Toàn quốc: THUỐC NAM: Tiêu giảm mỡ bụng - Chữa Máu nhiễm mỡ, Gan nhiễm mỡ, Phục hồi chức năng Gan

Tôi đi siêu âm hôm qua, bác sĩ kết luận gan nhiễm mỡ, nhu mô tăng âm đều. Tôi không hiểu "tăng âm đều" là gì?

Năm nay tôi 67 tuổi, năm nào các con cũng đưa tôi đi khám tổng quát sức khỏe một lần. Tôi tin mình khỏe mạnh vì tôi ăn uống rất lành mạnh, lại chăm thể dục thể thao. Kết quả khám sức khỏe hàng năm của tôi đã mình chứng cho điều đó. Nhưng hôm qua đi khám bệnh, kết quả siêu âm gan của tôi lại không bình thường.

Siêu âm cho thấy kích thước gan không to, nhu mô tăng âm đều, bác sĩ nói tôi bị gan nhiễm mỡ. Tiến hành thêm xét nghiệm máu, may mắn là tôi không bị tiểu đường hay các vấn đề đáng lo khác.

Tôi không hiểu “tăng âm đều” là gì? Xin hỏi bác sĩ, tình hình gan nhiễm mỡ của tôi như thế có nguy hiểm không? Trường hợp của tôi có cần phải uống thuốc không?

Bác sĩ Quách Tuấn Vinh
Nguyên Chủ nhiệm Quân y Tổng cục Chính trị, bác sĩ Ban Bảo vệ Sức khỏe Trung ương
Chào bác,

Trong cơ thể gan có vai trò chống độc và là trung tâm tích trữ và chuyển hóa của các chất béo. Gọi là gan nhiễm mỡ hay thoái hóa mỡ gan khi sự tích lũy chất béo trong gan vượt quá 5% trọng lượng của gan. Gan nhiễm mỡ diễn tiến âm thầm, đôi khi không có triệu chứng và bệnh thường được phát hiện rất tình cờ. Bệnh chủ yếu do rối loạn chuyển hóa tế bào gan gây ra trên bệnh nhân có rối loạn chuyển hóa mỡ.

Gan nhiễm mỡ được chia làm 2 loại: Gan nhiễm mỡ do rượu và không do rượu. Người ta thấy rằng, mọi độ tuổi đều có thể mắc gan nhiễm mỡ, đặc biệt là ở độ tuổi ngoài 40. Với những người mắc bệnh mỡ máu cao, tiểu đường hoặc tăng huyết áp, nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ sẽ cao hơn người bình thường.

Siêu âm bụng là cách nhanh nhất để xác định tình trạng bệnh. Gan nhiễm mỡ còn chia ra hai nhóm: Thứ nhất là, gan thoái hóa mỡ một cách đồng đều, lắng đọng đầy các giọt mỡ trên toàn bộ gan, làm cho gan sáng một cách đồng đều trên hình ảnh siêu âm; Thứ hai là gan thoái hóa mỡ một cách không đồng đều, lắng đọng các giọt mỡ khu trú, chỉ ở một vị trí nào đó trong gan. Sau khi chẩn đoán hình ảnh là tổn thương gan nhiễm mỡ thì bước tiếp theo cần làm là xét nghiệm máu, để đánh giá về tình trạng chức năng gan và kiểm tra mức độ hủy hoại tế bào gan.


Thể dục đều đặn giúp giảm nguy cơ bệnh tật

Với một người 67 tuổi như bác, trên siêu âm chỉ thấy dấu hiệu gan tăng sáng hơn một chút, gan đậm âm hơn một chút, kích thước của gan bình thường, điều đó nói lên là tình trạng của bác không có gì đáng ngại cả. Hơn nữa, nhu mô tương đối đồng đều, trên xét nghiệm máu không có biến loạn gì (như mỡ máu cao, đường máu cao...) thì bác không cần phải dùng thuốc, vẫn ăn uống và tập thể thao, thể dục bình thường. Nên hạn chế uống rượu (nếu có).

Thông thường thì tình trạng gan thoái hóa mỡ tăng lên theo tuổi. Nhưng chỉ khi nào nó gây ra các tổn thương có tính chất khu trú ở trong gan, đi kèm với những rối loạn về máu, và người bệnh cảm thấy mệt mỏi về sức khỏe, chán ăn, gầy sút cân, đau tức hạ sườn phải thì cần đi khám bệnh để các bác sĩ theo dõi điều trị.

Để phòng và chữa bệnh gan nhiễm mỡ nên tuân thủ những quy tắc sau:
- Không nên uống rượu. Nếu muốn uống rượu, chỉ nên uống vang đỏ là rượu có tác dụng phòng ngừa tim mạch và ung thư.
- Nên hạn chế ăn các thực phẩm giàu cholesterol như các loại phủ tạng động vật: ruột, dạ dày...
- Nên hạn chế chất béo, ưu tiên chọn dầu thực vật (trừ dầu dừa), hạn chế mỡ động vật (trừ mỡ cá) trong một thời gian. Cần chú ý ăn cân đối dầu thực vật và mỡ động vật theo tỷ lệ 3 dầu 1 mỡ để đảm bảo cân đối dinh dưỡng. Nên ăn những món luộc, thay thế các món rán, chiên mỡ, chiên bơ...


Tăng cường ăn món luộc để hạn chế chất béo vào cơ thể

- Nên tăng cường ăn cá tôm, cua, đậu. Nên ăn tăng rau xanh, hoa quả tươi để cung cấp nhiều chất xơ và vitamin, khoáng chất cho cơ thể. Các chất xơ có tác dụng hạn chế hấp thu các chất béo vào cơ thể.
- Nên sử dụng các loại sữa không đường ít béo và tốt nhất là nên ăn sữa chua.
- Đặc biệt chú ý ăn uống điều độ, đúng bữa, đúng giờ .
- Nếu có bệnh, khi dùng thuốc, cần hỏi bác sĩ về tác dụng gây độc gan của thuốc và hạn chế tối đa sử dụng các thuốc gây độc cho gan.

- Chú ý khám sức khỏe định kỳ: Đặc biệt với những người béo phì, tăng mỡ máu, nghiện rượu, viêm gan B, C mãn tính và với bệnh nhân tiểu đường tuýp 2.
Bác là người có ý thức tập thể dục thường xuyên để giữ sức khỏe là rất tốt. Bác nên duy trì và cố giữ cân nặng ở mức chuẩn.

Chúc bác ổn định tâm lý, duy trì thể trạng tốt và mau khỏi bệnh.

 

Đứng đầu danh sách 8 thực phẩm chế biến sẵn không tốt cho sức khỏe, theo Popsugar, là thịt xông khói. Món này rất nhiều muối có thể dẫn đến huyết áp cao. Nó còn chứa một lượng lớn chất béo bão hòa làm tăng nguy cơ bệnh tim và béo phì. Thêm vào đó, Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo chất bảo quản trong thịt xông khói có thể gây ung thư.


Ai cũng trải qua những ngày ăn mì ăn liền, đặc biệt là thời sinh viên. Một gói mì ăn liền có thể chứa đến 2.000 mg muối, nhiều hơn 4 lần so với lượng muối Hiệp hội Tim mạch Mỹ khuyến nghị cơ thể cần mỗi ngày, khiến bạn dễ bị huyết áp cao và đột quỵ. Ngoài ra mì ăn liền hầu như không cung cấp bất cứ dưỡng chất nào cho cơ thể.


Hoa quả khô tạo cho bạn cảm giác thỏa mãn nhưng lại làm tăng cân nếu ăn nhiều bởi chúng chứa một lượng lớn đường và calo.


Các loại hạt rang đóng gói thường được chế biến với nhiều muối và đường nên có thể làm tăng khả năng bị thừa cân, tiểu đường và huyết áp cao. Chúng còn gây hại cho răng.


Kẹo hoa quả là kẻ thù của hàm răng và vòng eo do hàm lượng đường cao. Bạn rất dễ bị sâu răng, thừa cân và tiểu đường nếu có thói quen ăn kẹo.


