Nhà trường sẽ dạy con tập đọc? Đúng và cũng không đúng. Đối với một số trẻ, chương trình tập đọc ở trường không giúp bé thành công. Và với mỗi trẻ, cha mẹ cần có sự hỗ trợ khác nhau để giúp con đọc tốt hơn. Vậy cha mẹ cần phải làm gì? Làm thế nào để con đọc tốt. Dưới đây là 5 cách mà bạn có thể làm để giúp con đọc tốt. 1. Nói chuyện với con. Nếu trẻ có thể mô tả và diễn đạt tốt thì bé sẽ đọc sách dễ dàng. Bởi vì khi nói được một từ, mọi người sẽ biết cách đọc từ đó. Vì thế, nói chuyện với các em bé sơ sinh và các em bé ở lứa tuổi tập đi (từ 1 đến 3 tuổi) là rất quan trọng. Bố mẹ có thể nói chuyện với em bé, thậm chí ngay cả trước khi bé biết nói, như vậy em bé sẽ nói dễ dàng hơn. Với tất cả con trẻ ở mọi lứa tuổi, kỹ năng cơ bản để làm cha mẹ là dành thời gian giải thích mọi thứ bằng những câu miêu tả. Ví dụ, khi bé nói "bò", bạn có thể trả lời "Ừ, một con bò". Nhưng con bạn sẽ học hỏi được nhiều hơn nếu như bạn mở rộng câu nói của bé. Trong trường hợp này bạn có thể nói "Ừ, đó là một con bò vàng to và nó đang ăn sáng đấy". 2. Tạo môi trường Con trẻ sẽ đọc tốt hơn nếu như trong gia đình có nhiều báo, tạp chí và sách, đặc biệt là khi bạn thường xuyên đọc sách cho bé nghe. Yếu tố cơ bản để giúp con đọc sách chính là phải có người lớn thích đọc sách. Con trẻ sẽ học hỏi được nhiều hơn khi quan sát người lớn. Khi bạn đọc sách, bạn đã để cho con biết rằng đó là một công việc quan trọng, bởi vì bạn thảo luận những kiến thức mà bạn vừa thu thập được và bạn hỏi con những điều mà con vừa đọc. Hãy đánh giá cao việc đọc sách và coi đó là một công việc thú vị, con bạn sẽ học hỏi được nhiều điều. Đừng sợ nếu như bạn không đọc tốt. Nếu bạn thích đọc sách, tức là bạn đã nêu tấm gương tốt cho con noi theo, không quan trọng đó là sách gì. Nếu bạn cố gắng cải thiện các kỹ năng đọc của bạn, thì bạn sẽ trở thành một tấm gương tốt nhất của con. Để giúp cho việc đọc sách trở nên thú vị, bạn cần tránh gây sức ép đối với con. Tiến trình giúp con đọc sách sẽ đạt kết quả cao nhất khi bạn tạo một môi trường thoải mái. 3. Đọc sách mọi lúc, mọi nơi Đọc sách là công việc hàng ngày. Nhiều trẻ tập đọc thông qua các hoạt động hàng ngày. * Khi bạn cùng con đi trên đường, bạn có thể chỉ cho con thấy các biển báo giao thông. Thậm chí ngay cả khi con bạn biết đến các chữ cái, thì con bạn vẫn có thể hiểu biển báo "Stop" có nghĩa là dừng xe lại. Một số đứa yêu thích ô tô có thể phân biệt được tên từng hãng xe trước khi biết đánh vần chính xác từng chữ cái. Bạn có thể chơi các trò chơi giúp bé nhận biết các từ. * Bạn có thể cùng con tập đọc trong siêu thị. Bởi vì con bạn biết vỏ hộp sữa mà con thường uống, nên bé có thể "đọc" nhãn hiệu sữa. Siêu thị là thực sự có nhiều thứ giúp con tập đọc. * Đọc các biển hiệu quảng cáo. Ngày nay, chữ viết, biển hiệu quản cáo có ở khắp mọi nơi, vì vậy con bạn có thể tập đọc ở mọi nơi. 4. Cùng nhau đọc sách Cùng nhau đọc sách là cách tốt nhất giúp con đọc tốt hơn. Con trẻ cần nghe thấy các câu trước khi chúng nói câu đó. Điều này cũng tương tự như các sinh viên nhạc viện muốn học một đoạn nhạc nào đó thì họ phải được nghe đoạn nhạc đó trước. Bạn hãy chọn những quyển sách và những câu chuyện mà mọi người thích. Trẻ lớn cũng có thể đọc sách cho em nghe. Trong số những lần mọi thành viên vui vẻ với nhau nhất, nhiều trẻ sẽ nhớ thời gian cha mẹ đọc sách cho bé nghe. Để giờ đọc sách cho con thành