Dị Ứng Da Mặt: Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị Nhanh Chóng, An Toàn Nhất

Dị ứng da mặt có thể xảy ra ở mọi đối tượng, triệu chứng không phân biệt giới tính hay độ tuổi. Có nhiều nguyên nhân gây ra dị ứng, chủ yếu là do cơ địa mẫn cảm hoặc do thói quen lạm dụng mỹ phẩm kém chất lượng. Bài viết sẽ thông tin cụ thể về vấn đề này, cũng như những cách khắc phục dị ứng đơn giản, hiệu quả và an toàn.Dị ứng da mặt là gì? Những điều cần biết
Dị ứng nói chung và dị ứng da mặt nói riêng là những phản ứng của cơ thể dựa trên các những tác động từ dị nguyên, như môi trường hoặc mỹ phẩm, hoặc do cơ địa hoặc nội tiết thay đổi mà biểu hiện thông qua làn da. Những triệu chứng dị ứng thường gặp như mẩn đỏ, triệu chứng viêm nhiễm, ngứa hoặc không ngứa kèm theo tổn thương da. Khi cơ thể nhạy cảm và bị kích thích trước các tác nhân dị ứng, một lượng histamine – chất kháng sinh tự nhiên trong cơ thể được tạo ra và tạo nên các phản ứng dị ứng trên da.
Biểu hiện của dị ứng da mặt có thể là nhiều dạng tổn thương da khác nhau và phạm vi chịu ảnh hưởng nhỏ hoặc lớn, nhẹ hoặc nghiêm trọng tùy thuộc vào cơ địa từng người. Tuy nhiên dị ứng da mặt là nghiêm trọng nhất, do khu vực da mặt không được bảo vệ kín như những vùng da khác trên cơ thể, đồng thời da mặt cũng là nơi cấu trúc biểu bì mỏng nhất nên những tổn thương cần được xử lý sớm để tránh để lại sẹo lâu dài. Ngoài da khuôn mặt là nơi có khả năng tiếp xúc với dị nguyên nhiều nhất nên tình trạng viêm – nhiễm trùng sau khi dị ứng cũng dễ xảy ra hơn.
Dị ứng da mặt cũng có thể là dấu hiệu của viêm da cơ địa hoặc viêm da tiếp xúc. Những căn bệnh ngoài da này không chỉ xuất hiện riêng ở mặt mà còn xảy ra ở bất kỳ vùng da nào trên cơ thể. Vì thế cần xác định đúng nguyên nhân và đặc thù của tình trạng viêm da bạn đang mắc phải để có cách điều trị phù hợp.
Triệu chứng dị ứng da mặt
Những khu vực như trán, mũi, cằm, và hai bên má dễ bị dị ứng khi tiếp xúc dị nguyên nhất. Nếu như dị ứng phát sinh từ bên trong cơ thể, triệu chứng ban đỏ hoặc ngứa sẽ lan rộng đến vùng dưới tai, cổ và thậm chí là da dầu. Thông thường, các triệu chứng dị ứng da mặt đặc trưng như sau là dễ nhận biết nhất:
Làn da bị phát ban thành từng mảng đỏ
Ban đỏ ngứa tương tự như tình trạng nổi mề đay
Các đốm đỏ xuất hiện riêng lẻ, hoặc thành từng cụm
Vùng da dị ứng bị sưng, có thể sưng ở mi mắt hoặc môi
Có hiện tượng ngứa mắt, chảy nước mắt, mắt xốn và đỏ
Cảm giác vùng bị dị ứng bị châm chích, nóng ran
Bề mặt da bong tróc và nứt nẻ, chảy máu.Nguyên nhân gây dị ứng da mặt là gì?
Điều trị dị ứng da mặt còn phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Ở những người có cơ địa nhạy cảm, người bị viêm mũi dị ứng hoặc viêm xoang thường kèm theo khả năng bị dị ứng da cao hơn. Vì thế dị ứng da sẽ phụ thuộc phần lớn vào cơ địa từng người. Những nguyên nhân gây dị ứng da mặt chính được liệt kê gồm:
Dị ứng da mặt do dị ứng thời tiết
Dị ứng thời tiết gây viêm da ở nhiều người, đây được xem là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây nên tình trạng dị ứng da mặt . Làn da xảy ra kích ứng, nổi mụn chi chít, ngứa, nổi ban hay khô rát, châm chích khi thời tiết thay đổi. Bệnh viêm da cũng thường xảy ra hơn trong điều kiện thời tiết giao mùa từ nóng sang lạnh. Thời tiết nóng bức, độ ẩm cao hoặc khô lạnh, độ ẩm thấp sẽ có những biểu hiện dị ứng da mặt khác nhau.