Một số loại bơ thực vật chứa chất béo bão hòa, làm tăng cholesterol xấu và nguy cơ bị bệnh tim hay đột quỵ. Người bị ung thư cần hạn chế bơ thực vật.

 

Chế độ ăn uống hợp lý rất cần thiết cho người bị bệnh máu nhiễm mỡ. Vậy ăn uống như thế nào là hợp lý, sau đây cùng tìm hiểu nhé.

Người có máu nhiễm mỡ cao thể hiện ở mức cholesterol cao hơn 200-220 mg% và triglycerid cao hơn 130 mg%, và họ cần có một chế độ dinh dưỡng thích hợp

Theo lương y Phạm Như Tá (Hội Đông y Q.Bình Thạnh, TP.HCM), Đông y xếp bệnh mỡ trong máu cao thuộc loại các chứng đàm thấp, phì bàng (béo phì).Bệnh thường có những triệu chứng tùy theo mỗi thể: với thể thấp nhiệt uất kết – biểu hiện người nóng khát nước, tiểu ít, người phù, mỡ máu cao, bụng đầy, rêu lưỡi dày…; với thể khí trệ huyết ứ – biểu hiện mỡ máu cao, hay đau nhói trước ngực, thiếu máu cơ tim, lưỡi tím hoặc có điểm ứ huyết…; thể tỳ hư đờm thấp – biểu hiện mỡ máu cao, hay mệt mỏi chân tay, chán ăn, đầy bụng, thường đi tiêu lỏng, rêu lưỡi trắng dày…; thể tỳ thận lưỡng hư – thường gặp ở người lớn tuổi với biểu hiện, mỡ máu cao, mệt mỏi, bụng đầy, ăn uống kém, mỏi lưng, mỏi gối, tai ù, hay hoa mắt, lưỡi đỏ rêu mỏng…Mỡ trong máu cao thường có liên quan nhiều đến các bệnh xơ động mạch, bệnh động mạch vành, cao huyết áp, tai biến mạch máu não, bệnh béo phì, tiểu đường…

 

Một số yếu tố nguy cơ của thừa cân - béo phìSửa đổi
Khẩu phần và thói quen ăn uốngSửa đổi
Khi chế độ ăn cung cấp năng lượng vượt quá nhu cầu, nếp sống làm việc tĩnh lại, ít tiêu hao năng lượng sẽ làm cân nặng cơ thể tăng lên. Nhiều người thường khó kiểm soát chế độ ăn của mình. Các nhà nghiên cứu cho rằng chỉ cần ăn dư ra 70 calo mỗi ngày sẽ dẫn tới tăng cân mặc dù số calo này nhỏ có thể không nhận ra dễ dàng, nhất là khi ta ăn những thức ăn giàu năng lượng. Các loại thức ăn giàu chất béo thường ngon miệng nên người ta dễ bị ăn quá thừa mà không biết. Mỡ có độ năng lượng cao gấp 2 lần đường, lại cần ít calo hơn để dự trữ dưới dạng triglyxerit, trong khi đó đường cần năng lượng để chuyển thành axit béo tự do trước khi dự trữ. Vì vậy, khẩu phần ăn nhiều mỡ dẫn đến thừa calo và tăng cân.

Các chất sinh năng lượng có trong thức ăn như protit, lipid, gluxit trong thức ăn đều chuyển nhanh thành chất béo dự trữ. Như vậy, một khẩu phần không chỉ nhiều chất béomới gây béo mà ăn quá nhiều tinh bột, đường, đồ ngọt đều gây béo.

Các thói quen khác như ăn nhiều cơm, ăn nhiều vào bữa tối, thích ăn các thức ăn chứa nhiều năng lượng (đường mật, nước ngọt, thịt mỡ, dầu mỡ...), thích ăn các món ăn xào rán cũng là những thói quen không tốt có thể dẫn đến nguy cơ bị béo phì.

Nỗi lo béo phì làm mọi người cảm thấy tự ti về bản thân mình.

Hoạt động thể lựcSửa đổi
Hoạt động thể lực tham gia vào quá trình thiết lập cân bằng giữa năng lượng tiêu hao và năng lượng nạp vào cơ thể do đó có vai trò hết sức quan trọng đối với tình trạng thừa cân - béo phì. Mặt khác, hoạt động thể lực còn giúp cơ thể chuyển hóa tích cực. Cùng với yếu tố ăn uống, sự gia tăng tỷ lệ béo phì thường đi song song với giảm hoạt động thể lực trong lối sống tĩnh lại.

Một điểm đáng lưu ý là những người hoạt động thể lực nhiều thường ăn thức ăn giàunăng lượng nhưng khi điều kiện làm việc thay đổi & lối sống thay đổi, hoạt động thể lực giảm, nếu vẫn giữ thói quen ăn nhiều họ thường dễ bị béo. Điều này giải thích cho hiện tượng béo phì ở tuổi trung niên, các vận động viên sau khi giải nghệ hay những công nhân lao động chân tay sau khi về hưu.

Yếu tố di truyềnSửa đổi
Yếu tố di truyền có vai trò nhất định đối với béo phì. Theo Grant và Clark (1976) trẻ có cha mẹ béo phì thường bị béo phì. Một nghiên cứu ở Thái Lan trên trẻ từ 6-13 tuổi (1996) cho thấy tỉ lệ con cái có cha mẹ béo phì bị béo phì nhiều hơn gấp 3,1 lần so với những trẻ em có cha mẹ không bị béo phì. Trong số trẻ béo phì, khoảng 80% có cha hoặc mẹ bị béo phì, 30% có cả cha và mẹ bị béo phì. Gia đình có nhiều cá nhân bị béo phì thì nguy cơ béo phì cho những thành viên khác là rất lớn. Tuy nhiên trên cộng đồng, vai trò của yếu tố di truyền này không lớn. Mặt khác, một gia đình có nhiều thành viên bị béo phì có thể còn liên quan đến chế độ ăn uống chung của toàn hộ gia đình đó.

Nhiều nghiên cứu đã cố gắng xác định xem nguyên nhân của tình trạng béo phì có tính gia đình là do di truyền hay do môi trường. Hiện nay người ta đã có những bằng chứng kết luận rằng: béo phì thường do yếu tố môi trường tác động lên những cá thể có khuynh hướng di truyền. Và dinh dưỡng giữ vai trò hàng đầu trong số các yếu tố môi trường ảnh hưởng đến hiện tượng thừa cân - béo phì.

Yếu tố kinh tếSửa đổi
Ở các nước đang phát triển, kinh tế còn nghèo, tỉ lệ người béo ở tầng lớp nghèo thường thấp. Nguyên nhân chính là do nguồn cung cấp thực phẩm còn hạn chế, năng lượng tiêu hao nhiều không chỉ do lao động chân tay nặng nhọc mà tiêu hao năng lượng còn tăng lên do đi lại chủ yếu bằng phương tiện thô sơ hay đi bộ. Ngược lại, ở cộng đồng có điều kiện kinh tế - xã hội tốt hơn, tỷ lệ béo phì thường cao hơn. Tuy nhiên, điều này không nhất thiết như vậy. Hiện tượng "gánh nặng kép" đã xuất hiện ở nhiều nước Châu Á nghĩa là tồn tại đồng thời cả tình trạng thừa cân - béo phì và cả suy dinh dưỡng, thậm chí thừa cân - béo phì gặp không ít ở các cộng đồng nghèo. Điều này gắn liền với quá trình đô thị hóa đã quan sát thấy ở nhiều nước đang phát triển.

Mặt khác, ở các nước công nghiệp phát triển, sự thiếu ăn không còn phổ biến nữa, tỷ lệ béo phì lại thường cao ở tầng lớp nghèo, ít học so với các tầng lớp khá giả hơn. Nguyên nhân là do tầng lớp nghèo vẫn giữ thói quen ăn uống có nguy cơ đối với thừa cân, còn tầng lớp khá giả lại có xu hướng kiểm soát tốt hơn tình trạng béo phì so với tầng lớp nghèo.