công, bạn có thể tham khảo một số gợi ý dưới đây. * Để cho con giúp bạn chọn truyện khi đi mua. Đôi khi con muốn đọc đi đọc lại một cuốn truyện cũng không sao cả. * Hãy nhanh chóng ngừng đọc truyện khi con bạn tỏ vẻ không thích thú nữa. * Cố gắng đọc truyện ít nhất 10 phút mỗi ngày. Những câu chuyện mà bạn tự nghĩ ra cũng được đánh giá cao. Con bạn có thể cùng thêm thắt các tình tiết, có thể là bé kết thúc câu chuyện. Con trẻ thích các câu chuyện kể về chúng được lưu trên giấy hoặc lưu trong máy tính, để bé có thể cất giữ và đọc lại. Những trẻ lớn hơn có thể bắt đầu tự viết, công việc này sẽ giúp bé phát triển những kỹ năng văn chương. 5. Cùng phối hợp với thầy cô Khi cha mẹ và thầy cô phối hợp với nhau, con bạn sẽ có nhiều lợi ích. Cha mẹ hãy thường xuyên trao đổi với thầy cô chứ không phải chỉ nói chuyện khi thầy cô yêu cầu cần gặp hoặc khi có vấn đề. Bạn ngạc nhiên khi con bạn đọc tốt hơn, bạn hãy gọi điện cho giáo viên và hỏi xem ở nhà bạn cần giúp con như thế nào. Giáo viên có thể sẽ vui vẻ giúp đỡ con hơn khi biết rằng bạn quan tâm đến việc tập đọc ở nhà của con. Một số hoạt động cùng làm với con Lấy một cuốn sách, giấy, dập ghim và ảnh. Khi con đã biết viết * Để con vẽ một bức tranh mô tả truyện. * Để con viết lại một phần câu chuyện. * Bạn làm một tấm bìa và dập ghim lại. * Cùng đọc câu truyện đó với con. Khi con chưa biết viết, bạn có thể viết một câu chuyện về con và lấy ảnh của bé làm minh hoạ. Khuyến khích con viết thư. Mặc dù có thể ông bà sống gần nhà nhưng bạn cũng khuyến khích con viết thư cho ông bà. Con trẻ thích viết thư. Gợi ý rằng con có thể trao đổi thư từ với một người bạn. Chúng ta càng làm cho công việc viết lách và đọc sách thú vị bao nhiêu thì con trẻ càng thích bấy nhiêu. Đọc sách là công việc của cả gia đình Xem ti vi là hoạt động bị động. Còn đọc sách có thể kích thích mọi người cùng chia sẻ cảm xúc, suy nghĩ, nỗi sợ hãi và kinh nghiệm. Thời gian đọc sách cho con nghe phụ thuộc vào lứa tuổi và mức độ chú ý của con. Bạn đừng từ bỏ việc đọc sách cho con nghe chỉ vì con đã lớn rồi. Thời gian đọc sách cho các thành viên trong gia đình nghe Hãy tìm những cuốn sách phù hợp với vợ chồng bạn và cố gắng luân phiên nhau đọc sách cho con nghe mỗi tối. Đọc sách có thể trở thành một công việc thú vị nếu bạn tuân theo những gợi ý dưới đây: * Chọn một nơi thoải mái để đọc sách. Nơi đó không có thứ gì khiến bạn mất tập trung. * Đừng bắt buộc một người nào đó phải đọc sách cho người khác nghe bởi vì một số người chỉ thích nghe thôi. * Đôi khi ngừng lại và chia sẻ các phản ứng cũng như những gì bạn quan sát được trong truyện. * Khi mọi người có vẻ mệt mỏi hoặc mất tập trung, bạn hãy gập sách lại. Thời gian đọc sách cá nhân Khuyến khích các thành viên trong gia đình chia sẻ thói quen dưới đây. * Hàng tháng tới hiệu sách để mỗi thành viên có thể lựa cho mình một cuốn sách hấp dẫn. * Mỗi tuần mọi người có thể cùng thảo luận về một cuốn sách. Đó có thể là khi mọi người ăn tối, hoặc có thể là trong thời gian chuẩn bị bữa tối. Mọi người có thể chia sẻ về tên hoặc tác giả của cuốn sách mà mọi người đang đọc. Chia sẻ về những điều đặc biệt mà mọi người thích trong cuốn sách đó. Hoặc chia sẻ về những phản ứng của các nhân vật trong cuốn sách. Tiến sĩ Dave Riley nghiên cứu lĩnh vực Con trẻ và Gia đình tại Đại học Wisconsin-Madison. Nguồn: Đại học Delaware. Biên dịch: Ngô Thu Hiền
