Xét Nghiệm Axit Uric Để Làm Gì? Những Điều Cần Biết Để Bảo Vệ Sức Khỏe

Xét nghiệm axit uric để làm gì là câu hỏi mà nhiều người đặt ra khi được bác sĩ chỉ định thực hiện loại xét nghiệm này. Đây là một trong những xét nghiệm sinh hóa quan trọng, giúp phát hiện sớm nguy cơ mắc bệnh gout, bệnh thận và các rối loạn chuyển hóa khác. Vậy cụ thể xét nghiệm axit uric có vai trò gì? Khi nào nên xét nghiệm? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp toàn diện cho bạn.

Axit uric là gì?
Axit uric là một chất thải được tạo ra khi cơ thể phân hủy purin – hợp chất có trong nhiều loại thực phẩm như thịt đỏ, hải sản, nội tạng động vật... Bình thường, axit uric được hòa tan trong máu, sau đó được thận lọc và đào thải qua nước tiểu. Tuy nhiên, nếu nồng độ axit uric trong máu tăng cao (tình trạng gọi là tăng axit uric máu), chúng sẽ kết tinh thành tinh thể urat tại các khớp hoặc mô, gây ra các cơn đau đặc trưng của bệnh gout.

Xét nghiệm axit uric để làm gì?
Xét nghiệm axit uric để làm gì? Đây là một xét nghiệm máu hoặc nước tiểu nhằm đo lường nồng độ axit uric trong cơ thể. Mục đích chính của xét nghiệm này bao gồm:

1. Chẩn đoán bệnh gout
Một trong những lý do phổ biến nhất để thực hiện xét nghiệm axit uric là chẩn đoán bệnh gout. Khi nồng độ axit uric tăng cao, nguy cơ hình thành tinh thể urat tại các khớp cũng tăng theo. Nếu bạn thường xuyên đau nhức các khớp, đặc biệt là khớp ngón chân cái, khớp gối, xét nghiệm này sẽ giúp bác sĩ xác định liệu bạn có đang bị gout hay không.

2. Theo dõi hiệu quả điều trị gout
Đối với những người đã được chẩn đoán mắc bệnh gout, xét nghiệm axit uric giúp theo dõi mức độ hiệu quả của thuốc điều trị. Bằng cách đánh giá sự thay đổi nồng độ axit uric trong máu sau một thời gian điều trị, bác sĩ có thể điều chỉnh liều lượng thuốc phù hợp hơn.

3. Phát hiện sớm nguy cơ bệnh thận
Khi thận hoạt động kém hiệu quả, khả năng lọc axit uric khỏi máu sẽ giảm, dẫn đến tăng axit uric máu. Do đó, xét nghiệm axit uric cũng có thể được sử dụng để kiểm tra chức năng thận, phát hiện sớm các rối loạn thận như suy thận mạn tính hoặc sỏi thận do urat.

4. Hỗ trợ chẩn đoán rối loạn chuyển hóa
Nồng độ axit uric cao cũng liên quan đến một số hội chứng chuyển hóa như béo phì, tăng huyết áp, tiểu đường type 2. Xét nghiệm này giúp bác sĩ đánh giá tổng quát tình trạng chuyển hóa của bệnh nhân, từ đó đưa ra hướng điều trị phù hợp.

Khi nào nên thực hiện xét nghiệm axit uric?
Bạn nên thực hiện xét nghiệm axit uric nếu thuộc một trong các nhóm sau:

• Có triệu chứng nghi ngờ mắc gout (đau khớp, sưng nóng đỏ tại một khớp).
  
  
• Có tiền sử bệnh thận hoặc đang điều trị các bệnh lý liên quan đến thận.
  
  
• Đang sử dụng thuốc hóa trị liệu hoặc thuốc lợi tiểu kéo dài.
  
  
• Có lối sống ít vận động, chế độ ăn giàu purin.
  
  
• Có các rối loạn chuyển hóa như béo phì, tăng huyết áp.
  

Cách thực hiện xét nghiệm axit uric
Có hai hình thức phổ biến:

● Xét nghiệm máu:
Bác sĩ sẽ lấy một lượng nhỏ máu từ tĩnh mạch để phân tích nồng độ axit uric. Bạn có thể cần nhịn ăn từ 4 đến 8 tiếng trước khi lấy mẫu máu.

● Xét nghiệm nước tiểu (trong 24 giờ):
Người bệnh được yêu cầu thu thập toàn bộ lượng nước tiểu trong vòng 24 giờ để đo lượng axit uric được thận bài tiết.

Giá trị bình thường của axit uric là bao nhiêu?

• Nam giới: 3.4 – 7.0 mg/dL
  
  
• Nữ giới: 2.4 – 6.0 mg/dL
  

Nếu kết quả xét nghiệm vượt ngưỡng này, bạn cần gặp bác sĩ để đánh giá nguyên nhân và lên kế hoạch điều trị cụ thể.

Làm sao để kiểm soát axit uric hiệu quả?
Dù kết quả xét nghiệm có cao hay không, bạn vẫn nên duy trì một lối sống lành mạnh để kiểm soát axit uric:

• Hạn chế thực phẩm chứa nhiều purin: thịt đỏ, hải sản, bia rượu.
  
  
• Uống nhiều nước để hỗ trợ đào thải axit uric qua đường tiểu.
  
  
• Tăng cường rau xanh, trái cây tươi và các thực phẩm giàu chất xơ.
  
  
• Giảm cân nếu bạn đang bị thừa cân, béo phì.
  
  
• Tập thể dục đều đặn.
  

Kết luận
Xét nghiệm axit uric để làm gì không chỉ đơn thuần là kiểm tra một chỉ số máu. Đây là công cụ chẩn đoán và phòng ngừa quan trọng cho các bệnh lý nghiêm trọng như gout, sỏi thận hay rối loạn chuyển hóa. Việc chủ động xét nghiệm định kỳ, kết hợp lối sống lành mạnh sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe một cách bền vững theo thời gian.