 

MEN GAN CAO NÊN ĂN GI ?
Gan đảm nhận nhiều chức năng vô cùng quan trọng trong cơ thể người : tiêu hóa, chuyển hóa, giải độc và đông máu. Sỡ dĩ gan có thể đảm nhận nhiều vai trò như vậy là nhờ ở gan có một hệ enzym (men) đa dạng và phức tạp, mỗi loại enzyme (men) đặc hiệu cho 1 vai trò nào đó. Enzyme gan là một loại protein giúp thúc đẩy một phản ứng sinh hóa đặc hiệu nào đó. Tăng men gan là một dấu hiệu của sự rối loạn ở gan và cần được theo dõi điều trị. Có thể là việc dùng thuốc hay 1 bệnh nào đó cũng gây nên triệu chứng tăng men gan

“Làm sạch gan”
Có nghĩa là ăn uống để cân bằng lượng men gan và bảo vệ chức năng gan. Hãy giảm các loại thức ăn đóng hộp có chứa nhiều đường như nước ngọt, bánh mì trắng, bánh ngọt. Hạn chế lượng chất béo bão hòa từ các món chiên xào, dầu mỡ động vật … cũng giúp công việc của gan được “nhẹ nhàng” hơn.


Tỏi – chứa nhiều chất chống oxi hóa tên là Allicin giúp giảm lượng chất độc hại tích tụ trong gan

Tăng lượng chất xơ trong bữa ăn và đừng quên dùng Tỏi – chứa nhiều chất chống oxi hóa tên là Allicin giúp giảm lượng chất độc hại tích tụ trong gan. Những món ăn chứa nhiều vitamin B như trứng, bông cải, rau bina rất có lợi cho một lá gan khỏe. Nên uống nhiều nước để giúp dễ tống chất độc ra khỏi gan.

Tránh xa thức ăn “độc”
Gan được xem như là màng lọc chất độc cho cơ thể. Mỗi phút, lượng máu được lọc qua gan là 1.4 lít. Nếu trong máu chứa nhiều chất kháng sinh và hormone sẽ khiến gan phải làm việc “cực nhọc” hơn để lọc các độc tố đó ra khỏi máu. Để giảm tải cho gan, nên quan tâm kĩ đến nguồn gốc các loại thực phẩm mà bạn sử dụng. Các chất kháng sinh thường được thêm vào trong thức ăn chăn nuôi gà, heo, bò nên các loại thịt này , thậm chí cả sữa, cũng chứa hàm lượng kháng sinh rất cao. Sữa đậu nành là 1 giải pháp thay thế an toàn mà lại bổ dưỡng.


Hãy uống nước ép
Nước ép trái cây vừa giúp giữ dáng lại còn có tác dụng tăng cường sức khỏe cho gan vì tác động giải độc hỗ trợ cho chức năng gan. Nước ép chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxi hóa – làm giảm nguy cơ viêm nhiễm ở gan và tăng sức đề kháng cho gan. Nước ép táo là 1 ví dụ điển hình, chứa nhiều pectin nên giúp loại bỏ các kim loại nặng trong đường ruột và gan. Nước ép dưa leo lại tạo ra sự cân bằng pH nội sinh và giúp thanh lọc thân nhiệt.

 

Em đi khám xét nghiệm không bị viêm gan virut nhưng lại có tăng men gan (men gan ALT(SGPT)= 51.0 U/L). Xin hỏi em bị bệnh gì và có ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe không ạ?

Đỗ Văn Phúc(phucdo1985@gmail.com)

Gan có tác dụng giải độc nhưng chức năng giải độc của gan có hạn nên khi quá tải nó sẽ bị tổn thương (phản ứng là men gan tăng). Men gan bao gồm: ALT (SGPT), AST (SGOT), GGT. Trị số bình thường ALT< 40 U/L( nữ7 U/L); AST7 U/L; GGT nam11-50/ nữ 07-32 U/L.

Những nguyên nhân sau có thể làm tăng men gan: viêm gan do virut, gan nhiễm mỡ, bệnh gan do rượu, do thuốc, viêm gan tự miễn, nhiễm độc thảo mộc, bệnh gan di truyền, u gan, suy gan, luyện tập gắng sức... Nồng độ ALT cao hầu như luôn phản ánh tình trạng gan có vấn đề. Tuy nhiên, mức ALT bình thường không có nghĩa rằng gan bình thường. Điều này còn phụ thuộc xét nghiệm máu được lấy mẫu vào thời điểm nào. Vì men gan cũng có thể thay đổi trong ngày, vào buổi sáng và trưa cao hơn vào buổi tối; nếu bị viêm gan và lấy mẫu vào thời điểm bệnh nhân mới uống rượu vài giờ trước khi lấy máu thì men gan cao hơn nhiều lần so với những người không uống rượu; nếu gan đã bị tổn thương từ nhiều năm trước do uống rượu nhiều thì kết quả xét nghiệm máu hiện tại bình thường nhưng có thể vẫn bị tổn thương gan.

Theo thư bạn kể thì mức tăng men gan của bạn tuy không nhiều (51.0 U/L) nhưng nếu bạn có uống nhiều rượu trước đó thì cần bỏ rượu ngay và nên khám định kỳ để theo dõi sức khỏe của gan.

BS. Trần Quang Nhật

 

Béo bụng tăng nguy cơ loãng xương ở nam giới

Béo bụng không chỉ tăng nguy cơ phát triển các bệnh tim mạch mà còn đe dọa đến hệ thống xương của các quý ông.


Phó giáo sư khoa phóng xạ thuộc trường y Harvard, Miriam Bredella, đồng thời đang làm việc tại bệnh viện Masachussett, cho biết: “Các quý ông nên biết, mỡ thừa ở bụng là nguy cơ gây bệnh tim, tiếu đường và cũng là nhân tố gây ảnh hưởng đến mô xương”.


Theo số liệu của Trung tâm thống kê và chăm sóc sức khỏe quốc gia, hơn 37 triệu đàn ông Mỹ độ tuổi lớn 20 có "bụng bia". Chứng béo phì gây ra bệnh hen suyễn, cao huyết áp, lượng cholestron cao và đột quỵ. Tuy nhiên, theo nhiều nhà khoa học, dù có thể gây ra nhiều bệnh, nhưng chứng béo phì không làm ảnh hưởng đến xương của nam giới.


“Phần lớn các nghiên cứu về bệnh loãng xương đều tập trung vào phụ nữ. Mọi người cho rằng đàn ông thường không bị bệnh này”, bà Bredella nói.


“Bụng bia” không chỉ tăng nguy cơ phát triển các bệnh tim mạch mà còn đe dọa đến hệ thống xương của các quý ông.


Tuy nhiên không phải mỡ ở tất cả các cơ quan đều có cấu tạo giống nhau. Mỡ ở dưới da thường nằm sâu dưới mô cơ của bụng. Khối lượng mỡ bị ảnh hưởng bởi tính di truyền, dinh dưỡng và mức độ hoạt động thể chất. Mỡ thừa xung quanh các cơ quan nội tạng dễ dẫn đến các bệnh tim mạch.


Tiến sỹ Bredella và các cộng sự đã đánh giá tình trạng của 35 người đàn ông khá béo ở độ tuổi 34 và có chỉ số cân nặng/thể trạng là 36,5. Tất cả họ đều trải qua quá trình chụp cắt lớp khoang bụng và mông để đánh giáo trọng lượng mỡ và cơ. Ngoài ra họ còn được chụp phần cẳng tay. Sau đó, các nhà nghiên cứu sử dụng một chương trình đặc biệt đánh giá độ chắc của xương và xác định nguy cơ gẫy dập.


Các nhà bác học đã nhận ra rằng những người đàn ông có khối lượng mỡ bên trong và mỡ bụng nhiều, xương thường dễ gẫy hơn so với những người có ít mỡ.

 

Máu nhiễm mỡ
"Anh cháu ăn uống khá tốt, người béo nhưng thường mệt mỏi, da mặt bì bì, đi khám được chẩn đoán là bệnh máu nhiễm mỡ. Xin cho biết nguyên nhân gây bệnh. Bệnh nhân cần ăn kiêng như thế nào?".
Trả lời:

Có nhiều nguyên nhân gây bệnh máu nhiễm mỡ:

- Di truyền.

