Thay vì ngăn cản trẻ mắc sai lầm, đôi khi việc cho phép trẻ mắc sai lầm khi ra quyết định sai sẽ có ích cho trẻ. Hậu quả tự nhiên kèm theo lựa chọn sai lầm đó có hiệu quả trong việc dạy trẻ.



Ví dụ về các hậu quả tự nhiên

· Cho phép trẻ 7 tuổi gian lận khi chơi game với anh trai. Hậu quả tự nhiên là anh trai sẽ không muốn chơi với trẻ nữa.

· Cho phép trẻ 9 tuổi để đồ chơi ngoài trời. Hậu quả tự nhiên là nếu trẻ không nhớ cất đồ chơi vào nhà thì đồ chơi có thể bị hỏng khi trời mưa.

· Cho phép trẻ 10 tuổi không đội mũ đi ra ngoài trời lạnh (miễn là trời không lạnh khủng khiếp). Hậu quả tự nhiên kèm theo là trẻ sẽ bị lạnh.

· Cho phép trẻ 12 tuổi tiêu tiền ngay khi trẻ kiếm được. Hậu quả tự nhiên là trẻ không đủ tiền để tham gia vào các hoạt động khác.

· Cho phép trẻ 15 tuổi tự đi ngủ theo giờ trẻ đặt. Hậu quả tự nhiên là nếu trẻ ngủ dậy muộn, trẻ sẽ mệt vào hôm sau.

Hậu quả tự nhiên dạy trẻ điều gì

Nhiều cha mẹ bao bọc con thái quá nên không muốn để con chịu mọi hậu quả tự nhiên. Điều đó khiến trẻ không hiểu được các lý do khi cha mẹ áp dụng nguyên tắc. Trẻ không bao giờ học được cách đứng dậy từ thất bại hoặc cách vượt qua sai lầm bởi vì cha mẹ trẻ đã ngăn không cho trẻ mắc bất kỳ sai lầm nào.

Thay vì cần hiểu đúng “Con cần mặc áo khoác ấm khi ra ngoài vì trời lạnh” thì trẻ sẽ hiểu sai thành “Con cần mặc áo khoác ấm bởi vì mẹ con bảo vậy”. Không cho trẻ có cơ hội trải nghiệm các hậu quả thực tế, trẻ sẽ không thể hiểu lý do mà cha mẹ đưa ra các nguyên tắc cho trẻ.

Các hậu quả tự nhiên giúp cho trẻ suy nghĩ về những hậu quả có thể xảy ra khi trẻ đưa ra quyết định. Các hậu quả tự nhiên dạy trẻ các kỹ năng đưa ra quyết định đúng và có thể giúp bạn tránh tranh giành quyền lực với con cái.

Khi nào thì nên áp dụng hậu quả tự nhiên

Bạn nên áp dụng hậu quả tự nhiên ở mức vừa phải. Nên cẩn thận cân nhắc xem hậu quả tự nhiên đó tác động tới con như thế nào và góp vấn vào quá trình học hỏi qua trải nhiệm của con ra sao.

Đôi khi, được đi đặc quyền của con hoặc cách ly (time-out) trẻ có hiệu quả hơn.

Các hậu quả tự nhiên không hiệu quả đối với trẻ còn quá nhỏ. Trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo và tiểu học thường chưa hiểu rằng hậu quả là kết quả gây ra bởi hành vi của mình.

Nếu bạn để con bạn 4 tuổi lựa chọn giờ đi ngủ cho mình, trẻ có thể không nhận thấy rằng hôm sau trẻ mệt mỏi là bởi vì tối hôm trước đi ngủ quá muộn. Nếu trẻ không nhận thấy được mối liên quan giữa hành vi của mình và hậu quả, trẻ sẽ không biết mình cần phải đi ngủ sớm hơn để tránh bị mệt vào hôm sau.

Tuy nhiên, với trẻ tuổi teen, trẻ đã có thể nhận biết được mối liên hệ trực tiếp giữa hành vi của mình và các hậu quả kèm theo. Bạn cần đảm bảo con bạn có thể nhận thấy được mối liên hệ này và sau đó có cơ hội trải nghiệm hậu quả kèm theo.

Khi nào thì tránh các hậu quả tự nhiên

Bạn chỉ nên áp dụng các hậu quả tự nhiên khi các hậu quả đó an toàn cho trẻ. Bạn không thể để con sờ vào lò nướng nóng để trẻ học được bài học: Sờ vào lò nướng sẽ bị nóng. Trẻ sẽ bị bỏng nặng khi bạn làm vậy.

Bạn nên gắn hậu quả tự nhiên như một kết quả tất yếu khi trẻ lựa chọn sai.

Bạn có thể can thiệp bằng cách nói cho con hiểu tại sao hành vi của trẻ không được chấp nhận. nếu con bạn không nghe, bạn hãy cứ để trẻ trải nghiệm hậu quả tiêu cực, điều đó sẽ giúp trẻ đưa ra quyết định tốt hơn trong tương lai.

Nguồn: VeryWell

Các bài liên quan
8 cách kỷ luật để không phải đánh con
1. Cách ly trẻ.
2. Tước bỏ đặc quyền của trẻ.
3. Phớt lờ có chọn lọc.
4. Dạy trẻ kỹ năng giải quyết vấn đề
5. Sử dụng hậu quả logic như thế nào?
6. Sử dụng hậu quả tự nhiên như thế nào?
7. Sử dụng hệ thống khen thưởng bảng dán sticker, hệ thống khen thưởng tích thẻ như thế nào?
8. Khen ngợi trẻ như thế nào?