Thông tin: Viêm não vào mùa, cha mẹ cảnh giác khi trẻ đau đầu, nôn

Thấy cô con gái 8 tuổi kêu đau đầu, nôn, chị Thu (Hà Nội) đưa con đi khám ở khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai. Biết tim, phổi, họng đều không có vấn đề gì, chị định đưa con về thì bác sĩ yêu cầu phải chọc dịch não tủy vì nghi cháu bị viêm màng não.
Chị Thu kể lại, lúc đầu chị chỉ nghĩ cháu bị trúng gió hay ăn phải cái gì đó lạ nên mới nôn và đau đầu thế nhưng vẫn đi khám cho chắc. Đến bệnh viện đang mừng vì thấy tim, phổi, họng của con không có vấn đề gì thì bác sĩ lại yêu cầu chị đưa cháu đi lấy dịch não tủy để xét nghiệm.
"Lúc đấy sợ con bị đau, nên tôi định không làm mà đưa con về nhà. Nhưng nghe bác sĩ giải thích nhiều, sợ con bị viêm màng não, mà nguy hiểm có thể là viêm màng não mủ nên tôi mới đồng ý. May là cháu chỉ bị viêm màng não do virus", chị Thu nói.
Tiến sĩ Nguyễn Văn Bàng khám lại xem con gái chị Thu có còn bị cơ cứng chân và gáy. Ảnh: Nam Phương.
Tiến sĩ Nguyễn Văn Bàng, Phó trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, không chỉ mình chị Thu mà rất nhiều gia đình khi bác sĩ yêu cầu đi chọc dịch não tủy để xét nghiệm đều từ chối vì sợ con bị đau, lại không cần thiết. Cứ 10 bệnh nhân được chỉ định thì có đến 9 người không muốn chọc.
"Điều này rất là nguy hiểm. Bởi nếu chỉ là viêm màng não do virus thì không có vấn đề gì. Nhưng không loại trừ khả năng đó là viêm màng não mủ do vi khuẩn gây ra. Nếu không được điều trị sớm, trẻ có thể có bị tổn thương não rất khó phục hồi, thậm chí có thể tử vong", tiến sĩ Bàng nói.
Cũng theo ông, thời điểm này hàng năm là mùa bắt đầu của bệnh viêm não, màng não. Tuy nhiên, năm nay bệnh có vẻ tiến triển rầm rộ hơn. Bình thường 1 tuần có 1-2 ca nhưng năm nay, tuần vừa rồi có đến 5-6 ca nhập viện, từ 1 đến 12 tuổi.
Hầu hết trẻ nhập viện ban đầu đều có những triệu chứng đơn giản như đau đầu nhiều, khó chịu, hơi buồn nôn, có thể nôn nhiều hoặc không đáng kể. Có trẻ kèm thêm dấu hiệu bị sốt.
Tuy nhiên khi đến khám, bác sĩ thường không thấy có biểu hiện gì về tim, phổi, họng. Nên nếu không để ý, bác sĩ có thể cho bệnh nhân về mà không biết rằng trẻ có thể bị viêm màng não, tiến sĩ Bàng cho biết.
Thông thường với những trẻ có dấu hiệu trên, bác sĩ khám kỹ xem trẻ có bị cơ cứng gáy, cơ cứng toàn thân không, đây là những biểu hiện về thực thể viêm màng não. Tuy nhiên, có cháu có biểu hiện này rõ ràng có cháu lại không. Vì thế để khẳng định chắc chắn cháu có bị viêm màng não không thì bác sĩ phải chọc thắt lưng lấy dịch não tủy để xét nghiệm.
Tại một số bệnh viện khác như Viện Nhi Trung ương, Bệnh viện Xanh pôn cũng có nhiều bệnh nhi nhập viện vì viêm màng não mủ. Phần lớn đều nhập viện muộn, trong tình trạng rất nặng.
Khoa Truyền nhiễm, bệnh viện Nhi Trung ương hiện tại, mỗi ngày có khoảng hơn chục ca viêm màng não mủ nhập viện. Đối tượng dễ mắc bệnh nhất là trẻ dưới 1 tuổi, có ca mới 2-3 tháng tuổi.
Biểu hiện lâm sàng ở trẻ viêm màng não mủ rất đa dạng và thay đổi tùy theo lứa tuổi. Bệnh thường khởi phát với các triệu chứng nhiễm khuẩn đường hô hấp như: sốt cao, trên 39 độ C (cũng có trường hợp không sốt cao), chảy nước mũi, ho, tiêu chảy...
Chính vì những biểu hiện trên nên bệnh thường bị chẩn đoán nhầm. Vì vậy, phần lớn bệnh nhi đều vào viện muộn khi bệnh đã nặng và có những biến chứng về tâm thần vận động và giãn não thất, tăng trương cơ lực..., Phó giáo sư Phạm Nhật An, Trưởng Khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết.
Bệnh viêm màng não mủ rất nguy hiểm. Nếu không được phát hiện và điều trị sớm, trẻ có thể bị động kinh, chậm phát triển, thậm chí có thể tử vong.