- Một số bệnh như suy tuyến giáp, tiểu đường, suy thận...

- Dùng một số thuốc hạ huyết áp.

- Thói quen ăn nhiều mỡ động vật, đường, uống nhiều rượu.

Để phòng ngừa, nam trên 35, nữ trên 40 tuổi nên bắt đầu thử máu để xác định lượng cholesterol máu.

Bệnh nhân máu nhiễm mỡ nên tập luyện thể dục thích hợp, đòi hỏi vận động liên tục, đều đặn nhưng không phải gắng sức nhiều như: đi bộ, chạy bộ, đạp xe, bơi lội, tập dưỡng sinh.

Trong chế độ ăn, cần giảm mỡ động vật, giảm các loại thức ăn có nhiều cholesterol như phủ tạng động vật (óc, tim, gan, thận, lòng...) và trứng; ngừng uống rượu và hút thuốc. Nên ăn nhiều loại đậu, sữa đậu nành, dầu thực vật, thường xuyên ăn tỏi tươi hoặc uống viên dầu tỏi.

BS Đinh Thị Thanh, Sức Khỏe & Đời Sống

 

Làm cách nào để chữa bệnh gan nhiễm mỡ hiệu quả. Thuốc điều trị bệnh gan nhiễm mỡ ở đâu thì tốt nhất ? Trong bài viết dưới đây sẽ giúp các bạn giải đáp về câu hỏi cách chữa bệnh gan nhiễm mỡ cấp độ 1,2,3 và chế độ ăn uống tốt nhất cho người mắc bệnh gan.

Gan nhiễm mỡ không phải là biểu hiện của một bệnh lý mà là biểu hiện của nhiều bệnh lý gộp lại. Trong một người bình thường tỷ lệ mỡ chiếm khoảng 3-5% trọng lượng của gan. Còn nếu mỡ trên 5% là bắt đầu của bệnh lý về gan nhiễm mỡ. ở mức độ nhỏ lượng mỡ chiếm khoảng 5-10%, mức độ cao hơn là 10-20%. Trên 30% là gan trong tình trạng đáng báo động

Bệnh gan nhiễm mỡ là một trong những bệnh nguy hiểm có thể đe dọa đến tính mạng con người bệnh với những biến chứng nguy hiểm. Những người mắc bệnh gan nhiễm mỡ thường cảm thấy mệt mỏi, các hoạt động đều trở nên chậm chạp cơ thể luôn cảm thấy khó chịu hay buồn nôn…làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống cũng như sức khỏe của người bệnh.

So sánh gan bình thường và gan nhiễm mỡ

Người béo phì dễ gặp bệnh gan nhiễm mỡ

Nên có biện pháp giảm cân an toàn và từ từ. Kết hợp với các phương pháp tập luyện sẽ giúp cơ thể tiêu tốn nhiều calo hơn. Hãy áp dụng một chế độ giảm cân khoa học để tốt cho sức khỏe của bạn và cũng tốt cho việc điều trị bệnh gan nhiễm mỡ.
2. Tăng mỡ trong máu

Lượng mỡ trong máu tăng không chỉ ảnh hưởng đến gan mà còn phát sinh ra một số bệnh khác. Không còn cách nào khác là bạn phải áp dụng một chế độ ăn hạn chế chất béo mà thay vào đó là nhiều chất xơ và vitamin. Có thể giảm bớt chất đạm bằng cách thay khẩu phần thịt bằng khẩu phần cá,. Hạn chế những chất kích thích như rượu hoặc bia. Nếu bạn thực hiện tốt chế độ ăn uống thì bạn có thể an tâm để chữa bệnh gan nhiễm mỡ này được.

3. Rượu
Có thể nói rượu là thủ phạm hàng đầu dẫn đến các bệnh lý về gan như viêm gan siêu vi, xơ gan, gan nhiễm mỡ... Chính vì lý do đó mà bệnh viện hàng năm tiếp nhận hơn 1000 bệnh nhân viêm gan nhưng chủ yếu là nam giới.
Đặc biệt ở nước ta tỷ lệ những người uống rượu là lớn nhất thế giới. Do đó việc nắm bắt và chữa bệnh càng trở nên khó khăn hơn. Đối với người mắc bệnh gan nhiễm mỡ thì đặc biệt phải cai được rượu. Tuyệt đối không sử dụng lại vì có thể sẽ gây ra những hậu quả tồi tệ hơn. Gan chính là bộ phận quan trọng bảo đảm cho việc lọc những chất độc ra khỏi cơ thể. Uống nhiều rượu sẽ gây ra những rối loạn trong gan.

Một số loại thuốc có tác dụng giảm cholesterol trong máu như lovastatin cũng được sử dụng trong việc chữa bệnh gan nhiễm mỡ.
Đối với những trường hợp bệnh nhân bị bệnh gan nhiễm mỡ mà bị thừa cân, béo phì, thì những bệnh nhân này cũng cần chú ý tới việc giảm cân để hỗ trợ cho việc điều trị bệnh gan nhiễm mỡ hiệu quả.
Phòng tránh bệnh gan nhiễm mỡ
Bệnh gan nhiễm mỡ có thể phòng tránh được bằng cách bạn cần phải có một chế độ ăn uống và sinh hoạt một cách hợp lý .
Hạn chế sử mỡ và các loại thức ăn có nhiều chất béo, không nên ăn nhiều các loại thực phẩm có nhiều chất thịt và đường bột. Nhất là những người lớn tuổi, các chức năng trong cơ thể đều giảm, việc vận động cũng dần hạn chế, vì thế không nên ăn những loại thức ăn này và cần có chế độ tập luyện thể thao hợp lý.

Nên ăn nhiều các loại rau củ quả, hạn chế sử dụng bia rượu. Khi phát hiện bị bệnh gan nhiễm mỡ thì nên cai rượu ngay lập tức để bệnh không phát triển thêm nữa.

Cần có chế độ tập luyện thể dục, thể thao hợp lý. Hãy tạo cho mình thói quen tập luyện, không chỉ hỗ trợ trong việc phòng tránh bệnh, việc có một chế độ luyện tập thể thao hợp lý còn giúp cho việc điều trị bệnh gan nhiễm mỡ đạt kết quả cao hơn. Bạn nên tập thể dục ít nhất 4 lần/ tuần. Nên chọn những phương pháp tập luyện phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn.

Khi bạn phát hiện mình bị gan nhiễm mỡ không vì thế mà bạn cảm thấy bị quan, mà bạn cần làm là phải giữ tinh thần lạc quan, kết hợp chặt chẽ với các phương pháp điều trị của bác sĩ, cần duy trì chế độ ăn uống hợp lý, luyện tập thể dục thể thao thường xuyên và tránh xa bia rượu. Bạn sẽ có một sức khỏe tốt hơn và hỗ trợ rất tốt trong việc điều trị bệnh.

 

Gan nhiễm mỡ hay còn gọi gan thoái hoá mỡ là tình trạng ứ đọng mỡ trong gan do nhiều nguyên nhân. Bình thường lượng mỡ chiếm khoảng 3-5% trọng lượng của gan. Gan nhiễm mỡ mức độ nhẹ khi lượng mỡ trong gan chiếm 5-10%, nếu 10-25% là nhiễm mỡ mức độ vừa và nếu vượt quá 30% là nhiễm mỡ nặng. Mức độ gan nhiễm mỡ cũng phụ thuộc vào bệnh chính gây ra và việc tuân thủ chế độ điều trị bệnh.

Gan nhiễm mỡ không phải là một bệnh mà chỉ là biểu hiện lâm sàng của nhiều bệnh lý khác nhau. Do đó muốn điều trị gan nhiễm mỡ thì phải điều trị bệnh chính gây ra gan nhiễm mỡ và không có loại thuốc đặc hiệu nào có thể chữa khỏi tình trạng này nếu như không điều trị nguyên nhân.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến gan nhiễm mỡ như béo phì, tiểu đường, tăng lipid máu, nghiện rượu, viêm gan siêu vi, do sử dụng một số thuốc như corticoid, tamoxiphen, amiodarone… Đặc biệt, khoảng 70% bệnh nhân gan nhiễm mỡ là do béo phì.

