Tẩy giun định kỳ vẫn nhiễm “Con nhà người ta chẳng tốn kém gì mà vẫn lớn như thổi, con mình được chăm chút chi li mà như cái kẹo mút dở”, mỗi lần cho con ăn, chị Nguyễn Thị Vân (Mỹ Đình, Từ Liêm) lại than thở như vậy. Nghe bạn bè mách, chị cho bé dùng men vi sinh, sữa chua lợi khuẩn của Nhật nhưng cũng không thấy khá hơn. Có người tỏ ra kinh nghiệm bảo “Hay bé bị nhiễm giun rồi” thì chị khẳng định “như đinh đóng cột”: “Vừa tròn 2 tuổi, tôi đã cho bé uống thuốc tẩy rất đúng định kỳ, mỗi năm hai lượt”. Con chị đã học lớp 2 mà vỏn vẹn có 14kg. Sốt ruột quá, chị phải đưa đi khám dinh dưỡng. Bác sỹ cho đi xét nghiệm thì biết bé nhiễm giun kim nặng. Cầm tờ giấy bảo kết quả, chị Vân vẫn còn thắc mắc: “Tôi cũng mới cho bé uống thuốc xổ hai tháng trước”. Ghi nhận của chúng tôi tại Phòng xét nghiệm Ký sinh trùng và Vi nấm, Bệnh viện 103 (Hà Đông, Hà Nội) cũng cho thấy không ít bà mẹ than thở như chị Vân. Nhiều người không biết rằng thuốc tẩy giun định kỳ có thể ngăn chặn tái nhiễm giun móc, giun tóc, giun đũa nhưng lại rất ít hiệu quả trong việc ngăn chặn tái phát giun kim. Nguyên nhân là vòng đời của giun kim ngắn (chỉ khoảng 1,5-2 tháng) và chúng thuộc dạng rất dễ tái nhiễm. Thuốc tẩy có thể diệt được giun trong đường ruột nhưng không giết được trứng giun kim trong môi trường và ở nếp nhăn hậu môn vì vậy trong khoảng giữa hai chu kỳ tẩy, chúng sẽ lại nhanh chóng xâm nhập vào cơ thể trẻ. Trẻ nhỏ (dưới 12 tuổi) có tỷ lệ mắc giun kim cao hơn người lớn vì các em có thói quen nghịch đất, mút tay, ngậm đồ chơi... nên dễ tiếp xúc với mầm bệnh. Thống kê của Phòng xét nghiệm Ký sinh trùng và Vi nấm, Bệnh viện 103 cho thấy tỷ lệ nhiễm giun kim ở một số trường mầm non lên tới 90%. Suy dinh dưỡng, học dốt, viêm nhiễm Mỗi loại giun gây ra những hệ lụy khác nhau cho cơ thể, giun kim không chỉ ăn mòn dinh dưỡng mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng tới sự phát triển tâm thần kinh của bé. Khi vào hệ tiêu hóa, giun kim lấy đường, lipid, vitamin, các chất khoáng để tạo ra năng lượng cho hoạt động sống của chúng. Vì vậy, khi trẻ nhiễm mức độ nặng sẽ thiếu lượng lớn vitamin B12 và các yếu tố vi lượng như Đồng (Cu), Kẽm (Zn) và Magie (Mg) gây nên thiếu máu, xanh xao. Hệ thần kinh của trẻ bé hạn chế phát triển vì thiếu dưỡng chất và các enzyme nên các em kém tập trung, học kém. Giun kim còn gây nên những tổn thương niêm mạc ruột, làm rối loạn tiêu hóa hoặc gây tình trạng viêm ruột mạn tính khiến bé hay buồn nôn, đau bụng âm ỉ, chậm lớn, chán ăn hoặc ăn nhiều nhưng không tăng cân. Trong tình trạng nhiễm giun kim cấp thì trẻ có thể bị viêm ruột thừa, làm thủng ruột hoặc chui lên bàng quang, vào phổi, lên mũi gây ra viêm nhiễm các cơ quan. Về đêm giun thường bò ra hậu môn đẻ trứng gây kích thích nôn ngứa nên trẻ ngủ không ngon giấc, quấy khóc. Trường hợp trẻ bị ngứa, gãi nhiều còn gây viêm nhiễm cơ quan sinh dục, những