sáng hôm sau mắt đã sưng đỏ, cộm, chảy nước mắt, có dử... Theo bác sĩ Cương, có thể trước đó bệnh nhân có dấu hiệu sốt nhẹ, đau họng, sưng hạch tai, cằm... nhưng không để ý. Thông thường, bệnh bắt đầu ở một mắt, khoảng 3-5 ngày sau thì lây sang mắt bên kia. Từ ngày thứ 7, bệnh bắt đầu nhẹ đi dù có điều trị tích cực hay không và đến ngày thứ 10 thì khỏi hẳn. Cách điều trị là rửa mắt bằng nước muối sinh lý 8-10 lần mỗi ngày để loại mầm bệnh ra khỏi mắt. Ngoài ra, cần nhỏ thuốc Clorocid, Chlorophenicol... ngày 4-6 lần, riêng trẻ nhỏ và phụ nữ có thai dùng Tobramycine vì thuốc này an toàn hơn. Bác sĩ Cương khuyến cáo không được nhỏ bừa bãi các thuốc chứa chất co mạch mạnh như Osla, V-Rhoto (vì dễ làm liệt mạch, gây sưng phù dữ dội và chảy máu), các thuốc corticoid như Polydexa, Clodexa, Nelidexa (tuy giúp bệnh nhân dễ chịu nhưng lại làm tổn thương giác mạc). Người bệnh cũng không được xông tinh dầu nóng và lá trầu không vì các thứ nóng gặp nhau sẽ khiến bệnh nặng hơn, thậm chí gây chảy máu. Việc xông các loại lá mát như lá dâu, lá tre... sẽ giúp dễ chịu nhưng cũng không được khuyến khích vì mắt đau cảm nhận về nhiệt rất kém, dễ gây nguy hiểm. Bệnh viện Mắt Trung ương từng tiếp nhận một ca bỏng giác mạc do xông bằng nồi cháo, hơi quá nóng mà không nhận biết. Việc điều trị sai hoặc giữ vệ sinh kém còn có thể dẫn đến các biến chứng như viêm giác mạc chấm, viêm giác mạc dưới biểu mô, sẹo giác mạc gây mù...