Béo phì

Gan nhiễm mỡ thường gặp ở bệnh nhân béo phì và mức độ nhiễm mỡ cũng liên quan đến mức độ béo phì, đặc biệt là béo bụng. Có 80% đến 90% bệnh nhân béo phì bị gan nhiễm mỡ. Nếu béo phì nặng thì mức độ gan nhiễm mỡ cũng nặng hơn và lâu ngày sẽ có khả năng đưa đến viêm gan thoái hóa mỡ và cuối cùng có thể tiến triển thành xơ gan.

Vì vậy để điều trị gan nhiễm mỡ cho người béo phì thì điều quan trọng là phải thực hiện chương trình giảm cân thích hợp. Cụ thể là không chỉ giảm ăn nhiều chất béo, mà cần giảm ăn các loại thực phẩm có nhiều chất bột đường, nước ngọt vì chất bột đường nếu dư thừa cũng sẽ chuyển hoá thành mỡ dự trữ ở bụng và trong nội tạng như gan, tim...

Tiểu đường

Gan nhiễm mỡ ít phổ biến ở bệnh nhân tiểu đường type I, nhưng rất thường gặp ở bệnh nhân tiểu đường type II do có sự rối loạn về chuyển hoá chất béo. Ước tính 50% bệnh nhân tiểu đường type II bị gan nhiễm mỡ.

Nếu bệnh nhân tiểu đường mà béo phì thì mức độ bị gan nhiễm mỡ càng cao và dễ có nguy cơ dẫn đến xơ gan. Vì vậy điều trị tốt bệnh tiểu đường, ổn định đường huyết, thực hiện tốt chương trình giảm cân hợp lý là điều quan trọng hàng đầu để cải thiện tình trạng gan nhiễm mỡ ở người bệnh tiểu đường.

Tăng mỡ máu

Tăng mỡ máu hay tăng lipid máu (bao gồm tăng triglyceride máu, tăng cholesterol máu hoặc cả hai) cũng thường kèm theo gan nhiễm mỡ với tỷ lệ tương đối cao.

Điều trị chứng tăng mỡ máu bằng chế độ ăn hạn chế chất béo, bớt ăn thịt, tăng cường ăn cá (hoặc uống thêm dầu cá omega 3), ăn nhiều rau xanh, đậu hạt, trái cây, ăn ít ngọt, hạn chế rượu bia (không uống quá 2 lon mỗi ngày đối với nam và một lon đối với nữ) vì trong bia tuy không có chất béo nhưng chúng có nhiều năng lượng rỗng và phần năng lương dư thừa này sẽ chuyển hóa thành mỡ đọng lại ở bụng được gọi là mỡ bụng.

Việc thực hiện tốt chế độ ăn hợp lý mà chưa cần dùng đến thuốc để giảm mỡ máu cũng góp phần cải thiện tình trạng gan nhiễm mỡ.

 

Một nghiên cứu từ năm 1980 đến 2012 đối với 72.484 phụ nữ được xuất bản trên tạp chí Tim mạch Mỹ cho biết, những người thừa cân béo phì lúc trẻ có liên quan đến tăng nguy cơ đột tử do bệnh tim sau này, kể cả những người giảm cân sau đó. GS.Stephanie Chiuve, tại Trường Y Harvard nói rằng, điều quan trọng là phải duy trì trọng lượng khỏe mạnh suốt tuổi trưởng thành để giảm thiểu nguy cơ đột tử do bệnh tim.

Những người tham gia trên cung cấp về chiều cao, cân nặng lúc bắt đầu nghiên cứu khi họ ở tuổi 18. Nghiên cứu đã xem xét mối quan hệ giữa chỉ số cơ thể (BMI) với tăng cân và nguy cơ đột tử do bệnh tim, mạch vành và nhồi máu cơ tim không tử vong. Trong 32 năm theo dõi, các nhà nghiên cứu ghi nhận 445 trường hợp đột tử do bệnh tim; 1.286 trường hợp tử vong do bệnh mạch vành và 2.272 trường hợp đau tim không tử vong. Những phụ nữ có chỉ số BMI cao hơn trong tuổi trưởng thành có nguy cơ đột tử do tim. Những phụ nữ thừa cân (BMI 25-30) và béo phì (BMI 30 hoặc cao hơn) tương ứng với nguy cơ đột tử cao hơn từ 1,5-2 lần so với người có chỉ số cân nặng bình thường (BMI 23). Những phụ nữ thừa cân hoặc béo phì ở thời điểm bắt đầu nghiên cứu (18 tuổi) có nguy cơ đột tử do bệnh tim cao trong toàn bộ quá trình nghiên cứu.

(Theo Science Daily, 28/11/2015)

 

Thói quen tập thể dục sẽ giúp ích trong việc điều trị bệnh gan nhiễm mỡ. Hãy tập thể dục ít nhất 4 lần/tuần. Có thể thực hiện các bài thể dục từ đơn giản như đi bộ, bơi, làm vườn cho đến việc luyện tập những bộ môn thể thao yêu thích (chế độ luyện tập phải phù hợp với tình trạng sức khỏe từng người). Tuyệt đối kiêng cử uống rượu.

Nếu đang bị gan nhiễm mỡ thì hãy nhớ rằng đừng vì thế mà cảm thấy bi quan trong cuộc sống. Người bệnh hoàn toàn có thể đảo ngược lại tình hình bằng việc duy trì chế độ ăn uống hợp lý, luyện tập thể dục thể thao và tránh xa bia rượu để giúp cơ thể có được sức khỏe tốt và đẩy lùi căn bệnh này.

ThS - BS Đinh Tấn Tài

 

Máu nhiễm mỡ còn được gọi là rối loạn chuyển hóa lipid máu hay mỡ máu cao. Bình thường trong máu có một tỷ lệ mỡ nhất định, được đánh giá bằng chỉ số xét nghiệm cholesterol, triglycerid… Nếu các chỉ số này cao hơn mức cho phép thì gọi là mỡ máu cao. Trong đó, cholesterol cao là chỉ số đặc trưng của bệnh.


Đặc trị bệnh máu nhiễm mỡ.
Cholesterol trong máu được tạo thành từ một nhóm các chất béo cần thiết cho cơ thể. Những chất béo này được sản xuất trong gan để ổn định màng tế bào và làm cho chúng thấm các chất dinh dưỡng.

Khi lượng cholesterol trong máu vượt quá mức bình thường, bệnh nhân có thể có nguy cơ phát triển xơ vữa động mạch bệnh, làm tăng huyết áp, tắc nghẽn mạch máu đặc biệt mạch máu ở não và mạch vành, làm tăng nguy cơ suy tim, đột quỵ về sau.

Máu nhiễm mỡ thực chất là bệnh rối loạn chuyển hóa Lipid máu. Lipid là một trong 3 chất dinh dưỡng chính của cơ thể bao gồm: Lipid (mỡ), Glucid (chất bột đường) và protein (chất đạm).

Nguyên nhân
Nguyên nhân gây bệnh máu nhiễm mỡ chủ yếu do ăn uống không điều độ, ăn nhiều đạm động vật, chất béo bão hòa, nhiều đường bột, ăn ít hoa quả và lười vận động.

Bên cạnh đó, còn có do di truyền, yếu tố gia đình...

Biểu hiện bệnh ở người trẻ thường thầm kín, hầu như không có triệu chứng. Nhiều người chỉ vô tình phát hiện ra bệnh khi khám sức khỏe định kỳ hoặc thấy huyết áp cao, đau đầu thì đi làm thêm xét nghiệm máu thì đã thấy bị mỡ máu cao. Ở người già thì biểu hiện rõ ràng hơn, có đến 90% là tăng huyết áp, đái tháo đường đi kèm với tăng mỡ máu.