Da mặt của nữ giới và trẻ em, bé sơ sinh có tỷ lệ dị ứng thời tiết cao nhất. Do da mặt của những đối tượng này mỏng hơn so với nam giới, do đó làn da sẽ không thích ứng kịp khi nhiệt độ thay đổi đột ngột. Đặc biệt còn có trường hợp bỏng nóng, hoặc bỏng lạnh khi nhiệt độ môi trường chênh lệch quá mức so với bình thường. Dị ứng
Dị ứng da mặt do mỹ phẩm
Dị ứng da mặt do mỹ phẩm xảy ra ở phần lớn nữ giới, khi chị em dùng mỹ phẩm có thành phần kích ứng da hoặc do cơ địa không hợp với thành phần của loại mỹ phẩm đó. Làn da trang điểm thường xuyên và không được tẩy trang đúng cách sẽ dẫn đến hiện tượng tắc nghẽn lỗ chân lông, da mặt không được làm sạch sẽ rất dễ bị dị ứng. Ngoài ta hiện nay nhiều chị em lạm dụng các loại sản phẩm dưỡng da có thành phần hóa học, tính axit gây bào mòn da càng làm da mỏng và yếu.
Ở trẻ em cũng có thể bị dị ứng với mỹ phẩm, như phấn rôm hoặc các loại kem dưỡng ẩm. Đặc biệt là ở trẻ sơ sinh, các bé có làn da mỏng nên việc dùng sữa tắm, sản phẩm dưỡng ẩm làm mềm da có tính axit cao rất dễ làm tổn thương làn da của trẻ.
Dị ứng da mặt do cơ địa
Cơ địa chiếm đến 80% khả năng dị ứng với bất kỳ nguyên nhân nào đó ở mỗi người. Đặc biệt là những đối tượng có cơ địa nhạy cảm sẽ dễ dàng bị dị ứng hơn so với người có cơ địa khỏe mạnh bình thường. Ở mỗi người đều được bảo vệ bởi hệ thống miễn dịch, hệ thống này sẽ sinh ra các kháng thể đẩy lùi virus, vi khuẩn hoặc mầm bệnh xâm nhập. Ở người có cơ địa nhạy cảm thường có hệ miễn dịch yếu, vì thế các kích ứng ngoài da sẽ dễ bùng phát hơn.
Dị ứng da mặt do cơ địa có thể xảy ra ngay từ giai đoạn sơ sinh, biểu hiện là các mụn sữa hoặc ban đỏ trên mặt của trẻ. Hoặc bùng phát khi trưởng thành, nếu cơ thể tiếp xúc với dị nguyên hoặc dùng phải thực phẩm kích thích dị ứng. Nếu như dị ứng do cơ địa sẽ không thể điều trị dứt điểm được nhưng bản thân người bệnh có thể chủ động phòng ngừa triệu chứng tái diễn.
Dị ứng da mặt do dị ứng thức ăn
Dị ứng với thực phẩm được xem là nguyên nhân gây dị ứng phổ biến mà không cần điều trị. Có khoảng 30% các trường hợp dị ứng với thức ăn gây ngứa ngáy, nổi mề đay và mẩn đỏ trên da. Trong đó các loại thực phẩm như hải sản, cá hoặc thịt tươi sống, đậu phộng, mật ong… là những món ăn dễ gây dị ứng nhất. Trong các loại thực phẩm kể trên có chứa các chất kháng sinh cao, từ đó kích thích histamin tạo ra các phản ứng ngoài da. Những biểu hiện thường gặp sau khi ăn phải thức ăn gây dị ứng như ngứa da, phù mạch tại vị trí ngoài da,… thường diễn ra trong vài giờ thì biến mất.
Bên cạnh những nguyên nhân kể trên, dị ứng da mặt còn xuất phát từ quan hệ di truyền – huyết thống. Ở những gia đình có thành viên bị viêm da, viêm mũi dị ứng, viêm xoang hoặc viêm khớp thì khả năng di truyền cơ địa dị ứng có nguy cơ cao xảy ra. Những trường hợp viêm da dị ứng ở mặt do di truyền nói chung thường không ảnh hưởng lớn đến sức khỏe. Người bệnh chỉ cần hạn chế tiếp xúc với dị nguyên, hoặc chăm sóc – vệ sinh da chặt chẽ sẽ kiểm soát được triệu chứng dị ứng bùng phát.
Dị ứng da mặt có nguy hiểm gì không?