bé gái đến tuổi dậy thì còn có thể bị rối loạn kinh nguyệt, viêm âm đạo, âm hộ. Phát hiện sớm nhiễm giun kim Với giun kim, cha mẹ không nên chủ quan rằng con đã uống đủ thuốc tẩy giun định kỳ mà lơ là việc kiểm tra. Ở bất cứ điều kiện nào nên cho trẻ đi khám giun kim khi có các triệu chứng: Trẻ hay ngứa, gãi ở hậu môn. Xanh xao, kém ăn, mất ngủ, hay tè dầm Hay bứt rứt, quấy khóc, hay giật mình Kém ăn, không tập trung khi nghe cha mẹ nói, khi học tập Loại trừ giun kim hoàn toàn: Cách nào? Để biết chính xác mức độ nhiễm giun kim ở trẻ, cha mẹ nên đưa con đi xét nghiệm tìm trứng ở nếp nhăn hậu môn bằng phương pháp áp giấy bóng kính. Sau khi xác định trẻ nhiễm giun cần tiến hành điệu trị cho trẻ bằng hai liều thuốc mebendazole hoặc albendazole liên tiếp cách nhau ba tuần. Trong trường hợp điều trị giun kim bằng thuốc cho trẻ nhất thiết phải có sự kê toa của bác sĩ. Sau đó cần cho bé bổ sung dinh dưỡng tốt, vitamin B12 và các yếu tố vi lượng như đồng, kẽm, magie… Môi trường sống xung quanh bé là một trong những nguy cơ tái nhiễm giun kim nhanh nhất. Để phát huy hiệu quả của lần điều trị, cha mẹ cần thực hiện biện pháp chống tái nhiễm: thường xuyên cắt móng tay, cho bé rửa tay trước khi ăn, giặt ủi quần áo, chăn màn cho trẻ, cọ rửa sàn nhà, đồ chơi… Đặc biệt giun kim có khả năng lây nhiễm giữa người với người nên trẻ dễ bị mắc bệnh từ bạn học. Vì vậy cần giáo dục cho bé giữ vệ sinh ở lớp học, không để móng tay dài, không lê la trên sàn hay những nơi không sạch sẽ. Với trẻ dưới 1 tuổi, độ tuổi chưa được phép uống thuốc trị giun, bạn hãy có thể “xử lý” giun kim cho bé bằng cách: Kiểm tra hậu môn khi trẻ đi ngủ. Dùng miếng bông tẩm nước đường đặt vào khe hậu môn khoảng 15 phút. Sau đó vành nhẹ hậu môn có thể nhìn thấy giun kim trong từng nếp nhăn. Bạn hãy lấy nhíp kẹp bông để bắt giun, kiên trì làm trong vài ngày. Dùng nước muối hoặc xà bông tắm rửa hậu môn cho bé. Vệ sinh sạch sẽ chăn gối ngủ, có thể cho vào luộc trong nước sôi. Có thể cho thêm lá hẹ, bột hạt bí ngô, tỏi vào thức ăn dặm của trẻ. Giữ vệ sinh cho bé. Dùng nước lá trầu, phèn chua để rửa hậu môn cho bé có thể giết được trứng giun kim. Sử dụng phương pháp tự nhiên Vì tình trạng giun kim tái nhiễm nhanh nên bạn có thể tận dụng thực phẩm sau thường xuyên để hạn chế nguy cơ nhiễm nặng: Hạt cau và bí ngô: Dùng hạt cau già và hạt bí ngô khô, nghiền nhỏ, trộn lẫn, pha với nước cho trẻ uống 3-6g mỗi ngày. Lá hẹ: Lá hẹ chứa hoạt chất odorin, một loại kháng sinh mạnh nên có thể giết được giun kim. Bạn có thể cho trẻ ăn canh hẹ hoặc dùng lá hẹ sắc lấy nước cho trẻ uống hàng ngày. Tỏi: Ngâm tỏi trong r*** trắng khoảng một tháng. Cho bé uống vào buổi sáng khi bụng còn đói và buổi tối trước khi đi ngủ. Mỗi lần chỉ nên cho bé uống khoảng 5-10 giọt. Rau sam: Rửa sạch, thêm ít muối, giã nát, vắt lấy nước, cho bé uống liên tục 5-7 ngày vào buổi sáng sớm, lúc bụng đói.