Trong khi đó, nếu phát hiện sớm, có người chỉ cần chỉnh chế độ ăn uống và tập thể dục thường xuyên là tỷ lệ mỡ trong máu gần như trở lại bình thường. Trường hợp không đáp ứng được thì dùng thuốc điều chỉnh. Đây là cả một quá trình lâu dài, vì còn tùy thuộc vào độ nhạy của thuốc, kiêng khem của từng người và không có một liều nhất định

 

Cùng xem bạn có thật sự béo hay gầy như mình vẫn lầm tưởng không nhé!
Có phải mỗi khi bước lên cân bạn thường “nín thở” xem xem mình tăng hay giảm bao nhiêu kg? Thực chất việc bạn nặng bao nhiêu không quyết định tạng người béo hay gầy. Một cơ thể khỏe đẹp phải có được tỉ lệ cân đối giữa chiều cao và cân nặng, cũng như giữa các số đo ngực, eo… Thử check nhanh cách đo cơ thể sau để biết mình có đang sở hữu dáng vóc chuẩn không nhé!
“Tỉ lệ vàng” giữa cân nặng và chiều cao
Cách dễ nhất để xác định độ béo, gầy chính là tương quan giữa chiều cao và cân nặng. Không phải cứ càng nhẹ cân càng tốt, mà khối lượng cơ thể của bạn cũng phải tương ứng với chiều cao nữa.
Nếu bạn là nữ, hãy tham khảo bảng sau:


Nếu bạn là nam, hãy tham khảo bảng sau:


Thế nào là thân hình đồng hồ cát “đúng chuẩn”
Đối với các bạn nữ, sở hữu 3 vòng “đâu ra đó” luôn là ước mơ và mục tiêu phấn đấu. Tuy nhiên, nếu bạn không có số đo 90-60-90 thì cũng đừng buồn nhé, vì ba vòng được xem là đẹp và cân đối khi có số đo phù hợp với khổ người của bạn cơ. Hãy đo chiều cao của chính mình và thử quy chiếu với công thức sau:

 

Chế độ ăn của người bệnh gan nhiễm mỡ là chất bột đường theo nhu cầu, chất đạm vừa đủ, giảm chất béo và tăng cường rau trái.
Các loại thực phẩm như cơm, bún, mì, phở, bánh mì nên ăn ít thì tốt hơn là ăn thừa vì sẽ làm dư năng lượng, càng làm tăng mỡ trong cơ thể và trong gan.

Gan là cơ quan rất quan trọng của cơ thể với nhiệm vụ tiết ra mật giúp hấp thu chất béo và vitamin A, D, E, K. Gan cũng là nơi sản xuất ra các chất dinh dưỡng giúp cấu trúc cơ thể (protein, lipid, glucid) tạo ra các loại men tiêu hóa, men chuyển hóa, các yếu tố đông máu, các nội tiết tố, và là cơ quan giải độc đặc biệt quan trọng của cơ thể.

Gan chuyển hóa các chất độc thành những chất không độc để thải ra ngoài theo phân và nước tiểu (rượu, thuốc lá, chất hóa học, các chất thải trong quá trình chuyển hóa của cơ thể như nitơ...).




Gan nhiễm mỡ là khi lượng mỡ trong gan chiếm trên 5% trọng lượng gan. Thường đây là một chẩn đoán trên siêu âm bụng tổng quát và các bác sĩ dựa vào nhiều yếu tố gợi ý thêm như thừa cân, béo phì, tăng mỡ máu, dấu hiệu xơ gan.


Các yếu tố nguy cơ của gan nhiễm mỡ là béo phì, đái tháo đường type 2 (thường gặp ở người lớn tuổi), nghiện rượu, thuốc lá, sử dụng nội tiết tố thay thế, thuốc steroid, người có chế độ ăn nhiều năng lượng, nhiều mỡ hoặc quá ít đạm.

Khi chẩn đoán gan nhiễm mỡ, cần được bác sĩ dinh dưỡng hoặc bác sĩ nội tổng quát khám để kiểm tra thêm những yếu tố hay bệnh lý liên quan như mỡ máu, chức năng gan, huyết áp, đái tháo đường, từ đó điều trị đúng mức. Người bệnh cần phải giảm cân nếu thừa cân, hạn chế năng lượng dư thừa, hạn chế chất béo (vẫn ăn cá, dầu thực vật vì có chất béo tốt), ăn đạm vừa phải, tăng rau củ, trái cây, ổn định đường huyết, gia tăng vận động cơ thể.

 

Máu nhiễm mỡ là chứng bệnh nguy hiểm và ngày càng phổ biến. Để kiểm soát tình trạng sức khỏe, những người mắc bệnh này cần lưu ý chế độ dinh dưỡng.

1. Thực phẩm giàu chất béo bão hòa
Theo Webmd, bơ, thịt xông khói, mỡ lợn, dầu cọ, dầu dừa... là những thực phẩm giàu chất béo bão hòa, dễ làm tăng tăng lượng cholesterol máu. Thay vào đó, bạn nên sử dụng bơ thực vật mềm.

2. Thịt

Thịt lợn, gà và các sản phẩm của chúng như xúc xích, thịt xông khói... chứa nhiều chất béo, cholesterol xấu nên tác động không tốt cho người bị máu nhiễm mỡ. Bạn chỉ nên tiêu thụ khoảng 140 g thịt mỗi ngày.

3. Đồ ăn chiên

Những món ăn được chiên với nhiều dầu, mỡ thường chứa nhiều chất béo. Nếu sử dụng nhiều, mỡ trong máu bạn có thể tiếp tục tăng cao. Vì thế, bạn nên hạn chế tối đa món ăn chế biến theo dạng trên, thay thế bằng các đồ ăn chế biến theo cách hầm, luộc hoặc hấp.

4. Thực phẩm có đường

Đường là nguyên nhân gây tăng cân, béo phì, đặc biệt là những loại đường đơn như sucrose, fructose, mật ong, đường tinh luyện. Vì thế trong chế độ ăn uống, người mỡ máu cao nên giảm lượng đường và các sản phẩm chứa nhiều đường như bánh ngọt, kẹo, kem, sữa chua...

Bệnh nhân mỡ nhiễm máu nên ăn gì?

Rau củ và trái cây: Theo Livestrong, các nhóm thực phẩm trái cây và rau củ giúp giảm nồng độ chất béo và cholesterol trong máu. Chúng rất giàu chất xơ và các vitamin thiết yếu hỗ trợ loại bỏ chất béo nguy hiểm ảnh hưởng đến máu và cơ thể.

Thực phẩm giàu protein như ức gà không da, cá có mức độ cholesterol thấp, giảm nguy cơ tăng mỡ máu ở người bệnh.

Thực phẩm giàu chất xơ như các loại đậu, lúa mạch, gạo lức... làm giảm lượng chất béo, cholesterol được hấp thụ vào cơ thể, đồng thời sản sinh các cholesterol có lợi cho sức khỏe, tăng cường miễn dịch.

 

MEN GAN CAO NÊN ĂN GI ?
Gan đảm nhận nhiều chức năng vô cùng quan trọng trong cơ thể người : tiêu hóa, chuyển hóa, giải độc và đông máu. Sỡ dĩ gan có thể đảm nhận nhiều vai trò như vậy là nhờ ở gan có một hệ enzym (men) đa dạng và phức tạp, mỗi loại enzyme (men) đặc hiệu cho 1 vai trò nào đó. Enzyme gan là một loại protein giúp thúc đẩy một phản ứng sinh hóa đặc hiệu nào đó. Tăng men gan là một dấu hiệu của sự rối loạn ở gan và cần được theo dõi điều trị. Có thể là việc dùng thuốc hay 1 bệnh nào đó cũng gây nên triệu chứng tăng men gan

“Làm sạch gan”
Có nghĩa là ăn uống để cân bằng lượng men gan và bảo vệ chức năng gan. Hãy giảm các loại thức ăn đóng hộp có chứa nhiều đường như nước ngọt, bánh mì trắng, bánh ngọt. Hạn chế lượng chất béo bão hòa từ các món chiên xào, dầu mỡ động vật … cũng giúp công việc của gan được “nhẹ nhàng” hơn.