Dị ứng da mặt có nhiều biểu hiện khác nhau, nếu như dị ứng nhẹ sẽ không cần điều trị mà bệnh sẽ tự khỏi, mức độ dị ứng càng nặng sẽ cần được điều trị bằng các phương pháp chuyên sâu. Tình trạng dị ứng cũng có thể tiến triển thành nhiều biến chứng nguy hiểm như:
Tình trạng dị ứng gây ngứa khiến cho bệnh nhân gãi nhiều, gây trầy xước vùng mặt, tạo điều kiện nhiễm trùng.
Dị ứng gây phù và đau nhức ảnh hưởng đến sức khỏe, tâm lý, sinh hoạt, nhiều bệnh nhân bị dị ứng tỏ ra e ngại khi giao tiếp xã hội.
Mức độ dị ứng nghiêm trọng sẽ để lại sẹo hoặc các vùng da bị chàm hóa lâu ngày khó điều trị.
Do cấu trúc tầng da đã bị phá hủy sau nhiều đợt bùng phát dị ứng nên làn da không được bảo vệ trước ánh nắng mặt trời, điều này làm tăng nguy cơ ung thư da.
Hệ miễn dịch trên da bị suy yếu, làn da không có sức kháng lại các nguyên nhân gây bệnh từ môi trường bên ngoài.
Trong vòng 2 – 5 ngày sau khi được điều trị tích cực, tình trạng dị ứng sẽ cải thiện rõ nét. Thời gian hồi phục điều trị còn tùy vào khả năng thích ứng của từng bệnh nhân, cơ địa người bệnh, nguyên nhân cũng như mức độ dị ứng, cách chăm sóc và điều trị có phù hợp hay không. Với đa số các trường hợp dị ứng với thức ăn hoặc mỹ phẩm thông thường, chỉ cần loại bỏ tác nhân gây dị ứng thì triệu chứng có thể được tự cải thiện mà không phải điều trị.Phương pháp điều trị dị ứng da mặt hiệu quả
Có nhiều cách chữa dị ứng da mặt được liệt kê trong phác đồ điều trị của bác sĩ chuyên môn. Ở những bệnh nhân bị dị ứng nhẹ có thể áp dụng điều trị tại nhà bằng cách loại trừ nguyên nhân gây bệnh và chăm sóc tại nhà. Nếu như triệu chứng dị ứng mạnh và tái phát nhiều lần, bạn cần điều trị tại bệnh viện để được hướng dẫn sử dụng thuốc cho phù hợp.
Sử dụng thuốc chữa dị ứng da mặt trong Tây y
Người bệnh khi có các triệu chứng dị ứng da mặt sau 3 ngày không thuyên giảm cần lập tức tới các bệnh viện để điều trị. Tại đây, bạn sẽ được thăm khám và kê đơn một số loại thuốc chữa dị ứng da hiệu quả. Bệnh nhân có thể sử dụng những thuốc sau:
Thuốc ức chế Calcineurin: Loại thuốc này giúp ngăn chặn các kháng nguyên sinh ra – nguyên nhân chủ yếu gây dị ứng ngoài da. Thuốc sẽ tác động lên những tế bào Lympho T và giảm nhẹ triệu chứng sưng, ngứa và viêm da. Tuy nhiên các bác sĩ khuyến cáo người bệnh không nên lạm dụng thuốc vì nguy cơ bị ung thư sẽ tăng cao.
Thuốc kháng Histamin: Nhóm thuốc kháng Histamin được sử dụng chung với nhóm thuốc bôi ngoài da chống dị ứng. Tác dụng của thuốc là ức chế sự sản sinh Histamin trong cơ thể và làm dịu đi các kích ứng ngoài da.
Thuốc mỡ kháng sinh: Dị ứng da mặt ở dạng dị ứng thực phẩm, hoặc mỹ phẩm gây nổi mụn trứng cá sẽ được điều trị tốt với nhóm thuốc mỡ kháng sinh. Công dụng chính của thuốc là giúp giảm viêm, giảm sưng và đồng thời ức chế sự sinh sôi của vi khuẩn gây dị ứng dưới da.
Thuốc Corticoid dạng bôi: Trong thành phần kem bôi chứa Corticoid có thành phần kháng sinh cao nên thường loại này chỉ được dùng điều trị dị ứng cho trường hợp viêm da mặt nặng. Tác dụng chống viêm và chống dị ứng song song nhưng đồng thời thuốc có tác dụng phụ là làm mỏng da. Do đó bệnh nhân không dùng thuốc điều trị trong thời gian dài..