Toàn quốc: Đi Du Lịch Hà Giang Mùa Đông, Nhất Định Phải Thử Mật Ong Bạc Hà!

​

Mình đặt chân đến Hà Giang vào một buổi sáng se lạnh cuối năm. Đường từ Quản Bạ lên Đồng Văn quanh co, sương phủ trắng, xe phải bò chậm mới nhìn rõ lối. Cái lạnh vùng cao len qua lớp áo, nhưng càng đi, mình càng háo hức – vì nghe nói đây là mùa hoa bạc hà nở rộ, mùa mật ong quý nhất trong năm.

Mình cũng dùng qua nhiều loại mật ong, mình nghĩ “sau mật ong rừng thì chẳng còn loại mật ong nào hơn thế”. Nhưng người bạn ở Mèo Vạc bảo: “Cứ lên đây, ngửi thử hương bạc hà rồi sẽ hiểu.” Và đúng thật, khi xe vừa vượt qua dốc đá, hai bên đường bắt đầu hiện lên những vạt hoa nhỏ, tím nhạt như khói, bồng bềnh trong gió lạnh.

Hoa bạc hà ở vùng đá này không trồng, mà mọc tự nhiên trên các sườn núi. Chúng chỉ nở khi trời chuyển lạnh, khoảng tháng 11 đến tháng 1 âm lịch – cũng là lúc ong rừng được thả ra để lấy mật. Người dân bảo, hoa càng tím, mật càng thơm.

Mình được dẫn đến một trại ong nhỏ nép bên khe núi. Chủ trại, chú Páo, là người dân tộc Mông, quanh năm bám với ong và những triền đá bạc đầu gió. Chú cười, mời mình một thìa mật vừa quay buổi sáng. Vị ngọt không gắt, có chút mát nhẹ như ngậm bạc hà thật, rồi lan dần xuống cổ họng, ấm mà dễ chịu vô cùng.

Chú ý bảo:

“Mật ong bạc hà Mèo Vạc khác mật rừng chỗ ấy đấy, uống vào không thấy khé cổ đâu nhé. Mùa này mà lạnh sâu, hoa nở đều, thì mật trong và thơm lắm.”

Mình tò mò nhìn những cầu ong vàng óng trong thùng gỗ, từng giọt mật rơi xuống chậm rãi. Mùi thơm thoang thoảng giữa không khí lạnh, vừa thanh vừa ngọt. Lúc ấy, mình hiểu vì sao người ta gọi thứ mật này là “vàng lỏng của cao nguyên đá”.

Tối đến, mình ở lại một homestay nhỏ. Trời rét cắt da, bên ngoài gió rít qua vách gỗ, nhưng trong bếp lửa bập bùng, cả nhà quây quần bên ấm trà pha mật ong. Cái ấm lan ra nhanh, mùi thơm phảng phất khắp gian nhà. Mình hỏi cách giữ mật cho lâu, cô chủ cười bảo:

“Mật này, em cứ để thoải mái nhé. Ở đây lạnh thế này mà nó không đóng đường thì về dưới xuôi sao đóng đường được. Bọn chị chỉ đổ vào chum sành, để góc bếp là giữ được cả năm.”

Sau hôm đó, mình bắt đầu tìm hiểu thêm. Hóa ra mật ong bạc hà không chỉ là đặc sản mà còn được nghiên cứu về giá trị dinh dưỡng và hoạt chất kháng khuẩn tự nhiên. Trước đó mình cũng đã đọc một bài viết khá hay về loại mật ong này mình cũng chưa tin nắm. Nhưng giờ thì mình đã hiểu và tin dùng loại mật này. Bạn có thể xem bài viết “Vì sao mật ong bạc hà Mèo Vạc Hà Giang lại được giới sành săn lùng?” để biết và cảm nhận.

Trên đường về xuôi, mình mua một chai mật ong nhỏ từ chú Páo. Không phải vì muốn làm quà, mà đơn giản để giữ lại chút “hương gió núi”. Mỗi lần mở nắp, mùi bạc hà nhẹ nhàng lại gợi nhớ khung cảnh sương giăng khắp đá tai mèo, tiếng ong vo ve giữa những triền hoa tím.

​

Vài điều mình học được về mật ong bạc hà thật:

• Màu sắc: vàng sáng pha ánh xanh, càng để lâu càng đậm chứ không đục.
• Hương: thơm mát, dịu nhẹ, không gắt.
  
• Vị: ngọt thanh, có chút the và cảm giác mát cổ họng.
  
• Độ sánh: vừa phải, không kết tinh hay đóng đường.
  
• Thời vụ: chỉ có duy nhất trong mùa hoa bạc hà, khoảng tháng 11 đến tháng 1 ở các vùng Mèo Vạc, Đồng Văn, Yên Minh.

Một người dân còn dặn mình: “Nếu mật đặc bất thường hay có mùi lạ, có thể là mật pha hoặc lấy sai vụ.” Câu nói ấy làm mình nhớ mãi, vì nó cho thấy người vùng này quý mật không chỉ vì giá trị bán, mà vì họ coi đó là món quà của trời đất.

Nếu bạn yêu thiên nhiên và muốn hiểu thêm về hành trình của giọt mật này, có thể ghé xem thêm thông tin ở đây: https://nongsansach24.vn/mat-ong-bac-ha-ha-giang/
Còn nếu có dịp đến Hà Giang mùa đông, nhất định hãy thử một lần nếm mật ong bạc hà ngay tại nơi nó được sinh ra. Không chỉ để thưởng vị ngọt, mà để cảm nhận sự sống mạnh mẽ giữa vùng đá xám – nơi con ong, bông hoa và con người cùng tạo nên một thứ tinh túy hiếm có.

Ai đã từng thử rồi hẳn hiểu cảm giác “ngọt mà không ngấy”, còn ai chưa thì… nhất định nên một lần trải nghiệm vị ngọt của núi đá này.

 

up