Tỏi – chứa nhiều chất chống oxi hóa tên là Allicin giúp giảm lượng chất độc hại tích tụ trong gan

Tăng lượng chất xơ trong bữa ăn và đừng quên dùng Tỏi – chứa nhiều chất chống oxi hóa tên là Allicin giúp giảm lượng chất độc hại tích tụ trong gan. Những món ăn chứa nhiều vitamin B như trứng, bông cải, rau bina rất có lợi cho một lá gan khỏe. Nên uống nhiều nước để giúp dễ tống chất độc ra khỏi gan.

Tránh xa thức ăn “độc”
Gan được xem như là màng lọc chất độc cho cơ thể. Mỗi phút, lượng máu được lọc qua gan là 1.4 lít. Nếu trong máu chứa nhiều chất kháng sinh và hormone sẽ khiến gan phải làm việc “cực nhọc” hơn để lọc các độc tố đó ra khỏi máu. Để giảm tải cho gan, nên quan tâm kĩ đến nguồn gốc các loại thực phẩm mà bạn sử dụng. Các chất kháng sinh thường được thêm vào trong thức ăn chăn nuôi gà, heo, bò nên các loại thịt này , thậm chí cả sữa, cũng chứa hàm lượng kháng sinh rất cao. Sữa đậu nành là 1 giải pháp thay thế an toàn mà lại bổ dưỡng.


Hãy uống nước ép
Nước ép trái cây vừa giúp giữ dáng lại còn có tác dụng tăng cường sức khỏe cho gan vì tác động giải độc hỗ trợ cho chức năng gan. Nước ép chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxi hóa – làm giảm nguy cơ viêm nhiễm ở gan và tăng sức đề kháng cho gan. Nước ép táo là 1 ví dụ điển hình, chứa nhiều pectin nên giúp loại bỏ các kim loại nặng trong đường ruột và gan. Nước ép dưa leo lại tạo ra sự cân bằng pH nội sinh và giúp thanh lọc thân nhiệt.

 

Theo một nghiên cứu của các chuyên gia y khoa vào năm 2013, trẻ dưới 5 tuổi trên toàn quốc có tỷ lệ thừa cân béo phì là 4%.

Tại một số Thành phố lớn ở Việt Nam, tỷ lệ này thậm chí còn cao hơn mức trung bình của các nước châu Á và các nước đang phát triển. Cá biệt có địa phương mức béo phì lên đến con số 12%. Nghĩa là cứ 100 trẻ thì có đến 12 trẻ thừa cân béo phì.

Thừa cân béo phì ở trẻ em, điều cần quan tâm

Chế độ dinh dưỡng không hợp lý, sinh hoạt không điều độ... dẫn đến nguy cơ béo phì ở trẻ. Nếu câu chuyện chỉ dừng lại ở việc béo phì thì có lẽ điều đó không quá nặng nề. Tuy nhiên, đây cũng chính là khởi đầu cho chuỗi ngày khó khăn về sức khỏe của các em.

Chất béo không chỉ đơn thuần dư thừa bên dưới lớp da mà còn hiện diện xung quanh cơ quan nội tạng. Điều này dẫn đến nhiều hệ lụy và biến chứng khác, trong đó có vấn đề về gan nhiễm mỡ không do rượu hay còn gọi là NAFLD. Ở trẻ nhỏ, gan nhiễm mỡ bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân như lao phổi, viêm xương tủy, tiêu chảy mạn tính, các bệnh về chuyển hóa, ngộ độc thuốc, bệnh di truyền... trong đó béo phì là nguyên nhân quan trọng và phổ biến nhất.

Với bề dày trên 20 năm kinh nghiệm trong ngành y về lĩnh vực Nội tiêu hóa – Gan mật, BS.CK2 Trần Ánh Tuyết, Phòng khám Đa khoa Quốc tế Yersin, cảm thấy rất quan tâm và lo ngại về các trường hợp gan nhiễm mỡ ở trẻ em dư cân được phát hiện khi kiểm tra sức khỏe.

Chia sẻ về trường hợp bệnh nhân mới đây, BS Ánh Tuyết cho biết một bé trai 12 tuổi tình cờ được phụ huynh đưa đến kiểm tra sức khỏe tại phòng khám. Kết quả ghi nhận bé cân nặng đến 62kg, qua siêu âm, BS phát hiện bé bị gan nhiễm mỡ ở mức độ ba. Đây là mức độ gan nhiễm mỡ cao nhất và ở giai đoạn nguy hiểm nhất trong ba giai đoạn nhiễm mỡ của gan. Ngoài ra, các chỉ số xét nghiệm men gan của bé tăng gấp bốn lần so với bình thường, kèm theo đó là tăng cholesterol và triglyceride. Do vậy với những trẻ béo phì, các bậc phụ huynh cần quan tâm và cho các em kiểm tra, xét nghiệm gan, nhằm phát hiện tình trạng gan nhiễm mỡ để theo dõi điều trị sớm.


BS.CK2 Trần Ánh Tuyết, Phòng khám Đa khoa Quốc tế Yersin

Trẻ thừa cân béo phì: cần chẩn đoán bệnh sớm

Những bé trong tình trạng béo phì thường có chế độ ăn nhiều chất béo, đồ ngọt. Ngoài ra, việc học hành căng thẳng hoặc nhiều phụ huynh không chú ý cho bé tham gia hoạt động thể chất dễ dẫn tới tình trạng cơ thể lười vận động. Điều đó khiến gan hoạt động quá công suất, không kịp chuyển hóa hết chất béo. Tình trạng này tích tụ mỗi ngày khiến mô mỡ không được đốt cháy nên mỡ càng tích tụ trong gan, gây ra gan nhiễm mỡ.

Gan nhiễm mỡ khởi đầu đa phần không có triệu chứng rõ rệt và phần lớn đều được phát hiện tình cờ qua siêu âm khi kiếm tra sức khoẻ. Một khi sự tích tụ mỡ khá nhiều trong gan người bệnh sẽ cảm thấy nặng tức vùng dưới sườn bên phải. Nếu không được phát hiện sớm để điều chỉnh sẽ có một số triệu chứng: mệt mỏi; ăn không ngon; buồn nôn hoặc ói mửa; giảm hoặc khó tăng cân; đau bụng hoặc sưng bụng; lòng trắng và da ngã vàng; chảy máu cam... Theo BS Tuyết, chẩn đoán sớm bệnh viêm gan nhiễm mỡ là việc làm rất quan trọng. NAFLD có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào, đặc biệt bệnh đang có xu hướng trẻ hóa và xuất hiện ngày càng nhiều ở nhóm đối tượng trẻ em.

Do vậy, cần chú ý phòng ngừa gan nhiễm mỡ cho trẻ em thông qua chế độ dinh dưỡng hợp lý và khoa học. Để biết bé có mắc bệnh hay không và mức độ tổn thương gan thế nào, các xét nghiệm có thể được thực hiện như xét nghiệm máu, men gan AST, ALT cùng một số xét nghiệm khác như siêu âm gan để xác định các bất thường khác ở gan. Với các trẻ đã thừa cân, bố mẹ cần giúp bé duy trì một trọng lượng phù hợp và tập thể dục thường xuyên.

 

Mỡ máu cao - Người gầy cũng mắc
Hầu hết mọi người đều nghĩ rằng chỉ có người béo phì mới bị mỡ máu cao. Thực tế cho thấy bệnh này còn hay gặp ở người gầy và ngày càng có xu hướng trẻ hóa.

Mỡ máu cao đe dọa sức khỏe

Mỡ máu cao hay còn gọi là rối loạn mỡ máu, tăng cholesterol trong máu. Đây là bệnh lý khá phổ biến có liên quan tới nhiều yếu tố như di truyền, chế độ ăn uống, sinh hoạt chưa khoa học…

Do chất lượng cuộc sống ngày càng nâng cao, chế độ ăn uống theo lối “công nghiệp hóa” đã làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Bên cạnh đó, chế độ sinh hoạt không khoa học, lười vận động, nghiện bia rượu, thuốc lá, quá trình làm việc căng thẳng, bận rộn, không có chế độ nghỉ ngơi hợp lý gây stress, dẫn đến rối loạn chuyển hóa các chất trong cơ thể. Lúc này lượng mỡ tích tụ không được chuyển hóa hết thành năng lượng, lâu ngày sẽ dẫn tới mỡ máu cao.


