Đánh con là một chủ đề làm cha mẹ nóng nhất. Trong khi các bác sĩ và chuyên gia làm cha mẹ cho rằng không nên đánh trẻ, thì cha mẹ vẫn không thể kiềm chế trong việc đánh con.
Đối với nhiều cha mẹ, dường như đánh con là cách dạy con hiệu quả nhất. Và cách này thường có hiệu quả trong ngắn hạn. Nhưng, các nghiên cứu chỉ ra rằng trừng phạt thân thể trẻ sẽ để lại những hậu quả về lâu dài.
Nếu bạn muốn tìm các cách kỷ luật thay thế để không phải đánh trẻ, thì dưới đây là 8 cách hiệu quả mà bạn có thể tham khảo.
1. Cách ly (time – out)
Nếu bạn đánh con bởi vì con tức giận, thì bạn đang cho con nhìn thấy một thông điệp không nhất quán. Thay vì đánh con, bạn hãy cách ly con khỏi tình huống (time-out).
Cách ly trẻ là cách tuyệt vời để dạy trẻ cách tự lấy lại bình tĩnh, một kỹ năng có ích cho cuộc sống của trẻ. Nhưng để cách này có hiệu quả, trẻ cần bạn dành nhiều thời gian cho trẻ.
2. Tước bỏ đặc quyền
Đánh trẻ chỉ có thể khiến trẻ đau trong vòng 1 – 2 phút, nhưng tước bỏ đặc quyền gây “đau đớn” cho trẻ lâu hơn. Bạn có thể cắt giờ xem tivi, giờ chơi game, cất đồ chơi yêu thích hoặc cắt bỏ một hoạt động mà trẻ yêu thích trong ngày và trẻ sẽ nhớ để không lặp lại lỗi nữa.
Khi bạn tước đặc quyền của trẻ, bạn cần nói rõ khi nào thì trẻ lại có được đặc quyền đó. Thông thường, tước bỏ đặc quyền của trẻ trong vòng 24 giờ là đủ để dạy trẻ học từ sai lầm của mình.
3. Phớt lờ những lỗi nho nhỏ
Đôi khi cha mẹ đánh mông con vì khó chịu với hành vi của trẻ. Những phớt lờ thực sự có hiệu quả hơn là đánh.
Điều đó không có nghĩa là bạn cần phải tìm kiếm cách thay thế khác nếu như trẻ đang làm thứ gì đó nguy hiểm hoặc không phù hợp. Nhưng, bạn có thể phớt lờ nếu như trẻ cố tình cư xử khó chịu để gây sự chú ý của bạn.
Khi trẻ cố gắng gây sự chú ý bằng cách mè nheo hoặc phàn nàn, bạn đừng để trẻ nhận được thứ mình muốn theo cách đó. Thay vì vậy, bạn chỉ ra cho con cách cư xử lịch sự để nhận được sự chú ý của bạn.
4. Dạy trẻ các kỹ năng mới
Một trong những vấn đề khi dùng cách đánh trẻ là cách đó không dạy trẻ làm gì để thay thế. Ví dụ, nếu con bạn đánh em và bạn đánh lại trẻ, thì trẻ sẽ không học được cách giải quyết xung đột.
Con trẻ sẽ có nhiều lợi ích khi học cách giải quyết vấn đề, kiểm soát cảm xúc và dàn xếp sự việc. Khi cha mẹ dạy cho trẻ các kỹ năng này, trẻ sẽ không cư xử có vấn đề. Bạn có thể dùng kỷ luật để dạy trẻ chứ không phải là để trừng phạt trẻ.
5. Các hậu quả logic
Các hậu quả logic là cách tốt để giúp những trẻ đang gặp vấn đề với hành vi cụ thể nào đó. Ví dụ, nếu con bạn không ăn tối, trẻ cũng sẽ mất quyền ăn bữa phụ trước khi đi ngủ.
Hoặc nếu trẻ từ chối nhặt gọn đồ chơi của mình, thì trẻ sẽ không được chơi những đồ chơi đó trong ngày hôm đó nữa. Điều này có thể giúp trẻ hiểu mối quan hệ trực tiếp giữa hành vi của trẻ và hậu quả kèm theo.
6. Hậu quả tự nhiên
Hậu quả tự nhiên cũng là cách để dạy trẻ trong một số hoàn cảnh nhất định. Ví dụ, nếu con bạn không mặc đủ áo ấm, thì trẻ sẽ bị lạnh (miễn là cái lạnh đó an toàn cho trẻ).
Dùng các hậu quả tự nhiên khi bạn nghĩ rằng con sẽ học hỏi được từ những sai lầm cảu mình. Điều quan trọng là bạn giám sát tình huống để đẩm bảo rằng con bạn không gặp nguy hiểm khi trải nghiệm hậu quả tự nhiên.
7. Hệ thống khen thưởng
Thay vì đánh trẻ khi trẻ có vấn đề về hành vi, bạn hãy thưởng cho trẻ khi trẻ cư xử tốt. ví dụ, nếu con bạn thường đánh em bé, bạn có thể xây dựng một hệ thống khen thưởng để thúc đẩy trẻ hòa hợp với em bé hơn.
Giúp trẻ có động lực cư xử tốt sẽ nhanh chóng giảm hành vi cư xử chưa tốt. Các phần thưởng mà bạn đưa ra có thể giúp trẻ biết tập trung vào những gì mà bạn mong đợi thay vì bạn tập trung vào những cư xử chưa đúng của trẻ.
8. Khen ngợi
Khi bạn khen ngợi những hành vi tốt của trẻ, bạn sẽ ngăn chặn được đáng kể các hành vi có vấn đề. Ví dụ, khi trẻ chơi nhẹ nhàng với em bé, bạn có thể khích lệ con và nói “Hôm nay con đã biết chia sẻ và chờ tới lượt rồi đấy.”
Khi có nhiều trẻ cùng chơi với nhau, bạn có thể quan sát và khen ngợi đứa trẻ biết chơi theo luật và cư xử lịch sự với nhau. Sau đó, nếu đứa trẻ khác cũng làm tương tự như vậy, thì bạn tiếp tục khen ngợi đứa trẻ này.
Nguồn: Verywell.
Các bài liên quan
Tại sao cần đặt ra kỷ luật cho trẻ?
Sự khác nhau giữa Kỷ luật và Trừng phạt.
Đánh trẻ có phải là cách hiệu quả?
8 Cách kỷ luật để không phải đánh con.
6 cách kỷ luật hiệu quả mà không phải quát mắng con.
Những cách kỷ luật khiến cho vấn đề trở nên tồi tệ hơn.