Bệnh mỡ máu cao làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về tim mạch
Bệnh mỡ máu cao nếu không được phát hiện và kiểm soát, điều trị sớm có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch như: cao huyết áp, xơ vữa động mạch, bệnh mạch vành, nhồi máu cơ tim; ngoài ra người bị mỡ máu cao còn có nguy cơ: viêm tụy, tiểu đường type 2, bệnh gan ... ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe.

Cứ 10 người mỡ máu cao có 5 người gầy yếu

Anh Quân (43 tuổi, Ba Đình, HN) vừa đi khám sức khỏe và được chẩn đoán mắc mỡ máu cao. Anh chia sẻ: “Tôi rất bất ngờ với kết quả thăm khám này bởi tôi cứ nghĩ chỉ người béo phì mới nhiều mỡ trong máu. Mọi người hay chê tôi là “con hạc” vậy mà tôi cũng bị mỡ máu cao”.

Giống với trường hợp của anh Quân, chị Nga (39 tuổi, Cầu Giấy, HN) cao 1m63, cân nặng 45 kg thuộc tuýp người gầy nhưng cũng được kết luận bị máu nhiễm mỡ. Trước đó chị thường xuyên cảm thấy hoa mắt, chóng mặt. Cứ nghĩ do làm việc quá sức nhưng đi khám thì được chẩn đoán có thể do mỡ máu cao dẫn tới tăng huyết áp.

Theo các chuyên gia y tế, bệnh mỡ máu cao thường không có triệu chứng cụ thể. Bệnh chỉ được phát hiện khi tiến hành khám sức khỏe định kỳ. Theo nghiên cứu, trong 10 người bị mỡ máu cao thì có tới 5 người thể trạng gầy yếu cũng mắc bệnh.

Lý giải về điều này, các bác sĩ cho rằng: Gầy, mỡ trong máu là các thông số độc lập với nhau. Trong đó, cholesterol cao là chỉ số đặc trưng của bệnh mỡ máu. Cholesterol trong cơ thể được hình thành từ 2 nguồn: 20% đến từ thực phẩm chứa cholesterol từ bên ngoài và 80% còn lại là do cơ thể tự tổng hợp. Chính vì thế, một số người mặc dù có chế độ ăn hợp lý, cơ thể không thừa cân, thậm chí là gầy nhưng receptor tế bào (cổng tiếp nhận) suy yếu không chịu tiếp nhận đưa cholesterol vào các mô và cơ quan thì vẫn bị rối loạn mỡ máu.

Bệnh hay gặp ở người gầy còn do cơ thể thiếu một số chất cần thiết để thanh lọc bớt mỡ thừa trong cơ thể. Cộng với thói quen lười vận động sẽ khiến mỡ tích tụ lại mà không thể chuyển hóa hết, axit béo đi vào máu nhiều gây máu nhiễm mỡ.


Người gầy dễ mắc mỡ máu cao do chế độ ăn uống, sinh hoạt không phù hợp
Kiểm soát mỡ máu từ việc khám sức khỏe định kỳ

Hiện nay, cách tốt nhất để biết được mình có mắc bệnh mỡ máu cao hay không cần phải tiến hành xét nghiệm máu để đánh giá mức độ mỡ trong máu.



Khám sức khỏe định kỳ giúp kiểm soát và phòng tránh mỡ máu cao
Các bác sĩ khuyên rằng: Để phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh cần kiểm soát lượng mỡ trong máu bằng cách thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt hàng ngày.

Cần ăn giảm lượng mỡ, tránh các thực phẩm béo, nhiều dầu mỡ, chế biến sẵn, thực phẩm chứa nhiều đạm như phủ tạng động vật. Thay vào đó nên ăn nhiều rau xanh, củ quả, uống nhiều nước.

Tăng cường vận động, thể dục thể thao hợp lý, hạn chế rượu bia, thuốc lá, căng thẳng, stress…

 

1. Gan nhiễm mỡ độ 1 là gì?
– Gan nhiễm mỡ độ 1 là giai đoạn đầu tiên của bệnh gan nhiễm mỡ. Do là giai đoạn đầu nên gan nhiễm mỡ độ 1 có thể được xem là loại gan nhiễm mỡ nhẹ nhất và dễ chữa nhất so với gan nhiễm mỡ độ 2, 3 và 4. Bằng các xét nghiệm y học khi đi khám các bác sĩ chuyên môn sẽ xác định xem bạn thuộc loại gan nhiễm mỡ độ mấy dựa trên mức độ nhiễm mỡ của gan. Nếu được xác định là bạn đã bị gan nhiễm mỡ độ 1 thì cũng không nên quá lo lắng vì bạn đã phát hiện kịp thời trước khi nó chuyển sang các độ tiếp theo. Với độ 1 bạn có thể dễ chữa hơn rất nhiều và không có nguy hiểm gì đến tính mạng. Nhưng đừng vì thế mà bạn chủ quan.



– Do bệnh phát triển khá âm thầm và không có những triệu chứng rõ rệt nên việc phát hiện bệnh là rất khó nếu không đi xét nghiệm. Và chính vì điều đó mà qua thời gian bệnh càng trở nên nặng hơn và dẫn đến xơ gan, ung thư gan thì đã quá muộn.

2. Bệnh gan nhiễm mỡ độ 1 có nguy hiểm không?
– Nếu nói đến mức độ nguy hiểm thì gan nhiễm mỡ độ 1 có thể nói là ít nguy hiểm nhất. Do đây mới là giai đoạn đầu củabệnh gan nhiễm mỡ nên như đã nói ở trên thì bạn không cần phải lo lắng quá với mức độ bệnh như thế này. Chỉ cần thường xuyên đi khám bệnh, ăn uống điều độ và kết hợp điều trị kịp thời bạn sẽ nhanh xóa bỏ căn bệnh này ra khỏi cơ thể.



– Hầu hết những người bị gan nhiễm mỡkhi phát hiện ra bệnh thì đều mới chỉ ở độ 1, nghĩ là các bạn đã phát hiện bệnh kịp thời rồi đó. Việc tiếp theo chỉ là chọn cho mình 1 sản phẩm thuốc có hiệu quả để sử dụng mà thôi. Đừng chủ quan vì thấy chưa có nguy hiểm gì với mức độ này nhé! Khá nhiều người không quan tâm đến sức khỏe, ít đi khám thường xuyên dẫn đến không phát hiện bệnh kịp thời hay dù biết bệnh nhưng do thiếu hiểu biết mà không tìm cách điều trị dẫn đến mức độ càng ngày càng nghiêm trọng khiến mức độ tổn thương gan tăng dần và dẫn đến không thể điều trị được nữa do gan bị phá hoại vô cùng nghiêm trọng.

3. Phòng tránh và điều trị bệnh gan nhiễm mỡ độ 1
Do gan nhiễm mỡ là căn bệnh mãn tính. Xuất hiện do chế độ ăn uống, vận động, sinh hoạt không điều độ của con người gây ra nên chính vì thế để có thể chữa được tận gốc căn bệnh này hiện chưa có loại thuốc nào đặc trị được nếu như chúng ta không biết quan tâm và chăm sóc đến sức khỏe của bản thân.

Chính vì thế để điều trị được gan nhiễm mỡ các bạn cần kết hợp việc sử dụng thuốc và nhớ tuân thủ các lời khuyên sau đây:

• Thường xuyên đi khám để theo dõi tình trạng đường huyết, mỡ trong máu, gan nhiễm mỡ độ 1…
• Hạn chế hoặc bỏ hẳn việc sử dụng rượu bia
• Chịu khó vận động, tập thể dục thể thao hàng ngày
• Tránh xa những loại thức ăn nhanh, đồ chiên xào
• Giảm bớt việc sử dụng các loại nội tạng động vật (gan, cật của heo, gà, vịt, bò…) và lòng đỏ trứng
• Nên sử dụng nhiều các loại rau xanh và củ quả, đậu trong các bữa ăn